Resmi Gazete’nin PCR ve Antijen testlerinin 1 Eylül'den itibaren herkes için ücretli olacağını duyurdu. Başbakan Ersan Saner ‘ücretli test’ kararını doğruladı, aşılı kişilerden 21 günde bir, aşısız kişilerden ise 7 günde bir PCR ya da Antijen testi isteneceğini söyledi. Öte yandan Sağlık Bakanı Ünal Üstel kararın yanlış olduğunu vurguladı, değişmesi için mücadele edileceğini belirtti.
YENİDÜZEN’e konuşan pandemi hekimleri uygulamanın vaka sayılarını artıracağını savundu. Konuyu yorumlayan vatandaş ise ekonomik yetersizliğe dikkat çekti, bu durumun halkın cebini yakacağını söyledi.
Derya ULUBATLI
Geçtiğimiz gün Resmi Gazete'de yayınlanan Bakanlar Kurulu kararıyla, 1 Eylül'den itibaren aşılı ve aşısız herkesin PCR ya da Antijen test ücretini kendisinin karşılayacağı duyuruldu. PCR testi için 100 olarak belirlenen azami fiyat Antijen testlerinde ise 40 oldu.
Kararın doğruluğunu onaylayan Başbakan Ersan Saner aşılı kişilerden 21 günde bir, aşısız kişilerden ise 7 günde bir olmak üzere PCR ve Antijen testi talep edileceğini belirtti. Bunun üzerine açıklamada bulunan Sağlık Bakanı Ünal Üstel kararın yanlış olduğunu vurguladı, değişmesi için mücadele edileceğini belirtti.
Kararın Resmi Gazete’de yayınlanmasının ardından siyasilerden de konuya ilişkin yorumlar geldi.
HP Milletvekili Jale Refik Rogers karara tepki gösterdi, uygulamanın halk sağlığı için ciddi bir tehdit oluşturacağını savundu. CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman ise hükümetin duyarsızlığından yakındı, kararın halk sağlığını ‘duvara doğru sürüklediği’ni ifade etti.
Öte yandan Eski Sağlık Bakanı Ali Pilli, hükümetin çelişkili kararlarını eleştirirken, belirli durumlar dışında yapılacak PCR ve Antijen testlerinin paralı olmasını onayladığını dile getirdi.
YENİDÜZEN’e konuşan pandemi hekimleri ve vatandaşlar kararı yorumladı. Uygulamanın vaka sayılarını artıracağına dikkat çeken hekimler, kararın geri çekilmesi gerektiğini ifade etti. Vatandaş ise ekonomik yetersizlikten yakındı, bu durumun halkın cebini yakacağını savundu.
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr.Yağmur Aldağ:
“Kararı onaylamıyorum”
Devlet vatandaşına ücretsiz sağlık hizmeti sunmak zorunda olduğunu ifade eden Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Yağmur Aldağ, PCR testlerinin paralı olması yönündeki kararı onaylamadığını söyledi. PCR testlerinin artırılması yerine tam tersi yönde bir karara gidilmesinin doktorları da hastaları da zorlayacağını savunan Aldağ, bu kararın uygulamaya geçmesi halinde bakanlığın PCR denetlemelerini de artırması gerektiğini söyledi. Aladağ şöyle devam etti: “Ben bir doktor olarak bu kararı doğru bulmuyorum. Karar sonrası birçok kişi PCR testi yaptırmayı bırakacaktır. Son dönemde ada içindeki mekanlara girerken bile PCR isteniyor. PCR’lı mekan girişleri vaka sayılarını azaltmaktadır ancak bu yeni kararla birçok kişi PCR’sız gezecek ve mekanlar da müşteri kaybetmemek için PCR’sız kişileri kabul edecek diye düşünüyorum. Bu noktada hükümetin süreci nasıl yöneteceği ve denetlemeleri ne sıklıkta yapacağı da önemlidir. Gerekli denetim yapılmazsa bu karar önü alınamayacak bir vaka artışına neden olacak”.
Ülkede ciddi bir maddi kriz de olduğunu anlatan Aldağ ‘paralı PCR’ kararının devlete maddi gelir sağlamak amacıyla alındığına inandığını ancak sağlık açısından kötü sonuçlar doğuracağını vurguladı.
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Nesil Bayraktar:
“Kışta yeni mutasyon bekleniyor, bu karar çok yanlış”
Şu an ülkenin içinde bulunduğu ekonomik durumda vatandaşa bir de PCR ücretini yüklemenin büyük bir haksızlık olduğunu söyleyen pandemi hekimlerinden Nesil Bayraktar, “bu virüsün sorumlusu insanlar değildir, cezasını da onlar ödememelidir” şeklinde konuştu. Aşıya teşvik olması için aşısız kişilere ücretli test yapmanın anlaşılabilir olduğunu savunan Bayraktar, aşılı kişilere de bu uygulamayı getirmenin vaka artışında patlamaya neden olacağını vurguladı. Bayraktar şöyle devam etti: “Bazı meslek gruplarının bazen haftada iki kez mecburi test yaptırması gerekiyor. Öte yandan ailesini ziyarete gidecek kişiler de onları tehlikeye atmamak için önlem amaçlı sık sık teste gidiyor. Böyle bir karar alınması facia olur”.
Kış aylarında COVID-22 isimli yeni bir mutasyonun da beklendiğini belirten Bayraktar, kişileri ücretli teste zorlamanın bu mutasyonlar için de olumsuz bir adım olacağını söyledi.
Pandemi Hastanesi Yoğun Bakım Uzmanı Dr. Raşit Bedevi:
“Pozitif kişiler etrafta dolanacak”
Raşit Bedevi, testlerin paralı olması halinde yapılacak test sayısında ciddi bir düşüş beklendiğini ve bu durumun vaka artışına neden olacağını ifade etti. İmkanı olmayan kişilerin test yapmaktan kaçınacağını anlatan Bedevi şunları söyledi: “Zaten şu an için vaka anlamında çok ciddi rakamlara ulaştık. Eğer PCR testleri de paralı hale getirilirse düzenli test yapmak için maddi imkanı olmayan kişiler test yaptırmak istemeyecek ve bu da vaka artışlarını mevcut rakamın kat kat üzerine çıkaracak. Daha da önemlisi ‘görünmez pozitif’ dediğimiz kişiler çoğalacak ve pozitif olduğunu bilmeden etrafta dolaşan vatandaşların virüsü bulaştırma oranı çok yüksek olacak”.
Bir doktor olarak bu kararı onaylamadığını dile getiren Bedevi, aşısızlara teşvik amaçlı yapılacak ücretli test uygulamasının anlaşılır olduğunu ancak aşılılar için bu durumun söz konusu olamayacağını aktardı.
Lefkoşa Devlet Hastanesi Yoğun Bakım Sorumlusu Dr. Şükrü Onbaşı:
“Vakaları belirlemek imkansız hale gelebilir”
Testlerin paralı olmasının salgınla mücadele için çok olumsuz bir adım olacağını savunan Şükrü Onbaşı, böyle bir durumda pozitif vakaları yakalamanın neredeyse imkansız hale geleceğini söyledi. Onbaşı şöyle devam etti: “Testler paraya tabi tutulursa kimse zorunlu olmadıkça test yapmayacak. Hatta bazı insanlar temaslı olsa bile ücreti ödeyemeyecek durumda olduğu için teste gitmekten kaçınacak. Böyle bir durumda tespit edemeyeceğimiz birçok pozitif vaka ortada dolanıyor olacak ve bu da vaka durumunu ciddi anlamda olumsuz etkileyecek. Bu kararın uygulamaya konması çok sakıncalıdır”.
Vatandaş ne dedi?
Bekir Yıldırım:
“Çok yanlış bir karar”
Diş Hekimi olarak görev yapan Bekir Yıldırım, mesleğinden dolayı her hafta PCR testi yapmak zorunda olduğunu dile getirdi. Devletin pandemi gibi bir süreçte PCR testlerini ücretli hale getirmesinin çok yanlış bir karar olduğunu dile getiren Yıldırım, bu durumun vatandaşı ekonomik olarak çöküşe uğratacağını aktardı. Birçok kişinin test yaptırmamak için semptomu almasına rağmen kendini gizleyeceğini söyleyen Yıldırım şöyle devam etti: “Ben diş hekimi olduğum için her hafta yaptırmaya devam edeceğim. Ancak test yaptırmaya mecbur olmayan birçok kişi kontrollerini aksatacak ve belki de pozitif olmasına rağmen halkın arasında gezmeye devam edecek. Ayrıca karantina ücretleri de kişilerin kendisi tarafından ödeneceği için insanlar pozitif olduğunu da gizleyecek”.
Devletin pandemi gibi bir süreçte halkın yanında olması gerektiğini savunan Yıldırım bu kararın bir an önce durdurulması gerektiğini ifade etti.
Ahmet Akbulut:
“Sadece aşısızlara uygulanmalı”
Ücretli PCR kararını çok yanlış bulduğunu dile getiren Ahmet Akbulut bu durumun vakalardaki yükselişi daha da çoğaltacağını ve halk sağlığı için olumsuz sonuçlar doğuracağını aktardı. Bu uygulamanın sadece aşısızlara uygulanıp aşıyı teşvik etmesi gerektiğini anlatan Akbulut, “aşılı kişiler ücrete tabi tutulmamalı” dedi.
Hande Çaltinoğlu:
“Artık kimse test yaptırmayacak”
İşyeri sahibi olduğu için devletin talebi üzerine 3-4 günde bir PCR testi yaptırdığını söyleyen Hande Çaltinoğlu, testlerin ücretli olması halinde ekonomik olarak sarsılacağını dile getirdi. Alınan kararın çok yanlış olduğunu ifade eden Çaltinoğlu şöyle devam etti: “Ücretli testleri kimsenin yapmayacağına inanıyorum. Şu an insanlar ücretsiz olduğu için sürekli gelip test yapıyorlar, hem kendilerini daha güvende hissediyorlar hem de etraflarına virüs bulaştırma riskini önleyebiliyorlar. Eğer testler paralı olursa kimse yaptırmak istemeyecek ve vakalarda ciddi bir artış yaşanacak”.
Özellikle okulların açılmasına az bir süre kala bu kararın alınmasının velilerin masraflarını iki katı artıracağını savunan Çaltinoğlu, “devlet ücretsiz test uygulamasına geri dönmelidir” dedi.
Emirhan Tunç:
“Halk ekonomik olarak çökecek”
İşi için her hafta test yaptırdığını ifade eden Emirhan Tunç, ücretli testlerin halkı çok kötü etkileyeceğini söyledi. Pahalılığın arttığı ve alım gücünün düştüğü bu günlerde alınan kararın çok yanlış olduğunu aktaran Tunç şöyle devam etti: “Hükümet henüz asgari ücretin artması için bile karar alamadı. İnsanların eline geçen maaş ancak geçimine yeterken bir de PCR testleri ücretli olursa artık kimse test yaptırmak istemeyecek. Bu şekilde vakalar da artacak. Bunun çok saçma ve yanlış bir karar olduğunu düşünüyorum”.
Mustafa Hocanın:
“Maaşlar zaten yetersiz, test sayısı düşecek”
Bu karardan sonra kimsenin test yaptırmak istemeyeceğini belirten Mustafa Hocanın, vatandaşın bu testleri karşılayacak ekonomik durumda olmadığını savundu. Günden güne artan pahalılıkla var olan maaşların bile insanlara yetmediğini ifade eden Hocanın şunları söyledi: “Devlet birçok çalışandan neredeyse üç günde bir test yapmasını istiyor. İnsanlar ellerindeki parayla zar zor geçinirken bir de testlere para vermeleri istenirse bundan sonra kimsenin test yapacağına inanmıyorum. Bu çok yanlış bir karardır”.
Nebahat Bak:
“Karar geri alınmalıdır”
Hükümetin maddi açığını kapatmak için bu gibi yollara başvurduğunu söyleyen Nebahat Bak, bunun çok yanlış bir uygulama olduğunu ifade etti. Her gün kursa giden bir öğrenci olarak haftada en az bir kez PCR yaptırdığını belirten Bak, kurs parasının yanına PCR parası da eklenince bu durumun bütçesinde ciddi bir sarsıntı yaratacağını dile getirdi. Halkın mevcut durumda bile geçinmekte zorlandığını aktaran Bak, “devlet hemen geri adım atmalıdır” şeklinde konuştu.
Zafer Recepoğlu:
“Öğrenci olarak testleri karşılayamam”
Öğrenci olduğunu söyleyen Zafer Recepoğlu haftada bir PCR yaptırdığını ancak testlerin ücretli olması halinde bu sayıyı ayda bire çıkarmayı düşündüğünü dile getirdi. Ücretli testlerin sadece kendisini değil, birçok vatandaşı zorlayacağına inandığını belirten Recepoğlu, “bir öğrenci olarak benim gelirim böyle bir gideri karşılayabilecek miktarda değil” dedi.
Cahit Yelkanat:
“Vakaların önü alınamayacak”
Bir taksici olarak haftada iki kez test yaptırdığını anlatan Cahit Yelkanat, hükümetin ücretli test kararı almasını “mantıksız bir hareket” olarak yorumladı. Korona döneminde ekonomik anlamda zor bir dönem yaşadıklarını anlatan Yelkanat şöyle devam etti: “Zaten yaklaşık iki yıldır öğrenci ve turist olmadığı için taksiciler olarak düzgün para kazanamıyoruz. Bir de testlere ücret konursa kimse kontrollerini yeterli ölçüde yaptırmaz. Haftada iki yapılan testler ayda bir olur. Bu da sağlık açısından ciddi sorunların ortaya çıkarır ve böyle bir durumda vakaların önünü almak mümkün olmaz. Taksiciler olarak bizim sağlığımız da riske girer çünkü arabamıza binen kişilerin virüsü taşıyıp taşımadığını bilmiyoruz. Doğru olan bir an önce bu yanlış karardan dönülmesidir”.