STERLİN 10’U AŞTI,
DOLAR, EURO REKOR KIRDI!
Fehime ALASYA
Türk lirası eriyor; dolar 7.83 TL'yi aştı, euro 9 TL'nin üzerinde, sterlin artık çift hanede ve ilk kez 10 seviyesini aştı. Tüm döviz kurlarının tarihinde ilk kez bu kadar yüksek seviyeye ulaştığı ifade edildi.
Ülkede en çok kullanılan para birimi Euro ve Sterlin, son zamanların en yüksek seyrine ulaştı…
Dolar 7,60’lardan güne başlarken, gün içinde 7,83 TL’yi aştı.
Sabah saatlerinde güne 8,95 TL’den başlayan Euro, öğle saatinde 9,10 TL’yi aştı, bir İngiliz Sterlini ise güne 9,75 TL’den başladı, 10,90 TL’ye ulaştı.
Tüm döviz kurlarının tarihinde ilk kez bu kadar yüksek seviyeye ulaştığı ifade edildi.
Türk Lirası’nın tüm zamanların en düşük seviyesinde olduğunu ifade eden ekonomistler, tüm kurların bugüne dek görmediği zirveleri dün gördüğünü belirtti. Son bir yılda dövizin hiç bu kadar yüksek seviyeye ulaşmadığını anlatan ekonomistler bunun nedenlerine değindi.
Dolar 7,83 TL’yi aştı
Geçtiğimiz hafta Merkez Bankası faiz kararı sonrası düşüş gözlemlenen Dolar, haftanın ilk iş gününde yukarı yönlü seyre geçti.
Geçtiğimiz haftayı 7 lira 65 kuruş seviyesinden kapatan Dolar, 28 Eylül Pazartesi günü yani yeni haftanın ilk iş gününe yukarı yönlü seyirle başladı. Öğlen saatlerinde kaydedilen verilere göre Dolar 7 lira 79 kuruştan işlem gördü. Gün içinde ise bu kur 7,83 TL’yi aştı…
Sterlin 10,90 TL’ye yükseldi
Dolar kuru gibi haftaya yukarı yönlü seyirle başlayan Euro, öğlen saatlerinde kaydedilen verilere göre 9,07 liradan işlem gördü. Aynı dakikalarda İngiliz Sterlini ise 10 TL üzerinden işleme alındı. Bu seyir gün içinde 10,90 TL’ye dek yükseldi.
Monex Excahange Döviz Bürosu Direktörü Taner Hastan:
“Faiz artışı yeterli değil, Türk parasına saldırma hırsı yaratıyor”
Monex Excahange Döviz Bürosu Direktörü Taner Hastan, “Türk parası Dolara karşı değer kaybediyor. Dolar TL karşısında tarihi rekorunu kırdı.” diyerek, gelinen durumu YENİDÜZEN’e değerlendirdi.
Hastan, ilerleyen günlerde İngiltere ile Avrupa Birliği arasındaki olası bir ticari anlaşma neticesinde Sterlin’in yükselebileceğini de dile getirdi.
Hastan, piyasanın Merkez Bankası’nın 2 puanlık faiz artışını yeterli bulmadığını ifade ederek, “Politika faizi tatmin edici bir seviyeye gelmeden bankacılık denetleme kurulu swap hatları yurt dışına açtı. Bu swap hatların açılması yabancı spekülatörlerin Londra’da bir nebzede olsa tekrar Türk Lirası Türk bankalardan ödünç alımlarına sağladı. Yabancılar ise bu ödünç aldıkları Türk Lirası’nı tekrar satıyorlar çünkü daha da düşeceğine inanıyorlar.” dedi.
Yapılan uygulamanın çok doğru bir karar olmadığını anlatan Hastan, “10.25’lik politika faizi hala spekülatörler için tahrik edici derecede düşük maliyetle ile Türk Parasına saldırma hırsı yaratıyor.” şeklinde konuştu.
Ekonomist Erdal Güryay:
“Tüm kurların en yüksek seviyesi”
Türk Lirası’nın tüm zamanların en düşük seviyesinde olduğunu anlatan Ekonomist Erdal Güryay, tüm kurların bugüne dek görmediği zirveleri dün gördüğünü anlatarak, kurların özellikle son bir yıldır hiç bu seviyelere gelmediğini anlattı. Güryay, bu yükselişin nedenlerine değindi.
Geçen hafta Türkiye Merkez Bankası’nın yaptığı faiz artırımının piyasaları memnun etmediğini ve hala dövize olan yoğun ilginin devam ettiğini ifade eden Güryay, “Henüz bu ani yükselişin nedeni çok net değil. İlk bakışta görülen, Merkez Bankası’nın 2 puanlık politik faizi arttırması piyasayı rahatlatmadı, hala daha politika faizi enflasyonun altında. Enlasyon %12 civarında, politika faizi ise %10,5, burada hala bir sorun var.
Azerbaycan-Ermenistan arasındaki gerginlik de buna bir neden olabilir ama Türkiye’nin sürece dahil olması mümkün değil. Bu yükselişi oraya bağlamak sorunun üzerini örtmektir. Esas sorun ekonomik göstergelerdir.” dedi.
TL’deki değer kaybının birçok nedeni olduğuna değinen Güryay, “Enflasyon ile Merkez Bankası arasındaki fark, cari açığının hala yüksek seyretmesi, kamu maliyesinin ciddi açık vereceği beklentisi gibi birçok etken var. Birçok etken TL’deki bu değer kaybının esasen ekonomik olduğunu gösteriyor.” şeklinde konuştu.
Ekonomist Göksel Saydam:
“Her geçen gün rekor tazelemesi sürecek”
Bu yükselişin daha da süreceğini ön gören Ekonomist Göksel Saydam, dövizdeki genel durumla ilgili “Her geçen gün rekor tazelemesi sürecek” değerlendirmesinde bulundu.
Ülkedeki siyasilerin artık seçim havasından bir an önce arınıp, birlikte durum değerlendirmesi yapmaları gerektiğini savundu. “Kontrolün seçim gölge elimizden daha da çıkıyor.” diyen Saydam, siyasilerin artık ülke sorunlarına eğilmesi gerektiğini belirtti.
Saydam, “TC’de enflasyon bu aşamada olduğu için faiz yükselmesi de bir işe yaramadı. Üstelik bu yükseliş her geçen gün de sürecek. Dövizde sözü edilen rekor, her geçen gün rekor tazelemesi şeklinde sürecek” dedi.
Saydam, genel durum değerlendirmesinde, dövizin seyrine ilişkin özetle şu ifadeleri kullandı:
“Bu konunun biteceği yok. TC’nin her geçen gün dış borcu yükseliyor. Bunun yanında TC ekonomisinin uluslararası notu düşürülüyor, yatırımcılar TC’ye yatırım yapmaya çekiniyor. Bu pandemi nedeniyle de turizm gelirleri diğer ülkeler gibi geriledi. Bir diğer sıkıntı da TC’deki tasarruf sahipleri 2 yöntem kullanmaya başladı. Biri TL’yi döviz yapıp tutuyor, çünkü faiz getirisi enflasyonun altında kalıyor. Halbuki resmi rakamlarda buna olanak sağlanmıyor. Para faizi enflasyonun üzerinde tutulmalı, aksi halde herkes parasını yabancı birimde saklayacaktır. Faizi düşük de olsa insanlar güvenilirdir diye yabancı para birimine yöneliyor. Çünkü döviz her geçen zamanda değer kazanıyor.
Bunun yanında maalesef her gün TC’ye birçok ülke değişik açılardan cephe alıyor. Azerbaycan-Ermenistan gerginliği de buna bir örnektir.
Yabancı bir grup ülke Türkiye’yi ablukaya aldılar, her gün olumsuz bir vaka için fırsat kolluyorlar. Bu TC’yi zayıflatmak, dize getirmek için yapılan bir organizedir.
Ekonomist Mahmut Sezinler:
“Kendi vatandaşı TL’ye güven duymazken, bunu yurt dışından yatırım için teşvik edemezsiniz”
Türk Lirasının değer kaybedişinin, birçok sebebi olduğunu ifade eden Sezinler, “TC’de mevduatların %65’i de dövize kaymış durumda. Kendi vatandaşı TL’ye güven duymazken, bunu yurt dışından yatırım için teşvik edemezsiniz.” yorumunda bulundu.
Mevcut durumda, TC’nin içinde olduğu jeopolitik durumlar ve bazı faktörlerin değişimi olmazsa TL’nin değer kaybedeceğini ifade eden Sezinler, dövizin değer kazanması ve TL’nin erimesi üzerine tahmin yürütmenin mümkün olmadığını savundu.
Sezinler, TL’nin nasıl bu hale geldiğiyle ilgili özetle şu yorumda bulundu:
“Bu döviz hareketine TL’nin değer kaybetmesi olarak bakmak lazım. Dolar, Euro’ya karşı değer kaybederken, TL’de Dolar’a karşı değer kaybediyor. Bunun nedenleri ise TC’deki siyasi iktidara olan güvensizlikten kaynaklanıyor. TC’ye yatırım gelmemesi ve hatta oradaki sermayenin ülken kaçmasıdır. TC, Dolar’ın değerini düşürmeye çalışıyor ama yanlış yol izliyor, büyük güvensizlik kaynağı elde ediyor. TC’de mevduatların %65’i de dövize kaymış durumda. Yani TC vatandaşları bile TL’ye karşı güvensizlik içinde. Bu kurtuluş, bir çare olarak görülüyor. Kendi vatandaşı TL’ye güven duymazken, bunu yurt dışından yatırım için teşvik edemezsiniz.
TC’deki faiz getirileri de enflasyonun altında, kimse bu halde yatırım yapmak istemez. TC’de tasarruf politikası eksikliği var. Hal böyle iken kimse borç para alıp yatırım yapmaz.