Kimi oto galeri ve emlakçılar, araç ve ev satışlarını Türk Lirası fiyatlar üzerinden ilan ediyor.
Piyasayı rahatlatmak için sunulan bazı farklı ödeme kolaylıklarının ileri vadede ciddi krize neden olabileceğine değinen Emlakçılar Birliği Başkanı Hasan Sungur, emlak piyasasında kur sabitlemenin mümkün olamayacağını belirtti.
Motorlu Araç Satıcılar ve İthalatçılar Birliği (MASİB) Başkanı İbrahim Akın “Marketleri denetleyen devlet, internetteki galerileri de denetlesin. En büyük kangren oradadır. Bu sayede kaçak satışların derhal önüne geçilebilir”
Fehime ALASYA
Dövizin seyri, ticaretteki birçok sektörü kendi içinde farklı önlemler almaya itti, emlak ve araba sektöründe yabancı para birimi yerine Türk Lirası ile de satışlar başladığı görüldü.
Türk Lirası’nın değer kaybıyla zor günler yaşayan farklı sektörler, Sterlin ve Euro cinsinden ödemelerde farklı alternatifler ortaya koymaya başladı.
Yıllardır oto galerilerde Sterlin veya Euro cinsinden ücretlendirilen taşıtların artık camlarında hiçbir ücret yazmadığı göze çarparken, buna karşın bazı oto galerilerde ücretler ‘Türk Lirası’ olarak öne çıkıyor, emlak piyasasında ise Sterlin yerine Türk Lirası ücretler veya ödemeler de konuşulmaya başlandı.
Oto galericiler kuru Türk Lirası’na sabitleme yanında taksitlerde çeşitli kolaylıklar sağlayarak çözüm arayışına girerken, emlak sektörü ise yeni fiyat veya ödeme uygulamalarında çok dikkatli olunması gerektiği uyarılarında bulunarak, dolandırıcılığı işaret etti.
Döviz üzerinden ödemelerde yapılan kolaylıkların yanı sıra geçmiş yıllarda çok sık görülen ‘elden taksit ödeme’ uygulamasıyla banka ve faiz işlemlerine girişmeden şirketlere borçlanmak da gündeme alındı.
Uzun vadeli ve yüksek giderler arasında olan emlak ve oto alım sektöründe sunulan farklı ödeme yöntemleri, hem satıcıya hem de alıcıya rahat nefes aldırmayı amaçlarken sektör temsilcileri ise tüketicileri “temkinli davranması” yönünde uyarıyor.
Hem alıcıyı hem de satıcıyı rahatlatmak amacıyla uygulamaya alınan farklı ödeme kolaylıklarının tehlikeli sonuçlar doğurabileceğini işaret eden sektör temsilcileri devlet denetimlerinin arttırılması gerektiğinden yana hemfikir.
Sektör temsilcileri uyardı: “Denetim şart”
Döviz cinsinden yapılan üretimin, Türk Lirası’na endekslenemeyeceği görüşünde olan Emlakçılar Birliği Başkanı Hasan Sungur, “Bu mümkün değil. Bu açığı kapatmak için ya TL’ye çok yüksek faiz gerekiyor ya yüksek fiyat verilecektir. Günü kurtarmak ya da müşteriden para kopartmak amacıyla yapılacak aldatmalara karşı herkes dikkatli olmalıdır.”
Bir diğer büyük harcama kalemi olan oto galeri sektöründe ise piyasa neredeyse tamamen durma noktasına geldi. Piyasanın rahatlatılması için ortaya konulan farklı ödeme alternatifi ve kolaylıklarını ‘müşteri dikkati çekmeye çalışan argümanlar’ olarak nitelendiren Motorlu Araç Satıcılar ve İthalatçılar Birliği (MASİB) Başkanı İbrahim Akın, bunların çıkar yol olmadığını savundu.
Akın, farklı çözümlerle çıkar yolu arayışı içerisinde olduklarını ifade ederek, sektördeki en büyük sıkıntının internet üzerinden yapılan kaçak satışların olduğuna dikkat çekti, devletin bu alanda sıkı denetim yapması için çağrıda bulundu.
Emlakçılar Birliği Başkanı Hasan Sungur:
“Ciddi bir kriz eşiğinde de olabiliriz”
Piyasayı rahatlatmak için sunulan bazı farklı ödeme kolaylıklarının ileri vadede ciddi krize neden olabileceğine değinen Emlakçılar Birliği Başkanı Hasan Sungur, emlak piyasasında kur sabitlemenin mümkün olamayacağını belirtti.
“Bir emlakçı Türk Lirası ile satış yapıyorsa satsın ama Sterlin’i Türk Lirası’na endeksleyeceğini söylüyorsa burada bir sorun vardır, sorun aranmalıdır” diyen Sungur, hem devleti hem de bu yöntemlerle mülk sahibi olacakları uyardı.
Sungur, YENİDÜZEN’e yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
“İkinci el dolar satın alınabilinir mi? Bu mümkün değil… Siz bir malı Sterlin ile üretiyorsanız nasıl Türk Lirası ile satabilirsiniz ki? Ticari mantık olarak Sterlin ile üretilmiş, mal edilmiş, malzeme almış bir işadamı bunu TL’ye endeksleyemez. Bu mümkün değil. Bu açığı kapatmak için ya TL’ye çok yüksek faiz koyacaktır, ya yüksek fiyat verecektir veya firmanın bitirme niyeti yoktur, günü kurtarma ve para koparma niyetindedir. Eğer bina başlamamış veya bitmemiş ise Sterlin ile malzeme alıp nasıl TL satacak? Kaç paraya mal olacak bilmiyorsa nasıl kuru sabitledim diyebilir, bu nasıl olur?
Eğer alıcıya teminat mektubu veriliyorsa firma, ciddi bir firmaysa ve garanti altındaysa alıcı bu riske girilebilinir. Ama bina henüz hiç başlamamış, firma ciddi veya tanınmış bir firma değilse, yeni bir firmaysa, alıcı çok dikkatli olmalı. Ciddi bir kriz eşiğinde de olabiliriz. Bir emlakçı Türk Lirası ile satış yapıyorsa satsın ama Sterlin’i Türk Lirası’na endeksleyeceğini söylüyorsa burada bir sorun vardır, sorun aranmalıdır. Bunu Türkiye Cumhuriyeti bile yapamadı. Bu yüzden kişiler çok dikkatli olmalı. Çok dürüst firmalar da olabilir ama diğer taraftan da kandırılma tehlikesi de olabilir.
Hem devlet hem de şahıslar, bu firmalardan teminat mektubu veya sigorta istemeli. İstemeli ki kandırılmasınlar.”
Motorlu Araç Satıcılar ve İthalatçılar Birliği (MASİB) Başkanı İbrahim Akın:
“Marketleri denetleyen devlet, internetteki galerileri de denetlesin”
Piyasanın rahatlatılması için ortaya konulan farklı ödeme alternatifi ve kolaylıklarını ‘müşteri dikkati çekmeye çalışan argümanlar’ olarak nitelendiren Motorlu Araç Satıcılar ve İthalatçılar Birliği (MASİB) Başkanı İbrahim Akın, kalıcı çözümlerle piyasayı rahatlatmak için öncelikle internet üzerinden yapılan kaçak satışların durdurulması için devletin bu alanda sıkı denetim yapması gerektiğini belirtti.
Akın, açıklamsında şu ifadelere yer verdi:
“Oto galeriler kurtulmak için bir çırpınış içinde ama bunlar elle tutulur çözümler değil. 5 bin Sterline mal ettiği arabayı Türk Lirası ile satmaya kalksa da alıcısı yok. Kayıt dışı satışları engelledikleri zaman belki oto galeriler biraz nefes alır. Madem ki ekonomi kontrol atlına alınacak o zaman bu oto galerideki kaçak satıcıların da önüne geçilsin. Yapılan bu uygulamaların çoğu müşteri dikkati çekmeye çalışan argümanlardır, pek gerçekçi değildir. Devletin bu kaçakçılıktan yılda 2-3 milyon TL kaybı var. Herkes internette galerici oldu. Tüm bunlar kayıt altına alınmalı. Müşteriyi artık dükkana çekmek lazım. Taksitlerde kolaylık yapılabilinir, kur TL’ye endekslenebilir veya kur sabitlenebilir. Ama esas kayıt dışılığın engellenmesi lazım, marketleri denetleyen devlet, internetteki galerileri de denetlesin. En büyük kangren oradadır. Bu sayede kaçak satışların derhal önüne geçilebilinir, piyasa rahatlar.”