‘TL kira’ ve ‘K’ değeri (!)

Cenk Mutluyakalı

 

Elektrik Kurumu çalışanları kapıya dayandı, sendika tepelere soruyor: “Siz ne kadar fedakarlık yaptınız?”
Üst kattan aşağıya şu ses gelebilir:
“Biz hayat pahalılığı ödeneklerini dar gelirliye aktardık, bizim kadar maaşınız var, peki siz ne yaptınız?”
Çünkü “rivayet” o ki, bu KIB-TEK’in içinden “gelir” anlamında birkaç Cumhurbaşkanı, dört beş Başbakan, çok bakan, bir dolu müsteşar çıkar.

*  *  *

Şimdi “maaş tartışması”nı bırakalım.
Sendikanın haklı olduğu mesele, dış yatırımcı AKSA’ya ödenen fahiş kira...
Çünkü dolar üzerinden!
Kur farkıyla TL katmerlenmiş.
AKSA, Türkiye’den ithal!
Daha dün Başkan Erdoğan, dövizle kirayı yasaklamadı mı?

Öyleyse (!)

*  *  *

Elektrik Kurumu çalışanlarının taleplerinden biri de “derhal yatırım.”
Enerji Bakanlığı farklı düşünüyor.
Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nden Prof. Dr. Murat Fahrioğlu’nun raporunu da referans gösteriyorlar.
Peki nedir Enerji Bakanlığı’nın düşüncesi ve yol haritası:

1- Şu anda yıllık enerji ihtiyacımızı rahatlıkla karşılama kapasitemiz vardır, o nedenle “hemen yatırım” telaşı yerine soğukkanlı karar vermeli, araştırmalı, kaynaklarımızı doğru kullanmalıyız.

2- Tasarruf tedbirlerini ileriye taşımalıyız. Kıb-Tek’ten “Çoklu Tarife” çalışması istendi, bu tarife tüketiciye faturasını yönetme imkanı verecek.

3- Yenilenebilir enerji ve solar yatırım teşvik ediliyor, Kalkınma Bankası en yüksek oranda bu alanda kredi kullandırıyor.

4- Türkiye’den kabloyla elektrik konusu netleşmeden radikal kararlar almak doğru değildir. ‘Ortak Enerji Çalışma Grubu’na Türkiye’den temsilcilerin atanması ile birlikte ortak karar verilecektir.

5- Güneş Enerjisi Santralleri yatırımları için Elektrik Kurumu’na yetki verilmiştir.

4- LNG ya da yeni nesil santraller için mevcut santrallerin revizesi ya da yeni yatırım planları tüm bu aşamalarla birlikte yapılmalıdır.

5- Dövizdeki olağanüstü artış sonrasında “kira” konusu AKSA’yla görüşülmelidir.

6- Sözleşmesinin tamamlanması ve diğer yatırımlarla birlikte 2024’te AKSA’ya teşekkür edilmelidir.

Bunlar, Enerji Bakanlığı’nda yaptığım farkı görüşmeler sonrası not ettiklerim.

*  *  *

Şimdi asıl dert elektrik maliyeti!
85.5  kuruş KW saat ödüyoruz.
Hani “zamlı” fiyat bu ya...
Maliyet 104 kuruş olmuş şimdi!
Nasıl mı?
40 gün önce dolar kuru 4.92 TL’ydi.
1 ton yakıt da 2.135 TL.
Yeni kurla 1 ton yakıt 2.824 TL oldu.
40 günde % 32 arttı yakıt gideri!

*  *  *

104 kuruş diyorlar!
66.4 kuruşu yakıt... 13.3’ü personel...
7.5 kuruşu AKSA...
Gerisi finansman falan...
Biz şimdi 85.5 öderken...

*  *  *

AKSA’nın “kur”unu sabitlerken, şu “K değeri”ni de asgari ücretliye ödesek, hem sendikayı hem bakanlığı alnından öpeceğim.
“K değeri” ne mi?
E onu da sendikacı dostlar anlatsınlar...