Ayşe GÜLER
Döviz krizine rağmen, Eylül sonu itibariyle 21 bankadaki yabancı para cinsi krediler, bir önceki döneme göre (Nisan-Haziran) yüzde 30.52 arttı.
Bunun yanı sıra TL cinsinden krediler ise yüzde 1.2 oranında geriledi.
Resmi verilere göre; Eylül ayı itibariyle 18 milyar 769 milyon 800 bin TL’ye ulaştı. Krediler de Haziran ayına göre yüzde 13.98 oranında artış yaşandı.
Kredilerin 10 milyar 625 milyon 400 bin TL’sinin döviz, geriye kalan 8 milyar 144 milyon 400 bin TL’sinin ise Türk Lirası cinsinden olduğu kayıtlara geçti.
Temmuz ila Eylül dönemini kapsayan KKTC Merkez Bankası III. Çeyrek Bülteni yayımlandı, bankacılık sektörünün resmi çerçevesi de çizildi.
Döviz kredilerine eğilimi değerlendiren Ekonomist Doç Dr. Erdal Güryay, söz konusu durumun Türk Lirası’na duyulan güvensizlikten kaynaklandığını söyledi.
Güryay, şu anda TL faizlerinin yüzde 32-34 oranında olduğunu, buna karşın dövizdeki faizlerin ise yüzde 8-10 arasında seyrettiğini kaydetti.
En fazla kredi işletmeye…
Eylül ayı itibarıyla bankaların en fazla krediyi işletmelere verdiği görüldü.
Söz konusu dönem; işletme kredilerinin 11 milyar 604 milyon 100 bin TL olduğu kayıtlara geçti.
İşletme kredilerinin ardından bankalardan en çok tüketici kredisi alındı.
Resmi verilere göre; Eylül itibarıyla tüketici kredileri 4 milyar 946 milyon 800 bin TL olarak kayıtlara geçti.
Geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre işletme kredileri 7 milyar 598 milyon 600 bin TL’den 11 milyar 604 milyon 100 bin TL’ye, tüketici kredileri ise 3 milyar 815 milyon 200 bin TL’den 4 milyar 946 milyon 800 bin TL’ye çıktı.
Kredi kartları: 444 milyon 700 bin TL
Krediler içerisinde, ‘kredi kartları’ da önemli yer oluşturdu.
Eylül 2017’de 391 milyar 600 bin TL olan kredi kartı borcu, bu yılın aynı döneminde 444 milyon 700 bin TL’ye yükseldi.
TL KREDİLERİNDE GERİLEME, DÖVİZDE YÜZDE 30.52 ARTIŞ… Türk Lirası’ndaki değer kaybına rağmen; bir önceki çeyrek döneme göre döviz cinsindeki krediler yüzde 30.52 oranında arttı. Bunun yanı sıra TL cinsinden krediler ise yüzde 1.2 oranında geriledi.
Dövizdeki artışa rağmen yabancı para cinsi krediler…
Türk Lirası’ndaki değer kaybına rağmen; bir önceki çeyrek döneme döviz cinsindeki krediler yüzde 30.52 oranında arttı.
Aynı şekilde TL cinsinden krediler yüzde 1.2 oranında geriledi.
Bununla birlikte; kredilerin çoğunluğunun yabancı para cinsinden olduğu görüldü.
Kredilerin 10 milyar 625 milyon 400 bin TL’sinin döviz, geriye kalan 8 milyar 144 milyon 400 bin TL’sinin ise Türk Lirası cinsinden olduğu kayıtlara geçti.
100 bin TL’den büyük kredilere yöneliyoruz…
Resmi verilere göre; vatandaşların en fazla 100 bin TL’den büyük kredilere yöneldiği görüldü.
Eylül sonu itibarıyla; 100 bin TL’den büyük kredilerin toplam krediler içindeki payı yüzde 87.91 oldu.
Söz konusu dönemde, 11 bin TL ila 50 bin TL arasındaki kredilerin payının yüzde 5.38, 51 bin TL ila 100 bin TL tutarındaki kredilerinin payının ise yüzde 4.56 olduğu görüldü.
Bin ila 10 bin TL’lik kredi ise toplam kredilerin yüzde 2.02 oldu.
Sektördeki en düşük kredi kullanımı ise, binde 1,3 payla bin TL’ye kadar olan krediler diliminde gerçekleşti.
Eylül 2017 ila Eylül 2018 dönemi kıyaslandığında; 100 bin TL’den büyük kredilerde artış, 51-100 bin TL, 11-50 bin TL, 1-10 bin TL ve 0-1 bin TL dilimlerindeki kredilerinde ise düşüş yaşandığı görüldü.
Kısa vadeli krediler arttı…
Bülten’de kredilerin vadeleri yani sürelerine yönelik bilgi de paylaşıldı.
Buna göre; bir önceki yılın aynı dönemine göre kısa vadeli kredilerde yüzde 52.68, orta ve uzun vadeli kredilerde ise yüzde 38.85 oranında artış yaşandı.
Kısa vadeli krediler, 2018 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki döneme göre 4 milyar 416 milyon 500 bin TL’den 5 milyar 213 milyon 600 bin TL’ye, orta ve uzun vadeli krediler ise, 11 milyar 967 milyon 400 bin TL’den milyon TL’den 13 milyar 556 milyon 200 bin TL’ye çıktı.
Kamu bankalarına kıyasla, özel sermayeli bankalar…
Bültende; hem kamu hem de özel sermayeli bankaların kullandırdığı krediler detaylandırıldı.
Buna göre; 2018 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla özel sermayeli bankaların payı yüzde 47,87’den yüzde 50,44’e yükseldi.
Kamu bankalarının kullandırdığı kredilerin toplam krediler içindeki payı yüzde 24,54’ten yüzde 23,43’e, şube bankalarının payı ise yüzde 27,59’dan yüzde 26,13’e geriledi.
Eylül 2017 - Eylül 2018 döneminde şube bankalarının ve kamu bankalarının kullandırdıkları kredilerin toplam krediler içindeki paylarında düşüş, özel sermayeli bankaların payında ise artış gerçekleşti.
GÜRYAY: “TL’YE GÜVEN YOK”… Döviz kredilerine eğilimi değerlendiren Ekonomist Doç Dr. Erdal Güryay, söz konusu durumun Türk Lirası’na duyulan güvensizlikten kaynaklandığını söyledi.
Ekonomist Doç Dr. Erdal Güryay:
“TL’ye güven olmadığının göstergesi”
Döviz kredilerine eğilimi değerlendiren Ekonomist Doç Dr. Erdal Güryay, söz konusu durumun Türk Lirası’na duyulan güvensizlikten kaynaklandığını söyledi.
Güryay, şu anda TL faizlerinin yüzde 32-34 oranında olduğunu, buna karşın dövizdeki faizlerin ise yüzde 8-10 arasında seyrettiğini kaydetti.
“Kur yüksek olsa da insanlar 3 katı faiz ödemek istemiyor” diyen Güryay, döviz kredilerine yönelimi ‘beklenen durum’ olarak değerlendirdi.
Güryay, “Vatandaşlar TL faiz oranlarının ne kadar daha yükseleceğini kestiremiyor” dedi.