Yeni asgari ücretin belirlenmesi beklenirken Ticaret Odası’nın “hayat pahalılığı artışı olmasın, oraya aktarılacak para elektrik, akaryakıt, süt ve et ürünlerinin ucuzlaması için kullanılsın” önerisi geldi.
“Böyle giderse kamu bütçesi tarihin en yüksek borçlanması ile yüzleşecek, iş yerleri kapatılacak, işsizlik büyüyecek, yolun sonuna geldik” dendi.
***
Doğaldır ki böyle bir öneriye sendikalardan hemen tepki gelecekti.
Geldi de.
Oysa ki hemen olumsuz tepki gelmesi yerine bu önerinin tartışılması gerekir diye düşünüyorum.
***
Böyle bir önerinin uygulanması sonucunda iyi olur veya olmaz, bir işe yarar veya yaramaz, hemen “hayat pahalılığı durdurulsun” talebinden hareketle, konuşulmadan, tartışılmadan, uzmanlardan görüş alınmadan, uygulanırlığının olabilirliği ve sürdürülebilirliği ele alınmadan “tu kaka” muamelesine tabi tutulması çok da akıllıca olmaz diye düşünüyorum.
Örneğin Hüseyin Ekmekçi’nin benim gibi ‘tartışılmasından’ yana sosyal medyada konuyla ilgili paylaşımına Erkan Okandan bir yanıt verdi;
“Hükümet bu öneriyi dikkate aldı ve Asgari Ücret dahil kamudaki tüm maaşları sabitledi diyelim, bunun akabinde KTTO'nun açıklamasında da vurguladığı yakıt fiyatları da uluslararası borsalarda SABİT kaldı. Amma velakin NAS politikasının hala devam eden sancıları nedeniyle TL yabancı para birimlerine karşı kısa sürede %25-30 değer kaybetti. Bu noktada akaryakıt ürünleri, elektrik üretiminde kullanılan Fueloıl fiyatları artar zaten ithal tüm ürünlerin fiyatı artacak birde enerji ve yakıt fiyat artışlarının yaratacağı pahalılıkla yerelde üretilen tüm mal/hizmetlerde dahil tüm ürünlerin fiyatı uçar. Bunu finanse etmeye ne FİF dayanır ne de maaş artışı nedeniyle verilen artışlar bu arada arka kapıdan adamına göre yapılan münhalsiz, sınavsız istihdamların mükellefiyetinden de bahsetsin sayın oda yetkililerimiz.”
***
İşte bir görüş. Başkaları da görüşlerini yazabilir, paylaşabilir, örneğin öneriyi yapan Ticaret Odası veya sendikalar konunun tartışılacağı programlar, paneller düzenleyebilirler.
***
İşte dün yeni asgari ücret belirlendi. Net 35,180 TL oldu. Eylül sonu, Ekim başı alınacak bu yeni asgari ücret, alacak olanın cebinde kaç gün durabilecek acaba? Yeni zamlarla bu para yine eriyip gitmeyecek mi? Çıkan bu parayı yerine koymak için yeni zamlar ardı ardına gelecek ve bu süreç böyle sürüp gidecek.
***
Dediğim gibi… Konunun uzmanı değilim. Ticaret Odası’nın talep ve önerisinin uygulanabilirliği nedir bilmiyorum. Akıllıca bir öneri mi yoksa sadece iş dünyasının çalışanına vereceği paradan kaçma hamlesi midir?
Anlamakta, hemen kestirip atmamakta yarar var.