Dila ŞİMŞEK
Lefkoşa Surlariçi bölgesinde bulunan Lokmacı geçiş noktasındaki çarşı, konumu sebebiyle turistlerin ve Kıbrıs’ın güneyinden gelen insanların gözde noktası haline geldi. Çarşının durumunu ise dükkan sahipleri anlattı. Esnaf, en büyük müşterilerinin Kıbrıs’ın güneyinden gelen Kıbrıslı Rumlar olduğunu söyledi. Turistlerin de aynı zamanda önemli bir rol oynadığını aktaran esnaf, Ocak ayı için umutlu olduklarını belirtti. Kimi esnaf ise, eskisi kadar iyi satış yapamadığını, gelecek olan turları beklediklerini dile getirdi. Esnaf aynı zamanda, geçiş noktasında yapılan marka kontrolünün kendilerini olumsuz etkilediğini ve bu sebeple satış yapamadıklarını anlattı.
Cemal Şeneyler: “Turistler olmasa burada hayat olmazdı”
“Benim restoranım tamamen turiste yöneliktir. İşletmemin bulunduğu konum nedeniyle, Kıbrıs’ın kuzeyinde kalan yurttaşlar buraya gezme amaçlı pek gelmez. Geçiş noktası burada olduğu için ve Surlariçi tarihi değeri olan bir bölge olduğu için, güneyden ve yurtdışından çok sayıda insan geliyor. Bu, çarşımızı çok iyi etkiliyor. Turistler olmasa burada hayat olmazdı. Özellikle buraya turla gelen turistlerin restoranıma etkisi çok olumlu. Şimdi yılbaşı öncesi tur yok, fakat 10 Ocak’ta turların tekrar gelmeye başlayacağı biliniyor. Çok daha iyi satış yapacağımızı umuyoruz.”
Seçkin Ata: “Bizim gerçek müşterilerimiz, Kıbrıs’ın güneyinden gelen insanlardır”
“Avrupa’dan turla gelen turistlerin, mağazalara pek bir katkısı olmuyor. Bu turistler, genelde tarihi yer görme amacıyla geliyor. Bizim gerçek müşterilerimiz, Kıbrıs’ın güneyinden gelen insanlardır. En çok satışı onlara yapıyoruz. Bizim mağazamızın en büyük müşterileri Kıbrıslı Rumlardır. Bu çarşının çok şanslı ve bereketli olduğunu düşünüyorum. Çok yaşlı insanlar bile buraya gelip alışveriş yapıyor.”
Adil Özdemir: “Turların bizim ekonomimize katkısı çok iyi”
“Bizim potansiyel müşterimiz yurtdışından ve geçiş noktasından gelen turistler. Aralık ayında turlar azaldığı için bir durulma yaşansa da, Ocak’ta turların tekrar gelmesi ile artış yaşanacağını öngörüyoruz. Turların bize müthiş bir etkisi var. Çarşımıza en büyük katkıyı turistler, sonrasında ise Kıbrıs’ın güneyinden gelen insanlar sağlıyor.”
Özkan Zeki “Bizim çarşımıza en büyük katkıyı, güneyden gelen komşularımız sağlıyor”
“Ben tam 57 senedir bu dükkanı işletiyorum ve bu çarşıdayım. Bizim çarşımıza en büyük katkıyı, güneyden gelen komşularımız sağlıyor. Her ne kadar Aralık ayında güneyden çok fazla insan gelmemiş olsa da, genellikle buraya geldiklerinde ilgi gösterirler. Özellikle döviz kurundan dolayı, sattığımız ürünler onlara ucuz geliyor ve almaya meyilli oluyorlar. Biz zaten kuzey yurttaşlarına pek bir satış yapmıyoruz. Başka ülkelerden turla gelen turistler ise, benim konfeksiyonuma pek bir katkı sağlamıyor. Bunun sebebi, daha çok tarihi yer görme ve gezme amaçlı geliyor olmaları. Ben, hem işletmem adına, hem de ülkem adına barışın olmasının herkes için en iyisi olacağı düşüncesindeyim.”
Salih Doktoroğlu: “Turistlerin çarşı ekonomisine katkısı çok fazla”
“Kıbrıs’ın güneyinden gelen müşterilerimizde bu ay maalesef gelir kaybı yaşandı. Bunun sebebi, geçiş noktasında yapılan marka denetimidir. Biz daha çok, turlarla gelen turistlere satış yapabiliyoruz. Turistlerin çarşı ekonomisine katkısı çok fazla. Önümüzdeki ay bir tur daha gelecek. Bu yüzden umutluyuz.”
Selver Kaya: “Bazı markaları geçiş noktasındaki kontrol sebebiyle satamıyoruz”
“Bu sene, geçtiğimiz senelere kıyasla biraz düşüş yaşadık. Bunun sebebi ise, geçiş noktalarında marka kontrolü yapılması. Güneyden gelen insanlar, isteseler de buradaki mağazalardan bazı ürünleri alamıyorlar, çünkü geçiş noktasından izin verilmiyor. Bu durum ne yazık ki bizi etkiliyor. Kıbrıs’ın kuzeyinden ise konumumuz sebebi ile pek fazla müşteri gelmiyor. Bu durumun değişmesini diliyorum.”
Hamit Kale: “Ocak’ta gelecek turistleri bekliyoruz”
“Çarşımıza bu yıl, geçen yıla kıyasla daha az turist geldi. Özellikle Aralık ayında bu bölge pek kalabalık değildi. Kıbrıs’ın güneyinden gelen insanlar çarşıya katkı sağlıyor, fakat ben çanta vs. sattığım için olumlu etkilenemiyorum, çünkü bazı markaları geçiş noktasından güneye geçirmek yasak. Bu nedenle de insanlar satın almıyor. Ocak ayında turların yeniden gelmesi bekleniyor, umut ile bekliyoruz.”
Ayfet Altuncuoğlu: “Geçimimizi turistlerden sağlıyoruz”
“Kıbrıs’ın güneyinden gelen insanlar, artık maalesef ürünlerimizi satın alamıyor. Geçiş noktasında sıkı bir denetim yapıldığı için, alsalar bile yanlarında götürmelerine izin verilmiyor. Bu sebeple genelde geçimimizi turistlerden kazanmaya başladık. Özellikle Türkiye’den gelen turlar, burada oldukça fazla alışveriş yapıyor. Artık daha çok turist ağırlıklı çalışıyoruz.”
Mustafa Yüksekbaş: “Geçiş noktasından gelen insanların sayısının artmasını umuyoruz”
“Genel olarak, geçiş noktasından gelen insanların ve turistlerin bizim çarşımıza olumlu etkisi var. Bu sene biraz düşüş yaşandığı doğru, fakat yine de hatırı sayılır bir gelir elde ediyoruz. Gelen turların benim dükkanıma fazla etkisi olmuyor. Bunun sebebi ise, alışverişlerini turların götürdüğü diğer çarşılarda da yapıyor olmaları. Geçiş noktasından gelen insanların çoğalması, otomatik olarak çarşı ekonomisini daha iyi yönde etkileyecektir.”
Zihni Kalmaz: “Geçiş noktasından gelen insanların çarşıya katkısı çok büyük”
“Geçiş noktasından gelen insanların çarşıya katkısı çok büyük. Turlarla gelen turistler için ise aynısını söyleyemeyeceğim. Ülkemize genel olarak katkısı olabilir, fakat bu çarşı ve bu dükkan için konuşursam bize etkisi olmuyor. Bunun sebebi ise, gelen bu turistlerin daha çok gezme ve tarihi yerler görme amaçlı gelmesi. Bu turistler, alışveriş yapmaya meyilli olmuyor. Bu bölge adeta terk edilmiş gibi kaldı. Kıbrıs’ın kuzeyinde yaşayan yurttaşlar buraya gelip alışveriş yapmıyor. Bütün geçimimizi geçiş noktasından gelen insanlardan sağlıyoruz. Son zamanlarda geçiş noktasında yapılan sıkı denetim ise bizi endişelendiriyor, çünkü satış yapamıyoruz.”