Hüseyin ÖZBARIŞCI
Turizmde yaz sezonu açıldı ancak şu ana kadar geçen süreçte durum “istenilen seviyede” değil… Sektör temsilcileri “Sezon kötünün iyisi” değerlendirmesini yaptı, sezonun “parlak” geçmediğini ifade etti.
YENİDÜZEN’e konuşan Turizm Bakanlığı Müsteşarı Serhan Aktunç ise, bu yılın 2019 yılıyla kıyaslanması gerektiğinin altını çizerek yılsonunda 2019 yılına ait rakamların yakalanacağını belirtti.
Şu anda turizmde en büyük sorunun uçak bilet fiyatlarının olduğunu anlatan sektör temsilcileri, uçak bilet fiyatları nedeniyle adaya gelişlerin Ercan Havaalanı’ndan değil, Larnaka’dan yapıldığını söyledi. Turizm Bakanlığı Müsteşarı Aktunç bilet fiyatları konusunda hükümetin çalışma yaptığını ifade etti.
Sektör temsilcilerine göre; yaşanan ekonomik kriz nedeniyle, yerli halk da geçtiğimiz yıllardaki gibi otelde tatil yapmayı tercih etmiyor.
Buna rağmen, önümüzdeki ay bayram tatili olması sebebiyle söz konusu günlerde bazı otellerde rezervasyonlar şimdiden yüzde 80’i bulmuş durumda… Yetkililer, bayram tatilinde otellerin dolu olacağını öngörüyor ancak bu oran yaz genelinde bu seyirde sürmeyecek.
Turizm Bakanlığı Müsteşarı Serhan Aktunç:
“2019’u yakalayacağız, bilet fiyatlarını düşürmek için çalışıyoruz”
Turizm Bakanlığı Müsteşarı Serhan Aktunç YENİDÜZEN’e yaptığı değerlendirmede sezonu 2019 yılıyla kıyaslamanın mümkün olabileceğini, bu yüzden “iyi gidildiğini ve yılın sonunda beklenilen seviyeye ulaşılacağını” söyledi.
Aktunç şöyle konuştu:
“Öncelikle şunu söylememiz gerekiyor ki yapacağımız bütün kıyaslamalarımızı 2019 yılıyla yapmak zorundayız. Pandemi öncesindeki son yıl olan 2019’un ilk 4 ayında doluluk oranlarında yüzde 70-80’i yakalamak üzereyiz. Mayıs’tan sonraki süreç için de iyi bir gidiş söz konusu. Ümidimiz yılsonunda 2019’u yakalamaktır. Yani sezon şimdilik iyi gidiyor. Şu anda yaşanan savaş durumu, yüksek enflasyon ve pandemi 2019’da yoktu. Bunları da göz önüne almamız gerekiyor. Uçak bilet fiyatlarında bir artış söz konusu, bilet fiyatlarının yeniden düzenlenebilmesi için ilgili çalışmalarımız var. Uçak bilet fiyatlarını düşürerek hem ülkemize daha fazla turistin gelmesini sağlayacağız, hem de Larnaka’ya iniş yapan yolcuları Ercan’a çekebileceğiz. Yüksek enflasyon olması ve halkımızın alım gücünün düşmesi nedeniyle yerli halkımız da tatil yapmayı pek tercih etmiyor. O yönde de çalışmalarımız var, yerli halkımızı otellerimizde tatil yapabilmeleri için sürekli olarak otellerimizle görüşüyoruz. Bu bağlamda önümüzde bir bayram var. Bayramda oteller neredeyse tam dolu olacak. Görüntü o yönde…”
Sektör temsilcileri ne dedi?
Otelciler Birliği Başkanı Dimağ Çağıner:
“Turistler Larnaka’dan gelmeyi tercih ediyor”
Kıbrıs Türk Otelciler Birliği Başkanı Dimağ Çağıner, turizmde geçmiş yıllara oranla bir hareketlilik olduğunu ancak uçak bilet fiyatları nedeniyle turistlerin Ercan Havaalanı’na değil, Larnaka Havaalanı’na iniş yaptığını söyledi.
Çağıner şöyle konuştu:
“Geçtiğimiz yıllar içerisinde pandeminin de etkisiyle yaz sezonu pek hareketli geçmemişti ancak bu yıl bir hareket söz konusu. Pandemi sonrasında istenilen hareket bu yıl oluşmaya başladı. Yabancılar ülkemize geliyor ancak ağırlıklı olarak Larnaka üzerinden geliyorlar. Türkiye’de var olan ekonomik kriz ve yüksek uçak bilet fiyatları nedeniyle turistler daha çok Larnaka’dan gelmeyi tercih ediyor.
Otellerin girdi maliyetlerinin artması şu anda sektörün en büyük sorunudur. Maliyetlerin artması ister istemez fiyatlara da yansıyor. Bu sezon yerli halkımızın talebi var ancak insanlarımızın satın alma gücü düşmüş olduğundan dolayı, insanlarımız doğal olarak bir otele gidip tatil yapmayı daha geri plana atıyor. Ülke turizminin en büyük sorunu ulaşım ve pazarlama konusundadır. Bu konuda ne yazık ki bir çalışma yapılmadı. Ülke turizminin kalkınması açısından bu iki konuda da uzun vadede çalışmalar yapılması şart.”
Kıbrıs Türk Seyahat Acentecileri Birliği Başkanı Orhan Tolun:
“Ülkemize turist gelmiyor, şu anda 30 otel kapalı”
Kıbrıs Türk Seyahat Acentecileri Birliği (KITSAB) Başkanı Orhan Tolun ise YENİDÜZEN’e yaptığı değerlendirmede, ülkeye turist gelemediğine dikkat çekti, şu anda 30 otelin kapalı olduğunun bilgisini verdi.
Tolun’un değerlendirmesi şöyle:
“2022 yılı 2021’e göre daha iyidir, ancak rakamsal olarak 2019 yılına göre geriledi. Türkiye’den gelenlerde herhangi bir eksilme yok. Eksilmenin tamamı yabancı ülkelerden gelen turistlerdir. Geçtiğimiz bayram ilgi düşüktü. Önümüzdeki bayramda daha iyi olacağını umarım. Ama dönüp baktığımız zaman arzu ettiğimiz turizm şekli bu değildir. Çünkü yabancı turist yok. Bizim arzuladığımız daha uzun süre kalabilecek, daha çok para bırakabilecek, bıraktığı paranın esnafa ulaşabileceği turistlerdir. Şu anki yapı tamamen 5 yıldızlı büyük otelleredir. 30 otel şu anda kapalıdır. Acentelerin durumu daha da vahimdir. Turist getirmek isteyen acenteler ne yazık ki turist getiremiyor. Turist göndermek isteyen acenteler de pahalılık nedeniyle gönderemiyor. Uçak biletleri pahalı ve alım gücü düştü. Burada bilet fiyatları kadar reklam yapılmamış olması da çok önemlidir. Yabancı ülkelerde reklamımız hiç yok. Bizim reklamlarımızı Türkiye yapıyor. Bizim hiçbir reklam yaptığımız da yok. Pandemi öncesi yani 2019 yazıyla kıyaslayacak olursak, büyük casinolu oteller dışında diğer otellerin kapasite anlamında %50’sine ulaşamadığını görüyoruz. Turizm fonuna ayrılan paralar, turizmde kullanılmıyor. Tamamen devlet bütçesine gidiyor. Otellere önerimiz, yerli halka özel fiyatlar belirlemeleridir. Bunu erken erken yapmaları gerekiyor. En azından yurtdışına gidemeyen vatandaşımız tatilini burada yapabilsin.”
Otel işletmecileri ne dedi?
Salamis Hotel Genel Müdür Süleyman Kansu:
“En büyük sorunumuz ulaşım, turist gelmesi şart”
Salamis Hotel Genel Müdür Süleyman Kansu, bu yıl yaşanan en büyük sorunun ulaşım anlamında olduğunu söyleyerek, konu hakkında 2023 yılı için çalışmaların başlaması gerektiğini belirtti.
Kansu’nun değerlendirmesi şöyle:
“Turizm sezonu şu an beklentilerin altında geçiyor. Bunun en büyük sebebi ülkede yaşanan ulaşım sıkıntısıdır. Zaten ulaşımda sıkıntılar yaşanıyordu, Ukrayna’daki savaştan dolayı bir o kadar daha arttı.
Ulaşımda yaşanan sıkıntıların telafisini Türkiye pazarı ve iç pazarla çözmeye çalışıyoruz. Yerli halkın talebi sevindirici boyutta, onlara ulaşılabilir bir fiyat politikası sunuyoruz ancak otelimizin kapasitesi yerli halkımızla yürüyebilecek kapasitede değil. Yani dışarıdan turist gelmesi şart. Bu bağlamda, çok ivedilikle 2023 yılı içerisindeki ve ulaşıma verilecek koordinasyonların belirlenmesi gerekiyor. Aksi takdirde, söz konusu durum 2023 yılı için de geçerli olacak ve 2022 yılı mumla aranacak.”
Acapulco Satış ve Pazarlama Müdürü Özer Özbilen:
“Uçak bileti fiyatları nedeniyle turist gelmiyor”
Acapulco Satış ve Pazarlama Müdürü Özer Özbilen, “Turistlerin beklenilen seviyelerde gelmesi de açıkçası bu uçak bilet fiyatlarıyla çok zor” dedi, “Sezon kötünün iyisidir” dedi.
Özbilen şöyle konuştu:
“Şu anda sezonun kötünün iyisi olduğunu söyleyebiliriz. Avrupa’dan rakamsal olarak istenilen turist henüz gelmiyor. Turistlerin beklenilen seviyelerde gelmesi de açıkçası bu uçak bilet fiyatlarıyla çok zor. Maalesef ki girdiler de yüksek. Özellikle enerji giderleri ve aldığımız ürünlerde sürekli olarak fiyat artışı bizleri zor durumda bırakıyor. Haliyle bu da fiyatlara yansıyor. Şu an için yerli halkımızın talebi var ancak eskiye nazaran daha az. Geçen yılki kadar olmasa bile Kıbrıs halkına da özel bir fiyat uygulamalarımız var. Bayram dolulukları şu anda yüzde 80’i buldu. Görünen o ki bayramda dolu olacağız. Bundan daha kötüsü de olabilirdi, yine de şükretmek lazım diye düşünüyorum.”
Riverside Otel Direktörü İnanç Özbirim:
“Yaz dönemi çok parlak geçmiyor”
Riverside Otel Direktörü İnanç Özbirim, turizm sektöründe pandemi öncesi ile pandemi sonrası arasında büyük farklar olduğunu dile getirdi, “Bu yaz dönemi çok parlak geçmiyor” değerlendirmesini yaptı.
Özbirim şunları söyledi:
“Biz pandemi öncesi yılın 11 ayı dolu bir oteldik. Pandemi öncesi ile pandemi sonrası arasında büyük farklar var. Gerek Türkiye, gerekse Avrupa’dan gelen turistler için uçak biletleri çok pahalı. Açık söylemek gerekirse bunların olumsuzluğunu yaşıyoruz. Bir yandan da maliyelerin yükselmesi bizleri zor durumda bırakıyor. Rekabet edebilmek lazım ancak olumsuzluklar çok. Bu yaz dönemi çok parlak geçmiyor ama kış dönemi için iyi bir durum söz konusu. Yerli halkımızı buraya getirmeye çalışıyoruz. Yerli halkın talepleri de okullar tatil olunca başladı. Yurtdışına gidemeyecekler için fiyatlar fiyatlarımız da gayet uygun”
Dome Otel Genel Müdürü Tolga Demiral:
“Maliyetler yükseliyor, misafirlere yansıtmak zorunda kalıyoruz”
Dome Otel Genel Müdürü Tolga Demiral girdi maliyetlerinin “değişken” oluşuna dikkat çekti, bu maliyetleri konuklarına yansıtmak zorunda kaldıklarını ifade etti.
Demiral’ın söyledikleri şöyle:
“Sezon genel olarak geçtiğimiz yıllara göre iyi geçiyor. En büyük sorunumuz, girdi maliyetleri çok değişken oluşudur. Her şeyi her aldığımızda farklı alıyoruz, bunu da misafirleri yansıtmak zorunda kalıyoruz. Bir başka sorun da ülkemize turist çekme konusunda yaşanıyor. Şu anda tek bir kişinin Kıbrıs’a gelebilmesi sadece 2 bin 500-3 bin TL arasında. Bir de 4 kişilik bir aile olduğunu ve tüm masraflarını da hesaplarsak Kıbrıs tatili 30 bin TL’ye denk geliyor. Açıkçası, bu durumda turistleri adaya çekmek zor.”