Hüseyin ÖZBARIŞCI
Türk Lirası’nın döviz karşısındaki değer kaybı, vatandaşın alım gücünü her geçen gün daha da düşürürken, halkı daha da fakirleştiriyor.
Aşırı sıcakların yaşandığı bugünlerde, ailesiyle birlikte 2 günlük bir kısa tatile çıkmak bile özel sektörde çalışan asgari ücret emekçileri için, artık bir hayalden öte değil… Uçak bilet fiyatlarının yüksek olması nedeniyle yurtiçine yönelmek zorunda kalan asgari ücretli bir çalışan, ülkemizdeki turistik tesislerin de konaklama fiyatlarına bakınca şok oluyor ve tatile çıkmayı erteliyor.
YENİDÜZEN’e konu hakkında değerlendirmeler yapan turizm sektöründeki temsilciler, yapılan zamların maliyetleri çok yükselttiğini belirti, maliyetleri düşürmek için ciddi çalışmalar yapılması gerektiğinin altını çizdi.
Turizm sektörü temsilcileri, hem yüksek uçak bilet fiyatları, hem de yüksek maliyetlerin, otellerdeki doluluk oranlarını geçmiş yıllara göre düşürdüğünü de ifade ediyor.
Asgari ücret net 15 bin 750 TL…
Yaşanan hayat pahalılığı etkisini her geçen gün daha fazla gösterirken, asgari ücretle çalışan bir çiftin, bu fiyatlarla yurt dışına gitmesi imkansız, yurtiçi tatili de hayal haline geldi. Temmuz ayı içerisinde net 15 bin 750 TL’ye yükselen asgari ücret, yurtiçi tatil fiyatı için çok az kalıyor.
Kredi çekme yoluna da gidilemiyor
Kimi yurttaş, maaşının yetersiz olması nedeniyle daha önceden bankadan kredi çekme yoluna giderek tatil planı yapma fırsatı buluyordu. Bu konuda YENİDÜZEN’e bilgi veren bazı banka yetkilileri, yüksek faiz oranları nedeniyle böyle bir durumun ortadan kalktığını ve bu dönemde böyle bir talebin de kendilerine gelmediğini söylüyor. Yani; 2 günlük bir tatil yapmak isteyen yurttaş, ya bu fiyatları göze alarak taksitle tatilini yapabilecek, ya da bu yılki tatil planlarını suya düşürecek.
Günlük denize gitmek bile maliyetli…
Özel sektörde çalışan bir asgari ücretlinin tatil yapmasının hayal olması yanında, günlük denize veya havuza gidip yüzmesi de maliyetli bir hal aldı. Akaryakıt gideri, bir öğle yemeği, içecek, park yeri ücreti derken, günlük denize gitmek bile bin TL’yi aşıyor.
Otel fiyatları cep yakıyor
Ülkemizde “Tatil” denince akla gelen otellerin fiyatları adeta cep yakıyor. Bunun yanında bazı otellerde fiyatların Euro olması da dikkat çekiyor.
Bazı otellerde fiyatlar şöyle:
Limak 28 bin 280 TL
Condorde Luxury Resort: 874,400 Euro (26 bin 111 TL)
Merit Royal: 23 bin 400 TL
Salamis Bay Conti: 21 bin 600 TL
Lord’s Palace: 18 bin 060 TL
Kaya Palazo: 15 bin 960 TL
Deniz Kızı: 350 Euro (10 bin 455 TL)
Oscar Park: 277 Euro (8 bin 273 TL)
Riverside: 260 Euro (7 bin 766 TL)
Not: Fiyatlar, tesislerin kendi internet sitelerinden elde edilirken, tüm oteller için aynı tarihlerde, iki yetişkin ve iki gece olarak ele alındı. Fiyatı Euro olan otellerin ise TL’ye dönüştürülmesi 29,86 kurundan hesaplandı.
Sektör temsilcileri ne dedi?
Kıbrıs Türk Otelciler Birliği Başkanı Dimağ Çağıner:
“Yapılan zamlar, maliyetleri yükseltiyor”
Kıbrıs Türk Otelciler Birliği Başkanı Dimağ Çağıner YENİDÜZEN’e konu hakkında değerlendirmede bulunarak, maliyetin çok yüksek olduğunu, zamların da devam etmesiyle bu fiyatların kaçınılmaz olduğunu belirti.
Gelinen aşamada, enerji giderlerinden, mutfak masraflarına, çalışan maaşlarından temizlik malzemelerine kadar tüm maliyetlerde ciddi anlamda artış yaşandığını söyleyen Çağıner, birçok otelin karından kestiğini, yine de konaklama fiyatlarının yerli halk için çok yüksek olduğunu ifade etti.
Halkın alım gücünün düşmesinin yanı sıra, uçak bilet fiyatlarının da arttığının altını çizen Otelciler Birliği Başkanı Çağıner, tüm bunların toplamında otellerdeki doluluk oranlarına yansıdığını ve geçtiğimiz yıllara göre bir düşüş yaşandığını belirtti.
Çağıner, “Turizm Bakanlığı’nın maliyetlere yapacak bir şeyi yok. Turizm Bakanlığı ulaşım ve pazarlama konusunda ciddi çalışmalar yapmalı. Esas sorun maliyetler ve sadece bizim sektörümüzde de değil, bu maliyetlerle birçok sektör zor durumda. Gelinen aşamada hükümet özellikle fiyat denetimi yapmalı, Fiyat İstikrar Fonu’ndan yararlanmalı. Bir şekilde bu yüksek maliyetlerin düşürülmesi gerekiyor” şeklinde konuştu.
Kıbrıs Türk Seyahat Acenteleri Birliği Başkanı Orhan Tolun:
“Şu anda turizmde tamamen bir keşmekeş var”
Kıbrıs Türk Seyahat Acenteleri Birliği Başkanı Orhan Tolun, YENİDÜZEN’e yaptığı değerlendirmede, şu anda hem yerli halkın alım gücü düşmesi sebebiyle tatil yapamadığını, hem de uçak bilet fiyatlarının yüksek olması sebebiyle ülkeye turist gelmediğini aktararak turizmin tam bir “keşmekeş” içerisinde olduğunu belirtti.
Tolun şunları söyledi:
“Uçak fiyatlarının pahalı olması, ülkeye gelişleri azalttı. Otellerin uçak fiyatları arttığında rekabet edebilmek için fiyatları düşürmesi gerek. Bizdeki 5 yıldızlı otellerin hemen hepsi casinolu oteller olmasından ve gelirini casinodan sağlaması nedeniyle fiyatı düşürmesi lazım. Bizde girdiler o kadar kontrolsüz ve yüksektir ki, oteller fiyatlarını girdiye göre belirlemek zorundadır. TL döviz karşısında %30-40 değer değer kaybeder ama otel girdiler%100 artar. Böyle bir durumda otel fiyatını bir önceki yıla göre fiyatını %100 artırmak zorunda kalır. Fiyatların bu kadar pahalı olmasının iki nedeni var.
Birincisi, otelin girdi maliyetleri çok yüksek olduğu için yükseltmek için, ikincisi de özellikle 5 yıldızlı otellerin hafta sonu casino müşterisine ihtiyacı olduğu için bu tip müşterileri kaçırmak istememesi…
Bugün otel fiyatları yüksek… Diğer taraftan 3 veya 4 yıldızlı otellerin kapalı olduğunu görüyoruz. Bütün Alsancak – Lapta – Karşıyaka bölgesindeki oteller ya kapalıdır ya da açıktır ama çalışmıyor. Böyle olduğu zaman da yerli halkımız casinosu olan 5 yıldızlı otellere gidemiyor. 3-4 yıldızlı oteller de kapalı. Yani vatandaş ya tatil planını suya düşürecek, ya da güneye gidecek. Güneye tatil için giden çok insanımız var. Ülkede şu an turizm kontrol altında değildir. Casinolu oteller kendi gayretleriyle müşterilerini kendileri getiriyor, bu otellerin dışında kalan oteller de müşteri bulamıyor. Acenteler bu uçak fiyatlarıyla turist de gelmiyor. Bu devlet yabancı ülkelerde reklam yapmıyor. Tur operatörlerine karşı güvenini yitirdi. Şu anda KKTC’de turizm alında tamamen bir keşmekeş var. Bir tarafta 3-4 yıldızlı oteller kapalıdır, diğer tarafta da 5 yıldızlı oteller istediği fiyatı uyguluyor. Bunun böyle olması da plansız, programsızlık ve hükümet yetkililerine olan güvensizlikten dolayı kaynaklanıyor.”