Ayşe GÜLER
Meclis’in yaz tatiline girmesine kısa süre kala milletvekilleri hem Meclis hem de komite çalışmalarını YENİDÜZEN’e değerlendirdi.
Geçmişte gündeme gelmesine rağmen sonuçlanamayan Hukuk Komisyonu’nun kurulması için çalışma yapılması gerektiğini ifade eden birçok vekil, bu adımın yasaların hazırlanmasına teknik açıdan destek sağlayacağını dile getirdi.
Kimi vekiller, yasaların Başbakanlık kanadından daha koordineli şekilde Meclis ve komite gündemine gelmesini isterken, kimileri de milletvekillerinin yasa tasarılarına daha çok zaman ayırmasını, araştırma yapması gerektiğini belirtti.
Bazı vekiller ‘teknik alt yapı’ sıkıntısına değinirken, bazıları da Türkiye’de olduğu gibi milletvekillerine ‘danışman’ atanmasını ifade etti.
VEKİLLER NE DÜŞÜNÜYOR?
CTP Milletvekili Salahi Şahiner:
“Meclis’te hukuk kadromuzu daha çok geliştirmemiz gerekiyor”
“CTP olarak, yapısal anlamda reform adımları atmak için gerekli yasalara öncelik vermiş durumdayız. Örneğin; İstatistik Kurumu’nun bağımsız bir kurum halinde, tekrardan yapılandırılması bizim için çok önemlidir. Bu durum, siyaset için de çok önemli. Siyaset de de elinizde veri yoksa planlama yapamazsınız. Yasaların komitelere olgunlaşmış halde gelmesini de önemsiyoruz. Komitelere olgunlaşmamış, pişmemiş, yarım yamalak yasalar geldiğinde tüm paydaşları çağırıp, uzlaştırmanız gerçekten zor olabiliyor. Bakanlıklar bünyesindeki teknik kurullarda daha fazla detaya inip, ince eleyip, sık dokuyup, oybirliğiyle geçmesini öngördüğümüz şekli almadan komiteye gönderme taraftarı değiliz. En büyük eleştiri Kamu Reformu ile ilgili yapılıyor. Ancak çalışma, çok kapsamlı. Komitelerde uzun bir süre alacaktır. Paydaşları da çok fazladır. Bunun dışında gelen yasalar, pişmiş haldedir. Neredeyse İstatistik Kurumu Yasası’na başlayalı bir ay bile olmadı. Ancak neredeyse, 2-3 toplantıya bitireceğiz. Hal Yasası ile ilgili Başsavcılıktan görüş alınacak. Meclis’e geldiğinde kısa sürede geçmesini öngörüyoruz. Komitelerde, önemli yasalara imza attığımızı düşünüyorum. Önümüzdeki yıl daha verimli olacağımıza inanıyorum. Meclis’teki santral sorununu çözmenin, verimlilik açısından fark yaratacağını düşünmüyorum. Tamamıyla bunlar, şova dönük söylemler… Meclis’te hukuk kadromuzu daha çok geliştirmemiz gerekiyor. Komitelerde biriken iş yükünün temizlenebilmesi adına bu önemli. Belli başlı komitelerde birikmiş çok iş vardır. Belki de hukuksal, yasama uzmanı açısından bir eksiklik olabilir. Belli süre için, hizmet alımı yapılabilir.”
UBP Milletvekili Yasemin Öztürk:
“Kendimi bal yapmaz arı gibi hissediyorum”
“Yeni yasama yılı başlayalı, 1.5 yıl oldu. Ama maalesef verimli bir çalışma göremiyorum. 50 milletvekili var. Bizler, her şeyi düşünüp, yapamayız. Onların yanında bir danışman olması gerektiğini düşünüyorum. Mesela, evde oturan 500 müşavir var. Gerçekten bilgili insanlar. Türkiye’de her vekilin yanında, 2 tane sekreter var. Konuları araştırıp, vekillere bilgi getiriyorlar. Kendimi bal yapmaz arı gibi hissediyorum. Baktığınızda, geliyoruz, saatlerce buradayız. En basiti bir vicdani ret meselesi ile ilgili 5 defadır görüşme yapıyoruz. Ama bir arpa boyu yol aldığımız yok. Zamanı nasıl güzel ve verimli nasıl değerlendirilebilir, bunu oturup konuşmak lazım. Bunun üzerinden yürümek gerekiyor ancak zamana oynuyormuşuz gibi geliyor. Vekil olarak seçildiğimde, diğerlerinden farklı olacağımı söylemiştim. Ama öyle bir ortam var ki, diğerlerini de anladım. Bir şey yapamıyorsunuz.”
Halkın Partisi Milletvekili Gülşah Sanver Manavoğlu:
“Yasalar, Başbakanlık kanadından daha koordine ve organize gelmeli”
“Yeni dönemki çalışmalar, krizin etkisi ile çıkarılan yasa gücündeki kararnameler, kaybedilen zamanlar oldu. Bu durum, bazı yasaları ve tedbirleri öne çıkarmayı mecbur kıldı.
Ancak daha hızlı ve üretken olabileceğimize inanıyorum. Yasaların, Başbakanlık kanadından daha koordine ve organize gelmesi, önceliklerin daha doğru belirlenmesi halinde iyi bir yol alınacağını düşünüyorum. Ben olsam, daha farklı yasalara öncelik verir, irademi de ortaya koyardım. Bu durum, ‘geçmiş dönemlerde çok önemli yasalar yapıldı, biz yapamadık’ demek değil. Geçmiş dönemden bugüne protokoller söz verilmiş, bizim de faydamıza olacak birçok yasayı da ötelediğini gördük. Bunların hepsini kucağımızda bulduk. Ancak daha organize şekilde hızla yasallaştırabileceğimize inanıyorum. Türkiye’de vekiller 2 sekreter, bir danışmanları var. Bu kişiler, yasaları toparlamakla uğraşır ama bakanlıklarımızda çok kalifiye hukukçular yok. Onların üzerinde çok çalışılması gerekiyor. Yalnızca yanınızdaki danışmanlarla bu iş çözülmez. Meclis’te de çok değerli hukukçularımız var. Ancak yasalar o kadar çok kötü geliyor ki, zorlanıyoruz. Yalnız danışmanla bitmez, milletvekillerinin bu konuda kendini geliştirip, araştırma yaparak, zaman ayırması gerekiyor. Yasaların çalışılmasında zaman ayrıldığı, doğru kişilere danışıldığı takdirde daha hızlı ve üretken olacağız. Geçmişte Meclis eski Başkanı Sibel Siber’in bir önerisi olmuştu, Hukuk Komisyonu kurulmasını gündeme getirmişti. Tabii ki yalnızca Hukuk Komisyonu kurmakla da bitmez. Her yasaya özel uzman bir kişinin de dahil edilmesi gerekiyor. Bunu da organize edecek olan Başbakanlık bacağıdır. Cumhurbaşkanı’nın görev ve yetkileri belli… Toplumsal konuları daha çok koordine etmesi gerektiğine de inanırım. Ne yazık ki geçmişten günümüze hiçbir Cumhurbaşkanımız bu konuda pek fazla adım atmamıştır. Özellikle koordine açısından Başbakan’a da daha çok görevler düştüğünü düşünüyorum. Hükümet ortakları bu konuda kendi fikirlerini söyleyebilirler ancak adım atacak olan kanat Başbakanlıktır.”
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, TDP Milletvekili Zeki Çeler:
“Muhalefet milletvekilleri her işi yavaşlatmaya çalışıyor”
“Komitedeki arkadaşların uğraş içerisinde çalıştıklarını, sürekli toplantı yaptıklarını biliyorum. Bakanlar Kurulu’ndan giden yasalar üzerinde çalışıyorlar. Diyalog ve toplumsal uzlaşıyı sağlamak adına ana muhalefeti de dinleyerek hareket ediyorlar. Ancak ana muhalefet milletvekilleri her işi yavaşlatmaya çalışıyor. Meclis çalışmalarında da durum aynı... Pazartesi ve Salı günü, 62. maddeden söz alıp, her hafta konuşulan konuyu gündemde tutmaya çalışıyorlar. Bu durum çalışmaları verimsizleştiriyor, süreç tekrar ediyor. Biz yorulmaya başladık… Kıb-Tek meselesini her gün alıp, konuşuyorlar. Üslupları da oldukça kötü, bilinçsizce eleştiri yapıyorlar. Yanlış olan bu… Toplumun siyasilere karşı algısı, güveni oldukça düşük… Vekillerin yanına danışman verilmesi, hukukçu birilerinin görev yapması daha çok yasa yapmaya yardımcı olabilir.”
CTP Milletvekili Dr. Sıla Usar İncirli:
“Vekillerin yasa tasarılarına zaman ayırması, geniş tabanlı değerlendirmeler alınması önemli”
“Cumhuriyet Meclisi çalışmaları Anayasa, ilgili yasalar ve Meclis İç Tüzük’ü çerçevesinde yürütülmektedir.
Yasama yılı her yıl Ekim ayının ilk iş günü başlar ve ertesi yıl Ekim ayının ilk iş günü sona erer.
Genel Kurul her Pazartesi yasama, her Salı denetleme maksatlı olarak toplanır. Birleşimin açılabilmesi için üye tam sayısının salt çoğunluğu gereklidir. Bu da en az 26 vekilin birleşimde hazır bulunmasını gerektirir. İktidar vekilleri olarak nisabın sağlanması hususunda büyük bir özen gösteriyoruz. Çünkü özellikle yasama gününde muhalefet hazır bulunsa dahi genel kurul salonuna girmeyip iktidarın nisabı sağlamasını beklemektedir. Bu durum iktidar vekilleri olarak bizlerin büyük bir titizlik gösterdiği bir konu olduğu için meclis çalışmalarında bir aksama yaratmamaktadır.
Cumhuriyet Meclisi komiteleri sürekli ve geçici/özel komiteler olmak üzere iki başlıkta toplanır. Komitelerin büyük çoğunluğu haftada en az bir kez toplanmakta, kendilerine iletilen yasa tasarılarını ve önerileri görüşmektedir. Önemli bir husus da yaz döneminde de komite çalışmalarının devam etmesi konusunda iktidarın bir tutumu vardır. Komite toplantılarında gündemdeki yasa tasarılarının en doğru şekilde yasallaşması için hem iktidar hem de muhalefetin önemli katkıları olmaktadır.
Yasa değişiklik önerileri yanı sıra temel yasalar da gündemdedir. Temel (kapsamlı) yasaların oluşması önemli zaman ve emek gerektirmektedir. Buna rağmen çok önemli yasalarla ilgili çalışmalar kesintisiz sürmektedir. Yasaların bir kısmı sonuçlanmış, önemli bir kısmı da sonuçlanmaya yakındır.
Önemli olan vekillerin yasa tasarılarına zaman ayırması, konu ile ilgili geniş tabanlı değerlendirmeler alınması, teknik olarak da meclis çalışanlarının ihtiyaç olunan desteği eksiksiz sağlamasıdır. Siyasi irade her durumda yasa tasarılarının en doğru, çağdaş ve toplumun ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde yasallaşması yönündedir. Cumhuriyetçi Türk Partili vekiller olarak bizler sorumluluğumuzun farkında olarak çalışmalarımızı sürdürmekteyiz.”
UBP Milletvekili Olgun Amcaoğlu:
“Komitelerin verimli olması bizim de istediğimiz. Ama başaramayınca da bu durum vekiller suçu değil”
“Verimsiz bir Meclis çalışma sistemi olduğunu söylemek yanlış olmaz. Kişilere binaen suç teşkil ettiğini söylemek istemiyorum. Buradaki sistemde bir sıkıntı var. İlk sıkıntı, fiziki yapıda… Meclis’te bir milletvekilinin çok verimli çalışmasıyla alakalı altyapının düzgün olduğunu ifade etmek imkansız. Komitelerde görevli biri olarak, herhangi bir bilgiye ulaşmak konusunda tamamen bireysel anlamda çaba sarf etmek zorunda kalıyorum. Bu konuda size yardımcı olabilecek, destek verebilecek danışman, bilirkişi Meclis çatısı altında yok. Gündemde olan birçok yasa var. Fiziki alt yapı sorunu, uzun süredir devam ediyor. Bu hükümetin getirdiği bir şey değil. Bundan sonra da böyle devam edilmemesi için kısa ve orta vadede nelere ulaşmak istediğinizi bilerek hareket etmek lazım. Komitelerin verimli çalışmasını istiyorsanız, bu konudaki gereklilikleri de yerine getireceksiniz. Teknik alt yapı, günün koşullarına ayak uydurmalı. 1-1.5 yıldır Meclis’in iç santralı arızalı. Komitelerin verimli olması bizim de istediğimiz. Ama başaramayınca da bu durum vekillerin suçu değildir.”
Halkın Partisi Milletvekili Erek Çağatay:
“Hukuk Komisyonu kurulması gündeme gelebilir”
“Şu anda 3 komitede görev yapıyorum. 2’si daimi, 1’i geçici komite… Komite çalışmaları genel anlamda olumlu geçiyor. Muhalefet, iktidar olumlu hareket ediyor. Alınan karar, geçen önerilere bakıldığında yüzde 99 oybirliğiyle geçiyor. İlk etapta yasa tasarılarını, önerileri ele alma hızlı başlamıştı. Bu aralar, ilk günkü gibi hızlı geçtiğini söyleyemem. Toplantılar yoğunlukla devam ediyor. Ancak ele aldığımız konuları bir türlü bitiremiyoruz. Hızlı tempo durdu. Bunun nedeni, yasa tasarıları veya önerileri genişe yayıyoruz, üzerinde çok fazla toplantılar yapmamız. İlk başta ele aldığımız konuları, bitirerek devam edersek daha verimli bir sonuç olacak. Yasa yazmak, ayrı bir tekniktir. Yasa yazıcı hukuksal anlamda yasa yapıcıya destek olmalıdır. Geçmiş dönemde, Sibel Siber’in de önerisi olmuş, Hukuk Komisyonu’nun kurulmasını gündeme gelmişti. Böyle bir komisyon gündemdeki yasaları ele alıp, hızlanması için de Meclis’e destek olucu bir kurum olabilir. Mevzuat Dairesi şu anda yetersiz, eleman sayısının yeterli olduğunu görmüyoruz.”