Onur Erdoğan
Dünyanın en eski ve büyük medeniyetlerinden biri olan Çin’in katı ve köklü yönetim sisteminin günümüzde kalan yansıması olan Yasak Şehir, hem yasakları, hem mimarisi, hem de hikâyesiyle dünyanın en ilgi çekici yerlerinden biri.
Yasak Şehir, Çin’in en güçlü hanedanlığı olan Ming Hanedanlığı ve Qing Hanedanlığı tarafından İmparatorluğun ikametgâhı olarak kaldı. Tabiri caizse Çin’in kalbiydi. Saray kompleksinden oluşan Yasak Şehir yaklaşık 500 yıl boyunca aktif olarak kullanıldı. 1400’lü yılların başında inşa edilen saray kompleksi, 720 bin m2 alanda 980 bina ve 8707 odasıyla, 961 metreye 753 metre bir dikdörtgen alan içinde yer alır. Bir şehir için gerekli olan her şeyi fazlasıyla bulunduran Yasak Şehir dünyanın en büyük saray kompleksi olma unvanını elinde bulunduruyor. Birçok törene, davete ev sahipliği yapmış saray 1987 yılında UNESCO tarafından koruma altına alınmış ve turizme açılmış. Turizme açılmasıyla gördüğü yoğun ilgiyle dünyanın en çok ziyaretçi çeken yerlerinden biri olmuş.
‘SON İMPARATOR’
Hanedanlık döneminin son hanedanı olan Qing Hanedanlığına bağlı Çin imparatoru Guangxu’un ölümüyle yerine 3 yaşındaki Pu Yi imparator olarak tahta geçer. Son imparator ismiyle anılacak olan Pu Yi imparatorluğun başında olacaklardan habersiz oyuncaklarıyla oynarken Çin’de 1911 yılında devrim olur. İmparatorluğun ne olacağı hakkında uzun süren tartışmalar çıkar. Sonunda İmparator Pu Yi ve imparatorluk ailesinin dışarıya çıkışları yasaklanır. Böylece yüzyıllardır halkın girişinin yasak olduğu şehirden artık İmparatorluğun da çıkışı yasaklanmış olur. Yasak duvarların içinde dünyadan haberi olmadan büyüyen İmparator Pu Yi 1959 yılında sıradan bir vatandaş olarak dışarıya çıkartılır. Bir süre akrabalarının yanında ve cezaevlerinde geçirdiği hayatının sonlarını bir botanik bahçesinin makine onarım dairesinde işçi olarak çalışarak sürdürür.
İmparatorluktan işçiliğe giden zor hayatı yaşayan İmparator Pu Yi’nin hayatı, “Son İmparator” filmine konu olur. Bernardo Bertolucci’nin yönetmenliğini yaptığı 1988 yılı yapımı film, İmparator Pu Yi’nin tahta çıkışından işçi olmasına kadar olan bütün hayatını ve Çin’de o dönemde yaşanan olayları anlatır. Film 9 dalda Oscar ödülü kazanır.
DÖRT KAPILI SARAY
Pekin’in tam ortasında Tiananmen Meydanı’nın kuzeyinde yer alan Yasak Şehri yılda yaklaşık 15 milyon turist ziyaret ediyor. Yasak Şehrin girişinde Tiananmen Meydanına bakan büyük kapı, Çin’in en fotojenik yerlerinden biri. Kapının sol tarafında “Yaşasın Çin Halk Cumhuriyeti”, sağ tarafında ise “Birlikte Yaşasın Dünya Halkları” yazıyor. Yazıların altından dikdörtgen şeklindeki saray kompleksinin 30 tane gişesi olan büyük bir kapıdan içeri giriliyor.
Yasak Şehir’de adı üstünde bir şehirde olması gereken her şey var. Dört tane kapısı bulunan şehrin, dört bir köşesinde köşe kuleleri yükseliyor. Başta imparatorluk sarayları, tören binaları olmak üzere imparatorun yakınlarının konakları, hizmetkârların kalacak yerleri, yiyecek yerleri, parklar, bahçeler, sokaklar, tapınaklar var. Geleneksel Çin mimarisinin en güzel örneklerin bulunduğu binaların arasında çok sayıda hayvan figürleri bulunuyor.
Bu görkemli şehir, Çin’in başkenti Pekin’e gidildiğinde mutlaka ziyaret edilmesi gereken yerlerden biri. Fakat vakit ayırırken kısa bir süre ayırmayın. Yasak Şehri detaylı bir şekilde gezmek için en azından üç gün gerekir.