Cumhuriyet Meclis Genel Kurulu Turizm ve Çevre Bakanlığı’nın 145 milyon 333 bin 100 TL olan bütçesini oy çokluğuyla kabul etti.
CANALTAY’DAN TANITIM VE PAZARLAMA VURGUSU
Turizm ve Çevre Bakanlığı bütçesinin görüşülmesi sırasında söz alan UBP milletvekili Resmiye Canaltay, bütçe ile hükümet programı arasında bazı uyumsuzluklar olduğunu belirterek, örnekler verdi.
Bakanlık bütçesinde azaltma olduğunu söyleyen Canaltay, turizm sektörü gelirlerinin önem taşıdığını, gelirlerin artırılması için tanıtım ve pazarlamanın önemli olduğunu belirtti.
Canaltay, tanıtımın sadece fuarlarla sınırlı tutulamayacağını söyledi.
Charter sefer düzenleyen diğer ülkelerle ilgili örnekler veren Canaltay, charter seferlerin azalmasının ülkeye İngiltere’den ve diğer ülkelerden gelen turist sayısının da azalmasına yol açtığını söyledi.
Turizm Master Planı’nın yeniden yapılmasının gündemde olduğunu söyleyen Canaltay, daha önce yapılan planların uygulanmadığını kaydetti.
Canaltay, OTEM, turist rehberleri, fonlar, otellerde yerli işgücü, alternatif ve sürdürülebilir turizm konularına değinerek, yaşanan sorunları dile getirdi.
Çevre ve hava kirliğine işaret eden Canaltay, çevrenin kanser ile bağlantısı bilindiği halde gereken duyarlılığın gösterilmediğini kaydetti.
ARIKLI’DAN ELEŞTİRİ
YDP Genel Başkanı Erhan Arıklı, bakanlığın ekonomik katkı açısından en önemli bakanlıklardan biri olduğunu, 2017 yılında turizm gelirlerinin ciddi miktarlara ulaştığını belirtti.
Arıklı, Turizm Tanıtma Dairesi’nin bütçesinin düşürülmesini eleştirdi.
Bafra Turizm Bölgesi konusunda neler yapılacağını soran Arıklı, bölgede yıllardır atıl durumda kalan, faaliyete geçmeyen oteller bulunduğunu, bunların sözleşmelerinin iptal edilmesi gerektiğini söyledi.
CMC Maden alanının 43 yıldır temizlenemediğini dile getiren Arıklı, “Kendi elimizle kanser üretiyoruz” dedi. Arıklı, Kalecik, Teknecik ve CMC’nin çevreye zarar verdiğini belirtti.
SUCUOĞLU: TURİZM CİDDİYE ALINMIYOR
UBP milletvekili Faiz Sucuoğlu da iktidara mensup milletvekillerinin salonda bulunmamasını eleştirdi.
Sucuoğlu, turizm sektörünün lokomotif bir sektör olduğunu söyleyerek, mali sıkıntıların bu sektörle çözüm bulabileceğini ancak ayrılan bütçenin oranının az olduğunu kaydetti.
Hükümetlerin turizmi ciddiye almadığını söyleyen Sucuoğlu, “Yüzde 2 buçukla, tanıtımdaki kesintiyle neyi nasıl yapacaksınız” diye sordu.
Sucuoğlu, turistlerin ilk izlenim edindiği havalimanı ve çevresinden başlayarak ülkede yaşanan çevre kirliğinin turistlerde olumsuz algı yarattığını söyledi.
En büyük sıkıntının ortalama ömrü bir buçuk yıl süren hükümetler olduğunu dile getiren Sucuoğlu, yeni kadroların yeniden sıfırdan başladığını dolayısıyla zaman ve fırsat kaybedildiğini belirtti. Sucuoğlu, Türkiye’den gelen turistin sadece üç gün kalarak adadan ayrıldığını amacın bu turistin konaklamasını 5-6 güne çıkarmak olması gerektiğini söyledi.
KTHY’nin batması ardından ulaşım sıkıntısının turizmi olumsuz etkilediğini belirten Sucuoğlu, THY ile veya özel şirketlerle bir formül geliştirilmesi gerektiğini kaydetti.
Ercan Havalimanı’ndan girişlerin azalırken, Larnaka’dan girişlerin arttığını söyleyen Sucuoğlu, bu konuda önlem alınmasına ihtiyaç duyulduğunu belirtti.
Sucuoğlu, Avrupa ve Türkiye ayağında reklamın önemine işaret ederek, bütçede tanıtıma ayrılan payda indirim yapılmasının kendisini üzdüğünü kaydetti.
Sucuoğlu, charter seferleri ve teşvik konusunu bakanın tekrar masaya yatırması gerektiğini de ifade etti.
Sucuoğlu, havayolu ile ulaşımın tıkanma noktasına geldiğini, deniz yolunun da geliştirilmesi gerektiğini ifade etti.
Bafra Turizm Bölgesi’nde 16 bin yatak kapasitesi hedeflendiğini ancak şu anda sadece iki otelin faaliyet gösterdiğini belirten Sucuoğlu, Bafra’daki en büyük sıkıntının ulaşım olduğunu, merkeze ulaşımın kısıtlı ve pahalı olması nedeniyle turistin bu bölgedeki otellere hapsedildiğini söyledi.
Sucuoğlu, turizmde yerli ürünlerin kullanılmamasının en büyük nedeninin kalite sorunu olduğunu, kalite artırılıp otellere pazarlanması halinde ihracata dahi ihtiyaç duyulmayacağını, yerli üretimin oteller aracılığıyla iç piyasada tüketilebileceğini kaydetti.
TOROS: YENİ HAVA YOLU DÜŞÜNÇESİ “ROMANTİK”
Sucuoğlu’nun ardından söz alan CTP Girne Milletvekili Fikri Toros, turizmin ülkede en önemli motor gücü olan sektör olduğunu, ülke ekonomisinin yüzde 70’ini hizmet sektörünün oluşturduğunu ifade etti.
Toros, son yıllardaki başarılı tanıtım stratejisi ve yeni yatırımlar sayesinde turizm gelirleri ve hacminin önemli artış kaydettiğini söyledi.
Toros, turizmin ülkede 35 sektörü besleyen itici güce sahip sektör olduğunu vurguladı.
Toros, uçak fiyatlarının arzın talep karşısında yetersiz kalması nedeniyle yükseldiğini, uçak bilet fiyatlarının artmasının Larnaka Havaalanı’ndan geliş gidişleri artırdığını kaydetti.
Toros, yeni bir uçak şirketi kurmanın; diğer büyük hava şirketleriyle rekabet etme açısından “romantik” bir düşünce olduğunu, ekonomik açıdan geçerli bir düşünce olmayacağını ifade etti.
Toros, Türkiye’de bir şirketle anlaşma yaparak, Ercan’a ek uçuş ve destinasyon geliştirerek, arzın artırılmasının mümkün olabileceğinin altını çizdi.
AMCAOĞLU: TEŞVİKLER GÜNCELLENMELİ
UBP Milletvekili Olgun Amcaoğlu, turizm ve yükseköğretim sektörünün ülke ekonomisine katkısının yaklaşık 1,5 milyar dolar olduğunu, bunun da gereklerinin yerine getirilmesi gerektiğini kaydetti.
Turizm teşvik mevzuatının yeniden güncellenmesi gerekebileceğini ifade eden Amcaoğlu, Turizm Bakanı’nın bununla ilgili görüşlerini duymak istediğini kaydetti
Turizm Bakanlığının görevlerini yerine getirmek amacıyla büyük çaba sarf ettiğini ve bir önceki dönemde 2 yıllık eylem planının gereklerini en çok yerine getiren bakanlık olduğunu söyledi.
Amcaoğlu Turizm Strateji Komitesi’nin kurulması Turizm Gelişme Programı’nın günün şartlarına göre güncellenmesi gerektiğini ifade etti.
ÜSTEL: DEVLET POLİTİKASI OLMALI
UBP Girne Milletvekili Ünal Üstel, turizmin 1980’lerden bu yana önemli aşama kaydettiğini ifade etti.
Üstel, turizmin incisi olan Girne’nin yatak kapasitesinin yüzde 75’ini oluşturduğunu, yeni bir teşvik sistemiyle diğer bölgelerdeki yatak kapasitesinin artırılması gerektiğini kaydetti
Üstel, Bafra Turizm Bölgesi’nde geçen sürede 2 otelin hayat bulduğunu, bunların nedenleri olduğunu ifade etti
Turizmi ayağa kaldıran iki sektörün turizm acenteleri ve otelciler olduğunu söyleyen Üstel, bu iki sektörü ayakta tutan şeyin teşvik olduğunu, teşvik miktarının iyileştirilmesi gerektiğini kaydetti.
Üstel, neredeyse her yıl Turizm Bakanı değiştiğini bunun da istikrarı önlediğini, turizmde devlet politikası geliştirerek, hükümetler değişse de devlet politikasının devam etmesinin sağlanması gerektiğinin altını çizdi.
Ünal Üstel, teşviklerin azaltılması nedeniyle charter seferlerde her geçen gün azalma olduğunu, elektrikte otellere sağlanan teşvikin yetersiz olduğunu, su da ise teşvik bulunmadığını, bu gibi nedenlerle otel konaklama ücretlerinde Türkiye ve dünya ile rekabeti zorlaştırdığını söyledi.
Üstel, THY ile de anlaşarak “touch down” ile ülkeye uçak seferlerinin artırılabileceğini, böylece uçak biletlerinin de kısmen de olsa ucuzlayabileceğini kaydetti.
Üstel, teşvik verilirken seyahat acentelerinin de dahil edilmesi gerektiğini çünkü tekelleşmeye giden bir durumun ortaya çıktığını söyledi.
Yeterli bütçe ayrılmayan eski eserlerin bakımsız olduğunu, kıymetli ve değerli olan eski eserlerin istenilen noktada olmadığını söyledi.
Girne Antik klimanı ve Girne Kalesi’ni örnek gösteren Üstel, yüksek binalarla Girne’nin siluetinin bozulduğunu ve kalenin görünmez hale geldiğini, Antik Liman’ın atıl durumda olduğunu ifade etti.
ÇALUDA
UBP Lefke Milletvekili Aytaç Çaluda yaptığı konuşmada bölgedeki tarihi eserlerin turizme kazandırılması gerektiğini vurguladı.
Çaluda, Lefke Belediyesi’nin kullanımındaki bir binanın müzeye çevrilmesinin düşünülmesi gerektiğini kaydetti.
Çaluda, üniversite ile birlikte bölge nüfusunun 24 bine ulaştığını nüfusun artmasının bazı sorunları da beraberinde getirdiğini, tedbir alınmazsa çevre felaketleri yaşanacağını, kanalizasyon olmaması nedeniyle yer altı kaynaklarının kirlendiğini söyledi.
Çaluda, CMC maden alanının AB projesi kapsamında rehabilite edilmesi gerektiğini ifade etti.
CMC nedeniyle bölgede kanser vakalarının arttığını ancak bununla ilgili bir istatistik yapılmadığını söyleyen Çaluda, kanser nedenin atıklardan kaynaklandığını, bölge halkının da bu durumdan rahatsız olduğunu ifade etti.
GÜNDÜZ
UBP Güzelyurt Milletvekili Menteş Gündüz, turizmde deniz taşımacılığının özendirilemediğini, limanların gerilediğini ifade etti.
Gündüz, yıllardır yetki karmaşası yaşanan Antik Liman’ın Turizm ve Çevre Bakanlığına verilmesinden memnuniyet duyduğunu kaydetti.
Gündüz, hükümetin doğru yaptığı her şeye destek vereceklerini, yanlış gördüklerini de eleştirmekle mükellef olduklarını söyledi.
Denizcilik Müsteşarlığına geçilmesini şart olduğunu söyleyen Gündüz, limanların özelleştirilmesi ve bunlar yapılırken de mendireklerinin yapılması gerektiğini kaydetti.
Deniz kirliliğine değinen Gündüz, çarpık yapılaşmanın beraberinde kirliliği getirdiğini kaydetti.
TAÇOY
UBP Lefkoşa Milletvekili Hasan Taçoy, TDP Genel Başkanı Cemal Özyiğit’in geçen dönemde asgari ücrete 155 TL artış yapıldığı için “çalışanla dalga geçiliyor” ifadesini kullandığını ancak yeni asgari ücrete 190 TL artış yapıldığında hiç sesini çıkarmadığını söyledi. Taçoy Özyiğit’e “Ne oldu koltuğun sorumluluğu ağır mı bastı?” diye sordu. Özyiğit de “Tek başına iktidar olunca…” yanıtını verdi.
Taçoy, Yavuz Çıkarma Plajı gibi tarihsel mekanların tarihsel dokusunun korunması ve koruma altına alınması gerektiğini söyledi.
Taçoy, ülke turizmini sadece kum, deniz ve güneş olmadığını, ülkeye gelen turistlerin en büyük şikayetinin çevre kirliliği olduğunu ifade etti.
Konaklama ve konaklamadaki artışların artılar olduğunu söyleyen Taçoy, çevrenin korunması ve yatırımcının önünün açılmasının da asli görevler olduğunu kaydetti.
Bafra bölgesinin tesisler bakımından mükemmel olduğunu söyleyen Taçoy, global cazibesinin artırılamamasının nedenlerinin araştırılması gerektiğinin altını çizdi.
Taçoy, alternatif turizm modellerini bütçede ve bakanlığın hazırladığı kitapçıkta göremediğini söyledi
Taçoy, üçüncü ilkelerden gelen turist sayısında düşüş olduğunu, bunu tersine çevirecek turizm modellerinin geliştirilmesi gerektiğini ifade etti
Taçoy Dipkarpaz’da mahkeme kararıyla yıkılan pansiyonların işletmecilerine hayatlarını idame ettirecekleri yeni imkanların sağlanmamasının vicdanlarda yara olduğunu ifade etti.
Taçoy, “Anıtlar Yüksek Kurulu gibi bir ucubeyi kaldırın artık” diyerek, Kurul’un “gözünün üstünde kaşın var” deyip her şeye karşı çıktığını, bir çivi dahi çaktırmadığını söyledi.
TATAR: KKTC'NİN UÇAK ŞİRKETİ OLMALI
UBP Lefkoşa Milletvekili Ersin Tatar, turizmin 10 binlerce kişinin istihdam edildiği büyük bir sektör olduğunu belirterek, turizmdeki gelişme olduğunun da bir gerçek olduğunu, Bakan ve ekibinin rakamlara bakıldığında başarılı olduğunu söyledi.
Tatar, uçak bilet fiyatlarının yüksek olduğuna dikkat çekerek, büyük otellerin koltukları önceden kapattıkları için fiyatların yükseldiğini, uçak meselesinin bir sıkıntı olduğunu söyledi.
Tatar, KKTC’nin kendi uçak şirketini kurmasının düşünülmesi gerektiğini, 5-6 uçaklı küçük bir filonun kurulması gerektiğini ifade etti.
Tatar, ülkede büyük otel yatırımları yapıldığını vurgulayarak, Bafra’da verilen arazilere yatırım yapmayanların elinden bu araziler alınarak yeniden ihaleye çıkılması gerektiğini söyledi.
Casinolu otellerin de ekonomiye katkı sağladığını, söyleyen Tatar, Dipkarpaz’daki pansiyonların yıkılmasına kendisinin de çok üzüldüğünü ancak mahkeme kararıyla yıkıldığını belirtti.
Tatar, büyük otellerin içindeki restoranlara teşvik verildiğini, haksız rekabetin önlenmesi açısından belli bir ölçekteki restoranların da bu teşvikten yararlandırılması gerektiğini kaydetti.
Çevrenin korunması gerektiğinin altını çizen Tatar, çevre korunmazsa turizmin geriye gideceğini söyledi.
Girne’de “acayip” bir bina yoğunluğu olduğunu söyleyen Tatar, bunun bir cinayet olduğunu, “Neden bunlara dur diyen olmadı” diye kendi kendine sorduğunu, planlamanın çağdaş normlara göre yapılması gerektiğini ifade etti.
Tatar, Ercan Havalimanı terminal binası cephesindeki casino reklamını doğru bulmadığını, bundan halkın da memnun olmadığını bildiğini, Ercan Havalimanı’nın bu imajının ülke insanına haksızlık olduğunu dile getirdi.
ŞAHİNER:
CTP Lefke Milletvekili Salahi Şahiner CMC atıkları konusunda AB’nin 2008 yılında yaptığı araştırmanın sonuçlarını paylaştı.
Tehlikenin ciddi boyutta olduğunu bin dönemlik arazi bulunduğunu, bölgeye kuş dahi konmadığını, konunun ciddiyetle ele alınması gerektiğini kaydetti.
Şahiner, atıkların geçmiş yıllardaki yoğun yağışlar nedeniyle geniş bir alana yayılarak yer altı kaynaklarını da olumsuz etkilediğini söyledi.
ARIKLI
Yeniden Doğuş Partisi (YDP) Genel Başkanı Erhan Arıklı, Lefke CMC bölgesinin bakır madenlerinin en yoğun olduğu bölge olduğunu ifade ederek, CMC’nin 10 milyon ton atık bırakarak gittiğini, bugün çevre ve insan sağlığına verdiği zararların hesaplanamadığını söyledi.
Bölgenin temizlenmesiyle ilgili 2003 yılından bu yana yapılan sözleşmeleri detaylarıyla aktaran Arıklı, CMC’ye devletin seyirci olarak bakmaya devam ettiğini ileri sürdü.
Arıklı CMC’nin temizlenmesinin maliyetinin 50 milyon dolar olduğunu, bunu devletin yapacak gücü olmadığını ancak buna gönüllü olan 15-20 tane firma olduğunu bunun için ihale açılmasının yeterli olacağını devletin bu ihaleden gelir dahi elde edebileceğini söyledi.
ATAOĞLU: TEŞVİKLER İÇİN ÇALIŞMA BAŞLADI
Eleştirilere ve önerilere cevap veren Turizm ve Çevre Bakanı Fikri Ataoğlu, geçmiş dönemde Turizm Bakanlığı yapmış olan vekillere icraatlarına övgüleri için teşekkür etti.
Tanıtım ve pazarlama çalışmalarını daha ileriye taşımak için çalışmaların süreceğini söyleyen Ataoğlu, teşvik miktarlarının yeniden belirlenmesi için çalışmalara başladıklarını söyledi.
Bakan Ataoğlu, Rehberler Birliği’yle iddia edildiği gibi her hangi bir sorun olmadığını, rehberlerin paydaşları olduğunu söyleyerek, eğitimleri tamamlayan rehberlere kokartlarının yakında verileceğini söyledi.
Bakan Ataoğlu OTEM’de kısmi eğitim verilmeye başlandığını, ufak tefek eksikliklerin giderildiğini, OTEM’in gerekli olduğunu düşündüğünü belirtti.
Ataoğlu, OTEM’in, otel ve restoranlardaki eleman ihtiyacının karşılanması ve istihdama katkı sağlaması açısından önemli olduğunun altını çizdi.
Ataoğlu, Çevre Dairesi’nin çevreyle ilgili ciddi adımlar attığını, çevre dersinin 9. sınıf müfredatına zorunlu ders olarak konulduğunu söyledi.
Ataoğlu çevre kirliliğine karşı ceza yazma yetkisini genişleterek, polis ve yerel yönetimlere de ceza yazma yetkisi verilmesi konusunda yasal çalışma yapma arzusunda olduklarını söyledi.
Karpaz’da yarım kalan pansiyonların tamamlanması ve mağduriyetlerin giderilmesi için faiz destekli kredi imkanları yarattıklarını söyleyen Ataoğlu, bundan ciddi miktarlarda yararlanma olduğunu ifade etti.
Ataoğlu, uçak şirketi kurulmasıyla ilgili Türkiye ile yapılan görüşmelerde konuya sıcak bakıldığını söyleyerek, Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı’nın da konuyla yakından ilgilendiğini ifade etti.
Ataoğlu Alanya- Girne arasında deniz seferlerinin başlaması yönündeki çalışmaları geçen yıl başlattıklarını, bu seferlerin başlamasının ekonomiye ve uçak biletlerinin düşmesine olumlu katkı yapacağını belirtti.
Ataoğlu Bafra Turizm Bölgesi’ndeki yatırım arazileriyle ilgili ciddi çalışmaları olduğunu, yasal sorumluluklarını yerine getirmeyenler için yasal mevzuatların uygulanacağını, arazilerin iptal edilerek yeniden uluslar arası ihaleye çıkılacağını kaydetti.
Ataoğlu, GAÜ’nün üst kısmı ile St. Hillarion arasında teleferik kurma çalışmalarının tamamlanarak ihaleye çıkılacağını söyledi.
Türkiye’nin her yerinde KKTC’yi tanıtmayı görev bildiklerini söyleyen Ataoğlu, bu tanıtımların etkisiyle gelen turist sayısında artış yaşandığını ifade etti.
Ataoğlu, Girne Antik Liman ile ilgili olarak da ihaleye çıkılacağını sözlerine ekledi.