Ödül Aşık ÜLKER
Sağlık Bakanı Dr. Ali Pilli, kendilerinin çalışmaya devam ettiğini ancak ülkede hükümet boşluğu olduğunu ve bir an önce bir hükümetin kurulması gerektiğini söyledi.
Bu hafta bir hükümet kurulmasını beklediğini ifade eden Dr. Pilli, özellikle ekonomik sıkıntıları aşmak için bazı kararların alınması için süratle bir hükümetin kurulmasının gerektiğini söyledi.
“(Yeni hükümette) Bana görev verilirse devam ederim çünkü benim hedeflerim vardır” diyen Dr. Pilli, sözlerine şöyle devam etti: “Ben yola çıkarken hep hedefler koyarım. Sağlık Bakanı olduğum zaman da sağlıktaki altyapı eksikliklerini 2020 sonunda tamamlamayı hedefledim ama COVID-19 çıktı. Hedeflerimden vazgeçmedim. 2021’in ilk yarısında çok şey tamamlanacak. Arzu ettiğim bu altyapıyı da yapabilirsek çok iyi olacak, kalırsam tabi.”
Bugün açılışı yapılacak olan Acil Durum Hastanesi’nde Yenidüzen’in sorularını yanıtlayan Sağlık Bakanı Dr. Pilli, söz konusu hastanenin sağlık altyapısını çok güçlendireceğini ve geleceğe yönelik bir yatırım olduğunu söyledi.
“Ben Aralık 2019’dan beri bir pandemi hastanemiz olacağına dair inancımı hiç yitirmedim” diyen Dr. Pilli, “Bu hastane pandemi sonrasında da kullanılacaktır. Bu hastane bizi çok ileriye götürecek bir hastanedir” diye konuştu.
“Geleceğe yönelik bir yatırım”
- Soru: Acil durum hastanesi hakkında kısaca bilgi verir misiniz? “Pandemi bitti hastane yeni bitiyor” diye zaman zaman eleştiriliyorsunuz...
- Dr. Pilli: Acil Durum Hastanesi TC devleti tarafından çok kısa bir sürede çok muazzam bir eser olarak ortaya çıktı. Bu hastane bizim altyapımızı çok güçlendirecek bir hastane oldu. Bu geleceğe yönelik de bir yatırımdır. Ben Aralık 2019’dan beri bir pandemi hastanemiz olacağına dair inancımı hiç yitirmedim. Sonunda hastanemiz TC devleti tarafından bize hibe edilmiştir. Bitmek üzere olan acil durum hastanemiz pandemiyle mücadelede ihtiyaç duyduğumuz tüm gereksinimlere cevap verecek kapasitededir. 100 yataklı, 24 yoğun bakım yatağı ile MR, bilgisayarlı tomografi, anjiografi, ultrasonografi ve eko kardiyografi cihazlarına sahiptir. Yine bu merkezde genetik laboratuvar için gerekli cihazlar da TC tarafından ülkemize hediye edilmiştir. Türkiye’nin olağanüstü bir çalışma ile çok kısa bir sürede yaptığı, içinde 6 ameliyathane olan 100 yataklı acil durum hastanesi bugün hepimiz için bir gurur ve güven kaynağıdır. Bu hastane pandemi sonrasında da kullanılacaktır. Bu hastane bizi çok ileriye götürecek bir hastanedir.
“Ben bakanlığa geldikten sonra çok şeyler yaptık”
Ben bakanlığa geldikten sonra çok şeyler yaptık aslında. Önce Batı Nil Virüsü geldi, onu atlattık. 28 Şubat’ta hastanede yangın çıktı ve 10 Mart’ta da COVID-19 geldi. Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi yangın sonrası çok kısa bir sürede tamir edildi ve servise sunuldu ve birçok servis yenilendi. Ayaktan Tanı Merkezi’nin tüm odaları yoğun bakıma dönüşecek şekilde yeniden yapılandırıldı. En başta 40 solunum cihazımız varken, şu anda hastanede 200’den fazla solunum cihazımız var. Ayrıca yardımsever iş insanları ve duyarlı vatandaşlarımızın desteğiyle bir tomografi cihazı da alındı ve işler hale getirildi..
Gerektiğinde hepsini kullanmak için gerekli altyapıyı hazırladık. Kapasitemizi çok artırdık. Kit sayımızın yetersiz olduğu konusunda çok eleştirildik. Ben de “mermilerimizi idareli ve etkili kullanacağız” demiştim, 2000’den fazla PCR yapabiliyoruz. Hastanemizde çok modern bir DNA laboratuvarı yaptık, personel sayısını da artırdık. Mağusa Hastanesi’ne de DNA laboratuvarı kurduk, orada da bine yakın test yapılabilir. Mağusa Hastanesi’ne 10 yataklı yoğun bakım ünitesi kurduk, ameliyathaneleri yeniledik. Psikiyatri hastanesinin kullanılmayan bir bölümü yenilendi ve 50 yataklık bu servisi şu anda Göğüs Hastalıkları Servisi kullanıyor.
“Acil Durum Hastanesi’ni ayrı bir hastane olarak çalıştırmayı hedefliyoruz”
- Soru: Acil Durum Hastanesi, Dr. Burhan Nalbantoğlu’na bağlı mı çalışacak yoksa ayrı bir başhekimi ve yönetimi mi olacak?
- Dr. Pilli: Burası ayrı bir hastane, ismi üstünde Acil Durum Hastanesi. Ancak şu anda ayrı bir hastane, ayrı başhekim kadromuz yoktur, mevzuat buna imkan vermiyor. Mevzuatı düzenleyip ayrı bir hastane olarak düzenleyeceğiz. Acil Durum Hastanesi ilk etapta Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’ne bağlı çalışacaktır, sonrasında mevzutta değişikliğe gidip burayı ayrı bir hastane olarak çalıştırmayı hedefliyoruz.
- Soru: Acil Durum Hastanesi için yeni personel alınacak mı yoksa mevcut personelden mi oraya aktarma yapılacak?
- Dr. Pilli: Şu anda mevcut personelimiz vardır, Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’nden takviye yapılacaktır. Önümüzdeki haftalarda Kamu Hizmeti Komisyonu aracılığıyla münhal açılıp doktor, hemşire, personel alınacaktır.
“Nöroloji Servisi yılbaşından önce geri verilecek”
- Soru: Nöroloji Servisi en başından beri pandemi servisi olarak kullanılıyor. Burası nöroloji doktorlarına, hemşirelerine ve hastalarına ne zaman geri verilecek?
- Dr. Pilli: Geçtiğimiz günlerde nöroloji doktoları ziyaretime geldi, onlara da teşekkür ettim çünkü bu dönem içerisinde biraz sıkıntıya girdiler. Hem doktorlarımıza, hem hemşirelerimize hemde hastalarımıza çok teşekkür ederim. Yılbaşından önce servislerini tamamen yenilenmiş bir şekilde kendilerine geri vereceğiz.
“Şeffafız, herhangi bir vaka gizlemedik”
- Soru: Türkiye ve Güney Kıbrıs’ta COVID-19 vakalarında artış var. Kuzey Kıbrıs’ta durum böyle değil. Bunu neye bağlıyorsuınuz?
- Dr. Pilli: COVID-19 Aralık 2019’da Çin’in Wuhan kentinde başladı. Biz bunun ciddiyetinin o günden farkındaydık ve çalışmalar yaptık. Sağlık altyapımızı güçlendirdik, COVID-19 ülkemizde çıkarsa neler yapacağımıza dair hazırlandık, hastanede belli birimleri COVID-19 hastaları için ayırdık. 2019’da pandemi kelimesini ilk kullanan bendim ve pandemi hastanesi yapılması gerektiğini söyledim. Böyle bir hastanenin yapılması bizim için bir fırsattır, bu salgını olumlu yönde değerlendirmek istedik. O zamandan pandemi hastanesi projesi çıkardık, iki defa tanıttık ama bir şekilde olmadı. O zamandan beri bu işin ciddi olacağının farkındaydık ve ciddi tedbirler aldık. Sadece Sağlık Bakanlığı değil, gerek hükümet gerek Bakanlar Kurulu, gerek halkımızın kurallara uyması, gerekse sağlık personelimizin özverili çalışmaları sonucunda güzel bir başarı elde ettik. Bu başarıyı sadece biz söylemiyoruz, dış ülkelerden de tebrikler alıyoruz. Örneğin TC Tabipler Birliği’nden ve çeşitli Avrupa ülkelerinden tebrikler aldık. 12 gündür ülkemizde yerel vaka çıkmadı, sadece 1 vaka çıktı, o da Rum tarafından gelen bir Maronit’ti. Biz onun temaslılarını da tespit ettik ve gereğini yaptık, zinciri kopardık.
Rum tarafında günde 300’e dayanan vakalar çıkmaktadır. Bunun böyle olacağı en başından belliydi. Bizde vaka sayısı günde 40’lara çıktığı zaman tedbirler alarak bunu kısa sürede tek basamaklı sayıya düşürdük. Ancak Rum tarafında bir ara çok az vaka çıkıyordu, ben o zaman bu rakamların doğru olmadığını ve kısa sürede Rum tarafında patlama olacağını söyledim. O dönemde vakaları gizliyorlardı, 300 bin turistin rezervasyonu vardı ve vakaları sakladılar.
- Soru: Zaman zaman size de vakaları sakladığınız, doğru rakamları açıklamadınız şeklinde suçlamalar yapılıyor...
- Dr. Pilli: Bizde, rakamlar çoğu zaman bize ulaşmadan basına sızıyor. Biz şeffafız, bugüne kadar kesinlikle herhangi bir vaka gizlemedik.
“Toplum sağlığı için ne gerekiyorsa yapıyoruz”
- Soru: Gündeminizde herhangi bir kapanma var mı?
- Dr. Pilli: Kapanma değil ama tedbirleri artırıyoruz. Biz her gün durumu değerlendiriyoruz, tedbirleri gerektiğinde artırıyoruz. Biz toplum sağlığı için ne gerekiyorsa yapıyoruz ve yapmaya da devam edeceğiz. Bunu herkes bilsin. Önce sağlık, daha sonra diğer konular. Tabi ki ekonomi de önemlidir ama en önemli şey sağlıktır. Sağlığınızı kaybettikten sonra paran olmuş neye yarar. Ekonomi her zaman düzeltilir ama sağlık bir daha geri gelmez.
- Soru: Önümüz kış, başka hastalıklar da artacak. Doktorlar da semptomların benzerliğinden karışıklık olabileceğini söylüyor. Siz bu konuda endişe duyuyor musunuz? Bu dönem için almayı düşündüğünüz ek tedbirler var mı?
- Dr. Pilli: Ben 35-40 yıllık bir doktorum. Kış aylarında gribal enfeksiyonların arttığını çok iyi biliyorum. Kış aylarında enfeksiyon salgınları vardır ve ben doktor olarak bunları yaşamış biriyim. Diğer kronik hastalıklarda da kış aylarında artış olur. Kronik hastalıkları olan kişileri çoğunlukla kışın, ikinci bir enfeksiyondan, gribal enfeksiyondan kaybediyoruz. Şimdi durum daha da önemlidir çünkü bir COVID-19 var, kronik hastalığın üstüne, gribal enfeksiyon ve bir de COVID-19 gelirse, bu bizi çok zor durumda bırakır, hasta kaybetme oranı daha fazla olabilir. Biz bunun bilinci içerisinde kışın tedbirlerimizi daha da artırdık ve artırmaya da devam edeceğiz. Gerekli zamanda gereken tedbirleri alıyoruz.
“Grip aşılarının bu hafta gelmesini bekliyoruz”
- Soru: Grip aşılarıyla ilgili durum nedir?
- Dr. Pilli: Geçen sene grip aşıları Ekim sonu gelmişti. Grip aşıları bize Türkiye üzerinden gelir. Aşılar Türkiye’ye geldikten üç gün sonra bize geliyor. Türkiye’de bazı analizler yapılıyor ve sonra bize geliyor. Grip aşıları bu sene Türkiye’ye yeni geldi, bu hafta da bize gelmesini bekliyoruz. Hatta bazı ilaç firmalarının Hollanda ile bağlantıları olduğu ve grip aşısı getirteceklerine dair bana da bilgi verildi. Grip aşılarındaki sıkıntı tüm dünyada vardır.
“Yerli vakalar sıkıntı yaratabilir”
- Soru: Okullar açıldı ve sonrasında da bazı vakalar çıktı. Okullarla ilgili kış aylarında bir ek tedbir almayı düşünüyor musunuz?
- Dr. Pilli: Okulları bazı tedbirler alarak açtık ve ben şu ana kadar okullardan memnunum. Okullarda salgın olması bizi çok ciddi şekilde zor durumda bırakır. Bazı okullarda bazı vakalar çıktı ve süratle tedbir alıp bulaşı önledik. Temas takip ekibimiz çok iyi çalışıyor ve ne gerekiyorsa yapıyoruz. O yüzden başarı bu kadar yüksek seviyeye geldi. Vakaları bulup, temaslılarını tespit edip gerekli izolasyonu uyguluyoruz çünkü salgın yayıldıktan sonra onu kontrol altına almak kolay değil. Biz bir ada ülkesiyiz, vakaların çoğu yurtdışından geliyor. Yerli vakalar bize sıkıntı yaratabilir. Çalışmalarımız iyi gidiyor.
- Soru: Üç gün için gelenlerin karantinasız girişleri devam edecek mi? Sizce bu risk değil mi?
- Dr. Pilli: Çift PCR’la risk çok çok azdır dolayısıyla biz bunu denetimli bir şekilde uygulayacağız.
“Buralardan giderken gelecek arkadaşımıza durumu çok iyi bir şekilde teslim etmek istiyoruz”
- Soru: Bileklikle ev karantinasına geçme çalışması olduğunu açıklamıştınız. Bu konuda yapılan pilot çalışmanın sonuçlarını değerlendirir misiniz? Ayrıca bu uygulamaya ne zaman geçilecek?
- Dr. Pilli: Merkezi karantina maliyemize büyük bir külfet getirmektedir. Ev karantinasına geçiş için çalışma başlattık. Ev karantinası dünyanın hiçbir yerinde başarılı olmadı ama bizde başarılı olmayacak diye bir şey yok. Biz bu konuda çok titiz davranıyoruz. 2-3 haftadır ev karantinası için belli firmalarla istişareler halindeyiz. Yapılan denemelerin neticelerini değerlendiriyoruz. Bu hafta bir deneme daha yapacağız. Biz tüm şirketlere açığız, şartlarımızı sağlayacak olan her şirketle protokol imzalamaya hazırız. Şu anda bir hükümet boşluğu vardır ama biz Sağlık Bakanlığı olarak çalışmaya devam ediyoruz. En azından buralardan giderken gelecek arkadaşımıza durumu çok iyi bir şekilde teslim etmek istiyoruz.
Bilekliklerle ev karantinası...
“Merkezi karantinadan ev karantinasına geçilirken, Bakanlar Kurulu’nun bazı konularda karar alması gerekecek çünkü işin içinde maddiyat vardır”
- Soru: Hükümet boşluğu sizin icraatlarınızı nasıl etkiliyor?
- Dr. Pilli: Bizi pandemi açısından pek etkilemedi, merkezi karantinadan ev karantinasına geçilirken, Bakanlar Kurulu’nun bazı konularda karar alması gerekecek çünkü işin içinde maddiyat vardır. Onun için mutlaka bir hükümetin olması daha iyi olacaktır, bu noktada biraz sıkıntı vardır ama biz çalışmalarımıza devam ediyoruz.
Biz bilekliklerle ev karantinası uygulamasını yapacaksak çok ciddi şekilde yapacağız. Bu konuda çok iddialıyız. Hem fiziki, hem elektronik takip olacak. İlçe Emniyet Kurul’larında kuracağımız ekiplerin ev karantinalarını da kontrol etmesi gerekir. Ev karantinasına uymayanlar için cezai yaptırımlar olacak. Ev karantinası yapacak kişilerin evde yalnız olması ve misafir kabul etmemesi lazım. İnsanların misafirliğe gitmemesi için bazı tedbirler de düşünüyoruz. Halkımızın sağlığı için ne gerekiyorsa yapacağız.
“Hükümet boşluğu var”
“Özellikle bu dönemde bazı ekonomik sıkıntılar vardır, onları aşmak için bazı kararların alınması gerekir, onun için süratle bir hükümetin kurulması gerekir”
- Soru: Hükümet boşluğu var dediniz. Hükümeti kurma görevi UBP’de, bazı temaslar yapıldı, henüz sonuç yok. Parti içinde bazı olaylar var. Siz bir UBP milletvekili olarak bu yaşananlarla ilgili ne düşünüyorsunuz?
- Dr. Pilli: Bir hükümet boşluğu vardır ama biz gayet iyi çalışıyoruz. Tabi sonuç olarak bir an önce bir hükümetin kurulması gerekir. Özellikle bu dönemde bazı ekonomik sıkıntılar vardır, onları aşmak için bazı kararların alınması gerekir, onun için süratle bir hükümetin kurulması gerekir. Bu hafta içinde bir hükümetin kurulabileceğini düşünüyorum, böyle olmasını bekliyorum. İnanın ki ben nasıl bir hükümet kurulacağını direkt olarak takip etmiyorum.
Biz 2020 yılını sağlık yılı ilan ettik ve sağlık altyapılarının bitirileceğini söyledik. Güzelyurt Hastanesi sonuna yaklaştı, 2021’de bu hastane bitecek. Girne Amerikan Üniversitesi’nden alınan hastane inşaatı için Maliye’den bize ayrılan 63 milyon TL bloke edilmiştir. Biz bu günlerde bunun ihalesine çıkacağız, 6-8 ay içinde bu bina tamamlanacak. İç donanım için de TC kaynağı olarak 10.5 milyon TL kaynağımız var. Amatem binasının inşaatı başladı, karkası bitti, 6 ay sonra bitecek. Bu arada diş hekimliği hizmetlerine yeni bölümü yapıldı ve bu günlerde burası da açılacaktır.
“Yeni hastane bittikten sonra ben burada olur muyum?”
Ayrıca 2020 yılı içinde TC Sağlık Bakanlığı ile imzalanan protokolle Lefkoşa’ya tam teşekküllü 700 yataklı bir hastane kazandırılmak için çalışmalar başladı. Hastananenin proje çalışması öncesi KKTC ve TC Sağlık Bakanlıkları arasında yapılan çalışmalar sonucunda yeni hastanede istenilen özellikler konusunda mutabakata varıldı. Proje tamamlandı, Nisan 2021’de temeli atılacak. 3 yılda bitirilmesi öngörülüyor ama iki yılda bitirilmesi hedefleniyor. Bu yatırım ülkemizin minimum 50 yıllık sağlık hizmetlerini karşılayabilecek kapasitede olacak. Hedefimiz 2021’de bütün alyapıları tamamlamak. Dr. Burhan Nalbantoğlu Hastanesi konusunda bazı düşüncelerim var. Yeni hastane bittikten sonra ben burada olur muyum? Bilmem, olabilirim de hiç belli olmaz tabi. 2-3 sene sonra ne olur bilemeyiz.
“Arzu ettiğim bu altyapıyı da yapabilirsek çok iyi olacak, kalırsam tabi”
- Soru: Şimdi UBPli bir hükümet kurulursa, sizce yeniden Sağlık Bakanı siz olur musunuz?
- Dr. Pilli: Bana görev verilirse devam ederim çünkü benim hedeflerim vardır. Ben yola çıkarken hep hedefler koyarım. Sağlık Bakanı olduğum zaman da sağlıktaki altyapı eksikliklerini 2020 sonunda tamamlamayı hedefledim ama COVID-19 çıktı. Hedeflerimden vazgeçmedim. 2021’in ilk yarısında çok şey tamamlanacak. Arzu ettiğim bu altyapıyı da yapabilirsek çok iyi olacak, kalırsam tabi.
(Fotoğraf: Fehime ALASYA)