Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Narin Ferdi Şefik, itiraz ve başvurularının neticelendirilmesinin ardından 25 Aralık Yerel Kuruluş Organları Genel Seçimleri mevcut seçmen sayısının 208 bin 236 olduğunu açıkladı.
Şefik, seçmen listelerine çeşitli sebeplerle 6 bin 299 başvuru yapıldığını belirterek, bunlardan çoğunun adres değişikliği (aktarma) olduğuna işaret etti.
Adaylar hakkında da rakamları paylaşan Şefik, 18 belediye başkanlığına 67 başvuru olduğunu, bunlardan 33’ünün partili, 34’ünün ise bağımsız olduğunu kaydetti.
Sayısı 220 olan belediye meclis üyeliğine, 962 partili 2 bağımsız olmak üzere toplam 964 başvurunun olduğunu belirten Şefik, 240 muhtarlığa ise 603 kişinin başvurduğunu, 61 kişinin aday sayısı azlığından dolayı seçime girmeden seçildiğini, 539 kişinin ise seçime katılmaya uygun bulunduğunu bildirdi.
Şefik 994 ihtiyat heyet üyeliği için de 1399 kişinin başvurduğunu belirterek, 4’ten az müracaat olmasından dolayı 588 kişinin doğrudan seçildiğini, 1002 kişinin ise seçime girmeye uygun bulunduğunu ifade etti.
TAK muhabirine yerel seçime ilişkin son rakamları paylaşan YSK Başkanı Şefik, 25 Aralık günü nasıl oy verileceğine dair de önemli bilgiler verdi.
“Sandık sayısı 768, 2 bin 304 kişi sandıklarda görev alacak”
Şefik, seçmen listelerine yapılan 6 bin 299 başvurudan 1739’unun ilk başvuru olduğunu ve bunlardan 40’ının reddedildiğini ve 1699’unun ilk kaydının yapıldığını kaydetti. Yerel seçimlerde bölge bağlılığının ön plana çıktığına dikkat çeken Şefik, 4 bin 560 kişinin adres değişikliğine başvurduğunu ve bu başvuruların 4 bin 543’ünün kabul edildiğini kaydetti. Şefik bu düzenlemelerin ardından mevcut seçmen sayısının 208 bin 236 olduğunu belirtti. Şefik, mükerrer oy kullanılmaması için listelerin titizlikle incelendiğini de kaydetti.
Yerel seçimlerde sandık sayısının 768 olduğunu ve sandıklarda toplam 2 bin 304 görevlinin çalışacağını söyleyen Şefik, bunun yanında sandık dışında da çalışacak çok sayıda personelin olacağını anımsattı ve bu sayının ilerleyen günlerde belli olacağını ifade etti.
“Seçmenin önünde farklı renklerde 4 ayrı pusula olacak”
Şefik, 25 Aralık günü oy verilirken dikkat edilmesi gereken noktaları da paylaştı.
Seçmenin oy kullanmadan önce muhakkak kimlik göstermesi gerektiğinin altını çizen Şefik, KKTC kimlik kartı veya pasaportunun yanında, Kıbrıs Türk Federe Devleti kimlik kartı, polis kimlik kartı ve KKTC sürüş ehliyetinin de geçerli olduğunu dile getirdi.
Belediye başkanlığı, belediye meclis üyeliği, muhtarlık ve ihtiyar heyeti olmak üzere farklı renklerde 4 tane oy pusulası olacağını kaydeden Şefik, oyların şu şekilde verileceğini aktardı:
“Belediye başkanları için, arzu edilen adayın isminin altındaki kareye ‘evet’ mührü basılacak. Aynı şekilde, muhtarlarda da, adayın altına ‘evet’ mührü basılacak.
İhtiyar heyeti üyeliğinde 4 kişi seçilecek. Burada arzu edilen adayların yanındaki kutuya işaret konularak (tik atılarak), oy verilecek.
Belediye Meclis üyeliğinde, mühür, mühür+tercih, karma olmak üzere 3 tür oy verme şekli olacak. Mühür seçeneğinde, partinin ambleminin altına mühür basılacak. Mühür+tercih şeklinde oy kullanılacağında, mührün basılmasının ardından mührün basıldığı partinin üyeleri arasında belediye meclis üyesi sayısının yarısı kadar ismin karşısında yer alan kutular işaretlenerek tercih yapılacak (örneğin 12 üye varsa 6 tercih).
Karma oy kullanımında, ilgili belediyedeki aday sayısının yarısı ile tamı arasında (örneğin 12 üye varsa en az 6 en fazla 12) aday işaretlenecek. Bu rakamlardan daha az veya daha fazla (üye sayısının yarısından az ya da tümünden fazla) işaretlenmesi halinde, pusula geçersiz sayılacak. Karma kullanılacağında, mühür kesinlikle kullanılmayacak ve işaretlemeler en az iki parti ya da bir parti ile bir bağımsız arasında olabilecek.”
“Belediye başkanlığı sayımının çok üzün sürmeyeceğine inanıyorum. En kısa sürede resmi olmayan sonuçları açıklayacağız”
Şefik, 25 Aralık pazar günü sandıklarda oy kullanılmaya sabah 8.00’de başlanacağını ve 18.00’e kadar devam edeceğini, yasa gereği sonuçların açıklanmasına ilişkin yasağın da saat 19.00 itibarıyla kalkacağını aktardı.
Oylama sürecinin tamamlanmasının ardından belediye başkanlarının oy pusulalarından başlayarak sayımın yapılacağına işaret eden Şefik, sandıkların kendilerine bildirimlerini yapmaya başlamasıyla, en kısa sürede gayri-resmi açıklamaları yapmayı planladıklarını kaydetti.
Hafta başında partilerin sırasını belirleyecek ad çekme işleminin yapıldığını ve propaganda sürecinin başladığını hatırlatan Şefik, Yüksek Seçim Kurulu’nun da bu süreçte, oy pusulası tasarım ve basımını, sandıkta görev alacakların belirlenmesini, eğitimini, torbaların hazırlanmasını, listelerin basılmasını, torbalara konulmasını ve teslimini yapacağını aktardı ve sürecin kısaltılmasından dolayı, yoğun bir çalışmaya girdiklerini belirtti.
“Cinsiyet kotasında bayağı başımız ağrıdı. Beklemediğimiz bir hataydı”
Şefik, partilerin belediye meclis üyeliği listelerinde yaptığı cinsiyet kotası hatasını da değerlendirerek, “Bayağı başımız ağrıdı. Beklemediğimiz bir hataydı” dedi.
2018 yılında da tek 1 partinin 2 bölgede cinsiyet kotasına uymadığını tespit ettiklerini ve orada YSK’nın listelerini oybirliğiyle iptal ettiğini anımsatan Şefik, bu seçimde Güzelyurt’ta tüm partilerin hata yapmış olmasından dolayı cinsiyet kotasına uymayan tüm listelerin iptal olduğuna dikkat çekti.
Yasada yapılan geçici değişikliğe de değinen Şefik, “İlk kez seçim takvimi açıldıktan sonra Seçim Yasası’nda geçici bir tadilat yapıldı” dedi ve sürenin bu değişikliği yapmaya fırsat vermesinden dolayı şanslı olduklarını dile getirdi. Şefik, bu sürede Meclis çok süratli bir çalışma yaptığını, listelerin tekrardan sunulduğunu ve geçici ilanın yapılabildiğini söyledi.
“Bir pürüz yaşadık, atlatıldı. Yolumuza devam ediyoruz. Umarım bundan sonraki süreçte sorun yaşamayız” diyen Şefik, daha önce de bunun çağrısını yaptığına işaret ederek, 5/76 Seçim ve Halkoylaması Yasası üzerinde kapsamlı bir çalışma yapılması gerektiğini vurguladı.
“Mevzuat gereği Haziran 2023’te ara seçim yapılması gerekir”
Muhabirin ara seçim üzerine sorusu üzerine de yorum yapan Şefik, Kudret Özersay’ın milletvekilliğinden istifa ettiğini, ardından yerel seçimlerde 3 milletvekilinin belediye başkanlığına aday olduğunu hatırlattı. Şu anda 1 milletvekili eksikliği olduğunu, yerel seçimlerde de bu sayının artabileceğini söyleyen Şefik, mevzuat gereği ara seçimin Haziran 2023’te yapılması gerektiğini belirtti.
“Yerel seçime katılım daha yüksek olacaktır”
Şefik, gelecek seçime katılım oranına ilişkin olarak, yerel seçimlerde katılım oranının genellikle daha yüksek olduğuna dikkat çekti.
Halkın yerel yönetimlerle daha yakın olduğunu, özellikle pandemi döneminde belediyelerin halkla yakından ilgilendiğini kaydeden Şefik, buna ek olarak bu seçimde sayıca fazla olan belediye meclis üyesi, ihtiyar heyeti üyesi gibi kişilerin halkın içinden insanlar olduğunu, bunun seçime katılım oranını etkileyeceğini söyledi.
Konuşmasını “Lütfen sandığa gidilsin, dikkatli bir şekilde oy kullanılsın” çağrısıyla sonlandıran Şefik, seçimlerin tüm topluma hayırlı ve uğurlu olmasını diledi.
Haber: Cemre Peral Yanıker – Fotoğraf: Hüseyin Sayıl (TAK)