Başbakan Faiz Sucuoğlu, bu kez belediyelerde örgütlü 3 sendika; Devrimci Genel-İş Sendikası, Kamu İş ve Mağusa Genel İş Sendikası ile bir araya geldi, çalışmanın detaylarını paylaştı. Ortaya konan taslakta, ‘13 BELEDİYE ve ORTAK HAVUZ’ var… Çalışmaya göre yerel yönetimde birçok vergi artacak, reformla birlikte zordaki belediyelerin mali açığı yurttaşın sırtına yüklenecek.
Taslak çalışmada, yerel yönetim reformunda daha önce konuşulan ‘6 ilçe, 6 bucak’ modeline Gönyeli Belediyesi de eklendi.
Lefkoşa Belediyesi ile birleştirileceği ifade edilen Gönyeli Belediyesi ile ilgili yol haritası değiştirildi, belediyenin mevcut konumunu koruması, Alayköy Belediyesi’nin buraya kaydırılması gündeme geldi, Dikmen Belediyesi’ne yönelik durum ise henüz netleşmedi.
Belediyelere verilen, 9.25 olan devlet katkısının 9.5’a yükselmesi, gelirlerin ortak havuzda toplanması gündeme geldi. Liman, havaalanı, akaryakıt tartı geliri olan belediyelerin, bu gelirinin yüzde 70’ini kullanması, yüzde 30’unu ortak havuza aktarması masaya yatırıldı.
Son taslakta 13 Belediye
1- Lefkoşa (+ Akıncılar)
2- Girne (+ Çatalköy – Esentepe)
3- Mağusa ( + Yeni Boğaziçi)
4- Güzelyurt
5- Lefke
6- İskele
7- Değirmenlik
8- Akdoğan ( + Paşaköy, İnönü, Vadili ve Beyarmudu )
9- Dipkarpaz + Y. Erenköy
10- Çamlıbel (Lapta + Alsancak)
11- Gönyeli ( + Alayköy )
12- Tatlısu+Geçitkale+Serdarlı
13- Mehmetçik (+ Büyükkonuk)
Yerel yönetimde yeni model:
- Akıncılar, Lefkoşa Türk Belediyesi’ne dahil edilecek.
- Lapta ve Alsancak, Çamlıbel bucağında birleşecek.
- Yeni Erenköy ile Dipkarpaz tek belediyede hizmet verecek.
- Gönyeli ayrı bucak olarak hizmet verecek, Alayköy buraya aktarılacak.
- Akıncılar, Lefkoşa Belediyesi’ne katılacak.
- Yeni Boğaziçi ise Mağusa ile birleşecek.
- Güney Mesarya’da Paşaköy, İnönü, Vadili ve Beyarmudu belediyeleri Akdoğan bucağına katılacak.
- Çatalköy, Esentepe ve Dikmen de Girne Belediyesi içinde yer alacak.
- Kuzey Mesarya’da Tatlısu, Geçitkale ve Serdarlı belediyeleri de birleşecek.
- Büyükkonuk da Mehmetçik Belediyesi sınırları içerisine dahil olacak.
- Değirmenlik, İskele, Lefke ve Güzelyurt belediyeleri konumunu koruyacak.
- Şu anda Şehir Planlama Dairesi tarafından verilen imar izinleri, yeni oluşacak sistemde belediyelere verilecek.
- Mülki Yönetim Ve Bölümleri Yasası’nda yapılacak değişikle, yeni oluşturulacak belediye sınırları ile bucak sınırları eşitlenecek.
- 9.25 olan devlet katkısı, 9.5’a yükselecek. Yüzde 0.25’lik artış belediye borçlarına aktarılacak.
- Belediye gelirlerinde ortak havuz sistemi hayata geçecek.
- Liman, havaalanı, akaryakıt tartı olan belediye gelirinin yüzde 70’ini kullanacak, yüzde 30’u ortak havuza gidecek.
- Emlak vergileri artırılacak.
- Vergi ve harçlar asgari ücrete endekslenecek.
- Personelle ilgili İntibak Komisyonları kurulacak. Birleştirilen belediyelerle alakalı 6 ay çalışma yapılacak.
Ayşe GÜLER
Yerel seçime kısa bir süre kala, 2018’den bu yana da tartışılan, UBP-DP-YDP Hükümeti tarafından apar topar yeniden gündeme getirilen yerel yönetimler reformunda ‘taslak şekillendi’
Başbakan Faiz Sucuoğlu, bu kez belediyelerde örgütlü 3 sendika; Devrimci Genel-İş Sendikası, Kamu İş ve Mağusa Genel İş Sendikası ile bir araya geldi, çalışmanın detaylarını paylaştı.
Yerel yönetim reformunda daha önce konuşulan ‘6 ilçe, 6 bucak’ modeline Gönyeli Belediyesi de eklendi.
Lefkoşa Belediyesi ile birleştirileceği ifade edilen Gönyeli Belediyesi ile ilgili yol haritası değiştirildi, belediyenin mevcut konumu koruması, Alayköy Belediyesi’nin buraya kaydırılması gündeme geldi.
Henüz Bakanlar Kurulu’ndan onay almayan ancak UBP Meclis Grubu’ndan geçen yeni modelin seçim yasakları öncesinde, yani Nisan ayı sonuna kadar yasallaşması gerekiyor.
Bölgesel anlamda gelişim ve nüfus oranı dikkate alındığında daha önce Girne Belediyesi ile birleşileceği konuşulan Dikmen Belediyesi ile ilgili de durum henüz netlik kazanmadı.
Başbakanlık’ta ‘yerel yönetim’ mesaisi…
UBP-DP-YDP Hükümeti’nin Haziran’daki seçim öncesinde apar topar hayata geçirmeyi planladığı yerel yönetim reformu taslak çalışmasına yönelik önceki gün Başbakan Faiz Sucuoğlu sendikalarla bir araya geldi.
Toplantıya, Belediye Emekçileri Sendikası (BES) katılmadı, Devrimci Genel-İş Sendikası, Kamu İş ve Mağusa Genel İş Sendikası yer aldı.
ÇALIŞMA NE İÇERİYOR?
4 temel çalışma hayata geçecek…
Reform ile birlikte 4 temel yasanın da hayata geçmesi hedefleniyor.
Elde edilen bilgiye göre; Belediyeleri Birleştirme Yasası, Belediyeler (Değişiklik) Yasa Tasarısı, Mülki Yönetim Ve Bölümleri Yasası ile Fasıl 96 Yollar Ve Binalar Düzenleme Yasası’ndaki çalışmalar da yürürlüğe girecek.
Belediyelere imar izni…
Şu anda Şehir Planlama Dairesi tarafından verilen imar izinleri, yeni oluşacak sistemde belediyelere verilecek.
Mülki Yönetim Ve Bölümleri Yasası’nda yapılacak değişikle, yeni oluşturulacak belediye sınırları ile bucak sınırları eşitlenecek.
Personelle ilgili İntibak Komisyonları kurulacak. Birleştirilen belediyelerle alakalı 6 ay çalışma yapılacak.
Vergi ve harçlar asgari ücrete endekslenecek
Yerel yönetim reformunda idari, mali ve denetim anlamında harçlar artacak.
Bu bağlamda vatandaştan alınan vergi ve harçlar asgari ücrete endekslenecek.
Asgari ücret artışında her iki dilim de; yani vergi ve harçlar otomatik olarak yükselecek.
Devlet katkısı 9.25’ten 9.5’a
Belediyelere verilen, 9.25 olan devlet katkısı, 9.5’a yükselecek. Yüzde 0.25’lik artış belediye borçlarına aktarılacak.
Belediye gelirlerinde ortak havuz sistemi hayata geçecek.
Liman, havaalanı, akaryakıt tartı olan belediye gelirinin yüzde 70’ini kullanacak, yüzde 30’u ortak havuza gidecek.
Protokole en az 500 milyon TL ödenek…
Belediyelerin birleşerek, sayının azaltılmasının hedeflendiği yeni modelde; borçlar da oluşacak yeni belediyeye devredilecek.
Geçtiğimiz dönemde TC-KKTC Mali İşbirliği Protokolü’nde yerel yönetim reformu yer almasa da yeni protokolde ‘birleşme ‘ için en az 500 milyon TL ödenek olması da bekleniyor.
Önce Meclis sonra komite…
Yasal prosedüre göre, reform sürecinin resmen başlaması için önce Bakanlar Kurulu’ndan geçmesi, ardından da Meclis Genel Kurulu kararı ile ilgili komitede görüşülmesi ve yeniden Meclis’te onaylanması gerekiyor.
Anayasa’ya göre seçimlerin Haziran’da yapılması gerektiği dikkate alındığında, yeni düzenlemenin İdari Kamu ve Sağlık İşleri Komitesi’nde ivedilikle ele alınıp, görüşülmesi şart.
BELEDİYELERDE ÖRGÜTLÜ SENDİKALAR NE DÜŞÜNÜYOR?
Devrimci Genel İş Sendikası Başkanı Ömer Naşit:
“ Hazırlıklar yetişmezse, seçimin Eylül-Ekim’de yapılması konuşuluyor”
Devrimci Genel İş Sendikası Başkanı Ömer Naşit, şu anda masada 6 ilçe, 7 bucak modelinin konuşulduğunu söyledi, Alayköy Belediyesi’nin Gönyeli Belediyesi ile birleşmesinin konuşulduğunu belirtti.
Naşit, Başbakan Faiz Sucuoğlu’nun önceki gün yapılan toplantıda kendilerine reformla ilgili hazırlıkların yetişmemesi halinde Haziran ayında değil, Eylül-Ekim aylarında seçimin yapılabileceğini dile getirdiğini aktardı.
Belediyelerin katkı payının yüzde 9.25’ten 9.5’a yükseltilerek, 0.25’inin de borçlarına aktarılmasının konuşulduğunu ifade eden Naşit, gelirlerin havuz sisteminde toplanacağını kaydetti.
Naşit, örneğin sınırları içerisinde liman veya havaalanı olan belediyelerin elde ettikleri gelirin yüzde 70’ini kullanacağını, yüzde 30’unu ise ortak havuza aktaracağını söyledi.
Naşit, çalışma kapsamında emlak vergilerinin de güncelleneceğini sözlerine ekledi.
Belediyelerde reforma karşı olmadıklarını ancak sürecin aceleye getirilmemesi gerektiğini ifade eden
Naşit, yerel yöneticilerin reformla ilgili bilgi edinmesi ve onaylarının alınmasının şart olduğunu dile getirdi.
Naşit, “Haziran’da seçim yapılır, süreç başlar, birleşme başlar… Belediye meclislerinin de fikirleri alınır” diyerek, birçok belediye başkanının süreçle ilgili bilgisi olmadığını kaydetti.
Naşit, ‘Ben yaptım oldu”,’ tavrının da kabul edilemez olduğunu dile getirdi.
Hür İşçi Sendikaları Federasyonu Başkan Vekili, Kamu İşçileri Sendikası Başkanı Ahmet Serdaroğlu:
“Endişeler ortadan kaldırılmalı”
Hür İşçi Sendikaları Federasyonu Başkan Vekili, Kamu İşçileri Sendikası Başkanı Ahmet Serdaroğlu, belediye sayısıyla ilgili 12-14 arasında gidip gelindiğini, isimsel bazda veri paylaşılmadığını belirtti.
Serdaroğlu, kendilerine seçim tarihine yönelik de bilgi verilmediğini kaydetti, “Çalışmanın en kısa sürede hazırlanıp, komiteye gönderileceği ifade edildi” şeklinde konuştu.
Belediye çalışanlarının haklarına dokunulmayacağına yönelik de bilgi verildiğini dile getiren Serdaroğlu, belediye borçlarının ise uzun vadeye yayılarak, ödenmesinin konuşulduğunu kaydetti.
Serdaroğlu, “Reform olmalı. Birleşmesi hizmetler açısından iyi olacaksa elbette ki destekliyoruz” diyerek, bu konudaki endişelerin de ortadan kalkması gerektiğini ifade etti.