101 MİLYON 432 BİN EURO… Yeşil Hat Tüzüğü kapsamında 2004’ten bugüne, Kuzey’den Güney’e elektrik satışı hariç 101 milyon 432 bin 745 Euro değerinde ticaret gerçekleşti.
PATATESTE CİDDİ GERİLEME… Güney’e yapılan satışlarda; geçtiğimiz yıl piyasada ciddi ürün eksikliği yaşanan, yüksek fiyatlarıyla da tüketicinin belini büken patateste yüzde 74 düşüş yaşanması dikkat çekti. 2017’de 350 bin 363 Euro değerinde ürün ticareti yapılsa da, 2018’de yalnızca 91 bin 888 Euro değerinde patates güneye gitti.
SON 5 YILDA ‘YEŞİL HAT’:
2014: 3 milyon 648 bin 206 Euro
2015: 3 milyon 728 bin 282 Euro
2016: 4 milyon 434 bin 97 Euro
2017: 4 milyon 711 bin 638 Euro
2018: 4 milyon 551 bin 645 Euro
Ayşe GÜLER
Yeşil Hat Tüzüğü kapsamında 2004’ten bugüne, Kuzey’den Güney’e elektrik satışı hariç 101 milyon 432 bin 745 Euro değerinde ticaret gerçekleşti.
2008’de ‘zirve’ yapan satışlar, bu yıldan sonra kademeli olarak düştü. 2016 ila 2017’de yeniden yükselişe geçen ticaret rakamları, 2018’de oldukça geriledi.
Güney’e yapılan satışlarda; geçtiğimiz yıl piyasada ciddi ürün eksikliği yaşanan, yüksek fiyatlarıyla tüketicinin belini büken patateste yüzde 74 düşüş yaşanması dikkat çekti.
2017’de 350 bin 363 Euro değerinde ürün ticareti yapılsa da, 2018’de yalnızca 91 bin 888 Euro değerinde patates Güney’e gitti.
Meyve ve sebze satışında ‘genel’ anlamda düşüş yaşanırken, taze balık da artış yaşandığı kayıtlara geçti.
Ticaret Odası, resmi internet sitesi üzerinden Yeşil Hat Tüzüğü kapsamında gerçekleşen satış rakamları yıl yıl yayımladı.
YENİDÜZEN’e değerlendirmede bulunan Ticaret Odası Başkanı Turgay Deniz, Yeşil Hat Tüzüğü’nün 14 yıldır istenilen düzeye gelmediğini söyledi, Kıbrıs’ın kuzeyi ile Avrupa arasında Doğrudan Ticaret Tüzüğü’nü hayata geçirmesi gerektiğini belirtti.
2008’de zirve…
Yeşil Hat Tüzüğü kapsamında Kuzey’den Güney’e yapılan satışlarda ‘zirve’ 2008 yılında gerçekleşti.
Resmi kayıtlara göre; 2008’de 7 milyon 172 bin 115 Euro ürün satışı yapıldı. 2009’daki satış da diğer yıllara göre oldukça fazlaydı. Bu dönemde güneye 6 milyon 6 bin 347 Euro değerinde satış gerçekleşti.
Yıldan yıla satışlar…
Ticaret Odası resmi verilerine göre; Yeşil Hat Tüzüğü’nün başladığı yıl olan 2004’te 470 bin 821 Euro değerinde Kuzey’den Güney’e ticaret yapıldı.
Satışlar 2005’te 1 milyon 673 bin 459 Euro’ya, 2006’da 3 milyon 228 bin 342 Euro’ya, 2007’de ise 4 milyon 125 bin 547 Euro’ya, 2008’de ise 7 milyon 172 bin 115 Euro’ya yükseldi.
Diğer yıllar…
Diğer yıllar ise şöyle: 2009’da 6 milyon 6 bin 347 Euro, 2010’da 5 milyon 909 bin 238 Euro, 2011’de 5 milyon 304 bin 725 Euro, 2012’de 5 milyon 304 bin 725 Euro, 2013’te 4 milyon 195 bin 321 Euro, 2014’te 3 milyon 836 bin 845 Euro, 2015’te 3 milyon 728 bin 282 Euro, 2016’da 4 milyon 434 bin 97 Euro, 2017’de 4 milyon 711 bin 638 Euro, 2018’de 4 milyon 551 bin 645 Euro…
2018’de en az Aralık’ta
Verilerde; 2018 yılının ay ay dağılımları da kayıtlara geçti.
Buna göre geçtiğimiz yıl Ocak ayında 344 bin 622 Euro, Şubat’ta 421 bin 420 Euro, Mart’ta ise 426 bin 451 Euro satış yapıldı.
Nisan’da 422 bin 699 Euro, Mayıs’ta 368 bin 628 Euro, Haziran’da ise 342 bin 345 Euro Kuzey’den Güney’e ticaret gerçekleşti.
Temmuz’da 445 bin 608 Euro, Ağustos’ta 346 bin 424 Euro, Eylül’de 355 bin 744 Euro, Ekim’de 394 bin 249 Euro, Kasım’da 363 bin 899 Euro, Aralık’ta ise 267 bin 929 Euro satış kayıt altına alındı.
Ürün ürün ‘yeşil hat’…
Verilerde ürün ürün bilgiler de paylaşıldı.
Kuzey’den Güney’e yapılan satışlarda plastik ürünlerde yüzde 5 gerileme görüldü. 2017’de 1 milyon 561 bin 963 Euro olan satış miktarı, 2018’de 1 milyon 476 bin 156 Euro’ya düştü.
Patateste yüzde 74 gerileme…
Geçtiğimiz yıl piyasada ciddi ürün eksikliği yaşanan, yüksek fiyatlarıyla tüketicinin belini büken patates ticareti yüzde 74 geriledi.
2017’de 350 bin 363 Euro değerinde ürün ticareti yapılsa da, 2018’de yalnızca 91 bin 888 Euro değerinde patates Güney’e gitti.
Ahşap mobilya ve minder de yükselme
Kuzey’den Güney’e gerçekleşen hem ahşap mobilya, hem de minder ticaretinde geçtiğimiz yıl artış yaşandı.
Ahşap mobilya ticareti yüzde 52’lik artışla 391 bin 512 Euro’ya, minder ticareti ise 166 bin 917 Euro’ya çıktı.
Atık ürünler
Öte yandan, atık ürünlerin satışında yüzde 1 artış yaşandığı, 563 bin 777 Euro değerinde işlem gerçekleştiği, inşaat malzemelerinde yüzde 16 gerileme görüldü, 901 bin 637 Euro’dan
758 bin 73 Euro’ya düştü.
Taze balık arttı
Taze balık ürünleri satışı ise yüzde 12 yükseldi.
2017’de 807 bin 910 Euro değerinde satış yapılırken, bu oran 2018’de 904 bin 758 Euro’ya yükseldi.
Meyve-sebzede yüzde 32 düşüş…
Meyve ve sebze ürünlerinde yüzde 32’lik gerileme yaşandı.
2017’de Kuzey’den Güney’e 116 bin 211 Euro değerinde meyve-sebze ticareti yapılırken, bu oran geçtiğimiz yıl için 78 bin 536 Euro olarak kayıtlara geçti.
Nar ve kolakas da ciddi artış…
Ayrıntılı olarak verilen meyve ve sebzelere bakıldığında; Yeşil Hat Tüzüğü kapsamında en çok nar ve kolakas satışında artış yaşandığı görüldü.
Resmi verilere göre 2017’ye göre nar satışı yüzde 4 bin 346 artış yaşandı. 60 Euro değerinde gerçekleşen nar ticareti, 2018’de 2 bin 747 Euro’ya çıktı.
Yine Kuzey’den Güney’e yapılan kolakas satışı ise 760 Euro’dan 6 bin 67 Euro’ya yükseldi.
Zeytin, lahana, marul ticareti sıfırlandı…
Bununla birlikte 2017’de yapılsa da geçtiğimiz yıl zeytin, marul ve lahana ticaretinin Güney’e gerçekleşmediği kayıt altına alındı.
Sepet ve hasır işinde yüzde 2’lik artış…
Tüzük kapsamında Güney’e yapılan Kıbrıs’a özgü hasır ve sepet satışında da gerileme görüldü.
2017’de 26 bin 834 Euro’luk satışı yapılırken, bu oran 2018’de 27 bin 436 Euro’ya çıktı.
TİCARET ODASI NE DÜŞÜNÜYOR?
Ticaret Odası Başkanı Turgay Deniz:
“Avrupa ile Doğrudan Ticaret Tüzüğü hayata geçmeli”
Ticaret Odası Başkanı Turgay Deniz, Yeşil Hat Tüzüğü’nün 14 yıldır istenilen düzeye gelmediğini söyledi, Kıbrıs’ın kuzeyi ile Avrupa arasında Doğrudan Ticaret Tüzüğü’nü hayata geçirmesi gerektiğini belirtti.
Deniz, Kıbrıslı Türkler tarafından üretilen ürünlerin güneydeki mağazalardaki raflara konamadığını savunarak, buna rağmen Türkiye’den gelen ürünlerin satış noktalarda olduğunu ifade etti.
“Yeşit Hat Ticareti Tüzüğü’nün yürümediğini, Avrupa ile Doğrudan Ticaret Tüzüğünü hayata geçirmek gerekiyor” diyen Deniz, bu konudaki taleplerin Avrupa Komisyonu’na iletildiğini dile getirdi.