AVRUPA BİRLİĞİ KONSEYİ
Brüksel, 29 Nisan 2004
8208/04
YASAL MEVZUAT VE DİĞER BELGELER
Konu: 2003 tarihli Katılım Antlaşması’nın 10. no’lu Protokolü’nün 2. maddesinin öngördüğü usule dair Konsey Tüzüğü
AVRUPA BİRLİĞİ KONSEYİ,
Çek Cumhuriyeti, Estonya Cumhuriyeti, Kıbrıs Cumhuriyeti, Letonya Cumhuriyeti, Litvanya Cumhuriyeti, Macaristan Cumhuriyeti, Malta Cumhuriyeti, Polonya Cumhuriyeti, Slovenya Cumhuriyeti ve Slovakya Cumhuriyeti’nin katılım koşullarına ilişkin Antlaşma’nın Kıbrıs’a dair 10. Protokolü ve Avrupa Birliği’ni Kuran Antlaşmalara getirilen değişiklikler1[1] ile özellikle buradaki 2. madde uyarınca,
İngiltere ve Kuzey İrlanda’nın Kıbrıs’taki Egemen Üs Alanlarına dair söz konusu Katılım Antlaşması’nın 3 no.lu Protokolü2[2] ve özellikle buradaki 6. madde uyarınca,
Komisyon tarafından yapılan teklif uyarınca3[3],
Aşağıdaki hususları dikkate alarak;
- Avrupa Konseyi, yeniden birleşmiş bir Kıbrıs’ın katılımından yana olan güçlü tercihini birçok kez vurgulamıştır. Kapsamlı bir çözüme maalesef halen ulaşılmış değildir. Kopenhag Avrupa Konseyi Sonuçlarının 12. paragrafına uygun olarak, Konsey, 26 Nisan 2004 tarihinde, adadaki mevcut duruma ilişkin tutumunun çerçevesini çizmiştir.
- Çözümü bekleme aşamasında, Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin etkili kontrolü altında bulunmayan bölgelerde, müktesebatın uygulanması, 10. Protokol’ün 1(1). maddesi uyarınca ertelenmiştir.
- 10. Protokol’ün 2(1). maddesine uygun olarak, söz konusu erteleme, AB hukukunun ilgili hükümlerinin, yukarıda
1[1] ABRG L 236, 23.9.2003, p.955.
2[2] ABRG L 236, 23.9.2003, p.940. 3[3] ABRG C
belirtilen bölgeler ve Kıbrıs Cumhuriyeti’nin etkili kontrolü altında bulunan bölgeler arasındaki hatta uygulanma koşullarının belirlenmesini gerektirmektedir. Söz konusu kuralların etkili bir şekilde hayata geçirilmesini temin etmek için, uygulama, Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin etkili kontrolü dışındaki bölgeler ve İngiltere ve Kuzey İrlanda’nın Adanın Doğusundaki Egemen Üs Alanı arasındaki sınıra genişletilmelidir.
- Yukarıda bahsedilen hattın AB’nin dış sınırını teşkil etmemesi nedeniyle, malların, hizmetlerin ve kişilerin geçişine ilişkin olarak, öncelikli sorumluluk Kıbrıs Cumhuriyeti’nde bulunmak kaydıyla, özel kuralların belirlenmesi gerekmektedir. Yukarıda bahsedilen bölgelerin geçici olarak Topluluğun gümrük ve mali sınırları ile özgürlük, adalet ve güvenlik alanının dışında olması sebebiyle, söz konusu kuralların, AB’nin yasadışı göç, kamu düzeni ve malların serbest dolaşımına ilişkin güvenliğini eşit standartlarda sağlayacak şekilde uygulanması gerekmektedir. Sözü edilen bölgelerde, hayvan sağlığına ilişkin yeterli bilgi elde edilene kadar, hayvan ve hayvan ürünlerinin dolaşımı yasak olacaktır.
- 10. no’lu Protokol’ün 3. maddesi; müktesebatın ertelenmesi yönündeki kararın yukarıda belirtilen bölgelerin ekonomik kalkınmasını engellemeyeceğini açıkça ifade etmektedir. Bu Tüzük, bir yandan söz konusu bölgeler ile Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin etkili kontrolü altındaki bölgeler arasındaki ticari ve diğer bağları kolaylaştırırken, bir yandan da yukarıda söz edilen uygun koruma standartlarını temin etmeyi amaçlamaktadır.
- Kişilere ilişkin olarak; Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin mevcut politikası, Cumhuriyetin tüm vatandaşlarının, AB vatandaşlarının, Kuzey Kıbrıs’ta yasal olarak ikamet eden üçüncü ülke vatandaşlarının ve adanın Hükümet kontrolü altındaki bölgelerinden giriş yapan AB ve üçüncü ülke vatandaşlarının sınırı geçişine izin vermektedir.
- Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin yasadışı göçe ve kamu düzenini tehdit eden öğelere ilişkin meşru kaygıları bulunmaktadır. Ancak, AB vatandaşlarının dolaşım serbestisi hakkından tam olarak faydalanabilmeleri için söz konusu hatta AB vatandaşlarının kontrolüne ilişkin mümkün olan en az kuralın belirlenmesi gerekmektedir. Ayrıca, üçüncü ülke vatandaşlarının hattı geçişlerine ilişkin şartların tanımlanması gerekmektedir.
- Kişilerin kontrolüne ilişkin olarak, bu Tüzük, 3. Protokol’de ortaya koyulan hükümleri, özellikle de söz konusu Protokol’ün 8. maddesini etkilemez.
- Bu Tüzük, Birleşmiş Milletler’in ara bölgedeki yönetimini hiçbir şekilde etkilemez.
- Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin hatta ilişkin politikasında meydana gelecek herhangi bir değişiklik bu Tüzük ile belirlenen kurallarla çelişebileceğinden; Komisyon’un tutarsızlıkları engellemek için gerekli tedbirleri alabilmesini teminen, bu tip değişikliklerin yürürlüğe girmeden önce Komisyon’a bildirilmesi gerekmektedir.
- Komisyon’un, bu Tüzüğün I. ve II. Eklerini, acil eyleme geçilmesini gerektiren olası değişikliklere cevaben değiştirme yetkisi bulunmaktadır.
BU TÜZÜĞÜ KABUL ETMİŞTİR:
BAŞLIK I
GENEL HÜKÜMLER
Madde 1
Tanımlar
Bu Tüzüğün amacına ilişkin olarak aşağıdaki tanımlar geçerli olacaktır:
1) “hat” şu anlama gelmektedir:
- 2. maddede tarif edildiği üzere, kişilerin kontrolüne ilişkin olarak; Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin etkili kontrolü altındaki bölgeler ile Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin etkili kontrolü altında olmayan bölgeler arasındaki hat;
- 4. maddede tarif edildiği üzere, malların kontrolüne ilişkin, Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin etkili kontrolü altında olmayan bölgeler ile hem Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin etkili kontrolü altındaki bölgeler hem de İngiltere ve Kuzey İrlanda’nın Adanın Doğusundaki Egemen Üs Alanı arasındaki hat;
2) “Üçüncü ülke vatandaşı”, AT Antlaşması’nın 17(1). maddesi çerçevesinde, Birlik vatandaşı olmayan herhangi bir kişi anlamına gelmektedir.
Bu Tüzük’te, Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin etkili kontrolü altında olmayan bölgelere yapılan atıflar, sadece Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti içindeki bölgelere işaret etmektedir.
BAŞLIK II
KİŞİLERİN SINIR GEÇİŞLERİ
Madde 2
Kişilerin Kontrolü
- Kıbrıs Cumhuriyeti, üçüncü ülke vatandaşlarının yasa dışı göçüne karşı mücadele etmek ve kamu güvenliğine ve politikasına karşı herhangi bir tehdidi ortaya çıkartmak ve önlemek amacıyla, sınırı geçen tüm kişilerin kontrolünü yürütecektir. Bu tür kontroller, aynı zamanda sınırı geçen kişilerin sahip olduğu araç ve gereçler üzerinde de yürütülecektir.
- Tüm kişiler, kimliklerinin tespit edilebilmesi için, bu kontrolden en az bir kez geçecektir.
- Üçüncü ülke vatandaşlarının sınırı geçebilmeleri koşullara bağlıdır:
a. Kıbrıs Cumhuriyeti tarafından sağlanmış bir oturma iznine sahip olunması veya geçerli seyahat belgesinin olması ya da, gerekli ise, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin geçerli vizesi olması;
b. Kişilerin kamu güvenliğine veya politikasına tehdit oluşturmaması.
- Sınır, yalnızca Kıbrıs Cumhuriyeti’nde yetkili kuruluşların izin verdiği noktalar çerçevesinde geçilecektir. Geçerli noktaların listesi Ek I’de sıralanmıştır.
- Adanın Doğusundaki Egemen Üs Alanı ve Kıbrıs Cumhuriyeti’nin etkili kontrolü altında olmayan bölgeler arasındaki sınır kontrolü, Katılım Antlaşması’nın 3 no.lu Protokolü’nün 5.(2) maddesince yürütülecektir.
Madde 3
Sınır Gözetimi
Kıbrıs Cumhuriyeti tarafından yürütülecek olan etkili gözetim, Katılım Antlaşması’nın 2(4) maddesinde belirtilen geçiş noktalarında, kişilerin kontrolleri engelleme konusundaki cesaretini kıracak şekilde gerçekleşecektir.
BAŞLIK III
MALLARIN GEÇİŞİ
Madde 4
Kıbrıs Cumhuriyeti’nin etkili kontrolü altında olmayan bölgelerden gelen mallara uygulanacak sistem
- Katılım Antlaşması’nın 6.maddesine halel getirmeksizin, tamamıyla Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin etkili kontrolü dışındaki bölgelerden elde edilen mallar; veya nihai, ekonomik açıdan gerekli, büyük çaplı işleme tabi tutulmaları işi, Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin etkili kontrolü dışındaki bölgelerde bulunan ve bu işlem için donanımlı bir işletmede gerçekleşen mallar, 2913/92 sayılı Konsey Tüzüğü’nün 23 ve 24 maddelerine istinaden, Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin etkili kontrolü altındaki bölgelere giriş yapabilir.
- Sözkonusu mallar, ihracat iadesi veya müdahale önlemleri gerekmediği müddetçe, gümrük vergisine veya eş etkili harçlara ve gümrük bildirimine tabi tutulmayacaktır. Etkili bir kontrol sisteminin sağlanması için, sınırdan geçiş yapan miktarlar kayda geçirilecektir.
- Malların geçişi, Ek I’de belirtilen geçiş noktalarından ve Doğu Egemen Üs Alanı yetkisi altında bulunan Permagos ile Strovilia geçiş noktalarından gerçekleştirilecektir.
- Mallar, Ek II’de belirtilen Topluluk mevzuatı çerçevesindeki gereklere cevap verecek ve gümrük kontrollerine tabi tutulacaktır.
- Mallar, Komisyon ile Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti tarafından ortaklaşa olarak bu iş için yetkilendirilen Kıbrıs Türk Ticaret Odası veya bir diğer yetkili kuruluş tarafından temin edilen bir belge eşliğinde geçiş yapacaktır. Kıbrıs Türk Ticaret Odası veya diğer yetkili kuruluş, Komisyon’un, sınırı geçen malların türünü ve hacmini ve bu madde hükümlerine uygunluğunu izlemesini sağlamak amacıyla, söz konusu belgelerin kayıtlarını tutacaktır.
- Malların, Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin etkili kontrolü altındaki bölgelerden geçişi sağlandıktan sonra, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin yetkili makamları, 5. paragrafa istinaden belgenin geçerliliğini ve mala uygunluğunu kontrol edecektir.
- 1. paragrafta belirtilen mallar, Kıbrıs Cumhuriyeti içinde tüketime yönelik olduğu taktirde Kıbrıs Cumhuriyeti, bu mallara 77/388/EEC sayılı Konsey Direktifi’nin 7(1) maddesi ve 92/12/EEC sayılı Konsey Direktifi’nin 5. maddesi çerçevesinde ithal edilmiş mal muamelesi yapmayacaktır.
- 7. paragrafın, Topluluğun KDV’den dolayı tahakkuk eden öz kaynakları üzerinde herhangi bir etkisi olmayacaktır.
- Canlı hayvan ve hayvansal ürünlerin sınırdan geçişi yasak olacaktır.
- Doğu Egemen Üs Alanı makamları, Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin etkili kontrolü dışındaki bölgelerden gelen mallarla, Pyla kasabasında bulunan Kıbrıslı Türk nüfusuna
yönelik geleneksel arzı sürdürebilir. İlgili makamlar, varış yerine göre, malların miktarı ve niteliğinin denetimini gerçekleştirecektir.
- 1’den 10. paragrafa kadar olan hükümlere uygun olan mallar, 2913/92 sayılı Tüzük’ün 4.(7) maddesine istinaden, Topluluk malı statüsü kazanacaktır.
- Bu madde, 1 Mayıs 2004 tarihinden itibaren, Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin etkili kontrolü dışındaki bölgelerden gelen ve Ek II’ye uygun olan tüm mallara uygulanacaktır. Diğer mallar konusunda, bu maddenin tamamen uygulanması, en kısa zamanda kabul edilecek Komisyon kararı temelinde Kıbrıs adasının özel durumunu göz önünde bulunduran kurallara tabi tutulacaktır. Bu amaçla, Komisyon, bir komite tarafından destek görecek ve 1999/468/EC sayılı Konsey Kararı’nın 3 ve 7. maddeleri uygulanacaktır.
Madde 5
Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin etkili kontrolü dışındaki bölgelere gönderilen mallar
- Sınırı geçişine müsaade edilen mallar ihracat formalitelerine tabi tutulmayacaktır. Ancak, talep üzerine, Kıbrıs Cumhuriyeti makamları, eşdeğerdeki gerekli belgeleri Kıbrıs Cumhuriyeti iç hukukuna uygun olarak sağlayacaktır.
- Hattı geçerken tarım ve işlenmiş tarım ürünleri için ihracat iadesi yapılmayacaktır.
- Malların tedariki 77/388/EEC sayılı Direktifin 15(1) ve (2). Maddeleri çerçevesinde muaf olmayacaktır.
- Topluluk mevzuatı uyarınca, Topluluk gümrük alanından çıkarılması veya ihracı yasak olan veya izne, kısıtlamalara, vergiye veya diğer ihraç harçlarına tabi olan malların dolaşımı yasak olacaktır.
Madde 6
Hattı geçen kişilere tanınan imkanlar
69/169/EEC4[4] sayılı Konsey Direktifi uygulanmayacak, ancak hattı geçen kişilerin şahsi bagajında bulunan mallar - maksimum 20 adet sigara ve ¼ litre alkollü içecek dahil- ticari niteliğe sahip olmamaları ve kişi başına 30 Euro’yu geçmemeleri halinde muamele vergisi ve özel tüketim
4[4] 2000/47/EC (ABRG L 193, 29.7.2000, P.73) sayılı Direktif tarafından değişiklik yapılan Direktif ABRG L 133, 4.6.1969, s.6.
vergisinden muaf olacaktır. 17 yaşından küçükler bu muafiyetten yararlanmayacaklardır.
BAŞLIK IV
HİZMETLER
Madde 7
Vergilendirme
Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin etkili kontrolü altında olmayan Kıbrıs Cumhuriyeti alanlarda yerleşmiş ya da daimi adresleri veya ikametleri bu alanlarda olan kişilere veya kişiler tarafından sunulan hat ötesi hizmetler, KDV sebebiyle Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin etkili kontrolü altında olan Kıbrıs Cumhuriyeti alanlarında yerleşmiş ya da daimi adresleri veya ikametleri bu alanlarda olan kişilere veya kişiler tarafından sunulan hizmetler gibi muamele görecektir.
BAŞLIK V
NİHAİ HÜKÜMLER
Madde 8
Uygulama
Kıbrıs Cumhuriyeti makamları ve Kıbrıs’ın Doğusundaki Egemen Üs makamları, bu Tüzüğün hükümlerine tam uyumun sağlanmasına yönelik tüm gerekli önlemleri alacak ve söz konusu hükümlere halel gelmesini engelleyecektir.
Madde 9
Eklerin Uyarlanması
Komisyon, Kıbrıs Hükümeti ile anlaşarak bu Tüzüğün Eklerinde değişiklik yapabilir. Komisyon, eklerde değişiklik yapmadan önce, Madde 4 (5)’te belirtildiği şekilde Kıbrıs Türk Ticaret Odası’na veya Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti tarafından yetkili kılınan bir başka kuruma ve Egemen Üslerin etkilendiği durumlarda İngiltere’ye danışacaktır. Komisyon, Ek II’de değişikliğe gidilmesi durumunda ilgili Topluluk mevzuatında belirtilen prosedürü takip edecektir.
Madde 10
Politika Değişikliği
Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’nin kişilerin veya malların hattı geçişine ilişkin politikasında yapılacak herhangi bir değişiklik
ancak ilgili değişikliklerin Komisyon’a bildirilmesi ve Komisyon’un söz konusu değişikliklere bir ay içinde itiraz etmemesi durumunda yürürlüğe girecektir. Komisyon, gerektiği taktirde ve Egemen Üslerin etkilendiği durumlarda İngiltere’ye danışarak, hatta ilişkin ulusal yasaların ve AB yasalarının uyumlaştırılması için bu Tüzükte değişiklik önerisinde bulunabilecektir.
Madde 11
Tüzüğün Gözden Geçirilmesi ve İzlenmesi
- Komisyon, Madde 4(12)’e halel getirmeksizin, Tüzüğün uygulanması ve Tüzüğün uygulanması sonucu ortaya çıkan duruma ilişkin bir raporu gerektiğinde değişiklik önerisi ile birlikte, ilki Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihten en geç bir yıl sonra olmak kaydıyla her yıl Konsey’e sunacaktır.
- Komisyon özellikle bu Tüzüğün 4. maddesinin uygulanışını ve Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümetinin etkili kontrolü altındaki bölgeler ile etkili kontrolü altında olmayan bölgeler arasındaki –ticaret miktarı ve ticareti yapılan ürünler dahil-ticaret akışını inceleyecektir.
- Herhangi bir üye devlet, Konsey’den, Tüzüğün uygulanışı sonucu ortaya çıkan herhangi bir konuyu belirli bir zaman dilimi içerisinde incelenmesi ve bu konuda bir rapor hazırlanması için Komisyon’a çağrıda bulunmasını talep edebilir.
- Kamu veya hayvan ve bitki sağlığına tehdit veya risk oluşturacak acil bir durumda, Ek II’deki AB mevzuatında belirtilen ilgili prosedür uygulanacaktır. Diğer acil durumlarda veya hemen harekete geçilmesini gerektiren istisnai durumların ortaya çıktığı hallerde Komisyon, Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti’ne danışarak, durumun düzeltilmesi için kesinlikle gerekli olan tedbirleri anında uygulayabilir. Alınan tedbirler 10 iş günü içinde Konsey’e bildirilir. Konsey, ilgili Komisyon bildirisinin kendisine ulaştığı tarihten itibaren 21 iş günü içinde nitelikli oy çokluğu ile, ilgili tedbirleri değiştirebilir veya iptal edebilir.
- Her üye ülke Komisyon’dan, bir ay önceden talepte bulunulması şartıyla, hattı geçen ürünler ile bunların miktarı ve değerine ilişkin detayları uygun komiteye vermesi yönünde istekte bulunabilir.
Madde 12
Yürürlük tarihi
Bu Tüzük Kıbrıs’ın Avrupa Birliği’ne katıldığı gün yürürlüğe girecektir.
Bu Tüzük bütünüyle bağlayıcı olup, tüm üye ülkelerde doğrudan uygulanacaktır.
EK I
Madde 2 (4)’de belirtilen geçiş noktaları listesi
Ledra Palace
Agios Dhometios
EK II
Madde 4 (4)’te belirtilen koşullar ve kontroller
AT Antlaşması’nın Madde 37 (yeni Madde 43) ve Madde 152 (4)(b) hükümlerinde belirtilmiş ve kabul edilmiş hayvan ve bitki sağlığı ile gıda güvenliğine dair koşullar ve kontroller. Özellikle, ilgili bitkiler, bitkisel ürünler ve diğerleri, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin etkili kontrolü altındaki bölgelere geçişi sağlayan hattı geçmeden önce, tam yetkili uzmanlarca AB bitki sağlığı mevzuatına uygunluğun teyit edilmesi amacıyla bitki sağlığı kontrolüne tabi olacaktır.