Sami Özuslu/(Brüksel)
Avrupa Birliği (AB) Uyum ve Reformlar Komiseri Elisa Ferreira, Kıbrıs’ta Birleşmiş Milletler (BM) kontrolündeki ara bölgede ‘ortak enerji panelleri’ kurulması için yoğun biçimde çalıştıklarını söyledi. Ortaya çıkan engelleri aşmak için uğraştıklarını ifade eden Ferreira, ortak projelerin her iki toplumun da çıkarına olduğunu vurguladı.
AB Komisyonu’nun Uyum ve Reformlardan Soumlu Komiseri Elisa Ferreira, AB Bölgeler Brüksel’de yer alan ‘Bölgeler ve Şehirler Haftası’ dolayısıyla gazetecilerle buluştu. Ferreira, Avrupa’nın birçok ülkesinden basın mensuplarının yer aldığı basın toplantısında Kanal SİM’den Sami Özuslu’nun ‘Ara bölgedeki güneş paneli projesinin durumu’yla ilgili sorusunu da yanıtladı.
Kısa süre önce Kıbrıs’a yaptığı ziyarette adadaki durumu daha yakından görme fırsatı bulduğunu söyleyen Elisa Ferreira, bazı belediye başkanları ile ve Kıbrıs Türk Ticaret Odası Başkanı (KTTO) ile de görüştüğünü anımsattı. ‘İki toplumun ortak projeler’ konusunda bir niyet olduğu tespitini yapan AB Komiseri Ferreira, komisyona bağlı bir ekibin bu konuda yoğun şekilde çalıştığını söyledi. Ferreira ‘Birleşmiş Milletler (BM) mandası altında çalışan ekibin sürekli Kıbrıs’la temas halinde olduğunu ve ortak projeleri teşvik etmeye çalıştığını’ söyledi.
AB Uyum ve Reformlar Komiseri Elisa Ferreira, Lefkoşa’da ara bölgedeki BM kontrolünde bulunan Lefkoşa Uluslararası Havaalanı’nda kurulması öngörülen büyük enerji panelleri konusunda ‘engeller’den söz etti, ancak detay vermedi.
AB’nin coğrafi tescil verdiği ‘hellim/halloumi’ konusunu örnek veren Ferreira, her iki toplumun da faydalanacağı ortak projelerin önemine değindi. İki toplumda da birlikte çalışmak için ‘niyet’ olduğunu ifade eden AB Komiseri, bununla birlikte birçok konuyla bağlantılı engeller bulunduğunu, bunları aşmak için uğraştıklarını anlattı.
Ferreira, ‘hem bu konuda hem de başka projelerde ilerleyebilmek için sivil toplumun desteğine ihtiyaç olduğunu’ da sözlerine ekledi.
AB Uyum ve Reformlar Komiseri Elisa Ferreira Temmuz ayında Kıbrıs’ı ziyaret ederek Kıbrıslı Rum lider Nikos Anastasiadis ve Kıbrıslı Türk lider Ersin Tatar ile ayrı ayrı bir araya gelmişti. Ferreira’nın Kıbrıs Rum basınına yansıyan açıklamalarında ‘kuzeyden güneye geçen mülteciler nedeniyle Kıbrıslı Türklere verilen AB fonlarının kesilmesi’ önerisine karşı olduğunu söylemişti. Ferreira, ‘bütün Kıbrıslıların AB vatandaşı olduklarını ve adanın tümünün Avrupa'nın parçası olduğunu’ vurgulamıştı.
Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu ise Ferreira’yı ‘Kıbrıslı Rumların ağzıyla konuşmakla’ suçlamış, Kıbrıslı Rumların adanın tamamı üzerinde söz sahibi olmadığını söylemişti. TC Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay da Ferreira’nın temasları için ‘La Fontain’den Masallar’ ifadesini kullanmıştı.
AB Uyum ve Reformlar Komiserliği’nin 2021-27 dönemi bütçesinde Kıbrıs için 1 milyar Euro ayrıldı. 2022’de 33,4 milyon Euro olarak açıklanan ‘Kıbrıs Türk Toplumu İçin AB Yardım Programı’ dışındaki AB fonlarından Kıbrıslı Türkler yararlanamıyor. Ancak bazı ortak projeler için istisnalar olabiliyor.
1974 yılından bu yana BM kontrolünde bulunan havaalanı bölgesine yapılması öngörülen dev güneş enerjisi panellerinin üretim kapasitesi ve bütçesi henüz netletmiş değil. AB özellikle Ukrayna savaşı sonrası yenilenebilir enerji konusuna daha da fazla odaklanmış durumda. Yılın neredeyse 12 ayı güneş gören Kıbrıs’ta her iki toplumun faydasına sunulacak solar panellerin de bir yandan ‘yeşil enerji’ye geçişi hızlandıracağı, ama aynı zamanda sembolik bir ‘barış santrali’ mesajı vereceği kaydediliyor.