Cumhuriyetçi Türk Partisi, Salonu’nda “Hayat pahalılığının yanlış hesaplanması ve yükseköğrenim konusunda kurulan komitelerde gelinen aşamalarla ilgili bilgilendirme” amacıyla basın toplantısı düzenledi, söz konusu komitelerde yer alan CTP’li vekiller skandal nitelikli bilgiler paylaştı.
Asgari ücret ve kamu maaşlarının belirlenmesi ve enflasyon rakamlarının hesaplanması konularında yetkili kurum olan İstatistik Kurumu ile ilgili oluşturulan Meclis Araştırma Komitesi’nin CTP’li üyesi Devrim Barçın, kurumun, yüzlerce ürünün fiyatlarını 1 yıl boyunca değişmediğinin ortaya çıktığını açıkladı.
2023 yılının ikinci 6 aylık sürecinde hayat pahalılığı ile ilgili açıklanan enflasyon rakamlarının ciddi tartışmalar yarattığına dikkat çeken Devrim Barçın, söz konusu rakamlar ışığında asgari ücretin belirlendiğini anımsattı.
Barçın, 5 Mart tarihinde İstatistik Kurumu’nu toplantıya çağırdıklarını, tam da o gün Şubat ayı hayat pahalılığı rakamlarının açıklandığını belirterek, rakamın, bu kez Ocak ayının üzerinde açıklandığını belirterek şöyle devam etti: “Aslında tam da bu anda komitenin önemi ortaya çıktı. Esas pahalılık Ocak ayında hissedilirken düşük çıktı ancak aynı rakamlar Şubat ayında yüksek çıktı.” İstatistik Kurumu’nun mevzuat çerçevesinde 2015 yılında yapılan hane halkı bütçe anketi uyarınca bir liste oluşturulduğunu ve bu listenin, kurum çalışanları tarafından, ayın belirli günlerinde fiyatların araştırılarak deftere işlendiğini anlattı.
Barçın, şöyle devam etti:
“Fiyatların nereden alındığını sorduğumuzda, kurum kendi yasaları uyarınca bunun gizli olduğunu, savcılıktan görüş talep ettiklerini, fiyatların nereden alındığına yönelik bilgiyi kurum dışına çıkarılmayacağını, kuruma gitmemiz halinde bilgilerin paylaşılacağı söylendi. Fiyatların derlediği yerler kapalı olacak şekilde belge verdiler. Ocak 2023 – Şubat 2024. 14 ayda İstatistik Kurumu’nun hayat pahalılığı hesaplamasında derlediği dosyaları inceledik. Burada bir çırpıda varılan bazı olgular ortaya çıktı.”
“14 ay boyunca yüzlerce ürün ile mal ve hizmetin fiyatları hiç değişmemiş”
Söz konusu bulgulardan en çarpıcısının; 14 ay, 13 ay ve 12 ay boyunca yüzlerce ürün ile mal ve hizmetin fiyatlarının hiç değişmediği, sabit kaldığı bilgisi olduğunu belirten Barçın, şöyle devam etti: “Yüzlerce ürünün fiyatı onlarca ay nasıl sabit kalabiliyor diye sorduk. Nereden fiyat aldıklarıyla karşılaştırma yapmak istedik. İstatistik Kurumuna gittik. Burada net şekilde bazı tespitler yapıldı. Bu tespitler, İstatistik Kurumu yöneticileri tarafından da kabul edildi. Birincisi, Ocak 2023 – Ocak 24 tarihinde 13 ay boyunca fiyatları aynı kalan ürünlerin Şubat ayında fiyatlarının yüzde 100 oranında arttığını gördük.” “Bizim derdimiz kurum çalışanlarını yermek değildir. Derdimiz kamu emekçileri ile değildir” vurgusu yapan Barçın, “Günün sonunda şu da kurum yöneticiler tarafından belirlendi, bir ilçede derlenen fiyatlar deftere artışlı olarak yazılmasına rağmen bilgisayara artışsız olarak işlenmiştir. Örneğin 1 pidede et şiş 100 den 150’ye çıkıp, Şubatta 200 TL olmuşsa, defterde 150 yazmasına rağmen 100 TL üzerinden hesaplanmış” şeklinde konuştu.
“5 yerden alınması gereken kira fiyatları 1 yerden alınmış”
Barçın, süreci örneklendirmeye şöyle devam etti:
“Bir ilçede kira üzerine araştırma yapılmış. Mevzuat gereği 5 yerden kira fiyatı alınması gerekirken 1 yerden kira fiyatı alındı. 4 konuttan alınmadı, o 1 yerden alınan fiyattaki artış varsa yansıtıldı, yoksa da yansıtılmadı. Bu da kurum yöneticileri tarafından kabul edildi, tutanak altına alındı. Beyaz eşyada 3 tane bilindik firmalarda TV fiyatı alındı. 2 yerden alınan fiyatlar artıyor, diğerinden alınan ise ne hikmettir ki 9 ay boyunca 8600 TL’de kalıyor. Vekiller olarak baktık, yerinde inceleme yaptık, söz konusu firma; 9 ay boyunca bu rakamı sabit bırakmamış.”
“Kurumun yöneticileri 308 ürünün fiyatlarının 1 yıl boyunca hiç değişmediğini, 97 ürününün fiyatının sisteme hatalı girdiğini kabul etti”
Yüzlerce üründe bu tespitleri ortaya koyduklarını belirten Barçın, İstatistik Kurumu’nu 22 Mart günü Mecliste toplantıya çağırdıklarını, “14 ay boyunca fiyatlar nasıl hiç değişmiyor” sorgusu yaptıklarını ifade ederek sözlerini şöyle sürdürdü:
“Sorgulamamız sonucu kurum başkanı ve başkan yardımcısı 308 ürünün fiyatlarının 1 yıl boyunca hiç değişmediğini, 97 ürün fiyatında kendilerinin hatalı olduğunu, sisteme artışlı girilmesi gerekirken artışsız girdiğini beyan etti.”