▶ YENİDÜZEN’in hazırladığı alışveriş sepetindeki tüketim maddelerine 1 yılda yüzde 74 oranında zam geldi. Yaşanan artış, değişen döviz fiyatlarıyla uyum göstermedi.
▶ Dolar, Euro ve Sterlin yüzde 24 bandında yükselirken, aynı tarihlerde temel tüketim maddeleri yüzde 74 zamlandı…
1 YILIN ZAM ŞAMPİYONLARI
- Bulaşık deterjanı: %170 zam
- Kırmızı et: %97,50 zam
- Kahve: %85 zam
- Somun ekmek: %50 zam
Serap ŞAHİN
Kıbrıs’ın kuzeyinde temel tüketim maddelerine 1 yılda ciddi artışlar meydana geldi. YENİDÜZEN’in alışveriş sepetine göre Temmuz 2023 ile Temmuz 2024 tarihleri arasında gıda, temizlik ve diğer temel ihtiyaç ürünlerinin fiyatı yüzde 74 oranında yükseldi.
Zorunlu gıda alışverişinde yaşanan % 74 oranındaki artış asgari ücretle geçinmeye çalışan aileler üzerinde ciddi bir ekonomik yük oluştururken, elektriğe de 1 yılda % 93 oranında artış geldi.
Döviz de son bir yılda yükselişe geçti. Ancak artan market raflarında yaşanan % 74 oranındaki artış, değişen döviz oranlarıyla uyum göstermedi.
YENİDÜZEN’in alışveriş sepetindeki 23 üründen 22’sinde artış olurken, sadece makarnanın fiyatının değişmediği kampanyada olduğu gözlemlendi.
Öte yandan yüzde 170 artışla YENİDÜZEN’in alışveriş sepetinde zam şampiyonu bulaşık deterjanı oldu. Kırmızı et 1 yılda yüzde 97,50 yükselirken, kahveye yüzde 85, somun ekmeğe de yüzde 50 oranında artış gerçekleşti.
Zam şampiyonu bulaşık deterjanı, % 170 artış!
YENİDÜZEN’in alışveriş sepetindeki 23 kalem üründen 22’sine 1 yılda yüksek oranlarda artış olduğu görüldü. Zam gelmeyen tek ürün makarna 1 yıl önce de aynı fiyatla satılıyordu. Makarnanın kampanyada olduğu dikkat çekti.
Bulaşık deterjanı 2023 Temmuz ayında 43,99 TL’ye satılırken günümüzde bu rakam yüzde 170 oranında artışla 118,90 TL’ye yükseldi. Bulaşık deterjanı, YENİDÜZEN’in alışveriş sepetindeki ürünlerde zam şampiyonu oldu.
Yüksek artış yaşanan ikinci ürün yüzde 140 artışla şampuan olurken, kuzu şiş yüzde 111 artışla ikinci sıraya, yüzde 96 artışla baldo pirinç de üçüncü sıraya yerleşti.
Kırmızı et 1 yılda % 97,50 yükseldi
Kırmızı fiyatlarında 1 yılda yükselen artışlar yaşandı. Az yağlı dana kıyma 2023 Temmuz ayında 360 TL’ye satılırken günümüzde bu rakam 650 TL’ye kadar çıktı. Kıyma fiyatları 1 yılda yüzde 80,52 oranında zamlandı.
Kuzu şişin kilosu 2023 Temmuz ayında 450 TL’ye satılırken 2024’te bu rakam 950 TL’ye yükseldi. Kuzu şiş 1 yılda % 111 zamlandı.
Geçen yıldan bu yana kırmızı et fiyatlarında yüzde 97,50 oranında artış gerçekleşti.
Kahveye yüzde 85 oranında zam
Kahve geçen yıl Temmuz ayında 28,99 TL’ye satılırken 1 yılda yüzde 85,92 oranında zam geldi, 125 gram Türk kahvesi 53,90 TL’ye yükseldi.
Kahvaltıların vazgeçilmezi yumurta 1 yılda yüzde 61,51 oranında, sıvı sabun yüzde 58,67, şeker yüzde 58, tuz yüzde 57,36, süt yüzde 55 zamlanırken tavukta da yüzde 53 oranında artış meydana geldi.
Somun ekmeğe % 50 artış
Geçen yıl Temmuz ayında 10 TL’ye satılan somun ekmek Kasım 2023’te 12 TL, Mart 2024’te ise 15 TL’ye yükseldi. Somun ekmekte 1 yılda % 50 artış gerçekleşti.
Dövizde % 24’e varan artış
Tüm maliyetlerin döviz üzerinden hesaplandığı Kıbrıs’ın kuzeyinde, 1 yılda gıda sepetinde yaşanan yüzde 74’lük artış, değişen döviz oranlarıyla da uyum göstermedi.
Buna göre Temmuz 2023’te 33,65 TL olan Sterlin 1 yıllık sürede yüzde 23,74 oranında yükselişe geçti 41,64 TL’ye yükseldi.
Euro Temmuz 2023’te 28,80 TL iken yüzde 22,43 artışla 35,26’ya, Dolar ise 26,50 TL’den yüzde 24,03 artışla 32,87 TL’ye yükseldi.
Elektriğe 1 yılda % 93 zam
Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu (KIB-TEK) Yönetim Kurulu, elektrik ücretlerinde 1 yılda 6 defa zam uyguladı. Ağustos 2023, Kasım 2023, Aralık 2023, Ocak 2024, Mart 2024 ve Haziran 2024 tarihlerinde olmak üzere elektriğe 1 yılda toplam 6 defa zam uygulandı.
Konut tarifeleri Temmuz 2023’te 1,933 TL iken, 1 yılda yüzde 93 oranında artışla bu rakam 3,74 TL’ye çıktı.