Fehime ALASYA
Zeytin üreticileri kolları sıvadı, büyük bir zevkle ürün toplamaya başladı. Kimisi ‘gara yağ’ kimisi ‘çakıstes’ kimisi ise ‘siyah zeytin’ için zeytin hasadına başladı.
Değirmenlik bölgesinde bir yandan ‘gara yağ’ için erkenden kolları sıvayan üreticiler görülürken, diğer yandan zeytin ağacına su verip, daha yağlı sofralık siyah zeytin hasadı peşinde toprak eşeleyen üreticiler bulunuyor…
Geçmiş yıllara oranla çok bereketli bir yıl geçeceğini savunan üreticiler, zeytin tanelerinin iri ve yağlı olduğunu ifade etti. Bu bereketin kendi sulama sisteminden kaynaklandığını anlatan zeytin üreticileri, “Biz kendimiz sulamasaydık ağaçlar kuruyup gidecekti” diyerek, mevsim yağışlarından dert yandı.
Kimisinin çocukluktan gelen bir alışkanlığı, kimisinin ise baba yadigarı olan zeytin tarlaları, kendi kuyu suyu ile ayakta durabiliyor.
Bu yıl yağan yağmurların yeterli gelmediğini anlatan üreticiler, bunun yanında hava kirliliği, tozlu hava, taş ocaklarının yarattığı kirlilik, yer altı su kaynaklarının giderek fakirleşmesi gibi verimi düşüren pek çok olumsuz neden olduğunu belirtti.
“Genç nesil bu işe meraklı değil. Neredeyse ağaçları kurutmak üzereler” diyen üreticiler, çocuklarına bir türlü bunu aşılayamadığından yakındı.
“Önceleri zeytin başına 10 TL teşvik verilirdi, su parası olsun çıkardı”
Türkiye’den gelen yağların piyasayı düşürdüğünü belirten üreticiler, yerli zeytinlere destek verilmediği belirtildi. Yerli zeytinin kıymeti bilinmiyor diyen üreticiler, “Önceleri zeytin başına 10 TL teşvik verilirdi, su parası olsun çıkardı, uzun yıllardır onu da vermiyorlar” ifadeleri ile dert yanıyor.
Fiyatlar normal seyrinde gidecek gibi görünüyor…
Bereketli gelen yılda zeytin, zeytinyağı, kara yağ gibi ürün fiyatlarının geçen yıl ile aynı oranda seyredeceğine değinen üreticiler, kara yağın 5 Litresini 200 TL’den, zeytinyağının 5 Litresini de 100 TL’ den satışa çıkacağından yana hemfikir…
Kara yağ yapımı
“Kara yağ yapımının zahmetli ve meşakkatli bir iş olduğunu anlatan yağ üreticileri fiyatın bu yüzden daha yüksek olduğunu belirtti. Gara yağ yapımı zahmetlidir. O yüzden emeğin hakkıdır. Önce dalları temizleriz, dışarıda kazanda kaynatır, kasada iki gün bekletip, suyunu süzmesini sağlarız. Ardından evin damına yayıp, güneşte kuruyana kadar 8 veya 15 gün arası bekletiriz... Kuruduktan sonra değirmene götürürüz...”
Zeytin Üreticileri Ne Dedi? Zeytin Üreticileri Ne Dedi?
Aydan Çoban: “Bu yıl maşallahları var, ağaçlar güzel verdi... Su olmazsa olmaz, biz kendimiz sulamasaydık hiçbir şey olmazdı...”
Babamın zeytinliklerini hatırlıyorum, çocukluktan beridir bu işlerin içindeyim. Evlendikten sonra rahmetlik babam bize devretti, herkes malını toplar. Yaklaşık 80 kök ağacımız var. Şimdi başladık toplamaya. Biz erken topluyoruz çünkü gara yağ yapacağız.
Kara yağ yapımının zahmetli ve meşakkatli bir iş olduğunu anlatan yağ üreticileri fiyatın bu yüzden daha yüksek olduğunu belirtti. Gara yağ yapımı zahmetlidir. O yüzden emeğin hakkıdır. Önce dalları temizleriz, dışarıda kazanda kaynatır, kasada iki gün bekletip, suyunu süzmesini sağlarız. Ardından evin damına yayıp, güneşte kuruyana kadar 8 veya 15 gün arası bekletiriz... Kuruduktan sonra değirmene götürürüz...
Zeytinyağı yapacak olsaydık biraz beklerdik, ağaçta pişsin, kararsın, öyle toplarız. Bu sene daha çok verim var. Bu sene çok yüklüdür ağaçlar. Geçen yıl bazı ağaçlarda vardı bazısında yoktu. Bu yıl maşallahları var, ağaçlar güzel verdi... Su olmazsa olmaz, biz kendimiz sulamasaydık hiçbir şey olmazdı... Biz Baflıyız, zeytin toplamaya alışkınız. Gençlik çok becerikli değil, çok fazla da merakları yok...
Bu yıl fiyatlar aynı olur diye düşünüyorum, bence ne artar ne de çıkar, aynı kalır…
Kalmine Adakhan: “Herhalde bu sene zeytin senesidir. Bu yıl ağaçlar yüklü, taneler iri, sivri değil... Biz bahçemizi suladığımız için çok verimli oldu”
Herhalde bu sene zeytin senesidir. Bu yıl ağaçlar yüklü, taneler iri, sivri değil... Biz bahçemizi suladığımız için çok verimli oldu. Zaten ülkede sulamadan hiçbir şey olmuyor. Ülkede kış yok, bölge Mesarya, o yüzden kurak, sulamakta mecburuz. Sulanmayan bazı bahçeler daha sivri oldu. Kendimi bildim bileli bu işlerin içindeyim. Güneyde de kuzeyde de... Evlatlarıma devrettim ama arada gider yardım ederim. Genç nesil bu işe meraklı değil. Neredeyse ağaçları kurutmak üzereler. Gençliğin bir pazar günü boş, onda da tarlaya gelmiyorlar. Fiyatlar sanırım bu yıl da aynı olur.
Enver Kadere: “Fiyatlarda oynama olacağını düşünmüyorum, aynı kalacak, zaten halkın alım gücü belli, litresi 20 ile 25 TL arası değişecek”
Ortalama 35 kök zeytinim var, birçok seneye göre bu yıl çok iyi sayılır. Yıl gerçekten kuraktır, randıman düşüklüğü var çünkü yağış olmadı. Biz kendimiz sulamasak ağaçlar kuruyacak. Kurutmamak mücadele veriyoruz. Zeytin ve zeytinyağımızı çıkarıyoruz, gara yağ da çıkarıyoruz. Gara yağ biraz zahmetli, ama masada gara yağ görmezsek salata yemeyiz. Fiyatlarda oynama olacağını düşünmüyorum, aynı kalacak, zaten halkın alım gücü belli, litresi 20 ile 25 TL arası değişecek. Her yıl belli birkaç müşterimiz var onlara satış yaparız.
Eşref Babahan: “Türkiye’den gelen ürünler piyasayı bozuyor, herkes nerede ucuz bir ürün varsa onu alıyor. Yerli zeytinin kıymeti bilinmiyor. 10 yıl önce zeytin başına 10 TL teşvik verilirdi, su parası olsun çıkardı, uzun yıllardır onu da vermiyorlar”
Ben şimdi suluyorum, biraz yağlansın ve iri olsun, siyah zeytin olarak toplayalım. Bu bölge zeytinini suluyor, sulamazsa büyümez veya kuruyor. Eskiden yağışlar güzeldi, çok fazla sulama istemezdi, ama şimdi mevsimler değişti… Ortalama 13 kök ağacım var, diğerlerini çocuklarıma verdim. Çıkardığımız yağı yiyoruz kalanı da dost ahbaplara veriyoruz. Fiyatlar satış için karlı değil. Türkiye’den gelen yağlar da çok ucuz, halkın alım gücü düştü, artık tadına değil bütçesine önem veriyor. Türkiye’den gelen ürünler piyasayı bozuyor, herkes nerede ucuz bir ürün varsa onu alıyor.
Yerli zeytinin kıymeti bilinmiyor. 10 yıl önce zeytin başına 10 TL teşvik verilirdi, su parası olsun çıkardı, uzun yıllardır onu da vermiyorlar.
Arif Okçu: “Bölgede zeytin hasadı henüz başlamadı, gara yağ için tarlalara indik, yüzümüz bu yıl her şekilde gülüyor. Geçen yıl girmediğim tarla bile olmuştu, bu yıl verim iyi…”
Ortalama 230 kök ağacım var. İlk olarak 55’e yakın ağacı toplayıp kara yağ için kurutuyoruz, birkaç güne kadar değirmene gideceğiz. Geçen yıl 250 ağaçtan 10 tanesi verdi, bu yıl bütün ağaçlar yüklendi. Fiyatlar bu yıl yine aynı olacak, yükselmez, ama düşmez de… Sıcak hava, taş ocaklarının tozu, kiri, yağış olmaması, tüm bunlar verimi etkiliyor. Bölgede zeytin hasadı henüz başlamadı, gara yağ için tarlalara indik, yüzümüz bu yıl her şekilde gülüyor. Geçen yıl girmediğim tarla bile olmuştu, bu yıl verim iyi…