***  Kıbrıs’ın ünlü müzik ustası Vahan Bedelyan’ın hayatını kemanı kurtarmıştı…

Vahan Bedelyan’ın özellikle Kıbrıslıtürkler’le en önemli ilişkisi, hayatını kurtaran “Sihirli Kemanı”yla verdiği özel keman derslerinin yanısıra, Lefkoşa Türk Lisesi bandosunun çalıştırıcısı ve lisedeki müzik öğretmenliğiydi… 1927 yılından itibaren Lefkoşa Türk Lisesi’nde çalışmaya başlayan Bedelyan’ın yetiştirdiği, çalıştırdığı bando, pek çok sosyal etkinlikte de görev alacaktı… Vahan Bedelyan’ın torunları Vahan ve Simon Ayneciyan’ın arşivlerinde örneğin Lefke Portokal Bayramı’nda Vahan Bedelyan’la birlikte Lefke’ye gidip festivalde çalan Lefkoşa Türk Lisesi bandosunun bir fotoğrafı bulunuyor…

Bu konuda araştırmacı yazar Ahmet Cavit An, “Kıbrıslı Ermeniler ile Kıbrıslı Türkler arasındaki sosyal ve kültürel ilişkiler” başlıklı araştırma yazısında (http://www.can-kibrisim.blogspot.com/2012/12/kibris-ermenileri.html) Vahan Bedelyan’ın Lefkoşa Türk Lisesi bandosuyla çalışmalarına ilişkin  olarak şu değerli bilgileri paylaşıyor:
“Kıbrıslı Türklerle yakın ilişkiler kurmuş olan Kıbrıslı Ermeniler arasında adı en çok anımsananlardan biri de, Lefkoşa Türk Lisesi Bandosunun çalıştırıcısı müzik öğretmeni Bedelyan Efendi'dir.
1934 yılında Lefkoşa'da Birlik Matbaasında basılan "Kıprıs Erkek Lisesi Mecmuası, 1933-1934 Yıllığı"nda yer alan "Bando" başlıklı yazıda Bedelyan, kendi dönemiyle ilgili olarak bize şu bilgileri vermekteydi:
"1927 Kanuni sani (Ocak) iptidasında vazifeye başlamak üzere Kıbrıs Türk Lisesi Bando muallimliğine davet olundum. 1921'de başlayan bando azalarından ancak bir kişi vardı ve büsbütün yeniden teşkil edilmesi lazım geliyordu.
Bandoda bulunan talebenin duhuliyesinin yarısı bağışlanmış olduğundan teşkilatı yapmakta güçlük olmadı. Do, re, mi'den başladık ve gün be gün terakkisine çalışmaktan geri kalmadık.
1927-28 devresine başladığımızda bando talebesinden 8 talebe eksilmişti, yeniler tayin edildi ve devam ettik.
1928-29'da Müdür Mr. Henri bandoya ehemmiyet verdi ve bu sene zarfında fazla terakki ettik.
1929-30 senesinde yine aynı veçhile devam ettik. Lakin mezuniyet dolayısile Bandodan 7-8 talebenin eksikmesine rağmen bandomuzu yine devam ettire bilirdik. Çünkü daha evvelden istidatlı bazı talebeye -muavin olmak için- öğretirdim.
1930-31 Mr. Grand zamanında bandodan mada bir de Orkestra (ince saz) teşkiline teşebbüs edildi. Bu senenin Mayıs 10'unda treni mahsusla mektep Mağusa'ya tenezzühe (geziye) gitti ve gündüz futbol oyununda ve gece de Lise fakir talebesi menfaatine verilen müsamerede bandomuz da bir çok parçalar çaldı.
1931-32 Canon Newham zamanında bandomuz  terakkide idi. Mektep o sene Girne'ye senelik tenezzühünü yaptı ve bando da beraber idi. Orada deniz kıyısında bir çok halk önünde bir hayli parçalar çaldık.
1932-33 Müdür İ. Hikmet Bey geldiğinde bandomuzu teşkil edendilerin hemen bütünü de müptedi (yeni öğrenci) idi ve bir sene zarfında büyük bir terakki gösterdiler.
Bir orkestra teşkil etmek için müdür Beyle teşebbüste bulunduk ve Lisemizin son müsameresinde Lise tarihinde görülmedik 35 kişilik bir orkestra takımı icrayı ahenk etti. Musiki zevki gittikçe tevassu ediyordu.
1933-34'de bandomuzda yalnız 12 aza kalmıştı. Yine mektepten mezun olan ve Türkiye’ye tahsil için giden talebenin eksilmesi dolayısile yenider tayin ettik ve işe başladık. Bu sene mektep Larnaka'ya tenezzühe girriği esnada orada sahilin muhtelif mevkilerinde bandomuz güzel musiki parçaları terennüm ederek Larnaka halkı için güzel bir gün yaşattı.
Bu defa senelik müsameremizde bandomuzun çaldığı parçalar müsamereyi teşrif edenler üzerinde iyi bir tesir bıraktığı gibi bu meyanda mektebin sabık müdürü Mr. Canon Newham'dan alınan mektupta bandomuzun şayanı takdir bir surette terakki etmiş olduğunu beyan etmiş ve tebriklerde bulunmuş olduğunu burada ilaveten zikrini münasip görüyorum.
Buraya kadar pek güzel, lakin bandomuz fazla terakki edebilir, eğer her talebe her gün kendi aleti üzerinde akıllı yarım saat kadar meşk ederse, böylece dudaklar daha ziyade neşvünema bulur (gelişir) ve çalan fertlerin dahja ziyade  iyi çalmasına ve dinleyenlerin de daha ziyade dinlemesine yardım eder. Haftada iki defa bando dersi vardır, eğer talebe dersini öğrenmiş olarak gelirse terakki dört kat fazla olur.
Musiki Cemiyetinin keman ve piyano için müsabakası olduğu gibi önümüzdeki seneden itibaren bando müsabakası da yapacak. Bu müsabakada kazanmak isteyen bir bandonun günde bir saat meşk etmesi elzemdir.
Bir bando bir mektebin veya bir cemiyetin harici gösterişidir. Şu halde bando için verilen ehemmiyet boşa gitmez.
Ümit ederim ki bandoda bulunan efendiler bu satırlarımı okuduktan sonra devamlı çalışmağa azmedeceklerdir.
Zaten heyeti idare bando için ayrıca bir üniform yapılmasını düşünüyor. Olduğunu haber aldım ki bir bando için pek lazımdır.
Her derste olduğu gibi bando dersinde de devamı görülen çalışkan talebeye sene sonunda mükafat verilecek olursa, talebenin musikiye olan zevklerinin artırılmasına ve müstaitlerin (yeteneklilerin) de bu suretle terakkisine yardım edilmiş olur."
Lefkoşa Türk Lisesi Bandosu'nu 20 yıldan fazla bir süre yöneten Bedelyan Efendi'nin görevinden alınması üzerine 6 Mayıs 1949 tarihli Halkın Sesi gazetesinde yazan Hakkı Süha, "Lisenin atletizm müsabakaları bize neyi hatırlattı?" başlığı altında çıkan makalesinde, "birçok lise mezunlarının, şöhretli Lise Bandosu'nun yokluğunu bir kere daha hissederek teessür duydukları"dan söz ederek, şöyle demekteydi:
"Bütün  talebenin üzerine titrediği bandosunun son zamanlara kadar muallimi bulunan kıymetli müzik hocası Bedelyan Efendi'nin vazifesine niçin birdenbire son verilerek Lisenin müziksiz bırakıldığını sorup öğrenmek isteyen sağduyulu talebeye bazı...muallimlerin müdürün ağzı ile söyledikleri saçma sapan sözlere içimiz sızlayarak kulak misafiri olduk."
Lise Bandosu, 1950'li yılların başında yeniden örgütlenecek ve Polis Bandosu üyelerinden Zeki Taner'in yönetiminde çalışmaya başlayacaktı. Bedelyan Efendi ise, bugün aralarında üst düzey yöneticisi olan birçok Kıbrıslı Türke özel keman dersleri vererek, Türk toplumu ile olan yakın ilişkisini sürdürecekti.” Devam edecek...

*Bedelyan ve Lefkoşa Türk Lisesi Bandosu… Kaynak: Bedelyan’ın torunu Simon Ayneciyan’ın arşivinden…