SİSTEM BÖYLE ÇÖKTÜ
Partizan istihdamlar, kriz, mali kaynak aktarımı, eylemler, grevler ile gündemden düşmeyen Yenierenköy Belediyesi’nin anahtarları dün İçişleri Bakanlığı’na teslim edildi.
ANAHTAR, İÇİŞLERİ BAKANLIĞINDA… 16 aydır Belediye Başkan Vekili olan Mehmet Kadı, dün İçişleri Bakanlığı’na giderek hem belediyenin anahtarını teslim etti, hem de kendisiyle birlikte 10 belediye meclis üyesinin istifasını sundu: Tehdit edildik, zoraki istifa ettik
“Muhtarlar ve örgüt başkanları işçi, onlara nasıl iş yaptırabilirsiniz? Hemen hepsi ikinci iş yapıyor, belediyeyi hobi olarak görüyorlar, halk da en başta katkı koydu ancak hizmet almıyorlar”
YASA ‘DERHAL ARA SEÇİME’ İŞARET EDİYOR!... 2017 sonu itibariyle Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı prim borcu 13 milyon 547 bin TL olan Yenierenköy Belediyesi ile ilgili atılması gereken adım, Seçim ve Halk Oylaması Yasası’nda düzenleniyor. Yasaya göre; belediye meclisi üye tam sayısının en az yarıdan bir fazlasının boşalması halinde boşalan üyelikler için derhal ara seçim yapılması, altmışıncı günden önceki ilk pazar günü de oy verilmesi gerektiğine işaret ediliyor.
İstifaların ardından gözler yeni sürece çevrildi. İçişleri Bakanlığı, istifalarla ilgili Yüksek Seçim Kurulu’ndan değerlendirme alınacağını açıkladı
-------------
- İçişleri Bakanlığı Yerel Yönetimler Müdürü Türel Öksüzoğlu: Giderler, gelirlerden fazlaydı, beklenen bir olaydı
- BES Başkanı Mustafa Yalınkaya: Toplu istifa ilk kez yaşanıyor
- Eski Yenierenköy Belediye Başkanı Mesut Yıkıcı: Bu durum bağıra bağıra geldi. Personel alındı ve sigorta yatırılmadı, ihtiyat sandığı ve vergi borçları yatırımları yapılmadı. Borçlar katlandı.”
Eski Belediye Başkanı Özay Öykün dönemindeki aşırı istihdam dikkat çekti. Öykün, 1994 yılından 2002 yılına kadar ve 2006- 2010, 2010-2014 yıllarında olmak üzere 4 dönem Yenierenköy Belediye Başkanlığı yapmıştı.
PERSONEL SAYISI NEYDİ, NE OLDU?
- 2006: 27
- 2008: 92
- 2014: 124
- 2018: 112
MALİ TABLO:
- 2017 sonu itibariyle Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı prim borcu: 13 milyon 547 bin TL
- Personelin aylık maaş gideri:370 bin TL
- Devlet katkısı: 417 bin TL
- Devlet katkısından kasaya giren para: 41 bin TL
- Sigorta prim yatırımı: 100 bin TL
- İhtiyat Sandığı yatırımı: 40-45 bin TL
- TC’den gelen su için borç: 80 bin TL,
- Belediyeler Birliği’ne borç ve üyelik aidatı: 10-16 bin TL
- Vakıflar Bankası’na kesilen borç miktarı: 26 bin TL
Ayşe GÜLER
Partizan istihdamlar, kriz, mali kaynak aktarımı, eylemler ve grevler ile gündemden düşmeyen Yenierenköy Belediyesi’nin anahtarları dün İçişleri Bakanlığı’na teslim edildi.
Yenierenköy Belediyesi’nde “tehditle gelen, zoraki istifa” da krizi çözmeye yetmedi.
16 aydır Belediye Başkan Vekili olan Mehmet Kadı, dün İçişleri Bakanlığı’na giderek hem belediyenin anahtarını teslim etti, hem de kendisiyle birlikte 10 belediye meclis üyesinin istifasını sundu.
Böylelikle bugüne kadar ilk kez bir belediye başkan vekili, belediye meclis üyeleriyle ilgili istifa etmiş oldu, gözler yeni sürece çevrildi.
İçişleri Bakanlığı, istifalar ile ilgili Yüksek Seçim Kurulu’ndan değerlendirme alacağını açıkladı.
gelecek değerlendirmeye göre de yol haritasının belirleneceği, belediyeye ‘kayyum’ atanıp atanmayacağının ortaya çıkacağı belirtildi.
2017 sonu itibariyle Sosyal Sigorta ve ihtiyat sandığı prim borcu 13 milyon 547 bin TL olan Yenierenköy Belediyesi ile ilgili atılması gereken adım, Seçim ve Halk Oylaması Yasası’nda düzenleniyor.
Yasaya göre; belediye meclisi üye tam sayısının en az yarıdan bir fazlasının boşalması halinde boşalan üyelikler için derhal ara seçim yapıldığı, altmışıncı günden önceki ilk pazar günü de oy verildiğine işaret ediliyor.
Personel durumu neydi, ne oldu?
Toplu istifanın yaşandığı Yenierenköy Belediyesi’nde yaşanan mali kriz, geçmiş yıllara dayanıyor.
Belediyede 2006’da 27 olan personel sayısı, köylerin belediyelere bağlanması ile yani 2008 sonrası kat be kat arttı.
Eski başkan Özay Öykün döneminde personel sayısı 2008’de önce 92’ye çıkarken, 2006-2010 yılları arasında, 4 yıllık sürede belediyeye 70-75 çalışan daha istihdam edildi.
Personel istihdam edilirken, yatırımlarla birlikte vergiler de yapılmadı, borç katlandıkça, katlandı…
Mesut Yıkıcı’nın göreve başladığı dönemde personel sayısı 124 olarak kayıtlara geçti.
Yıkıcı döneminde ‘hizmet satın alımı’ adı altında 1 aşçı istihdam edildi, başka istihdam yapılmadı.
Zaman içinde emekli olanlarla birlikte personel sayısı 112’ye geriledi ancak sorun bitmedi.
Hatırlanacağı üzere Öykün, 1994 yılından 2002 yılına kadar ve 2006- 2010, 2010-2014 yıllarında olmak üzere 4 dönem Yenierenköy Belediye Başkanlığı yapmıştı.
İstifa eden Yenierenköy Başkan Vekili Mehmet Kadı:
“Tehdit edildik, zoraki istifa ettik”
İstifa eden Yenierenköy Başkan Vekili Mehmet Kadı, istifalarının ‘zoraki’ olduğunu, mecburiyetten böyle bir adım attıklarını söyledi, geçtiğimiz günkü muhtarlarla yapılan toplantı sonrasında belediye personelinin gelerek “ya istifa edersiniz, ya bizi çiğner gidersiniz ya da buradan ölünüz” çıkar şeklinde tehditte bulunduğunu açıkladı.
Kadı, “istifayı zoraki imzaladık, mecburduk… Onlar da biz de kurtulalım. Elimden geleni yaptım ama olmadı” diyerek, belediyede kendilerinin aşamayacağı sorunlar yaşandığını, bu sıkıntılar bakanlık tarafından da bilindiğini ifade etti.
“Muhtarlar ve örgüt başkanları işçi, onlara nasıl iş yaptırabilirsiniz?”
Belediyede şu anda 112 personel bulunduğunu, ancak hiçbirinin katkı koymadığını, ‘vasıfsız’ kişilerin istihdam edildiğini açıklayan Kadı, “16 ay görev yaptım ama iterek… Kimse yanımda yok, hiçbiri elini sürmüyor. Kendi hayatımla oynadım” dedi.
Kadı, belediye personeline zoraki iş yaptırdığını da ifade ederek, “Hep başkandan bekliyorlar. Parayı başkan getirecek, mecburdur deniliyor. Öyle bir sistem yok.” şeklinde konuştu.
Personelin hemen hepsinin ikinci iş yaptığını, belediyedeki görevlerini ‘hobi’ olarak gördüklerini açıklayan Kadı, muhtarlar ve örgüt başkanlarının belediyede işçi olduğunu, bu kişilere nasıl iş yaptıracağını sordu.
“Kasaya 41 bin TL giriyor”
Kadı, göreve geldiğinde 50 bin TL olan gelirleri, 200-250 bin TL’ye çıkardığını ancak vatandaşların hizmet alamamasından dolayı bu durumunda geri teptiğini ifade etti.
Belediyenin mali yapısı ile ilgili de bilgi aktaran Kadı, şöyle devam etti: 112 personeli ben ödeyemem. 417 bin TL devlet katkımız var, kasaya 41 bin TL düştü. 100 bin TL sigorta yatırımı, 40-45 bin TL ihtiyat sandığı yatırımı…. Vakıflar Bankası’na 26 bin TL borç kesiliyor, TC’den gelen suya 80 bin TL verdik. Belediyeler Birliğine 10-16 bin TL ise borç kesiliyor. Elimizde 41 bin TL kaldı, kasaya giren para bu.
“5 maaş ödemesi için 1 milyon 800 bin TL’ye ihtiyaç var”
Personelin aylık maaş giderinin 370 bin TL olduğunu, şu anda 5 maaş ödemesi yapabilmek için 1 milyon 800 bin TL’ye ihtiyaç duyduğunu kaydeden Kadı, belediyenin Yenierenköy Kooperafi ve mazot borçları olmak üzere birçok kesimle davalık olduğunu aktardı.
Kadı, “Nasıl bir düzen olacağını siyaset, hükümet çözebilir. Artık benim yapabileceğim bir şey kalmadı” dedi.
Sayıştay Başkanlığı’ndan belediyenin 342 bin TL’lik mazot borçlarıyla ilgili gelen rapora de değinen Kadı şöyle konuştu: Sayıştaylıktan rapor geldi, 342 bin TL mazot borçları ile ilgili. Fatura bulunmadı, kara defter bulundu. Sayıştay bu borçları talep etmemi, toplamamam halinde de avukata vermemi istedi. Çoğunun adresini, kim olduğunu bilmiyoruz. Bunlar Yıkıcı dönemindeki geçmiş yönetimde yaşandı. Eski başkan veresiye verdi. Tutanakları Sayıştay aldı. Belediyede geçmişten kalan şeyler var. Sorun yeni değil.
İçişleri Bakanlığı Yerel Yönetimler Müdürü Türel Öksüzoğlu:
“Giderler, gelirlerden fazlaydı, beklenen bir olaydı”
İçişleri Bakanlığı Yerel Yönetimler Müdürü Türel Öksüzoğlu, Yenierenköy Belediyesi’ndeki sıkıntının uzun süredir devam ettiğini, hatta kronikleştiğini ifade etti.
Öksüzoğlu, söz konusu sıkıntının belediyedeki personel giderlerinin, yerel gelirler ve devlet katkısı toplamından daha fazla olduğunu aktararak, “Eğer bir kurumda, personel giderleri kurumun gelirinden fazlaysa, böyle bir duruma gelinmesi beklenen bir olaydır” dedi.
Uzun zamandır belediyenin ‘avanslarla’ yürütülmeye çalışıldığını kaydeden Öksüzoğlu, belediyenin kasasına giren devlet katkısının 40 bin TL olduğunu ifade etti.
Öksüzoğlu, personel giderlerinin ise 370-400 bin TL, yerel gelirlerinin 200 bin TL’ye yakın olduğunu söyleyerek, 5-6 aydır sıkıntı yaşandığını söyledi.
“Belediyede iyi bir yönetim olmalı”
Çalışanların maaş alamadığını, kronikleşen yapının çözülememesinin ana nedeninin ise yerel gelirlerin toplanamaması olduğunu ifade eden Öksüzoğlu, gelirlerin toplanabilmesi için iyi bir yönetimin belediyede olması gerektiğine işaret etti.
Öksüzoğlu, istifa eden başkan vekili Kadı ile uzun süre çalıştıklarını, birçok noktada alınamayan önlemler nedeniyle söz konusu gelişmelerin yaşandığını belirtti.
Kadı’nın daha önce İçişleri Bakanı Ayşegül Baybars Kadri ile görüştüğünü dile getiren Öksüzoğlu, konunun gündemde olduğunu kaydetti.
“YSK ve Başsavcılıktan gelecek görüşe göre hareket edilecek”
Belediyelerin özerk bir yapı olduğunu, yalnızca Sayıştay Başkanlığı tarafından denetlenebildiğini, İçişleri Bakanlığı’nın belediyelerle olan bağının ise yalnızca sürecin işlemesi ile ilgili olduğunu belirten Öksüzoğlu, “Anahtarın bize verilmesi çok da anlamlı değil” dedi.
Öksüzoğlu, Yüksek Seçim Kurulu’na bir yazı yazılacağını, yasanın el verdiği şekilde hareket edeceklerini ardından da kendi değerlendirmelerini yapacaklarını dile getirerek, yasanın verdiği ölçüde adım atacaklarını dile getirdi.
“1.5 yıldır çok emek verdik. Ama taşıma su ile değirmen dönmüyor” diyen Öksüzoğlu, Yenirenköy Belediyesi’nde köklü bir çözüme ihtiyaç olduğunu belirtti.
Bundan sonraki süreç ile ilgili YSK ve Başsavcılıktan gelecek cevaba göre hareket edileceğini belirten Öksüzoğlu, yasaya göre yolun çizileceğini kaydetti.
Kayyum atanıp, atanmayacağı…
Öksüzoğlu, belediyeye kayyum atanıp atanmayacağına yönelik yorum yapmaktan kaçınarak, “Bu konuda yasal müediyenin ne olduğunu bize YSK istifalar için, diğer konularla ilgili de Başsavcılık cevap verecek” şeklinde konuştu.
BES Başkanı Mustafa Yalınkaya:
“Toplu istifa ilk kez yaşanıyor”
Belediye Emekçileri Sendikası(BES) Başkanı Mustafa Yalınkaya, Yenierenköy Belediyesi’ndeki toplu istifanın ardından bugün çalışanlarla bir araya gelerek, durum değerlendirmesi yaparak hükümete makul bir süre tanıyacaklarını söyledi.
Çalışanların 5 aydır evlerine maaş götüremez olduklarını ifade eden Yalınkaya, bölgede uzun süredir belediye hizmetlerinin de verilemediğini kaydetti.
Yalınkaya, daha önce LTB’de başkanın istifa ettiğini ancak meclis üyeleriyle birlikte toplu istifanın bugüne kadar ilk kez yaşandığını ifade ederek, İçişleri Bakanı ile görüştüklerini, bakanlığın YSK’dan alacağı bilgi sonrası hareket edeceğini aktardı.
“Esentepe ve Lapta belediyesinde de benzer sorunlar var”
Belediyedeki otorite boşluğunun eski başkan Mesut Yıkıcı’nın istifasının ardından ortaya çıktığını dile getiren Yalınkaya, “Kurumda kriz çıktığı zaman nedenlerini ortaya koymazsanız, hükümet olarak, yasaları güncelleyip tadil etmezsek bunlar yaşanır.” dedi.
Yenierenköy Belediyesi’nde yaşanan benzer sorunların Lapta ve Esentepe Belediyesi’nde de olduğunu açıklayan Yalınkaya, şöyle devam etti: Lapta’da da sıkıntılar başladı. Orada da maaş krizi yaşanıyor. Çalışanlar bir maaş geriden geliyor, bazı çalışanların 2 aylık maaş gerilikleri var. Ay sonu geldiğinde 10-15 günlük gecikme oluyor. Esentepe’de ise 5-6 aylık maaş geriliği var. Devlet katkısı borçlara gidiyor, gelirler iyi noktada değil.
Yalınkaya, belediyeler ile ilgili yasanın reform edilmesinin kaçınılmaz olduğuna dikkat çekerek, yeni göreve başlayan hükümetin sorunu çözeceğinden umutlu olduğunu kaydetti.
Yenierenköy Belediyesi eski Başkanı Mesut Yıkıcı:
“Bu durum bağıra bağıra geldi…”
Yenierenköy Belediyesi eski Başkanı Mesut Yıkıcı ise belediyede yaşanan çıkmazın ‘bağıra bağıra’ geldiğini söyledi.
Hem Yenierenköy hem de mali kriz yaşayan diğer belediyeleri bu hale getiren isimlerin yargılanması gerektiğine vurgu yapan Yıkıcı, “Yapanın yanına kalıyor. Ciddi kriz vardır, herkes huzursuz. Hükümete çok büyük görevler düşüyor.” dedi.
“2006’da 27, 2007-2008’de 90-92…”
Yıkıcı, kendi dönemi dahil, geçmiş dönemde yapılan istihdam verilerini ve belediyenin mali yapısı ile ilgili de bilgileri paylaştı.
2006 yılında belediyedeki personel sayısının 27 olduğunu belirten Yıkıcı, 1 Eylül 2008’de köylerin belediyelere bağlanmasıyla hem bütçesinin hem de belediye personel sayısının artığını kaydetti.
Yıkıcı, belediyedeki personel sayısının 2007-2008’de 90-92’ye çıktığını, 2006-2010 yılları arasında 70-75 çalışanın istihdam edildiğini belirtti.
Yıkıcı, “Personel alındı ve sigorta yatırılmadı, ihtiyat sandığı ve vergi borçları yatırımları yapılmadı. 2014 öncesi hiç yatırılmadı. Personel alındı, sigorta ihtiyat sandığı yoktu” dedi.
2014 yılında, göreve geldiği dönemde belediyedeki personel sayısının 124 olduğunu ifade eden Yıkıcı,
“Kendi döneminde 1 kişiyi, önemli bir aşçıyı dışarıdan hizmet alımı şeklinde istihdam etmiştim. Benden sonra Mehmet bey döneminde de personel alımı yapılmadı. Emekli olanlarla birlikte personel sayısı 112’ye düştü” dedi.
Yıkıcı ayrıca göreve geldiğinde belediyenin 1 milyon TL yıllık açığı olduğunu, bugünkü açığın 3,5 milyon TL’ye ulaştığını aktardı.
Öte yandan 2014’te yüzde 20’nin altında olan tahsilat oranını yüzde 40-60 seviyesine çıkardığını da söyleyen Yıkıcı, “Belediyede idari boşluk yaşandı. Türkiye’den gelen sudan bir zarar var” dedi.
Seçim ve Halk Oylaması Yasası ne diyor?
Derhal ara seçim!...
Yasaya göre; Muhtarlık ve Belediye Başkanlığında seçim dönemi bitmeden önce, herhangi bir nedenle boşalma olması halinde bu yerler, ara seçimlere kadar, halen üyelik görevini sürdürenlerin salt çoğunluğu ile kendi aralarından seçecekleri bir üye ile vekaleten doldurulduğu ifade ediliyor.
Belediye meclisi üye tam sayısının en az yarıdan bir fazlasının boşalması halinde ise boşalan üyelikler için derhal ara seçim yapıldığı, seçimler için, boşalmanın ilan edildiği gün seçimin başlangıç günü sayılarak, altmışıncı günden önceki ilk pazar günü oy verildiğine işaret ediliyor.