Sonuna Kadar “Siklotomi”

Buradayız. Papatya falı bakıyoruz. Soğuk, sıcak!
Umuttan umutsuzluğa, zifiri karanlıktan ışığa…
“Siklotomi” tavan yaptı.

Sadece müzakerelere katılanlarda değil, bu yurtta yaşayan herkeste tavan yaptı.
Kimsenin sonunu öngöremediği bu sürecin sonu gelmeden toplu bir psikoterapiye ihtiyaç duyacağız.
Pozitifliği koruyoruz. Halen canlıyız. Fakat aynı zamanda hazırlıklıyız da.
Siklotomi, döngüsünü tamamlamadı. İniş çıkışlarımız halen sürüyor. Bir de, (kanımca her iki tarafta) ihtiyatlıyız. 

Bizler, görüşme masasına oturan her iki tarafın da ne istediğini bildiğimizden artık kendi aramızda kartları açık bir şekilde oynasak bile, başka oyuncular da oyuna girince oyunun sonucundan emin değiliz.
Oralarda bir yerlerde, güvenlik ve garantilerin ciddi boyutlarının ortaya konacağı civarlarda yeni bir “siklotomi” krizi beklenmektedir.     

Burada bir nokta koyalım. Sadece tek tarafın senaryolarına veya malumatlarına dayanan analizler bırakın bir işe yaramayı, görüşmelerin geçmişine ve hesapta olmayan unsurlardan ötürü ortaya çıkan sürprizlere bakılırsa ahmaklık bile sayılabilir.   

***

“Siklotomi”ye dönelim. Bu kelimeyi İsveçli bir gazeteciden aşırdım.
Kıbrıs sorununa ilişkin, yalnızca çok yakın geçmişteki olayları takip ettikten sonra anladığı kadarıyla Kıbrıs ile ilgili durumu “siklotomi” olarak nitelendirmişti. Burada söylediklerimize bakacak olursak, çok da haksız değil. Fakat fark şudur: Ben bunun “nedenlerini” açıklayabilirken, o İsveçli, toplu olarak ilaç tedavisi almamız gerektiğini düşünüyor

Bir iki ay önce benimle iletişime geçmişti. Kıbrıs’a gelmek istiyordu, zira uzun süreli sorunda çözüm kokusu vardı. Twitter’de profilimi inceledi, Kıbrıslı bir gazeteci olduğumu gördü ve benden bir nevi “fixer” bilgileri istedi. Bu “fixer”, ona tüm temaslarını ayarlayacak bir gazeteciydi. Kendisine bu işi yapan bir arkadaşın telefon numarasını verdim. Daha sonra çeşitli sorular sormaya başladı.  

***

Soruları arasında şu da vardı: “Kıbrıs’a gelip tüm olayları en iyi şekilde toparlayabileceğim en uygun an sence ne zamandır?” Kendisine bunlar için çok erken olduğunu ve yapılacak en iyi şeyin, liderlerin bir anlaşmaya varmalarını (eğer varırlarsa) beklemesinin olduğunu söyledim. O şekilde referandumlar öncesindeki atmosferi de görebilir, referandum sürecini de yaşayabilirdi. Kendisine, bunun bu yıl olmayacağını açıkladım. İlerikine dedim…

İki liderin Mont Pelerin’deki ilk randevusuna değin yanıt yazmadı. Sonra bu mesaj geldi: “Bana tüm bu söylediklerinin içerisinde parantezde yazdıklarına takılmıştım (eğer varırlarsa)”. Şöyle devam etmişti:  “Muhtemelen sen de çözüm vizyonuna karşı ihtiyatlı olanlardansın”. Bunları yazmış ve sonuna da gülen bir surat eklemişti. “Hata yapıyorsun” şeklinde bir yanıt yazmış ve çok da önemsememiştim.

***

İkinci Mont Pelerin’de yeniden iletişime geçti. “Söylediklerini şimdi anladım. Sonuçta haklı çıktın. Süreç çöktü. İyi ki de Kıbrıs’a gelmek için bilet kesmemişim”. Kendisine “yine hata yapıyorsun” dedim ve konuşma öylece kaldı. Görüşmelerin sürdürülmesine karar verilen akşam yemeğine kadar… İsveçli yine meydana çıktı: “Oldukça garip tiplersiniz. Sizde siklotomi var. Günün sonunda Kıbrıs’a gelmek için bilet alayım mı, almayayım mı?”.

Bizi bırak be arkadaş. Sana göre değil. Git Brexit ile uğraş. Bu kadar yıldır sorunu çözmek için dünyanın dört bir yanından inisiyatif üstlenenler bizi anlasalardı,  bugün burada olmazdık. Ama “Siklotomikler” kelimesini tuttum. Hoşuma gitti. Sanırım toplu şekilde bizi anlatıyor! 

* Siklotomi
( Bu gruba giren insanların mizaçları hareketli ve hızlıdır. Uyarıları ve tepkileri açık seçiktir. Duygusal deği¬şiklikler hızlıdır. Dışa dönük bir kişilik yapısına sahiptirler. Hızlı düşünürler, çabuk kavrarlar, çabuk karar verirler, kendilerini güçlü hissederler. Duygu durumları çizginin altına düştüğünde ise durgun, halsiz, kendini zayıf ve çaresiz hissederler. Az konuşurlar; düşünce hızında yavaşlama, kavrama yetene¬ğinde bir azalma görülür. Duygusal değişimleri periyodiktir. )

--------------

YENİDÜZEN için hazırlanan özgün Yunanca metinden çeviri: Çağdaş Polili

--------------

Κυκλοθυμία μέχρι τέλους…

Εδώ είμαστε. Μαδώντας τη μαργαρίτα. Από το κρύο στη ζέστη.  Από την ελπίδα στην απαισιοδοξία, από την μαυρίλα στο φως. Η κυκλοθυμία κτυπά κόκκινο  και δεν αφορά μόνο όσους συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις, αλλά και όλους όσοι κατοικούμε σε αυτό τον τόπο. Μέχρι το τέλος αυτής της διαδικασίας, την κατάληξη της οποίας δεν μπορεί κανένας να προβλέψει, θα χρειαστούμε ομαδική ψυχοθεραπεία.

Κρατάμε το θετικό. Είμαστε ακόμα ζωντανοί. Αλλά και προετοιμασμένοι. Η κυκλοθυμία δεν έκανε τον κύκλο της. Έχουμε ακόμα σκαμπανεβάσματα. Είμαστε και συγκρατημένοι (νομίζω και στις δύο πλευρές). Αν και μεταξύ μας παίζουμε πια με ανοικτά χαρτιά, αφού ξέρουμε τι ζητούν και οι δύο συμμετέχοντες στο τραπέζι των

διαβουλεύσεων, κανένας δεν μπορεί να είναι σίγουρος για το αποτέλεσμα όταν στο παιχνίδι θα μπουν και οι άλλοι παίχτες. Κάπου εκεί, όταν θα τεθούν τα φλέγοντα της ασφάλειας και των εγγυήσεων, προβλέπεται η νέα κρίση κυκλοθυμίας.

Εδώ μπαίνει τελεία. Οι αναλύσεις στη βάση σεναρίων ή πληροφοριών από μια μόνο πλευρά, όχι μόνο δεν ωφελούν, αλλά είναι και ηλίθιες αν αναλογιστεί κανένας την προϊστορία των συνομιλιών και των εκπλήξεων που επιφυλάσσουν λόγω ανυπολόγιστων παραγόντων.

***

Πάμε πάλι στην κυκλοθυμία. Αυτή την λέξη, την έκλεψα από έναν Σουηδό δημοσιογράφο. Έτσι χαρακτήρισε την κατάσταση όπως αυτός την αντιλήφθηκε παρακολουθώντας προφανώς μόνο τα πολύ πρόσφατα γεγονότα σε ότι αφορά στο Κυπριακό. Εδώ που τα λέμε, δεν έχει κι άδικο. Η διαφορά είναι πως εγώ μπορώ να απαντήσω στα «γιατί», ενώ εκείνος απλά πιστεύει ότι χρειαζόμαστε ομαδικώς φαρμακευτική αγωγή.

Επικοινώνησε μαζί μου πριν από περίπου ένα μήνα γιατί ήθελε να έρθει στην Κύπρο, καθώς μυρίστηκε επίλυση χρόνιου προβλήματος. Είδε στο προφίλ μου στο Twitter ότι είμαι δημοσιογράφος από την Κύπρο και μου ζήτησε τα στοιχεία κάποιου fixer, ενός δημοσιογράφου δηλαδή ο οποίος θα του κανόνιζε όλες του τις επαφές. Του ‘δωσα το τηλέφωνο κάποιου φίλου που κάνει αυτή τη δουλειά και άρχισε να με ρωτά διάφορα.

***

Ανάμεσα στις ερωτήσεις του ήταν «πότε νομίζεις είναι ο καταλληλότερος χρόνος να έρθω στην Κύπρο για να έχω καλύτερη κάλυψη των γεγονότων;». Του είπα ότι είναι πολύ νωρίς και καλύτερα να περιμένει μέχρι οι ηγέτες να καταλήξουν σε συμφωνία  (αν καταλήξουν), έτσι ώστε να καλύψει την ατμόσφαιρα λίγο πριν τα δημοψηφίσματα, και την διαδικασία των δημοψηφισμάτων. Αυτό δεν θα γίνει του εξήγησα αυτόν τον χρόνο. Τον επόμενο.
Δεν απάντησε μέχρι το πρώτο ραντεβού των δύο ηγετών στο Μοντ Πελεράν. «Από όλα όσα μου είχες πει κράτησα αυτό που είχες στην παρένθεση («αν καταλήξουν»). Μάλλον θα είσαι από αυτούς που εκφράζουν επιφυλάξεις απέναντι στην προοπτική λύσης» μου έγραψε στο μήνυμα, σχηματίζοντας στο τέλος και μια χαμογελαστή φατσούλα. «Κάνεις λάθος» απάντησα μόνο και δεν έδωσα μεγαλύτερη σημασία.

***

Στο δεύτερο Μοντ Πελεράν, επικοινωνεί ξανά. «Τώρα κατάλαβα τι μου ‘λεγες. Τελικά είχες δίκιο.  Ναυάγησε η διαδικασία. Ευτυχώς που δεν έκλεισα να έρθω στην Κύπρο». «Πάλι κάνεις λάθος» του είπα και η κουβέντα έμεινε μέχρι εκεί, μέχρι το περιβόητο δείπνο όπου αποφασίστηκε η συνέχιση των συνομιλιών, οπότε ο Σουηδός εμφανίζεται ξανά: «Είστε πολύ περίεργοι τύποι. Διακατέχεστε από κυκλοθυμία. Τελικά, να κλείσω ή να μην κλείσω εισιτήριο για Κύπρο;».

Άσε μας ρε φίλε. Δεν το’ χεις. Ασχολήσου με το Brexit. Αν μας καταλάβαιναν τόσα χρόνια όλοι αυτοί ανά τον κόσμο που είχαν αναλάβει πρωτοβουλίες να μας λύσουν το πρόβλημα, δεν θα ήμασταν σήμερα εδώ. Το «κυκλοθυμικοί» όμως το κρατώ. Μ’ άρεσε.  Νομίζω μας περιγράφει ομαδικώς!