En önemli ihraç ürünü hellimin yanı sıra yoğurt ve günlük süt fiyatlarında Kıbrıs’ın kuzeyinin, güney ve Türkiye’ye göre daha ucuz olduğu belirlendi.

Fehime ALASYA

Çiğ süte 1 Mayıs itibariyle yapılan zam, süt ürünleri fiyatlarına da yansıdı, zammın ardından gözler, Kıbrıs’ın güneyi ve Türkiye’deki süt ürünleri fiyatlarına çevrildi.
Yapılan araştırmaya göre; Kıbrıs’ın güneyindeki süt ürünleri fiyatlarının Kıbrıs’ın kuzeyi ve Türkiye’ye göre daha pahalı olduğu ortaya çıktı.
Beyaz peynir, taze nor (lor peyniri) ve pastörize inek süt fiyatlarında Türkiye’nin Kıbrıs’a göre daha ucuz olduğu belirlendi. 
Bununla birlikte; en önemli ihraç ürünü hellimle birlikte yoğurt ve günlük süt fiyatlarında ise Kıbrıs’ın kuzeyinin, güney ve Türkiye’ye göre daha ucuz olduğu görüldü.

Ürün ürün fiyatlar

50 kuruş ila 7 TL arasında zam…

Zam nedeniyle süt ve süt ürünleri fiyatlarında 50 kuruş ila 7 TL arasında artış görüldü.
En fazla artış tuzsuz hellim ve laktozsuz süt fiyatlarında yapıldı.
Daha önce kilosu 23 TL’den satışa sunulan tuzsuz hellimin fiyatı 30 TL’ye çıktı, 1 litrelik laktozsuz sütün fiyatı ise 4.60 TL’den 5.45 TL’ye yükseldi.
Yağlı süt, yarım yağlı süt ve yağsız süt fiyatlarında ise ortalama 50 kuruşluk artış yapıldı.

Eski ve yeni fiyatlar…

Yapılan düzenlemeye göre eski ve yeni fiyatlar şöyle: yağlı süt: 3.60TL’den 4.10 TL’ye, yarım yağlı süt: 3.70 TL’den 4.25 TL’ye, yağsız süt: 3.90 TL’den 4.40 TL’ye, hellim: 23 TL’den 27 TL’ye, az tuzlu hellim: 25.50 TL’den 30 TL’ye, light hellim:25.50 TL’den 30 TL’ye, yoğurt: 3.80 TL2den 4.55 TL’ye, ayran: 4 TL’den 4.35 TL, taze nor: 7 TL’den 9 TL’ye, beyaz peynir: 21 TL’den 24 TL.

Fiyatlarla karşılaştırma…

‘Günlük sütte’ en ucuz Kıbrıs’ın kuzeyi…

Günlük süt fiyatları incelendiğinde; Türkiye ve Kıbrıs’ın güneyine göre Kıbrıs’ın kuzeyinin daha ‘ucuz’ olduğu görülüyor.
Kıbrıs’ın kuzeyinde 4.40 TL’ye raflarda yerini alan günlük inek sütünün fiyatı Türkiye’de 5.75 TL, Kıbrıs’ın güneyinde 7.99 TL’ye yükseliyor.

Yoğurt fiyatlarında Kıbrıs’ın güneyi ilk sırada…

Yoğurt fiyatlarında ise Kıbrıs’ın güneyi rekora koşuyor.
Yapılan araştırmaya göre Kıbrıs’ın güneyindeki yoğurt fiyatı 26.39 TL iken, Kıbrıs’ın kuzeyinde bu rakam 4.55 TL’ye düşüyor.
Türkiye’deki yoğurt fiyatları ise 6.45 TL ila 10 TL arasında değişiyor.

Hellim fiyatları cep yakıyor…

Kıbrıs’ın en önemli ihraç ürünü hellimin fiyatları ise cep yakıyor.
Kıbrıs’ın kuzeyinde hellimin kilosu 23 TL ila 33 TL arasında değişirken, Kıbrıs’ın güneyinde bu fiyatlar 25 TL’den başlıyor, 60.30 TL’ye kadar yükseliyor.
En fazla hellim ihracatının yapıldığı Türkiye’de ise fiyatlar 27.90 TL’den başlıyor, 35.90 TL’ye çıkıyor.

Beyaz peynir, hellime göre daha ‘ucuz’…

Beyaz peynir fiyatları ise hellim fiyatlarına göre daha ucuz…
Buna göre; Kıbrıs’ın kuzeyi ve güneyine göre ‘daha ucuz’ olan Türkiye’deki beyaz peynir fiyatları 13.95 TL ila 30 TL arasında değişiyor.
Beyaz peynirin kilosu Kıbrıs’ın güneyinde 16.10 TL olarak belirlenirken, bu fiyatlar Kıbrıs’ın kuzeyinde 22 TL ila 30.25 TL’yi buluyor.

‘Sütte’ en ucuz Türkiye…

1 litrelik pastörize süt fiyatının en ucuz Türkiye, en pahalı ise Kıbrıs’ın güneyinde olduğu görüldü.
Buna göre; Türkiye’de litresi 2.5 TL’den satışa sunulan pastörize inek sütü, Kıbrıs’ın kuzeyinde 4.10 TL iken, Kıbrıs’ın güneyinde ise 5.46 TL ila 18.10 TL arasında değişiyor.

Taze nor Kıbrıs’ın güneyinde 10.81 TL…

Yapılan araştırmada; taze nor fiyatlarında Türkiye, Kıbrıs’ın kuzeyi ve güneyine göre daha ucuz.

Türkiye’de kilosu 6.99 TL’den satışa sunulan taze norun (lor peyniri) fiyatı Kıbrıs’ın kuzeyinde 9 TL ila 12 TL arasında değişiyor. Kıbrıs’ın güneyindeki taze norun kilosu ise 10.81 TL.

Koop Süt Genel Müdürü Salih Yücesoylu:

“Zam yapmak kaçınılmazdı”

1 Mayıs itibariyle süt ürünlerine yapılan artışın yüzde 10 ila 13 arasında olduğunu belirten Koop Süt Genel Müdürü Salih Yücesoylu, Haziran 2017’den beridir artış yapmadıklarını, zammın kaçınılmaz olduğunu kaydetti.

YENİDÜZEN’e açıklamalarda bulunan Yücesoylu açıklamasında şunları ifade etti:

“Temel tüketim maddelerinden biri olduğu için süte yapılan zam daha fazla ses getiriyor. Yıllardır en hijyen ve en temiz üretim için çalışıyoruz, bundan sonra da bu şekilde çalışacağız. Zamma tepki koymak insanoğlunu doğasında var. En son zammı 2017 yılı haziran ayında yaptık. O günden bugüne tüm girdilerin yükselmesine rağmen zam yapmamak için direndik. Tüm girdiler dövizle ithal ediliyor. Dünyanın birçok ülkesinden mal ithal ediyoruz. Ham süte zam olmasaydı yine de zam yapacaktık. Dövizin yükselişinden yüzde 35'lik bir kaybımız oldu. Aynı şekilde hayvancıların da büyük rahatsızlıkları var. SÜTEK ve Tarım Bakanlığı ile çok ciddi tartışmalar oldu. Bir mayıs itibariyle beş kuruşluk zam uygun görülmesine hayvancı karşı çıktı. Zam yapmak bizim için de zaruriydi. Tüketiciye yeni zamlı fiyatlarıyla ulaşmaya başladı. Bu kaçınılmazdı...”

“Bu zammı yapmamak için çok direndik”

“Tüm girdi ve maliyetlerimizi hesapladık. 2017 Haziranında ham süt fiyatı 1.43 TL idi, aradan geçen 11 ayda hiçbir zam yapmadık. Bu süreçte eylül ayında yine ham süte zam geldi, ama biz artış yapmadık. Mayısa kadar eski fiyatlarla yaptık ancak bu süreçte SÜTEK’te oluşan süt borsasından ihtiyacımız olan sütü 1.70 TL’den aldık. Buna rağmen süte zam yapmamakta direndik. Giderlerimizi düşürmek ve zam yapmamak için kendi bünyemizde kısıtlamalara gittik. Kazanların yöntemini değiştik. Yüzde 10-13 oranında değişen zamlar yaptık. Yeniden belirtmek isterim ki bu zammı yapmamak için çok direndik, artık çıkmazdaydık. Borsadan yüksek fiyatlara süt almamıza rağmen direndik fakat halkımızın affına sığınarak bu zammı yapmak zorunda kaldık. Tüm olumsuz koşulara rağmen inadına ayakta durmak için çabalıyoruz.

Sütü koyduğumuz ve kimse için bir anlam ifade etmeyen süt paketlerinde dahi altı ayrı aksesuar var, bu aksamların tümü döviz bazındadır. Sadece süt paketi... Ham sütü bile değil... Bu durumda zam gayet doğal...”

“Üç bölge içinde en uygunu biziz”

“Türkiye, Kıbrıs’ın güneyi ve kuzeyi arasında, üç bölge içinde en uygunu biziz. Süt sektöründe en uygun fiyatlar bizdedir. Ortalama 2017’de çok iyi bir ihracatımız oldu. Normal şartlarda şu anda çok daha iyi bir durumdayız. 2016 yılında 22 milyon LT ham süt çalışırken, 2017’de 27 milyon LT ham süt çalıştık, bu yılki hedefimiz daha da yüksektir.”

“Marketlere yaptırım gücümüz yoktur”

“Marketlere yaptırım gücümüz yoktur. Satış fiyatına müdahil olamıyoruz. 40-50 kuruş civarı değişen fiyat aralıkları oluyor, bunu gözlemliyoruz.”