“Tavla” Kitabının İngilizcesi de bizden...
Bu “kapalı” dönemlerde benim için en önemli kazançlarımdan biri de; sadece gazete-kitap-belge arşivimi taramaktan öteye gidebilecek zamanı bulmam oldu.
Birkaç harddisc’imde öylesine şeyler saklamışım ki; bunları tasnif etmek de sanırım emeklilik dönemimde de yetmeyecek.
Bu kez kendimi harddisclerime verdim. Bazı belgeleri-yazıları dosya açıp isim verip öyle saklıyorum. En azından aradığını kolay bulmada yardımcı olur bu yöntem.
Baktım sarı dosyalardan birinde “Arman Ratip-İlk Tavla Kitabı” yazıyor. İlgimi çekti.
Arman Ratip abiyle yılların dostluğunu ve müzik birlikteliğini paylaştık-paylaşıyoruz.
Birkaç yıla sığan nice jazz konserleri vermiştik birlikte, “Arman Ratip Jazz Quartet” olarak. Kıbrıslı Türklerde ilk (ve sanırım plak olarak da son) Jazz Longplay’lerini de kendisi çıkarmıştı yurt dışında. Günümüze kadar nice cd çalışmaları olmuştur, zaman zaman bu konulardaki haberler yorumlar basınımızda yer almıştır. Ama bugünkü konumuz bir başka...
Arman abinin bir de bilgi niteliğindeki yazısını da şu sarı dosyaya saklamışım. Açıp okumaya başladım. Okumaya başlayınca da şu gerçeği gördüm:
Arman Ratip’in İngilizce olarak yazılmış iki romanı ve bir de –ki ilk kez bir Türk tarafından İngilizce olarak yazılmış da olabilir- Tavla kitabı vardı.
İngilizce olarak yazdığı bilim-kurgu-fantazi türündeki romanlarının isimleri; “The Devil’s Feather” ve “King Devil”. 2020’de yani yaklaşık birkaç ay önce Amazon.com’da E-book olarak hem okunabilir hem de küçük bir ücretle sizlere çıktısı alınıp adresinize gönderilebilir.
Keşke Türkçeye de kazandırılsa diye geçiyor aklımdan bir an.
Neyse, Ratip'in İngiltere'de İngilizce olarak kaleme aldığı "How to play Backgammon" kitabının yayınlanması ise başlı başına bir başarı öyküsü. Kitabın ilk yayınlanış tarihi 1977, ardından ikinci baskısı ise 1978 yılında yapılıyor.
Tavla oyununun dünyada, Avrupa'da ve İngiltere'de çok popüler olduğu bir dönemdi ‘70’li yıllar. İngiltere'de 10-12 tavla kitabının yayınlanmış olduğu o günlerde, Ratip bu ilgiden de yola çıkarak, uzun bir çalışma sürecinin ardından hazırladığı kitabını bastırabilmek için, öncelikle tam beş farklı yayınevine başvurmuş, ancak bunlardan red cevabı almıştı. Red cevabı alması kendisini yıldırmamış, bu kitabı basacak illa ki bir yayınevinin olabileceğini düşünerek arayışlarına devam etti.
Çabaları sonucu, başvurduğu altıncı yayınevinden -ki dünyanın en büyük yayınevlerinden biridir- Hamlyn ( Londra, New York, Sydney ve Toronto ) Arman Ratip'in kitabını basmayı kabul etmiş ve yayınlamıştır.
Arman Ratip'in kitabında düz oyundan başka Gülbahar ve Basmalı-hapis olarak bilinen oyunlara da yer vermiş olması büyük ilgi görmüştür.
İngiltere'nin en büyük tavla turnuvalarından birinin düzenlendiği "Crockford's" Casinosu'na tavla kitabını takdim eden Ratip, tavla turnuvalarını düzenleyen uzman tavlacının "Tavla kitabı yazmışsın. Hemen bir maç yapalım." önerisini kabul etmiş ve bu tavla uzmanını casino üyeleri önünde yenmiştir. İngiliz uzman tavlacı bunun üzerine Arman Ratip'i "Crockford's"’a ömür boyu şeref üyesi yapmıştır.
Arman Ratip'in "How To Play Backgammon" adlı tavla kitabı iki ay içinde ABD’de 60,000, İngiltere’de ise 40,000 satmış ve bu satışlardan dolayı 2'inci edisyonu da basılmıştır.
Bu kitap da şu anda iternet'te "Amazon.com" da satışta bulunmaktadır.
İşte böyle, bazı dosyalar önünüze çıkınca ne kadar değerli bilgiler içerebildiklerini öğrenebiliyor insan. Arman Ratip’in yukarıda da belirttiğim gibi İngilizce olarak yazdığı iki romanını gerçekten merak ediyorum. Hani burada İngilizce olarak basılsa kaç okuru olabilir diye düşünüyorum ama, ya Türkçeleştirilip öyle basılırsa? Bence Kıbrıs Türk yazın alanında bilim-kurgu-fantazi türünde güzel bir örnek olabilir. Son yıllarda Kıbrıslı Türk bazı yazarlarımızın bu türde çalışmaları olduğunu da hatırlatmak isterim.