Restorancılar Birliği, KITSAB ve Otelciler Birliği salgın sonrasını YENİDÜZEN’e değerlendirdi.

Otelciler Birliği Başkanı Çağıner: “Hiç bir şey kaldığı yerden devam etmeyecek. Öngörümüz Haziran sonunda normalleşme sürecidir, tabii ki sağlıkçıların açıklaması önemli. Temmuz ayına kadar geçişlerin açılmasını umut ediyoruz.”

Restorancılar Birliği Başkanı Kayım: “Karantina sonrası sektör küçülecek, yeni bir dünyaya uyanacağız. İki bine yakın işletmeci kapılarına kilit vurdu. Restoran sektöründe yirmi bin işsiz insan var.”

Seyahat Acenteleri Birliği Başkanı Tolun: “Geçiş noktaları, hava ve deniz limanları kapandı. En büyük darbeyi turizm aldı. Hükümet aldığı tedbirlerle tüm sektörleri bankaların insafına terk etmiştir.”

“Bin civarında acente çalışanı 170 acente şirketi var. Yaklaşık 230 rehber, bunların 150’si aktif. 18 bin civarı otel ve casino çalışanı var.”

Devrim DEMİR

Dünya Sağlık Örgütü’nün küresel salgın anlamına gelen "pandemi" olarak ilan ettiği corona virüs yalnızca sağlığı değil ekonomiyi de sarstı.
Salgından en büyük darbeyi turizm sektörü aldı. Turizme bağımlı bir ekonomiye sahip Kıbrıs adasında ise gelecek belirsizliği tüm sektörleri düşündürüyor.
Oteller, restoranlar, büfeler kapılarına kilit vurdu, turizm ve restoran sektöründe onbinlerce işsiz var.
Restorancılar Birliği, Seyahat Acentleri Birliği ve Otelciler Birliği başkanları salgın sonrasını YENİDÜZEN’e değerlendirdi.

Restorancılar Birliği Başkanı Salih Kayım, salgın sonrası sektörün küçüleceğini, dünyanın ise yeni bir hayata uyanacağını ifade etti.

KITSAB başkanı Orhan Tolun, turizm sektöründe yüzlerce iş yerinin kapandığını, binlerce kişinin işsiz kaldığını, hükümetin aldığı tedbirlerle ise sektörleri bankaların eline teslim ettiğini kaydetti.

Kıbrıs Türk Otelciler Birliği Başkanı Dimağ Çağıner, 15 Mart tarihi itibarı ile otellerin kapılarına kilit vurduğunu, geçilen süreç sonrası hiçbir şeyin eskisi gibi olmasının mümkün olmadığının altını çizdi.

Restorancılar Birliği Başkanı Salih Kayım:
“Sektör küçülecek, yeni bir süreç başlayacak”

Restorancılar Birliği Başkanı Salih Kayım, Mart 15 itibarı ile gelirlerinin tamamen durduğunu söyledi. Hükümet ile ilgili irtibat halinde olduklarını da ifade eden Kayım, sektörde iki bin işletmeci olduğuna değindi. Cafe ve büfelerin de bu sektör içinde olduğuna değinen Kayım, işletmelerin çoğunun aile olduğunu ancak yanlarında çalışanlarının da olduğunu belirtti.

Tüm sektörlerde olduğu gibi, yeme içme sektörünün de salgından ciddi şekilde etkilendiğini kaydeden Salih Kayım, “Ülkede zaten salgın öncesi de ekonomik savaş vardı. Son birkaç yıldır, yatırım yapamayan küçük işletme sahipleri vardı. Salgın ortaya çıktı ve bundan sonra işletmeler daha da etkilenecek. Bu sektörde yaklaşık 20 bin kişi işsiz kaldı. Bu sektörde 2 bin işletme vardır, en büyük topluluk biziz. Yaklaşık bir aydır kapalı olan işletmelerden gelen şikâyetler ise çok fazla. Karantina bittikten sonra, yeni bir dünyaya uyanacağız. Tüm dünyada olduğu gibi, bizde de 15 Mart tarihi öncesi rahatlık asla olmayacak. Biz hükümetten bu süreçte kredi ile alakalı hiçbir şey talep etmedik, sadece 2 bin kişilik bu sektör nasıl ayakta kalacak onun düşüncesini yaşıyoruz. Bu salgın bize çok değişik bir tecrübe kazandırdı, kesinlikle karantinadan sonra küçülecek bir sektörle karşı karşıyayız. Hepimiz yeni bir dünyaya uyanacağız” dedi.

KITSAB Başkanı Orhan Tolun:
“Sıkıntılar asıl bir iki ay sonra başlayacak”

Kıbrıs Türk Turizm ve Seyehat Acenteleri Birliği Başkanı Orhan Tolun, salgından önceki süreçte ekonomik olarak ülkede ciddi bir maddi sıkıntı yaşandığını anımsattı.

Tolun, iç kaynaklarla memur maaşlarının ödendiğini, insanların gün çalışıp gün yediğini söyledi. Salgın sonrası ekonomik olarak çok büyük sıkıntılar yaşandığını dile getiren Tolun, “Salgın nedeniyle en büyük darbeyi turizm sektörü aldı. Ekonomi ciddi şekilde zarara uğradı, oteller, acenteler, kiralık araç şirketleri ve birçok sektör ağır bir darbe aldı. Hükümetten beklentimiz, turizm için acil önlemler alınması. Hükümetin açıklamalarında sektör ayrımcılığı olmayacağı ifade edilse de geçiş noktaları, hava ve deniz limanları kapandı. Beklentimiz, turizmin bu ülkede tedbirler arasında öncelikli konu haline getirilmesidir. Bu süreç bitince büyük otellerin iç turizme açılması çok zordur. 2021 yılında iç turizm belki olabilir. Sıkıntılar birçok sektörde bir iki ay içinde ciddi şekilde baş gösterecektir.”

“Kredi almak için önümüzü göremiyoruz”

Orhan Tolun, teknik servislerin, garajların, insan kalabalığının toplu olmadığı iş yerlerinin belli bir süre sonra açılması gerektiğine vurgu yaparak, turizmin bu yıl Kıbrıs için bittiğine dikkati çekti. Tolun, “Sektör ayakta kalmalı. Sigortalar, çek tarihleri ötelendi. Bizim acentelerimizin en büyük sorunu müşterilerin aldığı paketlerin iadesidir. Uçak şirketleri paketleri, ileri bir tarihe ötelerken, tüketici parasını istiyor. Yasaya göre, iade zorunluluğu var, kredi almak istiyoruz ama önümüzü göremiyoruz. Hükümetin sunduğu kredi sistemi, bizi tatmin etmiyor, bu model bizi tefecilerin eline itmiş olur. Acenteler bir ay oluyor kapalı, personelin maaşları yatmak zorunda. Turizm acenteleri, otellerin tek derdi, personelini ödemektir. Bir yaşam suyu, kredi verilmediği takdirde işimiz çok zor.”

Binlerce çalışan işsiz…

Tolun, 2020 yılının turizm için bittiğine dikkati çekerek, şunları söyledi:
“Bin civarında acente çalışanı 170 acente şirketi var. Yaklaşık 230 rehber, bunların 150’si aktif. 18 bin civarı otel ve casino çalışanı var. 15 Mart tarihinden sonra yüzlerce sektör kapısına kilit vurdu, binlerce işsiz belirsiz bir döneme girdi. Çarşı öldü, ne yazık ki kötü bir tablo içindeyiz. Her şeyin başı tabi ki sağlık, dünyanın savaş verdiği bir salgınla karşı karşıyayız. Kıbrıs’ın güneyi de bizimle aynı durumda. Kapıların ne zaman açılacağı ise belli değil. Avrupa da aynı noktada, salgının en az hasarla bitmesini dilerim. Zor günlerden geçiyoruz ve el birliği ile hep beraber atlatacağımıza inanıyorum.”

Kıbrıs Türk Otelciler Birliği Başkanı Dimağ Çağıner:
“Turizmde inanılmaz kriz ortaya çıkacak”

Kıbrıs Türk Otelciler Birliği Başkanı Dimağ Çağıner, 15 Mart tarihinden sonra ülkenin durumunun ortada olduğunu, tüm sektörlerin kapılarına kilit vurduğunu kaydetti. Çağıner, ulaşımın kesildiğini, otellerin sağlık açısından kapatıldığını, dünyayı sarsan global bir savaşla mücadele edildiğini belirtti.

Savaş sonrası ayağa en son kalkacak olanın konaklama sektörü olduğunu ifade eden Çağıner, “İstihdamda çok büyük bir çıkış olmadı, çünkü sezon başı salgın ortaya çıktı. İşten ayrınlar oldu, ancak lojmanda çalışanlar için yardım hizmetleri devam ediyor. Çalışanlar ile irtibat halindeyiz. Turizmde inanılmaz bir kriz ortaya çıkacak, hükümetle sürekli irtibat halindeyiz. Toplumun sağlığı elbette birinci sırada, ancak hiçbir şeyi bıraktığımız yerden devam ettirmek mümkün olmayacak. Bundan sonraki süreçte gelir kaynağının belli olması için çalışacağız, iş beğenmeyenler, mal beğenmeyenler hepsi bu tempoya ayak uydurmak zorunda. Uçakların ne zaman başlayacağı ise belli değil. Öngörümüz Haziran sonunda normalleşme sürecidir, tabii ki sağlıkçıların açıklaması önemli. Temmuz ayına kadar geçişlerin açılmasını umut ediyoruz, dilerim kısa sürede her şey normale döner.”