Bal gibi de geçebiliriz Euro’ya…

Kıbrıs Lirası’ndan Türk Lirası’na nasıl geçmişsek…
Nihayetinde bir başka ülkenin para birimini kullanıyoruz ve TL’nin üzerinde hiçbir etkimiz yok.

***

Türk Lirası’yla maaş alıyor, Türk Lirası ile ödeme yapıyoruz ama aslında zaten Sterlin, Euro ve Dolar kullanıyoruz.

Çünkü satın aldıklarımızın çoğunluğu bu uluslararası para birimlerine göre hesaplanıyor.

Hesap Euro üzerinden yapılıyor, etikete TL yazılıyor.
Sterlinden yapılıyor hesap, TL söyleniyor.

Biz aslında TL’de değiliz, TL bizde kalıyor!

***

“Para basma yetkimiz yok, o nedenle Euro’ya geçemeyiz” dedi birisi…
Ekonomiden anlamıyordu.

“Türk Lirası’nı biz mi basıyoruz” dedim.

Öylece baktı!

***

Peki “mevduatlarda” durum ne?

“KKTC Merkez Bankası”nın son çeyrek raporuna bakıyorum, yüzde 67’si Sterlin, Euro ya da Dolar!

Türk Lirası sadece yüzde 32.

Kredilerde de durum farklı değil!

Türk Lirası üzerinden borçlananlar yalnızca yüzde 44!

Yatırım döviz, mevduat döviz, birikimler döviz, borç döviz, biz TL’de miyiz?

***

‘EURO’ya geçişle ilgili en doğru saptamayı sanırım Ekonomist Mustafa Besim yaptı, Yenidüzen’deki röportajında…
“Teknik olarak sorun yok, verilmesi gereken siyasi bir karar.”

Bu kararı vermek siyasi cesaret ve irade meselesi…

“Euro kullanabilmek için AB’nin izin vermesi gerekiyor” sorusuna Prof. Dr. Besim’in yanıtı anlaşılır: “Hayır, kesinlikle öyle değil. Bugün, Euro bölgesi dışında olan Karadağ, Kosova ve Afrika’da eskiden Fransa’nın kolonisi olan ülkeler tek taraflı olarak, karşılıklı anlaşma olmadan Euro kullanıyor.”

***

“Türkiye yardım yaparken TL ödüyor” diyeceksiniz.
Avrupa Birliği de hibe programlarında Euro ödüyor, ne olmuş?

Her ülke kendi para birimiyle ödeyebilir.
Ayrıca Euro’ya geçişle birlikte TL’nin kullanılmasında da bir engel yoktur.
Bir de unutulmasın, Türkiye “TL” olarak kredi veriyor ama hesaba “dolar” olarak işliyor!

Bu noktada bir başka ekonomist Bülent Kanol’un sorusu da anlamlı:
“TC’ye borcumuzun dolar olmasında milli bir hassasiyet yokken insanımızın maaş ve ücretlerini Euro’ya endekslemede nasıl bir milli hassasiyet olabilir?”

Son senelerde Türkiye’nin gönderdiği yardımların çoğu da anca savunma bütçesine gidiyor zaten…
Avrupa’da “hayat pahalılığı”nda birinci ülke Türkiye!

“Euro’yu nereden bulacağız” diyenler de var.
Mevduat için nereden buluyoruz sahi?

***

Kıbrıs Lirası’ndan Türk Lirası’na geçildiği gibi Türk Lirası’ndan da Euro’ya geçilebilir!
En önemlisi elbette diyalog, uzlaşı ve uyumla bunu başarmaktır, çünkü unutulmasın, Merkez Bankası Başkanı da Türkiye’den atanıyor halen…

Türkiye – Avrupa Birliği ilişkileri açısından da ayrıca bir deneyim olur.

Yoksullaşıyoruz ve bu önemli kararı almalıyız.
Neyi düşünüyoruz daha?

Siyasi cesaret ve irade şarttır bu geçişte!

Avrupa’ya mı döneceğiz yönümüzü, Türkiye’ye mi, karar biraz da bu aslında!