Ayşe GÜLER

Türkiye’de yaşanan siyasi gelişmeler, Amerika Merkez Bankası (FED) ile Avrupa Merkez Bankası’nın ‘sıkılaştırma politikaları’ üzerine yoğunlaşması döviz kurlarını yeniden hareketlendirdi.

Ocak ayından beridir dalgalı olarak seyreden döviz kurları yükselişe geçti, Türk Lirası ciddi değer kaybetti.

Özellikle Euro ve Sterlin tırmanışa geçerken, Dolar’ın inişli-çıkışlı olduğu kurlara yansıdı.

KKTC Merkez Bankası verilerine göre Sterlin dün günü 4.70 TL’den kapatırken Dolar 3.54 TL, Euro ise 4.20 TL’den işlem gördü.

KKTC Merkez Bankası Yönetim Kurulu Üyesi, DAÜ Öğretim Üyesi, Prof Dr Mustafa Besim, Türkiye’de yaşanan gelişmeler nedeniyle döviz kurlarının hareketlendiğini söyleyerek,  “Kurlardaki 1 birimlik artış, fiyatlara en az %20-30 yansıyor” dedi.

Besim,  “Para politikamız bizim elimizde değil, kurları düşürmek için politika güdecek güç yok… Bu nedenle döviz kurlarındaki dalgalanmaları minimize edecek diğer politikaları devreye koymak gerekiyor. Gümrüklerdeki harç ve diğer masrafların döviz cinsinden değil de TL üzerinden alınmalı” dedi.

Öte yandan Ekonomist Doç Dr  Erdal Güryay ise Amerika Merkez Bankası’nın (FED) sıkılaştırma politikalarını yavaş da olsa uygulamaya başlaması, Avrupa Merkez Bankası’nın sıkılaştırma politikalarına gideceğini açıklamasının ardından döviz kurlarında hareketlilik yaşandığını belirtti.

Doç Dr Güryay, Euro’nun Dolar karşısında değer kazandığını, bu durumun da TL’ye otomatik olarak kur artışı olarak yansıdığını söyledi.

KURLAR NEYDİ, NE OLDU?

Dolar dalgalı, Euro ve Sterlin yükselişte!

Sterlin yükselişte…

31 Temmuz’da 4.64 TL olan Sterlin, Ağustos ayı itibariyle yükselişe geçti.

1 Ağustos’ta günü 4.64 TL’den kapatan Sterlin, günden güne yükselişini sürdürdü.

Önceki gün 4.67 TL olan Sterlin, 3 Ağustos’ta 4.69 TL’den işlem gördü.

Sterlin dün de yükselişe geçerek,  4.70 TL’den günü kapattı.

Euro durdurulamıyor…

Euro’da da ciddi anlamda yükseliş yaşanıyor.

Temmuz sonunda düşüşe geçen ve 4.14 TL’den işlem gören Euro, Ağustos ayı itibariyle yeniden tırmanışa geçti.

1 Ağustos’ta 4.14 TL olan Euro, 2 Ağustos’ta 4.16 TL, 3 Ağustos’ta ise 4.19 TL’den işlem gördü.

Euro dün günü 4.20 TL’den kapattı.

Dolar dalgalı…

Euro ve Sterlin’de yükseliş yaşansa da dolar kurları Temmuz ayı sonundan itibaren dalgalı olarak seyrediyor.

Temmuz sonunda artan dolar kurları, Ağustos ayı başı itibariyle düşüşe geçse de dün yeniden tırmandı.

31 Temmuz’da 3.54 TL olan dolar, 1 Ağustos’ta 3.53 TL’ye geriledi.

2 Ağustos’ta daha da düşüp, 3.52 TL’ye gerileyen dolar, 3 Ağustos’ta yeniden yükselişe geçip günü 3.54 TL’den kapattı.

Yükselişi dün de devam eden dolar 3.54 TL’den işlem gördü.

EKONOMİSTLER NE DÜŞÜNÜYOR?

KKTC Merkez Bankası Yönetim Kurulu Üyesi, DAÜ Öğretim Üyesi, Prof. Dr. Mustafa Besim:

“Kurlardaki 1 birimlik artış, fiyatlara en az %20-30 olarak yansıyor”

KKTC Merkez Bankası Yönetim Kurulu Üyesi, DAÜ Öğretim Üyesi, Prof Dr Mustafa Besim, Türkiye’de yaşanan gelişmeler nedeniyle döviz kurlarının hareketlendiğini, bu durumun Kıbrıs’ın kuzeyindeki piyasaya da yansıdığını söyledi.

Besim, “Kurlardaki 1 birimlik artış, fiyatlara en az %20-30 yansıyor” diyerek, yerli üretimin sınırlı olması nedeniyle Kıbrıs’ın kuzeyinin ithalata bağımlı bir ülke olduğunu belirtti.

Yaşanan artışın hemen raf fiyatlarına yansıdığına da dikkat çeken Besim, “Para politikamız bizim elimizde değil, kurları düşürmek için politika güdecek güç yok…” şeklinde konuştu.

Besim, bu nedenle döviz kurlarındaki dalgalanmaları minimize edecek diğer politikaları devreye koymak gerektiğine işaret ederek, gümrüklerdeki harç ve diğer masrafların döviz cinsinden değil de TL üzerinden alınmasının önemine değindi.

Tüketicinin lehine adımlar atılması gerektiğini de ifade eden Besim,  “En azından Türkiye’den alınan ürünler döviz üzerinden değil de TL üzerinden alınmalı” şeklinde konuştu.

“Toplam üretim, tüketimi karşılamıyor… Türkiye’de yapısal sorunlar var”…

Besim, döviz kurlarında yaşanan hareketliliği spesifik olarak Ağustos ayı için değerlendirmenin doğru olmayacağını söyledi.

Türkiye’nin belli yapısal sorunlarının olduğunu,  toplam üretiminin tüketimine yetmediğini ifade eden Besim, bu durum nedeniyle yurt dışından daha fazla mal alındığını ve borçlanmanın da arttığına işaret etti.

Besim, Türkiye’de yıllardır devam eden dış borçlanma nedeniyle faizlerin ve enflasyonun da yüksek olduğunu dile getirdi.

“Kamu borç stoku ve bütçe açığı göstergesi bozuldu”

Özellikle son bir yıl içerisinde AKP iktidarının ‘en iyi göstergesi’ olan kamu maliyesinde bozulmanın baş gösterdiğine değinen Besim,  “Türkiye’de bugüne kadar bütçe açığı borç stoku iyi durumdaydı. İyi olan kamu borç stoku ve bütçe açığı göstergesi bir yıldır bozuldu” dedi.

Besim, geçtiğimiz yıl Türkiye’de yaşanan darbe girişimi ve sonrasındaki siyasi hareketlilik nedeniyle ekonomide duraksama ve gerileme görüldüğünü söyledi, bu duruma Suriye ve diğer ülkelerle Türkiye arasında yaşanan gelişmelerin etkili olduğunu kaydetti.

“TC ekonomisi kırılgan, dövizde dalgalanmalar olacak”

TC Hükümeti’nin ekonomide yaşanan gerilemeyi minimize etmek için destek programlarını uygulamaya başladığını ifade eden Besim, bu kaynağın kamudan karşılandığını, bu nedenle maliyenin bozulduğunu söyledi.

Besim, söz konusu nedenlerden dolayı dövizdeki dalgalanmaları normal karşıladığını ifade ederek, “Türkiye’de iyi bir ekonomik konjektür yoktur. Ekonomisinin kırılgan olması nedeniyle dövizde dalgalanmalar olacak” dedi.

Türkiye’ye yaz aylarında gelen turist nedeniyle dövizdeki sıçramanın ‘yatıştığını’ da ifade eden Besim, bu tür gelişmelerin kış aylarında dövizin daha da yükseleceğini gösterdiğini söyledi.

Ekonomist Doç Dr  Erdal Güryay:

“FED ve Avrupa Merkez Bankası’nın sıkılaştırma politikaları hareketliliğe neden oldu”

Ekonomist Doç Dr  Erdal Güryay, Amerika Merkez Bankası’nın (FED) sıkılaştırma politikalarını yavaş da olsa uygulamaya başlaması, Avrupa Merkez Bankası’nın sıkılaştırma politikalarına gideceğini açıklamasının ardından döviz kurlarında hareketlilik yaşandığını belirtti.

Doç Dr Güryay, Euro’nun Dolar karşısında değer kazandığını, bu durumun da TL’ye otomatik olarak kur artışı olarak yansıdığını söyledi.

“ TL sağlam para birimi değildir” diyen Güryay, hem FED hem de Avrupa Merkez Bankası’nın sıkılaştırma politikalarına devam ettiği müddetçe dövizin para kazanacağını dile getirdi.

Güryay, bu gelişmelerin yanı sıra Türkiye’nin sıcak para girişi olmadan büyüme potansiyelini yakalayamadığını belirtti.