Bir süredir “toplu sms”lerle yapılan ithamlar TC Lefkoşa Büyükelçiliği’nden KKTC Meclisi’ne kadar uzandı, dün bir banka için “tefeci” iddiası ortaya atıldı, ülkedeki büyük bir akaryakıt firmasının “benzine su kattığı” mesajı verildi, bir kuyumcu zincirinden ise “altın kaçakçısı” olarak söz edildi.

Cenk MUTLUYAKALI

“Toplu sms servisi” yasaların uygulanmaması ya da bu alandaki otorite boşluğu nedeniyle kimi kesimlerce “toplu linç”a mecrasına dönüştürülürken, kişiler ya da kurumlar hakkındaki her türlü itham on binlerce kişiye cep telefonları üzerinden iletiliyor. Kıbrıs’ın kuzeyi adeta toplu SMS mesajları üzerinden “derin hesaplaşma”ya sahne olurken, yetkili makamlar ise sessizliğini koruyor.

SMS yoluyla yayılan bu iddialara rağmen Polis ya da Başsavcılık hiçbir açıklama yapmadı.

Bir süredir “toplu sms”lerle ortaya atılan ciddi iddialar, TC Lefkoşa Büyükelçiliği’nden KKTC Meclisi’ne kadar uzandı.
Dün bir banka için “tefeci” iddiası ortaya atıldı, ülkedeki büyük bir akaryakıt firmasının “benzine su kattığı” mesajı verildi, bir kuyumcu zincirinden ise “altın kaçakçısı” olarak söz edildi.
SMS yoluyla yayılan bu iddialara rağmen Polis ya da Başsavcılık hiçbir açıklama yapmadı. Bankalar Yasası’na göre, bankalar hakkında spekülasyonlar yapmak, hapislik cezasına uzanacak kadar ciddi cezalar gerektirirken, yaygın bir banka, binlerce insana ulaşan SMS mesajı ile “tefecilikle” suçlandı. KKTC Bankalar Yasası, Madde 53 şu hükmü içeriyor: “Merkez Bankasının veya herhangi bir bankanın itibarını kırabilecek ya da şöhretine ya da servetine zarar verebilecek bir hususa kasten sebep olduğu tespit edilen ya da bu yolda asılsız haberler yayanlar bir suç işlemiş olurlar ve mahkumiyetleri halinde 15.000.000.000-TL. (On Beş Milyar Türk Lirası)’na kadar para cezasına veya yedi yıla kadar hapis cezasına veya her iki cezaya birden çarptırılabilirler”

Toplu SMS herkes gönderebiliyor. Buı kampanyalardan elden edilen geliri ise ‘Toplu SMS firması’, GSM (Mobil) operatörü ve  “KKTC Maliyesi” paylaşıyor.

Yaz, gönder

Bir sabah telefonunuzdan şöyle bir mesaj gelebilir; “Sahtekar, üç kağıtçı, dolandırıcı .........”
Tüm bu suçlamaların ardından sizin adınız ve soyadanız yazabilir, hakkınızda her türlü iddia ortaya konabilir. Birisi, öfkesini “yüz bin mesajla” memlekete duyurabilir. Bunu yapabilmesi, şahsınıza bir “şaka mesajı” göndermesi kadar basit, kolay ve sıradan… Şahsınız, işletmeniz, kurumunuz, partiniz, derneğiniz hakkında “toplu sms mesajı” ile her türlü suçlama yapılması mümkün... Böylesi bir mesajın yalnızca size gönderilmesi dahi can sıkıcı olabilirken; ilgili mesaj eğer istenirse 10 bin, 50 bin, 100 bin hatta 500 bin kişiye de gönderilebilir.

500 bin kişiye, herhangi bir şahıs veya bir işletme hakkında “sahtekar” ya da “üç kağıtçı” diyerek SMS göndermenin maliyeti 25 bin 740 ile 28 bin 600 TL arasında değişiyor (!)
 

25 bin liraya 500 bin kişiye SMS

500 bin kişiye, herhangi bir şahıs veya bir işletme hakkında “sahtekar” ya da “üç kağıtçı” diyerek SMS göndermenin maliyeti 25 bin 740 ile 28 bin 600 TL arasında değişiyor. 
10 bin kişiye yaklaşık 800 TL’ye, 20 bin kişiye de yaklaşık 2 bin TL’ye toplu mesaj gönderebiliyorsunuz. Bunu bilgisayarla olabildiği gibi cep telefonunuz üzerinden yapmanız da mümkün. Ne toplu sms göndereceğiniz telefon numaraları, ne de mesajınızın içeriğini kontrol eden herhangi bir sistem var. Tümü serbest. Ülkemizdeki iki mobil (GSM) operatörü de çözüm ortağı firmalar aracılığı ile bu hizmeti veriyor, “toplu sms” başlığı altında, internet sitelerinde gerekli ücret tarifesini yayınlıyor.
Toplu SMS mesajları, yan yana yazılmış telefon numaraları ile istenen herkese gönderiliyor. Yasaların aksine mesaj gönderilen kişiden izin alınmıyor ya da aboneye iptal seçeneği sunulmuyor.
Bu “hizmet”ten elde edilen geliri ise “Toplu SMS firması”, GSM (Mobil) operatörü ve  “KKTC Maliyesi” paylaşıyor.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Elektrononik Haberleşme Yasası ne diyor?
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

“Abonelerin önceden rıza göstermiş olmaları şartıyla”

Elektronik Haberleşme Yasası’nın “Talep Edilmeyen Haberleşme” başlıklı 95’inci maddesi, toplu mesajların, sadece “abonelerin önceden izin vermesi şartıyla” kullanılabileceğini düzenliyor.
Yasa ayrıca gönderilen mesajların sonuna “iptal” seçeneğinin eklenmesini zorunlu kalıyor.
Yani bir abone, eğer istemiyorsa, toplu sms’lerle tanıtım, propaganda ya da benzeri mesajlar almak zorunda değil. Ayrıca  toplu sms’lerle birlikte abonelere m “ücretsiz iptal” seçeneğinin sunulması da yasal zorunluluk olarak dikkat çekiyor.

İşte ilgili madde;
a) Abonelerin önceden rıza göstermiş olmaları şartıyla, insan müdahalesi olmaksızın çalışan otomatik arama makineleri, faks makineleri, elektronik posta gibi otomasyonlu arama sistemleri ve bunlar dışındaki diğer elektronik haberleşme yöntemleri doğrudan pazarlama amacıyla kullanılabilir.

b) Abone bu madde uyarınca vermiş olduğu izni kolayca ve ücretsiz olarak iptal edebilir. Bu amaçla izin verilen gerçek veya tüzel kişi verilen iznin her zaman iptal edilebileceğini ve iptal yöntemini göndereceği her mesajında belirtmekle yükümlüdür

c) Bir hizmet veya ürün satışı kapsamında, bir gerçek veya tüzel kişi, müşterilerinden, bir ürün veya hizmetin satılması bağlamında, elektronik haberleşme için gereken posta irtibat bilgilerini, kendi benzer ürün veya hizmetlerinin doğrudan pazarlanması amacıyla kullanabilmesi için, müşterilere, kolayca ve ücretsiz olarak, elektronik irtibat detayları toplandığında ve daha sonra her mesaj gönderildiğinde bunların bu amaçla kullanılmasını iptal etme fırsatını açıkça ve belirgin olarak vermesi gerekir.
 

Elektronik Haberleşme Yasası’na göre “Talep Edilmeyen Haberleşme” yasak. Yani bir aboneye “izni dışında” toplu sms gönderilmesi yasak, gönderilen SMS’ler için “iptal” seçeneği sunulması da zorunlu. Pek çok yasa gibi bu da uygulanmıyor.

Yüksek Denetçi Dizdarlı:
“Yasa uygulanmalı, gerekirse operatörlere ceza verilmeli, Bilişim Suçları Yasası da çok önemli”

Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) ve eski Ağır Ceza Mahkemesi Yargıcı, hukukçu Emine Dizdarlı, toplu sms’lerle gönderilen kimi mesajların “Ceza yasası tahtında suç teşkil ettiğini” söyledi.
Dizdarlı, Elektronik Haberleşme Yasası’nın abonelerin izni dışına toplu sms’leri yasakladığını anımsatarak, yeni iletişim mecralarının istismar edilerek kullanılmasının endişe verici boyutlara geldiğini söyledi.
Elektronik Haberleşme Yasası’nı uygulamakla yükümlü Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu’nun gerekirse ilgili operatörlere yasanın emrettiği cezaları vermesi gerektiğini söyleyen Dizdarlı, “Böylece operatörler ve aracı kurumlar, söz konusu servislerin istismar edilmeden kullanılması konusunda çok daha titiz ve özenli davranacaktır” dedi.
Yüksek Yönetim Denetçisi Emine Dizdarlı, bir kişi ya da kurum hakkında doğru bilgi ve delile dayanmaksızın, ispat edilmeyen ithamlarda bulunmanın suç olduğunu belirterek, bunun, kontrolsüz bir biçimde geniş kitlelere yayılmasının da çok daha ciddi sonuçlar ortaya çıkardığına değindi.
Dizdarlı, “Bilişim Suçları Yasası’nın da bir an önce yaşama geçmesinin çok önemli olduğunu” sözlerine ekledi.

 

HABERLEŞME SAĞLAYICISINA
1 milyon dolara kadar cezası var

Elektronik Haberleşme Yasası’nın “Talep Edilmeyen Haberleşme” başlıklı 95’inci maddesinin ihlali, 1 milyon dolara kadar cezayı gerektiriyor. Yasa, Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu’na, ihlali yapanların cezalandırılması için yetki veriyor.
Elektronik Haberleşme Yasası’nın ONSEKİZİNCİ KISIMI, Suç ve Cezalar ile İlgili Kurallar’ı anlatıyor ve İdari Suç ve Cezalar maddesinin 2’nci fıkrasının, D maddesinin, h bendi şunu ön görüyor:
“95’inci maddenin (Talep Edilmeyen Haberleşme) (1)’inci ve (3)’üncü fıkra kurallarını ihlali sonucunda haberleşme sağlayıcısına ihlalin yapıldığı yılda gerçekleştirilen cironun %1’ine kadar ancak her hâlükârda 1,000,000.-USD (Bir Milyon Amerikan Doları)’nı aşmayan idari para cezası verebilir. Ancak söz konusu yıl için toplam ciro hesaplanamazsa, hesaplanabilen en son yılın cirosu esas alınır. Haberleşme sağlayıcısının faaliyete yeni başlamış olması nedeniyle bir yılı doldurmamış olması halinde uygulanacak idari para cezası Kurum tarafından belirlenir.”

Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu Başkanı Kadri Bürüncük:
“Tüketici Hakları Tüzüğü gündemde”

Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu Başkanı Kadri Bürüncük, Elektronik Haberleşme Yasası’na göre, abonelere, bilgileri dışında toplu mesaj göndermenin yasal olmadığını belirterek, “Tüketici Hakları Tüzüğü, bu yasanın uygulanması yönünde bir eksikliği dolduracaktır. Ancak, mevcut yasaya göre abonelere bilgisi dışında toplu sms gönderilemez, eğer gönderilirse, kolayca iptal edilebilmesinin de önerilmesi şarttır” dedi.
Bürüncük, Bilişim Yasası’na yönelik çalışmaların yavaş ilerlediğini, bu yasa içerisinde, bu tür istismarları da ortadan kaldıracak düzenlemeler olmasını istediklerini belirtti.
Bürüncük, son günlerde, toplu sms’ler kanalıyla çeşitli ithamların yapıldığı bilgisinin kendilerine de ulaştığını anlatarak, bu yönde inceleme yapacaklarını sözlerine ekledi.

 

Türkiye’de ‘SMS engelleme servisi’ var

Türkiye’de operatörlerin yanı sıra toplu sms firmaları da “izinsiz sms”lere karşı abonelerine koruyucu hizmet verirken, “izinsiz sms”lerin yasayla da engellenmesi hedefleniyor. Ancak, bu yönde henüz Türkiye’de de, özellikle ticareti tanıtım ve kampanya sms’lerine karşı henüz istenen başarı elde edilemedi.