Filiz Uzun
 

Triatlon sporunu duydunuz mu? Benim çok merak ettiğim ve yapmaya bir türlü cesaret edemediğim bir spordur. İyi bir kondisyon ve birçok sporu beceriyor olmanız gerekiyor. Bisiklet ve koşuda sorun yok. Ama yüzme konusunda iyi bir eğitimden geçmem lazım. Açıkçası yaşımın bu spor için geç olduğunu düşünüyordum ancak öğrendim ki +50 yaş dahi yarışanlar varmış. Geç kalmış sayılmam. 

Triatlon; Yüzme, bisiklet ve koşu yarışlarının arka arkaya belli bir sürede yapıldığı bir spordur. Bu spor eminim zorlu olmasının yanında müthiş adrenalin yüklü bir spordur. Bu alanda dünyanın birçok ülkesinde çok iyi dereceler elde eden sporcularımız var.
5 triatloncu Ironman olmuş ülkemizde ve Ironman olma yolunda hızla ilerleyen 2 Türkiye şampiyonumuz var. Ben ikisi ile de tanışmaktan ve sohbet etmekten keyif aldım.

Her ikisi de şu an Half Ironman Triatloncular. Emine Uluçay ve Kemal Elektrikçi. Açıkçası onları yarışırken izlemeyi çok isterdim. Kemal tam bir atom karınca. Emine çıtı-pıtı görüntüsünün altında birçok sporcuya taş çıkaracak bir sporcu. Çok genç ve çok yetenekliler. Tabii çok çalışıyorlar. Antrenörleri ve hocaları Cem Dağdelen’i de kutlamak lazım. Müthiş bir iş çıkarmış. Hatta Türkiye’ye yarışa gittiklerinde Şampiyon Kıbrıslılar geldi diye karşılanırlarmış. Ne mutluluk, ne büyük gurur.

Birçok kez yazılarımda vurguluyorum, yinelemek istiyorum. Bu ülkede futboldan başka sporlar da var. Triatlon sporunu yapmak her baba yiğidin harcı değildir. Bu spora gönül vermiş ve bu uğurda ülkemizi çok iyi temsil eden bu genç arkadaşlar desteklenmeli. Alkışlanmalı ve teşvik edilmelidir.

Ben onları kutluyor ve takdir ediyorum. Bu yıl birçok yarışta yarışacaklar ve eminim çok iyi başarılar elde edecekler. Şimdiden onları kutluyor, başarılarının devamını diliyorum.

Buyurun onları ve sporlarını sizler de tanıyın…

Emine Uluçay: Evde bisikletim bile yoktu

• F.U: Emine seni tanıyabilir miyiz?
• E.U: Ben Londra’da Beslenme ve Diyatetik okudum. 3.5 sene önce Kıbrıs’a geri döndüm ve Kolan Hastanesinde yarı zamanlı Diyetisyen olarak görev yapıyorum. Ayrıca Genç Basketbolcular ve Kıbrıs Türk Diyabet Derneğinin ortak yürüttüğü bir Avrupa Projesinde yarı zamanlı çalışıyorum. Bir de Cezaevinin yemek menülerini hazırlıyorum bir şirketle birlikte. 21 yaşımdan beridir de yani (5 yıldır) triatlon yapıyorum.

• F.U: Sanırım spora 5 yıl önce başlamadın ama değil mi?
• E.U: Hayır. 3 yaşımdan beri spor yapıyorum. 3 yaşımda jimnastikle başladım. Biz İtalya’da yaşıyorduk ailemle, orada ritmik paten yapıyordum.  Kıbrıs’a taşındıktan sonra bir dönem tenis oynadım. Kısa bir dönem voleybol oynadım. Ve yüzmeye başladım. Hiçbir zaman yüzmeyi sevmedim ama. Lise 1’de de atletizme başladım. Üniversite 2’ye kadar da koştum. İngiltere’de okurken kulübüm vardı. Bir süre ara verdim ve salon sporuna başladım ama anladım ki içinde yarış yoksa pek mutlu olmuyorum. Ve Üniversitenin son yıllarında ise Cem Dağdelen hoca ile tanışarak triatlona başladım. 5 yıldır da triatlon sporcusu ve yarışçısıyım.

• F.U: Triatlon için iyi yüzücü, koşucu ve bisikletçi olman gerekiyor. Bunların hepsini yapıyor muydun?
• E.U: Yıllardır yüzüyordum. Hiçbir zaman A takımı yüzücüsü olmadım ama yüzüyordum. Yıllardır atletizmlerde koşuyordum. Bisiklette ise sadece sosyal sürücüydüm. İtalya’da yaşarken arkadaşlarımla hep sürerdim. Ancak yarışçı değildim. Evde bisikletim bile yoktu.

• F.U: Şu an hangi kulüptesin?
• E.U: Ares Spor Kulübündeyim. Kulübümüz yüzme, atletizm, bisiklet ve triatlon branşlarında faaliyet gösterir.

ÖNEMLİ BAŞARILAR

• F.U: İlk triatlon yarışını nerede yaptın?
• E.U: Kulübe başladığımın ilk 2 yılı Kıbrıs’ta yarıştım.  3’üncü yılımda Türkiye’ye yarışa gittik Kemal Elektrikçi ve Cem Hocamız ile birlikte. 2 yarış yaptım. Birinde 3., birinde de 2. geldim. Bunun yanında Güney Kıbrıs’ta Half Ironman yarışına katıldım. Diğer yarışlara göre daha zorlu bir yarıştır. Geçen yıl hiçbir yarış olmadı Kıbrıs’ta çünkü Triatlon Federasyonu düştü ve hala kurulamadı. 2015 yılında İngiltere’de Avrupa Şampiyonası’nda yarıştık Haziran ayında. Bu yıl yine Türkiye’ye gittik. 3 yarış mecburiydi. Hepsine katıldık. Son olarak yine Türkiye’de Half Ironman yarışı yapıldı. Ona katıldık. Kemal Elektrikçi gayet iyi bir derece aldı, 1200 kişi arasında 5. geldi. Güney Kıbrıs’ta Kemal da ben de 1. geldik.

• F.U: Nasıl Gittiniz İngiltere’ye?
• E.U: Kulübümüz ve Spor Dairesi’nden destek alarak gittik.

• F.U: Kıbrıs’ta bayan triatloncu olduğunu yeni öğrendim ben.  Var mı başka bayanlar senden başka?
• E.U: Aslında bir elin parmağını geçmez. Genellikle yaşları büyük birkaç ablamız var.

• F.U: Triatlon yarışını biraz anlatır mısın nasıl başlar?
• E.U: İlk yarışa yüzme ile başlanır. Bazı yarışlara denizin içinde başlanır, bazılarında iskeleden çivileme atlanır bazılarında (mesela Ironman yarışlarında) dalarak suya girilir. Dubalarla belirlenen yere kadar yüzülür ve dışarı çıkılır. Bisiklet kıyafetleri giyilir. Ayakkabılar ve kask. Bisiklet yarışı başlar. Belirlenen km tamamlanınca yine koşu ayakkabıları giyilerek koşu yerine geçilir. Ve yarış biter. Üç branşta da yaptığınız dereceler toplanır ve sonuç belirlenir. Her yarışta belirlenen mesafe farklıdır. Mesela  Ironman yarışlarında en kısa mesafe 750 metre yüzme, 20 km bisiklet, 5 km koşudur. Olimpik mesafe dediğimiz mesafe ise; 1,500 metre yüzme, 40 km bisiklet ve 10 km de koşudur. Türkiye şampiyonası ve Kıbrıs yarışlarında da mesafeler hemen hemen bu mesafelerde olur.

• F.U: Yaş grupları var bu yarışta değil mi?
• E.U: Evet ben +19 yaş grubunda yarışıyorum. Bayanlarda +19, +30, +40 ve +50 yaş grupları var. Ben geçtiğimiz yıl +19 bayan yaş grubunda Türkiye şampiyonu oldum. Çeşitli yaş gruplarından 30 bayan vardı. Ve diğer yaş gruplarının arasında da en iyi dereceyi yaptığım için genel klasmanda şampiyon oldum. Kemal da +19 erkeklerde şampiyon oldu. (150 erkek arasında 1. geldi)

-------------------------------------------------------------------

Kemal Elektrikçi: En üst nokta Ironman

• F.U: Kemal seni tanıyabilir miyiz?
• K.E: 7 Nisan 1992 doğumluyum. Liseyi Levent Koleji’nde bitirdim. Şu an UKÜ Turizm ve Otel İşletmeciği son sınıf öğrencisiyim. 

• F.U: Sporla ne zamandır ilgileniyorsun?
• K.E: 5 yaşımdan beridir Cem Dağdelen hocamla birlikte yüzüyorum.  12 yaşımda ilk Aquathlon ile başladım yarışmalara. Aquathlon da yüzme ve koşu yarışlarıdır. Daha sonra bisiklet antrenmanlarına başlayarak triatlona geçtim. İlk triatlon yarışı deneyimimi 16 yaşımda Türkiye’de Muğla’da yaşadım. 

• F.U: Yüzme antrenmanlarınızı havuzda mı yapıyorsunuz denizde mi?
• K.E: Havuzda yapıyoruz genellikle. Ancak yaz aylarında denizde de antrenman yapıyoruz. Yarış öncesi bir antrenman programımız oluyor hocalarımız belirliyor. Havuz, deniz, koşu ve bisiklet antrenmanımız oluyor.

• F.U: Her ikinizi de çalıştıran Cem Dağdelen mi? O da Triatloncu mudur?
• K.E: Evet hocamız Cem Dağdelen’dir. Triatloncudur. O da hala yarışıyor. Triatlona Kıbrıs’ta 1998 yılında ilk başlayanlardan biri Cem Dağdelen ve Murat Mehrubeoğlu’dur. İki kişi ile başlandı.

• F.U: Şu an kaç triatloncu profesyonel var?
• E.U: Dünyada triatlonda gelinecek en üst nokta Ironman’dir. Ve daha Türkiye’de bile Ironman olan triatlet yokken Cem Dağdelen Avrupa’da Ironman yarışlarına katılmış ve Ironman olmuş bir triatletdir. Şu an 5 Ironman var KKTC’de. Cem Dağdelen, Murat Muhrubeoğlu, Cemal Şefket, Hüseyin Arman, Çağan Öztuna.

KOŞU, BİSİKLET, YÜZME

• F.U: Şu ana kadar triatlonda, yüzmede ve koşuda birçok yarışta dereceler yaptın. Seni en mutlu eden başarın hangisiydi?
• K.E: Türkiye şampiyonu olmam beni çok mutlu etti. Yıllardır sporla uğraşan biri olarak uğraşlarımın sonucunu bu derecemle aldım.  Türkiye şampiyonu olduğum yarış toplamda 4 yarıştı, ilk yarışta talihsizlik yaşadığım halde (kaza yaptım) diğer 3 yarışta çok iyi dereceler yaptığım için şampiyon oldum.

• F.U:  Triatlonda 3 branşta yarışıyorsunuz. En iyi olduğunuz alan hangisi?
• K.E: Koşu. Sıralama yapacak olursak. 1. koşu, 2. bisiklet 3. yüzme.

• E.U: Ben de koşu. Benim de aynı sıralama olurdu.
• F.U: Hedefiniz nedir?
• K.E: Ironman olmak ve yarışabildiğim kadar yarışmak. Half Ironman’in ideal yaşı 25’dir. Ancak ben 23 yaşımda Half İronman oldum. Hedefim 30’lu yaşlarımda Ironman olmak.
• E.U: Bu yıl ben Ironman yarışlarına giriyorum. Aslında yaşla ilgisi yok, o mesafeleri yapabileceğinizi düşünüyorsanız katılabilirsiniz. Ben 26 yaşındayım, bu yıl bu yarışa katılmayı planlıyorum.

“MANGAL YAKARIZ”

• F.U: Açıkçası Emine fiziğine bakıldığında sporcu olduğunu pek belli eden bir yapın yok. Kasların yok. Çıtı pıtı bir kızsın aslında.
• E.U: Kesinlikle öyle, herkes aynı şeyi söylüyor. Vücudum sporcu fiziği değil. Genetik yapım böyle. Hatta biraz kilo bile aldım. Biz kulüp olarak yemeği seven bir grubuz. 2 saat antrenman yapıp sonra mangal yakıyoruz.  Çok katı kuralcı değiliz yani. Yarış öncesi beslenmemize dikkat ederiz ancak hiçbir zaman öyle kasları belli olan bir yapım olmadı. Oldum olası sağlıklı beslenirim ama.

• F.U: Triatlona meraklı gençler var mı? Kulübünüze gelen başkaları var mı?
• K.E: Bizden sonra gelen bir grup var hatta sevindirici yanı kızlar da var. Önce yüzme ile başlıyorlar çalışmaya. Daha sonra koşu ve bisiklet. Ben de 1. kademe yardımcı antrenörüm. Alt yaşlardaki gençleri de çağırıyoruz bizim antrenmanlarımıza. Çok meraklılar var, geliyorlar. Ben de Emine de yüzme kursu veriyoruz küçük çocuklara yazları...

• F.U: Emine sen bu yıl Ironman yarışlarına gireceksin, peki Half Ironman oldun mu?
• E.U: Evet Half Ironman yarışına 3-4 defa girdim. Bu yıl Ironman yarışına gireceğim.

• F.U: Kadınsın ancak yarışın adı Ironman. Neden Ironwoman yok?
• E.U: Maalesef yarışın adı bu? Man burada humanity anlamında kullanılır aslında.

MESAFELERE GÖRE ANTRENMAN

• F.U: Kemal Half Ironman yarışını ne kadarlık sürede tamamladın?
• K.E: 4 saat 57 dk’da bitirdim. Süre 8 saatti. 8 saati geçirmemek gerekirdi. İyi bir derece yaptım. Benim ilk yarışım olmasına rağmen. Elitler. Yani profesyoneller 3 saatte bitirdiler. Ben Antalya’da ilk kez yapılan yarışta half Ironman oldum.

• F.U:  Nasıl bir çalışma sisteminiz var?
• K.E: Yarıştaki mesafelerime göre çalışırım. 90 km bisiklet süreceksem antrenmanımda o km yapıyorum ki kaslarım alışsın. Yüzme ve koşu için de geçerlidir bu. Mesafelerime göre antrenman yapıyoruz. Antrenmanlarımızı hocalarımız belirliyor. Biz o programa uyuyoruz.

• F.U: Beslenmenize dikkat ediyor musunuz?
• K.E: Antrenörlerimiz bize bu konuda bilgi veriyorlar. Yarış sırasında alıyoruz enerji jelleri. Bol su içiyoruz. Belli bir km’de enerji barı alıyoruz. Kas kramplarımız olmasın diye elektrolit tabletleri alıyoruz. Buna dikkat etmezsek diğer aşamaya geçemeyiz.

• F.U: Kadınların metabolizması daha farklıdır erkeklere göre, sen hem kadın sporcu hem de beslenme uzmanı olarak farklı bir beslenme sistemin var mı?
• E.U: Özellikle kadınlarda ağır spor yapanlarda demir düşüklüğü olabiliyor. Bende de oldu. Bu yüzden takviye alıyorum. Kırmızı et de tüketiyorum, daha fazla ağır antrenmanlardan sonra. Onun dışında yarış öncesi 3 ana öğün, 3 ara öğünümü yiyorum. Antrenmandan 2 saat önce minik bir sandüviç veya bisküvi yerim. Yarıştan 2-3 gün önce karbonhidrat tüketimini çok az artırırım. Abartmam ama. Uzun bisiklet sürüşlerinde molalarda muz yeriz ya da kahve içeriz. Yarış öncesi bulgur yerine pirinç tercih ederim ki posa ve lif fazla alınırsa barsak hareketlerimi etkilemesin. Aslında herkesin metabolizması farklıdır. Herkese göre değişir. 

HERKESİN KENDİ ANTRENMANI

• F.U: Emine bu yıl iki yarışa birden gireceksin sanırım. Çalışmaya başladın mı?
• E.U: Evet. Türkiye şampiyonası ile Ironman yarışı arasında sadece bir hafta var. Türkiye sonrasında da Barselona’da yarışacağım. Sadece Ironman yapacak olsam antrenmanlarım çok farklı olurdu ama şu an kısa mesafe sürüşler yapıp nabzımı ayarlamaya çalışıyorum. İşin iyi yanı antrenman çizelgemizi biz düşünmüyoruz bunu Cem hocamız hallediyor. Herkesin kendi antrenman programı var. Yüzme haricinde birlikte antrenman yapmıyoruz.

• F.U: Daha ne kadar yapacaksın bu sporu?
• E.U: Açıkçası bunu ben de bilmiyorum. Bir kadın olarak önümde ilginç örnekler var. Rum tarafında bir kadın arkadaşımız var. Benden 2 yaş büyük. Hamile bir şekilde yarıştı. Daha sonra çocuğunu normal  doğurduktan 6 hafta sonra yine yarıştı. Hatta 2. geldi. Yani engel yok. Tabii o eğitmendir. Hayatı budur. Ama benim için ne olur bilmiyorum.

• F.U: Sponsorlarınız var?
• E.U: İlk defa bu yıl sponsorum oldu. Merkez Ecza Deposu- Health Aid bana sponsor oldu. Malzemeler ve yurt dışı yarışlarımda bana destek olacaklar. Buradan onlara teşekkür etmek isterim. Sponsor çok önemli. Şu an benim bir bisikletim var ama mesela Ironman yarışları için ayrı bisikletler var. Dünyada birçok yarışçıya bu bisikletleri sponsorları temin ediyor ve gerekli tüm malzemelerini de.
• K.E: Maalesef benim sponsorum yok. Tek sponsorum annem ve babamdır. Aslında sponsor sporumuzu devam ettirmemiz ve yarışlara katılabilmemiz için çok önemli. Çok masraflı bir spordur. Gittiğimiz yarışlara bisikletimizi götürüyoruz. Bu masraflı oluyor. Bisikletlerimizin bakımı, parçaları için sponsorumuzun olması gerekiyor. Çünkü birçok ülkede ülkemizi temsil ediyoruz.

SPONSORLARIN ÖNEMİ

• F.U: Kemal senin bu yılki yarış programın nedir?
• K.E: Bu yıl Lizbon’da Avrupa şampiyonasına katılacağım. Emine ile ben Türkiye şampiyonu olduğumuz için yarışa katılmaya hak kazandık. Türkiye şampiyonasına gideceğiz. Lizbon ve güneydeki yarışlara da katılacağım bu yıl. Ben de sponsor arayışı içerisindeyim. Geçen yıl 11 triatlon yarışında yarıştım. Bunun dışında bisiklet yarışı, koşu ve yüzme yarışlarına da katılıyoruz.

• F.U: Gençlik ve spor dairesinden katkı alıyor musunuz?
• E.U: Çok fazla değil, bazen çok az katkı koyuyorlar. Bizi en çok üzen çok önemli başarılarımız Türkiye şampiyonu olduğumuz zaman bizi yanlarına çağırıp kutlamadılar. Sanırım telefon açtılar o kadar. Buna üzülmüştük.

• F.U: Son olarak söylemek istedikleriniz nelerdir?
• K.E: Ben triatlon sporunun daha çok duyulmasını ve bu spora da destek olunması gerektiğini duyurmak istiyorum. Devletin futbola ayırdığı katkı gibi triatlon sporuna da ayırmaları gerekiyor. Dünyada çok popüler bir spordur maalesef bizde öyle değil çünkü herkes kendi olanaklarıyla yapmaya çalışıyor. Bu da bu sporun ülkemizde gelişmesini engelliyor.
• E.U: Kemal’ın söylediklerine katılıyorum. Bu ülkede futboldan başka sporlar da var ve bizler triatlon sporunda birçok ülkede güzel başarılar elde ediyoruz. Sporumuz desteklenmeli. Sadece devlet katkısı değil sponsor olacak sponsorlara da ihtiyacımız var. Bunun yanında maddi destek dışında manevi desteğe de ihtiyacımız var. Örneğin Nike her hafta bir futbolcuya ödül verir Kıbrıs gazetesinde, diğer sporcular da onore edilmeli mesela. Ayrıca Yenidüzen gazetesi, Adres Kıbrıs dergisine ve başta size çok teşekkür ederiz.