Tüp bebek tedavisinden önce yapılması gereken test ve tetkikler nelerdir?
Standart testler, kadında hormon değerlerini ölçerek yumurta rezervi ve yumurtalık fonksiyonu hakkında bilgi almayı hedefler. Erkekte ise sperm incelenir ve sperm parametrelerinde genel anlamda bir sorun olup olmadığına bakılır.
YENİDÜZEN ADVERTORIAL
Çiftlerden birçoğu bir yılı aşkın bir süredir düzenli bir cinsel yaşantıya sahip olmalarına rağmen gebelik elde edememektedir. Diğer bir yandan, birçok çift gebelik elde edebilmekte fakat gebelik kısa bir müddet sonra düşük ile sonuçlanmaktadır. Her iki gruptaki çiftler de 'infertil' olarak adlandırılmaktadır. Yani, infertilite sadece gebelik oluşmayan durumlarda değil, gebelik oluşmasına rağmen gebeliğin sürmemesi ve canlı doğumla sonuçlanmaması durumlarında da kullanılan bir tabirdir. Kısacası, hem tekrarlayan düşükleri olan çiftler, hem de hiç gebelik elde edemeyen çiftler infertil olarak adlandırılmaktadırlar. Fakat, bu noktada çok önemli bir ayrım yapmak gerekecektir. Her ne kadar da farklı kategorilerdeki çiftler aynı gruba kavram itibarı ile dahil edilseler de bu çiftlerde izlenecek olan tetkikler ve araştırma yöntemleri farklı olacaktır. Aslında, standart testler ile infertilite araştırmasına başlansa bile, her çift kendilerine göre farklılıklar göstereceğinden, yine her çift için izlenecek yol biraz farklı olacaktır. Kıbrıs Tüp Bebek Merkezi başhekimi Doç. Dr. Savaş Özyiğit, bu konuda önemli bilgiler veriyor.
Standart testler, kadında hormon değerlerini ölçerek yumurta rezervi ve yumurtalık fonksiyonu hakkında bilgi almayı hedefler. Erkekte ise sperm incelenir ve sperm parametrelerinde genel anlamda bir sorun olup olmadığına bakılır.
Kadın İçin Gerekli Testler
Kadın için yapılacak olan ilk testler yumurtlama düzeylerini ve genel olarak hormon dengesini takip etme amacı ölçülen FSH, LH, Estradiol, Prolaktin, TSH, ve AMH hormon testlerini içermektedir. Bu testler adetin 2 ila 4. günleri arasında yapılmasının önemi vardır. Farklı ülkelerde, hatta ayni ülkede farklı laboratuvarlarda farklı ölçüm birimleri olabildiği için bu testlerin her birinin ölçüldükleri laboratuvarın referans aralığında değerlendirilmeleri gerekmektedir.
Over (yumurtalik) rezervinizin en net göstergesi bugüne dek FSH hormon değeri olarak bilinmekte idi. FSH değerinin yaş ilerledikçe yüksek seviyelere çıkması, yumurtalık rezervinizin azaldığı, hatta yumurta kalitesinin düştüğü anlamına gelebilir. Fakat bilinmesi gerekir ki, FSH hormonunun kan değerine etkisi zaman alabileceği için, hastanın over rezervindeki sıkıntıları hemen gösterememesi gibi bir problem olabilir. Bununla birlikte, FSH farklı hormonlardan veya unsurlardan kolayca etkilenebilecek bir hormondur. Bu yüzden, tek başına FSH hormon değerine bakmak yanıltıcı olabilir. Anti Mullerian Hormon (AMH) hormon değerinin ölçümü, over rezervinin belirlenmesi açısından daha net bir tablo ortaya çizecektir. AMH hormon testinin değeri, tedaviniz sırasında kullanılacak olan ilacın dozunun ayarlanmasında önemli bir rol oynayacaktır.
Erkek İçin Gerekli Testler
Erkek için yapılacak olan ilk etap tetkiki, sperm testidir (spermiyogram). Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 2010 standartlarına göre aşağıdaki standartlar belirlenmiştir:
Konsantrasyon: >20 milyon/ml
Motilite: > 50%
Morfoloji: >30% normal yapıya sahip olmalıdır
Beyaz küre (yuvarlak hücre): < 1 milyon/ml
pH: 7.2-7.8
İlk kez test yapacak olan çiftler için yukarıdaki ilk etap testlerini yaptırmak uygun olacaktır. Fakat tekrarlayan gebelik kaybı olan kişilerde (tekrarlayan düşükler) farklı bir yol izlenmelidir. Gebeliğin devam edememesinin sebeplerinin araştırılması gerekir. Gebelik kayıplarının gerçekleştiği zaman aralığının bilinmesi ve ilk etap testlerinin sonuçlarının yanı sıra, genetik karyotip analizi yapılması ve kromozomların incelenmesi, kadında trombofili gen paneli taraması yapılması gerekli olacaktır.
Tekrarlayan tüp bebek başarısızlıkları için daha ileri seviye araştırma yapılması gerekir. Mesela histerosalpingografi (HSG) tetkiki yapılarak rahmin yapısının detaylı bir şekilde incelenmesi önemli bir adımdır. Bununla birlikte karyotip analizi ve trombofili gen paneli testleri bu hasta grubu için de uygun olacaktır. Ayrıca ileri seviye enfeksiyon testlerinin de yapılmasında yarar vardır.
İnfertilite testlerine dair daha kapsamlı bilgiye ulaşmak için, Kıbrıs Tüp Bebek Merkezi’nin infertilite test ve tetkikleri sayfasını ziyaret edebilirsiniz.