Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda, 124 milyon 386 bin 800 TL’lik Turizm ve Çevre Bakanlığı bütçesi görüşülüyor.

TATAR
Turizm Bakanlığı bütçesi üzerine ilk sözü UBP Genel Başkanı Ersin Tatar aldı.

Turist sayısının artırılması için ulaşımın önemli olduğunu kaydeden Tatar, ulaşım konusundaki sorunların giderilmesi için ne gibi adımlar atıldığını sordu.

Tatar, “Madem uçuşlarda sıkıntı var, Larnaka’da da sıkıntı var… Ulaşımda sadece havayı değil denizi de düşünmek lazım. Turizm için limanlara da önem verilmeli. Yat limanlarına ihtiyaç var” şeklinde konuştu.

Turizm sektörünün daha da gelişeceğine inandığını belirten Tatar, “St.Hilarion Kalesi, Bellapais Manastırı başka nerde var? Hiçbir yerde. Bu ülkede bizim bile görmediğimiz eserler var... Kumu, güneşi bir yere bırakın, kültürel turizmin de geliştirilmesi lazım. Bunun da reklamı yapılmalı. Ancak bu alandaki paralar bilimsel temelde harcanmalı. Parayı iyi değerlendirmek, yerinde harcamak lazım. Reklamlar İngiltere’deki metro üzerinden değil, sosyal medyadan yapılmalı” dedi.

Tatar, Meclis kürsüsünden vatandaşın ve yatırımcının duygu ve düşüncelerini paylaştığını da ifade ederek, “Bu devlet kimsenin keyfiyetiyle yönetilemez. İcraatlar hukuk düzeninde yapılmalı” dedi. 

Dome Otel konusunda da konuşan Ersin Tatar, “Kıbrıs’ın en değerli yerinde olan tesisin sözleşmesi bitti. Buraya ciddi yatırım gerek. Dome Otel için ihale yöntemi çalıştırılmalı. Şimdiki yapıyla oraya yatırım yapılamayacağı aşikar. Hükümet turizme sahip çıkmalı. Bu konuları daha çok çalışmak lazım” şeklinde konuştu.

“Her şey dahil” uygulamasıyla ülkeye gelen turistlerin ülkede para harcamadığını söyleyen Tatar, “Harcama yapacak turisti buraya çekmeliyiz. Esnaf da, taksici de, restorancı da kazanmalı” dedi.

Turizm Bakanlığı bütçesinin 50 milyon TL kadar azaldığını kaydeden Tatar, “Bu bütçede sıkıntı var. Rakamlara, gidişata ve duyduklarıma göre turizm için sıkıntılı bir yıl olacak” değerlendirmesinde de bulundu. 

“TURİZMİN EKONOMİYE KATKISINI İYİ ÖLÇMEK GEREK”
Ekonominin yüzde yüz kayıt altında olmadığını, bu nedenle şans oyunları gibi alanlardan KKTC bütçesine ne kadar katkı geldiğinin bilinemediğini belirten Tatar, “Turizmin ekonomiye katkısını iyi ölçmek gerek. Turizmden ve eğitimden nasıl bir katkı alıyoruz? Bunu bilmek, bütçede alınacak pay için de çok önemli” şeklinde konuştu.

Mağusa-İskele-Yeniboğaziçi emirnamesi konusuna da değinen Tatar, Turizm Bakanı’nın da, hükümete mensup milletvekillerinin de emirname konusunda yeteri kadar bilgisi olmadığını savundu.

Konuşmasında, Maliye Bakanı Serdar Denktaş’ın bir gazetede bugün yayımlanan açıklamasına da işaret eden Tatar, “ ‘Asla UBP ile olmazmış’. Sanki biz seninle hükümet kuruyor muyuz ki? Durup dururken bu açıklama da nereden çıktı?” ifadelerini kullandı. 

ARIKLI
Tatar’dan sonra YDP Genel Başkanı Erhan Arıklı söz aldı.

Arıklı, Turizm Bakanlığı’nın bütçesinin azaltıldığını kaydederek, “Bu ülkeye gelir getiren belki de en önemli bakanlık Turizm Bakanlığıdır. Turizm Bakanlığı bir koyar, 40 alır. ‘Daha fazla tanıtım yap’, ‘turist getir’ diye bakanlığın önünü açacağınıza bütçesini kısarak bakanlığa engel oluyorsunuz. Bu bütçeyle Fikri Ataoğlu’nun turizmini patlatmasını bekliyorsunuz… Patlayacak ama nasıl patlayacağını hep birlikte göreceğiz” ifadelerini kullandı.

“TURİZMDEKİ TEŞVİK SİSTEMİNDE CİDDİ SUİİSTİMALLER VAR”
Arıklı, turizmdeki teşvik sisteminde ciddi suiistimaller olduğunu savunarak, “Birçok acente ve firma devleti haraca bağladı. Kıbrıs'In güneyinden gelen turiste teşvik vermek kendi ayağımıza kurşun sıkmak, Ercan’ı öldürmek demektir” dedi.

Arıklı, otellerin doluluk oranlarında gerilemeler olduğunu söyleyerek, “Hem doluluk oranında hem de geceleme oranında ciddi düşüş olduğunu kabul etmek gerek. İngiltere pazarında daralma söz konusu. İngiltere pazarını kaybetmemeliyiz. Tanıtım sadece fuarlara katılmakla olmaz. Turizm pastası büyük. Herkes kendine buradan pay çıkarmak için ciddi bütçelerle çalışıyor. Bizim de yeni pazar arayışına girmemiz, Orta Asya ve Uzakdoğu konusuna eğilmemiz gerek” şeklinde konuştu. 

Uçuşlar, yenilenen sözleşmeler, CMC atıkları konusunda da konuşan Arıklı “Bu kadar kırpılmış bir Turizm Bakanlığı bütçesine onay vermeyi düşünmüyorum” dedi.

TOROS
CTP milletvekili Fikri Toros da bütçe üzerine söz aldı. 

Toros, “Turizmden bahsederken önce alt yapımızı geliştirmemiz lazım. Sürdürülebilir ve çağdaş bir çevre politikası olmayan ülkede turizm için uygun bir alt yapıdan söz etmemiz mümkün değil. Ulaşım da önemli. Yükselen turizm için ulaşım önemli. Cruise gemisi hatlarının geliştirilmesi lazım” şeklinde konuştu.

Ülkede sürekli uçak konuşlandırılmasının turizm için önemli olduğunu belirten Toros, Turizm Bakanı Fikri Ataoğlu’nun tanıtım etkinliklerini takip ettiğini ve başarılı bulduğunu söyleyerek, tanıtım ve reklamların geliştirilmesinin önemli olduğunu kaydetti. 

“TARİHİ MİRASA ÖZEN GÖSTERİLMELİ”
Tarihi mirasa özen gösterilmesi gerektiğini belirten Toros, “Tarihi mirasa gereken önemi yeterince vermiyoruz. Turizm Bakanlığı bunu öncelikler arasına almalı” dedi.

Agro turizm, tarihi şehir ve butik oteller için teşvik sistemlerinin yeniden düzenlenmesi gerektiğini söyleyen Toros, “Teşviklere ön koşul da konmalı. Yerli istihdam ve yerli ürünlerin kullanılması da ön koşullar arasında olmalı. Biz emeğin yüzde 87’sini ithal ediyoruz. İthal emeğin olduğu bir sektör devlete nasıl bir kazanım getirir ki bu sektöre teşvik edilsin” dedi.

Otellerdeki “her şey dahil” uygulamasının kriterlere dayandırılması gerektiğini ifade eden Toros, “Sayın Bakan bu konuya da eğilmeli. Bu uygulama her yerde olmamalı” şeklinde konuştu.

Şans oyunlarına ve ülkede düzenlenen kongrelere işaret eden Toros, “Sağlık, kültür ve agro alanlarında ürün geliştirmek ve onları tanıtıma katmamız şart. Ülkeye yeni pazarlar katmak gerekli” dedi.

CANALTAY
UBP milletvekili Resmiye Canaltay da bütçe üzerine konuşmasında, otellerdeki doluluk oranlarında düşüş olduğunu söyleyerek “Nerede tanıtım yaptık, nerede yapmadık? Bu yıl turizmde sınıfta kalmak çok zordu ama biz kaldık. Ve tarihe geçtik. O gayret ve vizyon ortaya konmadı. Fırsat değerlendirilmedi” dedi.

Pazarlamada da çok geri kalındığını savunan Canaltay, “40 bin turist eksiğimiz var” şeklinde konuştu.

Canaltay, “Charter seferler yok edildiği için turistler azalıyor. Türkiye’de de imajımızın nereye gittiği belli. KKTC açık hava müzesi gibi ama bunun reklamını başarılı şekilde yapamadığımız için bizi hep kötü algılatmaya çalışıyorlar” dedi. 

Uçak fiyatlarındaki pahalılığa da işaret eden, ülkede bir uçak şirketi kurulması gerektiğini belirten Resmiye Canaltay, “Yaz aylarında sefer sayılarını artırıp fiyatları düşürmezsek maalesef Türkiye’den gelecek turistler de azalacak. Bütçede de böyle bir düzenleme görmedim” şeklinde konuştu. 

Yeni turizm alanları konusundaki çalışmaların ne aşamada olduğunu soran Canaltay, “Yabancılar 5 yıldızlı otellerde konaklamak istemiyor” dedi. 

2019 teşvikleri için nasıl bir çalışma yapıldığını soran Canaltay, atıl durumdaki otellerin ara eleman yetiştirilmesi için kullanılabileceğini ifade etti. 

İleriki yaş turizmi için de atım atılması gerektiğini belirten Resmiye Canaltay, çevre konusunda da konuştu. Canaltay, naylon konusundaki uygulamayı olumlu değerlendirdiğini söyledi.

Turizmdeki teşvikler konusunda usulsüzlük olup olmadığı konusundaki denetimleri soran Canaltay, “Turizm aslında çok çeşitli. Biz 12 ay turizm yapabiliriz. 12 ay tanıtım yaparsak tabi…Pazarlamada hangi ülkelerin hedef seçileceğini acentelerle görüşün” dedi.