Türkiye’den ithal ENFLASYON
Dövizin etkin olduğu ekonomimizde Türk Lirası’nın da giderek değer kaybetmesi, Devlet Planlama Örgütü’nün enflasyon verilerine de yansıdı; KKTC, Venezuela ve Arjantin’in ardından dünyanın en yüksek üçüncü enflasyonuna sahip ülkesi konumuna geldi
Dünyanın en yüksek enflasyonuna sahip ülkeler
1- Venezuela
2- Arjantin
3- KKTC
4- Türkiye
5- Nijerya
Dövizin etkin olduğu ekonomimizde Türk Lirası’nın da giderek değer kaybetmesi, Devlet Planlama Örgütü’nün enflasyon verilerine de yansıdı; KKTC, Venezuela ve Arjantin’in ardından dünyanın en yüksek üçüncü enflasyonuna sahip ülkesi konumuna geldi
Kıbrıs İktisat Bankası Hazine Grup Müdürü Emre Değirmencioğlu, KKTC’nin dünyada en yüksek enflasyona sahip üçüncü ülke olduğunu açıkladı
YENİDÜZEN’e konuşan Devlet Planlama Örgütü (DPÖ) Müsteşarı Ödül Muhtaroğlu ise 2001 yılından itibaren en yüksek altı aylık hayat pahalılığı oranının bu yıl yaşandığını belirtti.
Muhtaroğlu, 2017’de yıllık enflasyonun % 15.02 iken bu yıl % 19.41’e ulaşmasıyla % 4.4 fark oluştuğunu belirtti. Muhtaroğlu, geçen yıla göre enflasyonda önemli oranda artışlar olduğunu vurguladı.
YENİDÜZEN (Özel)
Dövize odaklı ekonomik yapı ve Türk Lirası’nın da giderek değer kaybetmesi, Devlet Planlama Örgütü’nün (DPÖ) enflasyon verilerine de yansıdı. KKTC, Venezuela ve Arjantin’in ardından dünyanın en yüksek üçüncü enflasyonuna sahip ülkesi konumuna geldi.
Kıbrıs İktisat Bankası Hazine Grup Müdürü Emre Değirmencioğlu, DPÖ verilerine göre piyasa değerlendirmesi yaptı, KKTC’nin dünyada en yüksek enflasyona sahip üçüncü ülke olduğu açıkladı.
Değirmencioğlu, KKTC’nin Venezuela ve Arjantin’in ardından dünyanın en yüksek üçüncü enflasyonuna sahip ülkesi olduğunu aktardı.
YENİDÜZEN’e değerlendirmelerde bulunan Devlet Planlama Örgütü (DPÖ) Müsteşarı Ödül Muhtaroğlu ise 2001 yılından itibaren en yüksek altı aylık hayat pahalılığı (enflasyon) oranının bu yıl yaşandığını belirterek, döviz kurlarındaki aşırı yükselmelerin enflasyon oranının artmasına neden olduğunu açıkladı.
//
Değirmencioğlu: “En yüksek enflasyona sahip ülke KKTC”
Finans uzmanı Emre Değirmencioğlu, “KKTC’nin dünyada en yüksek enflasyona sahip üçüncü ülke olduğunu” belirtti.
Değirmencioğlu, ülkelerin enflasyon oranı ve Merkez Bankalarının uyguladığı faiz oranlarına göre “politika faizi enflasyonun altında kalan tek ülke”nin de yine KKTC olduğunu kaydetti.
“Türkiye’deki seçim belirsizliğinin atlatılmasının ardından en düşük 4,56 seviyelerine kadar gerileyen Dolar, önceki gün 4,72 TL seviyesinin üzerine tırmandı. Dövizin dengesiz seyri ve tırmanışı, ülkedeki enflasyonu da giderek tırmandırdı” diyen Değirmencioğlu, enflasyonundaki hızlı yükselişle 2007’den bu yana ülkede görülmeyen bir sonuç yaşandığı belirtti.
Haziran ayındaki bu yükselişi değerlendiren Değirmencioğlu, şunları ifade etti:
“Haziran ayında % 19,41 seviyesine ulaşan enflasyonun alt kalemleri incelendiğinde, genele yayılan bir fiyat baskısının hakim olduğunu görüyoruz. Keza, 12 ana harcama grubunun 11 kaleminde yükseliş görülürken, 11 kalem arasında % 1’in üzerinde artış gösteren 8 kalem bulunuyor. En yüksek artış % 6,20 ile lokanta ve oteller kaleminde gerçekleştiğini görüyoruz. Biraz da magazinsel taraftan yaklaşırsak: Haziran ayında en yüksek artış kaydeden 20 mal ve hizmet grubu içerisinde 17 kalem gıdaya ait. Aralarında limon fiyatı % 195 artış ile ilk sırada yer alıyor. Son günlerde Türkiye sosyal medyasını sallayan soğan ve patates fiyatlarına bakınca, Haziran ayında KKTC’de en yüksekler arasında olmasa da, patates fiyatı % 31; soğan fiyatı ise % 38 artış kaydetmiş.”
//
Dünyanın en yüksek enflasyonuna sahip ülkeler
Emre Değirmencioğlu’nun kaynak gösterdiği DPÖ verilerine göre; dünyanın en yüksek enflasyonuna sahip ülkeler Venezuela, Arjantin, KKTC, Türkiye ve Nijerya oldu.
Söz konusu verilerde Manşet Enflasyon ve Merkez Bankası Politika Faizi tablosuna yansıyan oranlar yer aldı.
İlk beşe giren ülkelerin tümünde Merkez Bankası Politika Faizi, Manşet Enflasyon faizinden yüksek oranda seyrederken, sadece KKTC’de bu oranın altında kaldığı görüldü.
Tabloda en yüksek enflasyona sahip ülkelerden Arjantin’in Manşet Enflasyonu yüzde 26,40 iken Merkez Bankası Politika Faizi’nin yüzde 40 olduğu görüldü.
KKTC’de ise bu oran şöyle; Manşet Enflasyon yüzde 19,41, Merkez Bankası Politika Faizi yüzde 11…
Türkiye’de ise yüzde 15,39 olan Manşet Enflasyona karşın, Merkez Bankası Politika Faizi yüzde 17,75 olarak yer aldı.
///
Muhtaroğlu: “Son 17 yılın en yüksek altı aylık enflasyonu yaşanıyor”
Devlet Planlama Örgütü (DPÖ) Müsteşarı Ödül Muhtaroğlu, 2001 yılından itibaren en yüksek altı aylık enflasyon oranının bu yıl yaşandığını belirterek, döviz kurlarındaki aşırı yükselmelerin enflasyon oranının artmasına neden olduğunu açıkladı.
Muhtaroğlu; 2018 Haziran ayında aylık enflasyon oranının % 2.94, son 6 aylık (Ocak- Haziran) enflasyonun toplamının % 12.11 olduğunu belirterek, Haziran 2017 ile Haziran 2018’i kapsayan bir yıllık enflasyon oranının ise % 19.41 olduğunu aktardı.
2017 yılının ilk 6 ayında enflasyon oranının % 7.68 olarak çıktığını anımsatan Muhtaroğlu, 2018’e göre % 4.41 fark meydan geldiğini söyledi. Muhtaroğlu, 2017’de yıllık enflasyonun % 15.02 iken bu yıl % 19.41’e ulaşmasıyla % 4.4 fark oluştuğunu belirtti. Muhtaroğlu, geçen yıla göre enflasyonda önemli oranda artışlar olduğunu vurguladı.
2001 yılından itibaren en yüksek altı aylık enflasyon oranının bu yıl yaşandığına dikkat çeken Muhtaroğlu, şunları aktardı:
“Bu yıl altı aylık enflasyon toplamı % 12.11 çıktı. Baktığımız zaman en son 2001’de bu rakam %.39.2 olarak yansımıştı. O tarihten bu yana en yüksek enflasyon oranı bu yıl yaşandı. Bir de 2017 Haziran’dan 2018 Haziran’a olan yılık enflasyon % 19.41 çıkarken, 2003 yılında ise % 25.5 enflasyon oranı olmuştu. 2003 yılından sonra da en yüksek yıllık enflasyon bu yıl yaşandı” dedi. .
“Döviz kurlarındaki yükselme enflasyonu artırdı”
Muhtaroğlu, enflasyonun yüksek çıkmasının en önemli nedeninin döviz kurlarındaki aşırı yükselmelerden kaynaklandığını dile getirdi. Muhtaroğlu, “Dikkatiniz çekerim; % 12.11’lik altı aylık toplam enflasyonun % 6.59’u son iki ayda gerçekleşti. % 6.59 Mayıs ve Haziran ayından çıkan enflasyonlardan oluşan rakamdır. Bu iki ay enflasyon oranının yüksek çıkmasına neden oldu. Çünkü Mayıs ayında % 3.65, Haziran ayında da % 2.94 enflasyon oranı çıktı. Ondan önceki 4 aylık periyotta enflasyon çok daha düşüktü. Yaklaşık % 5.5 oranında dört aylık bir enflasyon varken, son iki ayda yaklaşık % 6.5 düzeyinde bir enflasyon ile karşılaştık. Bu da bize gösterdi ki son 2 ayda döviz kurlarından oluşan aşırı artıştan dolayı bütün piyasaya, bütün mal ve hizmet guruplarına zam şeklinde dönüştü” dedi.
“İthalat ve hesaplamalar dövize dayalı”
İthalatı yoğun bir ülke olduğumuzu, yurt dışından gelen çoğu ürünü döviz bazında geldiğini anımsatan Muhtaroğlu, ürünlerin gümrük girişlerindeki hesaplarının da döviz bazında değerlendirildiği için dövizdeki artışın bu ürünlerin fiyatlarını yukarılara çektiğini vurguladı.
Bunun yansıra gerek üniversitelerin gerek birçok özel okulun döviz bazında olmasının hayat pahalılığını yukarıya çektiğini aktaran Muhtaroğlu, araba satışları yansıta ev kiralarının çoğunlukla döviz üzerinden olmasının da enflasyonu yukarıya çektiğini belirtti.
Haziran ayında ana mal grubuna giren ürünler ile ilgili de bilgi veren Muhtaroğlu, şunları aktardı: “
Örneğin lokanta ve oteller gurubunda artışlar oldu. Özellikle de otellerin ücretlerinde önemli artışlar tespit ettik. Düğün salon masraflarında, yurt dışı turlarında, uçak biletlerinde önemli oranda artışlar oldu. Taze meyve, sebze fiyatları yükseldi. Sağlıkta yine doktor muayene ücretlerinde yükseliş tespit ettik. Boya- badana işlerinde artış tespit ettik, giyim ve ayakkabı ürünlerinde artışlar oldu. Alkollü içecekler de bira, rakı ve viskide artışlar oldu. Cep telefon cihaz satışlarında artışlar tespit ettik. Bunlar belli başlı artışlardır”
“Türkiye’den pahalıyız”
DPÖ Müsteşarı Ödül Muhtaroğlu, Türkiye’deki enflasyon oranı ile Kuzey Kıbrıs’taki enflasyon oranı arasında karşılaştırma da yaparak, Kuzey Kıbrıs’ta enflasyon oranının daha yüksek olduğunu söyledi. Muhtaroğlu, “Haziran ayı Türkiye enflasyon rakamı % 2.61 iken biz de % 2.94’dür. Kuzey Kıbrıs % 0.34 daha pahalıdır. Altı aylık enflasyon oranı Türkiye’de % 9.17 iken bizde % 12.11 yani Kuzey Kıbrıs % 2.94 daha pahalı. 2017 Haziran’dan 2018 Haziran’a baktığımızda % 15.39 iken bizde % 19.41 yani % 4.02 puan daha yukardayız” dedi.
Kuzey Kıbrıs’ta birçok ürünün ithalat yoluyla gelmesinin, Türkiye’de de üretimin daha fazla olması nedeniyle enflasyonun daha düşük olduğunu aktaran Muhtaroğlu, “Türkiye’de okul harçları ve kiralar hemen hemen TL ile fiyatlandırılır. En önemli farklar ithalattan kaynaklanan, Türkiye’de mal ve hizmet üretiminin daha yoğun, biz de daha az olması ve bizim ithalata daha bağımlı olmamız etkilidir. Türkiye’de araba satışları, ev kiraları, okul ücretleri genellikle TL, biz de dövizle fiyatlandırılmasından dolayı bizim enflasyonumuz Türkiye’den yüksek çıkıyor” dedi.
“Hükümet iki zammı da engellemesiydi enflasyon daha da yükselecekti”
Önemli bir konuya daha değinen Muhtaroğlu, Hükümetin akaryakıt ve elektrik zamlarının yapılmasını engellemesinin doğru olduğunu bunun hayat pahalılığını daha da yükseltmesini engellediğini vurguladı. Hükümet akaryakıt ve elektrik zammını engelledi. Bunu engellerken de Fiyat İstikrar Fonu’ndaki gelirlerinden vazgeçti. Bunlar doğru adımlardı. Eğer bu zamlar olsaydı enflasyon bugün çok daha yukarı çekilecekti ve hayat pahalılığı çok daha artacaktı, insanların satın alım gücü de daha aşağılara düşecekti. Çünkü biliyorsunuz akaryakıt ve elektrik zammı birçok sektörü de zincirleme olarak olumsuz etkiliyor ve piyasayı daha da pahalılaştırıyor. Dolayısıyla Hükümet bu zamları yapmamakla hem enflasyonun daha da yukarılara çıkmasını engelledi hem de vatandaşın satın alma gücünün düşmesini de engellemiş oldu.”
“Yıllık bazda Türkiye’den 4 puan yukarıdayız”
Öte yandan Muhtaroğlu, sosyal medyada çıkan bazı haberlere göre ülkede enflasyon oranının Türkiye’den daha düşük çıktığı belirtildiğini ancak ülkemizdeki enflasyon oranıyla ilgili yapılan açıklamaların hatalı olduğunu ve halkın yanlış bilgilendirilmemesi gerektiğini söyledi. Sosyal medyada yayınlanan haberde Türkiye’nin yıllık enflasyon rakamı ile Kuzey Kıbrıs’ın altı aylık enflasyon rakımının karşılaştırıldığını ve bunun doğru olmadığını belirten Muhataroğlu, bunlara itibar edilememesini aktardı. Muhtaroğlu, KKTC enflasyon oranının yıllık bazda Türkiye’den 4 puan yukarıda olduğunu da aktardı.