Arda Giz roman serisinden bahsetmesini istiyorum. Konusu, yol alış şekli. Ayrıca devamlılığı olan böylesi seri-romanlar okur açısından nasıl bir öneme sahip olabilir diye soruyorum.

Arda Giz, gençler için yazdığım ama yetişkin bilimkurgu okurlarının da takip ettiği bir seriye dönüştü. Özel hayatını, okulunu ve aldığı gizli ajan eğitimini dengelemeye çalışırken sürekli bocalayan genç bir casusun maceraları… Serinin üçüncü macerası Sardunyaların Gazabı geçen haftalarda okurla buluştu. Şu anda Türkiye dışında İtalya, Belçika, Hollanda ve Brezilya’da da yayımlanıyor (yakında Yunanistan baskısı çıkacak). Gurur duyduğum bir şey… Bu sayede seri Kıbrıs Türk edebiyatını ülkemizin adını dahi duymamış insanlara taşıma şansı verdi, veriyor. Avrupa’da bile hâlâ Kıbrıs’ı Yunan adası zanneden bir çoğunluk var. 

Röportajlarımda mutlaka Kıbrıs’ın Kuzey’inde farklı bir ülke olduğumuzun altını çiziyorum, kitap arkasında ya da yazar bilgilerinde yer almasına dikkat ediyorum.

Devamlılığa gelince, okur sevdiği karakteri tekrar görmekten keyif alır. Bunu kendimden biliyorum J Ayrıca serinin her romanı ayrı bir (ya da iki) maceraya yer veriyor. Yani, illâ ki birinci kitaptan başlanacak diye bir durum söz konusu değil. Romanlar birbirinden bağımsız, sadece karakterler aynı…

Arda Giz serisi için kendisiyle başka mecralarda yapılan söyleşilerde “weird eco-novel” türünde tanımlaması yapılmaktadır. “weird eco-novel” türünü okurlarımız için açmasını istiyorum...

Eko-roman, yani ekolojik konulara değinen roman, son yıllarda okurun sık sık karşılaştığı bir türdür. Küresel ısınma, iklim krizi, plastik kirliliği gibi sorunlarımız arttıkça, bu türde ürün veren yazarlar da arttı. Ancak ekolojik romanın “weird eco” olabilmesi için fantastik roman, bilimkurgu ya da korkuyla harmanlanması gerekiyor. Ben weird-eco yazarken daha çok bilimkurgudan etkileniyorum.

Çeviri yayınların, editörlük çalışmalarız yanında önemi bir alanda daha ürün vermektedir Ünver Alibey. Çocuk Edebiyatı. Ben bu türü biraz “ateşten gömlek” gibi görüyorum. Çünkü karşınızdaki okur; bir çocuk ve onlara hitap ederken, çok daha dikkatli, yapıcı, geliştirici olmak durumundasınız. Bu alanda da üretim yapmaya kendisini neyin yönlendirdiğini merak ediyorum. Bunu yanında merakıma, bu türdeki çalışmalarında nelere dikkat ettiğini, küçük okurlara neler vermek istediğini de ekliyorum...

Asıl mesleğim öğretmenlik olduğundan çocuk edebiyatına bir yatkınlığım var, evet. ‘’Ateşten gömlek’’ olduğu ise doğrudur ama birilerinin çocuklar için de bir şeyler yazması lâzım, değil mi? Meselâ çevre felaketleri konusu… Bu sorun konusunda farkındalık oluşturmaya ilkokul yaşındaki çocuklarla başlamamız gerektiğine inanıyorum. Ancak sekiz yaşındaki çocuğa, ‘’Şayet bir an önce petrolden vazgeçilmezse, yaşayacak bir geleceğiniz olamayacak, havasızlıktan boğulacaksınız!’’ diyecek halimiz yok herhalde. O zaman ne yaparsınız? Çocuklara cazip gelecek bir karakter oluşturursunuz, bu karakter maceradan maceraya koşarken bazı çevre sorunlarıyla karşılaşır, eğlenceli ya da komik bir dille, insanların bazı çevre felâketlerine yol açtığı, bunlara bir çözüm bulunması gerektiği de çocuğa iletilir.

Temizlik alışkanlığı konusuna mı değinmek istiyorsunuz? Bu da yazdığınız kitapta nasihat vererek yapılacak iş değil. Bu sefer ne yaparsınız? Kitabınızda odasını derli toplu, temiz tutmayı seven bir çocuk karakterle sevmeyeni konuşturursunuz. Okurunuz o ikilinin diyaloglarından alacağını alır.

Yabancı dillerden Türkçeye gerçekleştirdiği çeviri romanlar ve antoloji çalışmaları da Ünver Alibey’in yayın yelpazesi içerisinde. Bu çalışmalar hakkında bilgi vermesini istiyorum kendisinden...

Çeviri yapmaya kitap yazmaya başlamadan çok önce başladım. Antoloji derlemeleri ise oldukça yeni… Pandeminin hemen öncesine dayanıyor. Uzun süredir yayıncılık dünyasındayım. Pek çok değerli yazarla karşılaşıyorum ama Türkçe’ye çevrilmediklerinden okurlarımız onları tanıyamıyor. Ben de değişik ülkelerden tanıdığım, yazdıklarından keyif aldığım yazarların hikâyelerini derleyerek Türk okuruna tanıttım. Bu sayede İrlandalı Colin O’Sullivan ile İtalyan Chiara Di Giorgi yayıncılar tarafından fark edildi ve bir yıl içinde diğer eserleri de çevrilmeye başlandı. Darısı diğerlerinin başına…

Aynı durum yabancı ülkelerde de görülüyor. Türk yazarları İtalya’da tanınmaya, oradaki yayınevleri benden başka antolojiler istemeye başladı. Ben de elimden geleni yapmaya çalışıyorum. Meselâ şu anda üstünde çalıştığım üç antoloji daha var.

Kıbrıslı okurları nasıl değerlendirdiğini merak ediyorum. Edebiyatın hangi türlerine daha fazla ilgi duydukları konusunda bir değerlendirme yapmasını istiyorum mümkün olduğunca. Okurlarımızın, Bilimkurgu-fantastik edebiyat türlerine ilgisi...

Işık Kitabevi’nde gerçekleştirdiğimiz bir söyleşide sevgili Salih Sarpten Kıbrıslı okurun kitap okumada İstanbul’la yarıştığını söylemişti. Nüfus oranına bakılacak olursa bu inanılmaz güzel bir şey… Gördüğüm kadarıyla Türkiye’nin bestseller yazarları burada da hak ettikleri ilgiyi görüyorlar. Bilimkurgu-fantastik okuru ise biraz daha farklı; çok satana değil de kafasındaki kitaba odaklanıyor, onu arıyor, sipariş edip getirtiyor.

Kıbrıslı okurun benim kitaplarıma bakışını soruyorsanız, ben ilgiden memnunum. Bütün okurlarıma buradan teşekkür ederim. Okuyup sosyal medya yoluyla bana dönüş yapan çok okur var. Bu sayede değişik okullara imza etkinliklerine, söyleşilere davet ediliyorum. Burada Kıbrıslı olmam ve Kıbrıs’ta yaşıyor olmamın da etkisi var elbette… Okur-yazar buluşmasını daha kolay gerçekleştirebiliyoruz.

Ayrıca bilimkurgu romanlarına olan ilginin dünyada olduğu gibi Kıbrıs’ta da büyüyeceğine inanıyorum. Hele eskiden ‘uyduruk’ olarak tanımlanan bilimkurgunun yüz yıldır insanlığı Covid gibi tehlikelere karşı uyardığı fark edildikten sonra…

Ünver Alibey’in yayınları:

Arda Giz - Geleceğin Efendileri

Arda Giz - Evrenin Tacirleri

Şebnem ve Schrödinger'in Kedisi

Işık Prensi

Yeşil Tehlike Sardunyaların Gazabı

Kod Adı : Mucize

Yeşil Tehlike - Tehlike Serisi 1

Kitaptaki Tehlike - Tehlike Serisi 2

Kanatlı Tehlike - Tehlike Serisi 3

Tehlikeli Deney - Tehlike Serisi 4

Gizli Tehlike - Tehlike Serisi 5

Kafası Karışık Darwin Amca ve Bir Doğa Bilmecesi

Serra Kadembasan’ın Maceraları

Arda Giz ve Geleceğin Efendileri

Antoloji:

Futurchia (2021): İtalya için hazırladığım sadece Türk yazarlardan oluşan bilimkurgu antolojisi.

Kıyamet Alametleri (2022): Değişik ülkelerden yazarları (iki Türk dahil) bir araya getirdiğim Türkiye, İtalya, Hollanda ve Yunanistan’da yayımlanan apokaliptik bilimkurgu hikayeleri.

Karanlık Şafaklar (2022): Futurchia’nın geliştirilmiş Türkiye versiyonu.

Büyük Biraderler (2023): İtalya yayımlanan, Hollanda ve Türkiye’de ise yayımlanacak olan politik bilimkurgu hikayeleri.

Olasılıklar (2024): Almanya’da yayımlanacak olan Türk yazarların öykülerinden derlediğim bilimkurgu antolojisi.