Dila ŞİMŞEK

Ticaret Dairesi, 2019’un Ocak ve Haziran ayları arasındaki dönemde yapılan ithalat (dış alım) ve ihracatın (dış satım) raporunu yayımladı, değerler, 2018’e kıyasla büyük bir gerileme yaşandığını yansıttı.

YENİDÜZEN’e konuşan Sanayi Odası Başkanı Candan Avunduk verilerin ülkedeki üretim sektörlerinin düşüşte olduğunu gözler önüne serdiğini ifade ederek, hükümetlerin uyguladığı yanlış politikaların ihracattaki düşüşün en büyük nedenlerden biri olarak gösterdi.

Ticaret Odası Başkanı Turgay Deniz ise “Yüksek enflasyonun bir sonucu olarak alım gücü azalmıştır. Dolayısıyla belli ürünlere olan talep azalmış ve bu ürünlerin tüketimi düşmüştür” dedi.

2019 yılı Ocak ve Haziran dönemi ihracatı 2018 yılının aynı dönemine göre %17 oranında bir düşüş göstererek 42.6 milyon dolar olarak gerçekleşti. Türkiye’ye yapılan ihracat %40 oranında bir düşüş göstererek 1.6 Milyon Doları buldu. Türkiye dışındaki ülkelere yapılan ihracat ise bir önceki yılın Haziran ayına göre %36 oranında düştü.

Ülkenin 2019 yılı Haziran ayı ithalatı, 2018 Yılının Mayıs ayına göre %34 oranında bir azalış göstererek 85.4 Milyon Dolar olarak belirlendi.

2019 yılı Ocak ve Haziran ayları arası dönemi ithalatı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre %24 oranında bir azalış göstererek 672.3 Milyon Dolar olarak açıklandı.

Ocak – Haziran 2019 resmi verilerine göre, 2018’deki aynı döneme kıyasla ihracatta %17 düşüş oldu

İhracatta büyük düşüş…

2018’de, 100 Bin 851 Dolar tutarında ihracat gerçekleşti. Bu ihracatın, 52 Bin 127 Doları Türkiye’ye, 48 Bin 724 Doları ise diğer ülkelere yapıldı.

2019’un Ocak ve Haziran aylarında ise ihracatta düşüş yaşandı. 2019’un ilk yarısında, 52 bin 693 Dolar ihracat yapıldı. Bu tutarın, 29 Bin 109 Doları Türkiye’ye, 23 Bin 584 Doları ise diğer ülkelereydi.

Raporda, 2019 Yılı Haziran ayı ihracatı, 2018 Yılının Haziran ayına göre %43 oranında bir düşüş gösterdi. Bu oran, 3.5 Milyon Dolara denk geliyor.

2019 yılı Ocak ve Haziran dönemi ihracatı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre %17 oranında bir düşüş göstererek 42.6 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Yine aynı dönemde toplam ihracatı oluşturan önemli malların ihracat değerleri %44.8' ini ise üçüncü ülkelere yapıldı.

Ülkenin 2019 yılı Haziran ayında Türkiye'ye yaptığı ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre %40 oranında bir düşüş göstererek 1.6 Milyon Doları buldu. Türkiye dışındaki ülkelere yapılan ihracat ise 2019 yılı Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %36 oranında bir düşüş göstererek 1.9 Milyon Dolar olarak kayıtlara geçti.

2019 Haziran ayı ihracat rakamlarının 2018 yılı Haziran ayı ihracatının %43 gerisinde olduğu resmi olarak kaydedildi.

Dış ülkelere bağımlılık sürüyor

Ülke ekonomisinin dış ülkelere bağımlılığının gösterildiği raporlarda, ithalatta 2018’e kıyasla düşüş yaşansa da, ihracata kıyasla hala büyük oranda yapıldığı görülüyor.

2018’in Ocak ve Aralık ayları arasında toplam ithalat 1 Milyon 816 Bin 364 Dolar ithalat yapıldı.

Bu ithalatın, 1 Milyon 68 Bin 509 Doları Türkiye’den, 747 Bin 854 Doları ise diğer ülkelerden gerçekleşti.

2019’un Ocak ve Haziran ayları arasında, 672 Bin 381 Dolar ithalat kayıtlara geçti.

Bu yılki ithalatın ise, 416 Bin 532 Doları Türkiye’den, 255 Bin 848 Doları ise diğer ülkelerdendi.

Ülkenin 2019 yılı Haziran ayı ithalatı, 2018 Yılının Mayıs ayına göre %34 oranında bir azalış göstererek 85.4 Milyon Dolar olarak belirlendi.

2019 yılı Ocak ve Haziran ayları arası dönemi ithalatı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre %24 oranında bir azalış göstererek 672.3 Milyon Dolar olarak açıklandı.

YENİDÜZEN’e konuşan Sanayi Odası Başkanı Candan Avunduk verilerin ülkedeki üretim sektörlerinin düşüşte olduğunu gözler önüne serdiğini ifade ederek, hükümetlerin uyguladığı yanlış politikaların ihracattaki düşüşün en büyük nedenlerden biri olarak gösterdi.

Avunduk: “Veriler üretim için gerekli olan hammadde ve ara madde ithalatının da sert bir şekilde düştüğünü göstermekte olup, ülke üretim sektörlerinin de daraldığını göstermektedir”

Sanayi Odası Başkanı Candan Avunduk, yaşanan düşüşleri YENİDÜZEN’e değerlendirdi. Hükümetlerin uyguladığı yanlış politikalara, Türkiye’de de yaşanan ekonomik krize vurgu yapan Avunduk şu şekilde konuştu:

“Ticaret dairesi tarafından açıklanan Ocak – Haziran 2019 resmi verileri ışığında, 2018’deki aynı dönemin ihracatı ile karşılaştırıldığında ihracatımız %17 düşüş gerçekleştirmiştir. 2019 Haziran ayı ihracat rakamları 2018 yılı haziran ayı ihracatı %43 düşük gerçekleşmiştir. Bu düşüşlerin sebeplerine baktığımızda, en önemli ihracat kalemi olan süt ürünleri, rakı ve konfeksiyon ürünlerindeki düşüşlere bakılması gerekmektedir. Süt ürünleri bakımından incelendiğinde, imalatçının Sütek’ten aldığı sütün fiyatı tarihte ilk kez Türkiye’deki süt fiyatlarının üzerine çıkmıştır. Bu durum, özellikle hellim dışındaki diğer süt ürünlerinde Türkiye pazarı için rekabetçiliğin kaybedilmesine sebep olmuştur. Mevcut ve bundan önceki hükümet bu konuda çok ciddi stratejik hata yapmıştır. Diğer bir yandan da, en büyük ihracat pazarı olan Türkiye’de ekonomik kriz ile beraber alım gücünün düşmesi ile Hellim, patates ve balık ihracatlarında düşüş bundan kaynaklanmaktadır. Bir diğer önemli ihraç ürünü olan ve büyük çoğunlukla Türkiye’deki gümrüksüz noktalara satılan Rakı’nın ise, Türkiye’deki imalatçılara gümrüksüz noktalara satış izinin 18 yıl sonra tekrardan verilmesi sonrasında, bu ürün kaleminde de ihracatın küçüldüğü görülmektedir. Bu ürün grubunda alternatif Pazar yaratılabilmesi için Almanya, Birleşik Krallık, Fransa gibi ülkelere de ciddi tanıtım atağı yapılması gerekmektedir”

“Hükümetler ihracat firmalarına olan taahhütlerini yerine getirmemekle, firmalarımızı ciddi zarar etmelerine, hatta iflas noktasına gelmelerine sebep olmaktadır”

“Durum böyleyken, ihracat tanıtımlarına ayrılan kaynaklarda ciddi düşüş yaşanması ve alternatif kaynak yaratmaya yönelik çalışma yapılmaması açıklanabilecek bir şey değildir. Yine bu dönem içerisinde, geleneksel olarak önemli ihraç kalemlerimizden olan konfeksiyonda da ciddi bir düşüş görülmektedir. Bunun sebebi ise, ilgili firmalara yapılması gereken teşvik ödemelerini çok uzun bir süredir yapılmamasıdır. Firmalarımız, devlet desteklerinin güvencesi ile ihracat anlaşmaları imzalamakta ve anlaşılan fiyat üzerinde ürün satışı yapmaktadır. Fakat hükümetler ihracat firmalarına olan taahhütlerini yerine getirmemekle, firmalarımızı ciddi zarar etmelerine, hatta iflas noktasına gelmelerine sebep olmaktadır. Konfeksiyon ihracatı bu anlamda durma noktasına gelmiştir. Bu konuda bir şey yapılmaması durumunda, konfeksiyon fabrikaları kapanacaktır.

Yine Ticaret Dairesi tarafından açıklanan Ocak – Haziran 2019 ithalat verileri ışığında, ithalatın geçen yılın aynı dönemine göre % 34 oranında azaldığı görülmektedir. İthalatta yaşanan bu sert daralma, ekonomik krizin yegane göstergesidir. En fazla ithalatı yapılan 50 ürün listesine bakıldığında, hemen hemen tüm kalemlerde ciddi düşüş yaşandığı görülmektedir. Bu ülke genelinde tüketimin düştüğü göstermektedir. Dahası, veriler üretim için gerekli olan hammadde ve ara madde ithalatının da sert bir şekilde düştüğünü göstermekte olup, bu bakımdan ülke üretim sektörlerinin de daraldığını göstermektedir.”

Ticaret Odası Başkanı Turgay Deniz ise “Yüksek enflasyonun bir sonucu olarak alım gücü azalmıştır. Dolayısıyla belli ürünlere olan talep azalmış ve bu ürünlerin tüketimi düşmüştür” dedi.

Deniz: “Ekonomik kriz dönemlerinde alım gücünün azalmasıyla temel ihtiyaç harcamaları dışındaki harcamalarda azalmalar gözlemlenebilir”

Ticaret Odası Başkanı Turgay Deniz, ithalat ve ihracat verilerini yorumlayarak, enflasyonun artışına, Türkiye’den kaynak akışının 2019 Temmuz’una kadar gelmemesine dikkat çekerek, bunların yurt içi talebin düşmesine etken olduğunu söyledi. Deniz şu şekilde konuştu:

“KKTC Ticaret Dairesi’nin paylaşmış olduğu ithalat verilerine göre KKTC’nin Ocak – Haziran 2019 ithalatı dolar bazında bir önceki yılın aynı dönemine göre %24 oranında azalış göstererek 672.4 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Veriler detaylı bir şekilde incelendiğinde Ocak – Haziran 2019 ithalatı TL olarak bir önceki yılın aynı dönemine göre artış göstermesine rağmen; dolar olarak ciddi bir azalış gerçekleştirmiştir.

TL’nin değer kaybetmesiyle enflasyon hızlı bir şekilde artmıştır. KKTC Devlet Planlama Örgütü enflasyon verilerine göre, döviz kurunun adeta kontrolsüz yükseldiği 2018 yaz ayları ardından, ithalata bağımlı ekonomik yapısı ve ithal ürünler üzerinden kur geçişkenliği ile 2018 yılı enflasyonu %29,96 seviyesinde gerçekleşmiştir (Mayıs 2003'ten bu yana en yüksek enflasyon değeri). İthalat verilerinin döviz kurunun vurduğu Ağustos ayı öncesine ait olduğu da unutulmamalıdır.

Yüksek enflasyonun bir sonucu olarak alım gücü azalmıştır. Dolayısıyla belli ürünlere olan talep azalmış ve bu ürünlerin tüketimi düşmüştür. Ayrıca inşaat sektöründeki yavaşlama da önemli bir etkendir. Türkiye’den kaynak akışının da 2019 yılının Temmuz ayına kadar gelmemesi, yurt içi talebin düşüşünde etkenlerden biri olmuştur.

Ekonomik kriz dönemlerinde alım gücünün azalmasıyla temel ihtiyaç harcamaları dışındaki harcamalarda azalmalar gözlemlenebilir. Dolayısıyla bazı ürünlerin ithalatına olan talep düşüşü bu şekilde açıklanabilir. Örneğin konut sektörüne talebin düşmesi bazı inşaat malzemeleri tüketimini dolayısıyla ithalatı olumsuz etkilemiştir.”

* İthalat ya da dışalım, yurtdışında üretilmiş malların, ülkedeki alıcılar tarafından satın alınmasıdır. İhracatın karşıtıdır ve onunla birlikte bir ülkenin dış ticaret dengesini oluşturur. İthalat, özel ya da tüzel kişilerce, kamu iktisadi kuruluşları ya da devlet tarafından doğrudan yapılabilir.

* İhracat bir malın yabancı ülkelere döviz karşılığı yapılan satışıdır. Bir malın uluslararası pazarda rekabet gücü döviz kuruyla da doğrudan ilgilidir. (Kaynak: Vikipedi)