• Uyuşturucu ile mücadelede ayrı ayrı ne yapmışlar ki isimleri sıralanıyor? Belki de yapmışlardır ama haberde bunu anlayamıyoruz

• İş Kadınları Konseyi, görüşmede önerilerini Komisyona iletti... Nerede bu öneriler?.. Yoksa önemsiz, sırf ziyarete gerekçe yaratmak için iş ola yazılmış öneriler mi?

20 Aralık 2014 tarihinde Yenidüzen’de yayınlanan bir haberi aslında “sıradan haberler” kategorisinde görebiliriz. İç sayfalarda yayınlanan “Karaokçu: “Sivil toplum örgütlerinin desteği büyük önem taşyor” başlıklı haber, sıradan olsa da kendisini incelemeye değer kılan iki özellik taşıyordu.
1. Okura saygısızlık: Benzer birçok örnekte olduğu gibi okur haberde, kendisini ilgilendirmeyen, gereksiz bilgileri okumak zorunda bırakılıyor.
2. Medya pazarlama ürününe dönüşmek: Haber içeriği, uyuşturucu gibi önemli bir konunun ve Başbakanlık Uyuşturucuyla Mücadele Komisyonu (BUMK) gibi büyük umutlar yaratan bir kurumun, protokol haberciliği listesine eklenerek, imaj pazarlayan bir medya ürününe dönüşme tehlikesini akıllara getiriyor.

Okur gözüyle haber
Habere önce okur açısından bakalım. Kuzey Kıbrıs’ta madde bağımlılığından etilenmeyen aile yok gibi ve uyuşturucu ile ilgili diğer haberler gibi Yenidüzen’deki haber de doğal olarak okurun ilgisini çekiyor.
Haberde komisyonun adı geçiyorsa okur ayrıntıları, “uyuşturucu ile mücadele konusunda yeni bir gelişme var mı, yeni bir adım atıldı mı?” merakıyla okumaya başlar. Haberde ne var?
Bir dernek ziyareti, destek açıklaması, memnuniyet ifadesi ve işbirliği niyeti...

Somut bilgi yok
Bu bilgiler, okurda “uyuşturucuyla mücadelede yeni adımlar atıldı” düşüncesini yaratır mı? Okuru uyuşturucu ile mücadeleye teşvik eder mi?
Bence hayır. Destek nasıl veriliyor? Belli değil, haberde mücadeleyle ilgili somut birşey yok. Bu haberin ortalama izleyici gibi uyuşturucu hassasiyeti olan okurlar açısından da hiçbir anlamı ve önemi yoktur.

Ziyarete katılanların listesi
Üstelik bu kadar kısa bir haberde çok gerekliymiş gibi görüşmeye katılanların isimleri de sıfatlarıyla birlikte sıralanıyor. Hepsi toplumca tanınan ve saygın insanlar; isimlerini gündemde tutmaya ihtiyaçları yok. Uyuşturucu ile mücadelede ayrı ayrı ne yapmışlar ki isimleri zikrediliyor? Belki de yapmışlardır ama haberde bunu anlayamıyoruz.

Öneriler nerede?
Halbuki haberin son cümlesi, okura önemli bilgiler verebilecek fırsatı taşıyordu:
...İş Kadınları Konseyi, görüşmede önerilerini de Komisyona iletti...
Demek ki ziyaret önerileri vermek için yapılmış. Peki ama nerede bu öneriler? Okurdan neden saklanıyor? Yoksa, ciddiye alınmayacak, sırf ziyarete gerekçe yaratmak için iş ola yazılmış öneriler mi? 

Önemli olan ziyarete katılanlardır
Bilemiyoruz, ancak haberin kurgulanışı okura, “önemli olan uyuşturucu ile mücadele önerileri değil, ziyarete katılanlardır” mesajını veriyor. Elbete bunun öteki adı “okura saygısızlık”tır. Uyuşturucu gibi önemli bir toplumsal sorun ile okurun dikkatini çekeceksiniz, sonra ciddi bir bilgi vermeden haberin büyük kısmını bazı  isimleri sıralayarak dolduracaksınız.
Bu tür bir habercilik, ne gazeteciliğin toplumsal sorumluluk anlayışı ile ne de medya etik ilkeleriyle bağdaşır.

--------------------------------------------

MEDYA FIRSAT PROTOKOL HABERCİLİĞİ TEHDİT

• Yurtaşta, “bu girişim yine birilerini kamuoyuna pazarlama amacı taşıyor” kuşkusu oluşmasın

Uyuşturucu kullanımının boyutları o kadar genişledi ki bağımlılığının engellenmesine yönelik her girişim toplumda büyük umutlar yaratıyor. Azımsanmayacak kadar uzman ve gönüllü insanımız, yıllardır iyi niyetle birşeyler yapmaya çalışıyor. Yine yıllardır komiteler, komisyonlar kurulup dağılıyor ama uyuşturucu ile mücadelede önemli bir mesafe alınmış değil.

Başbakanlık Uyuşturucuyla Mücadele Komisyonu(BUMK)’nun, önemli bir girişim olduğunu ve iyi niyetle kurulduğunu inkar edemeyiz. Ancak doğan umutların boşa çıkmaması için öncekilerden farklı adımların atılması gerektiği de açıktır.

Önemli soru: Öncekiler neden başarısızız?
Bugüne kadar uyuşturucu ile mücadelede “neler yanlış yapıldı, komiteler komisyonlar neden etkili olamadı?” sorularına doğru yanıt verilmezse, komisyonun işlevi de farklı olmayacaktır.
Komisyonun karşısında çok sayıda zorluk bulunduğunu tahmin edebiliriz. Pek farkedilmeyen bir tehlikeyi de bu sayfada dile getirmek istiyoruz, MEDYA İLE İLİŞKİLER...

Protokol haberciliği yurtaşı duyarsızlaştırır
Bütün toplumsal ikna süreçlerinde medyanın ne kadar etkili olduğunu bilmeyen yok. Komisyon çalışmaları da toplumu bilgilendirici, mücadeleye teşvik edici bir biçimde medyaya yansıtılmalı. Ancak medyanın bir tehlikeyi de beraberinde getirdiğini dikkate almak gerek. Alışılagelmiş protokol haberciliği ve halkla ilişkiler haberciliği uygulamalarına hapsedilirse, BUMK haberleri, yurttaşı uyuşturucu ile müadeleye teşvik etmez.

Okur(yurttaş), bu sayfada ele aldığımız örnekteki gibi ziyaret, destek, teşekkür içerikli, bir sürü ismin sıralandığı haberleri gördükçe komisyondan soğur, çalışmalarına duyarsızlaşır. Yurtaşta, “bu girişim yine birilerini kamuoyuna pazarlama amacı taşıyor” kuşkusu oluşursa, uyuşturucu ile mücadelede gerçekten somut destek zamanı geldiğinde, destekten uzak durur.

Karaokçu bir şans
Komisyonun başında deneyimli gazeteci Hasan Karaokçu’nun bulunması önemli bir şanstır, Medya süreçlerini iyi bilen sayın Karaokçu, uyuşturucu ile mücadelenin, medya pazarlama, tanıtım, halkla ilişkiler ve propaganda niyetlerine kurban gitmesini engellemelidir.