DENİZE DİKKAT!

Kalecik’te meydana gelen akaryakıt kazasının ardından denizde inceleme yapan ekipte bulunan Deniz Biyoloğu Hasan Örek’ten önemli uyarılar: “Tahlil sonuçları ne çıkacak bilmiyoruz, sonuçlara göre denize girilmeyebilir, balık çiftliği taşınabilir”

“Bu kazanın, Teknecik Elektrik Santrali’nde, Altınbaş Petrolü’nde veya Kıbrıs Türk Petrolleri’nde olmayacağına kimse garanti veremez. Önemli olan bu kazalar olmadan önce kaza olması halinde izlenecek acil eylem planının yapılmasıdır.”

“Vatandaşlar da dikkatli olmalıdır. Çünkü petrol Bafra’ya kadar uzandı gibi… Demek ki o sahiller tehdit altında olabilir. Belki de o alanlar yüzmeye kapatılmalıdır. Orada tehdit var demiyorum ama sonuçlar çıkana kadar vatandaşlar önlem almalıdır diyorum. Çünkü uçan petrolü solumakta tehlikelidir.”

Fayka KİŞİ

AKSA’ya ait Kalecik Elektrik Santrali’ne akaryakıt ikmali yapılırken, denize akaryakıt sızması ile meydana gelen çevre felaketini Deniz Biyoloğu Hasan Örek, inceledi, önemli uyarılarda bulundu.
ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Ahmet Kıdeyş ve Kimya Bölümü’nden Prof. Dr.
Semal Yemenicioğlu ve Yakın Doğu Üniversitesi’nden Prof. Dr. İlkay Salihoğlu’nun birlikte yaptıkları çalışmada yer alan Örek, petrol kazasından kaynaklı katranımsı yapıların deniz yüzeyinde yoğunlaştığını ifade ederek, “Gözle görülür, katranımsı parçalar deniz yüzeyinde yüzmekte ve
akıntılarla taşınmaktadır. Deniz suyundaki çözünmüş kirlilik miktarı ise toplanan deniz suyu örneklerinin analizinden sonra belli olacaktır” dedi.

Petrolun büyük bir kısmının karaya vurduğunu dile getiren Örek, petrolün yayınlamasının ise Bafra’ya doğru olduğunu dile getirdi.

“Endişe verici”

Örek, petrolün bir kısmının uçtuğunu bir kısmının karaya vurduğunu bir kısmının ise deniz altında küçük küçük tabakalaştığını gözlemlediklerini ifade ederek, “Analizler için örnek topladık, analizlerden çıkan sonuca göre, durumun ne derecede olduğunu göreceğiz. Endişe verici olabilir” dedi.
Örek, bu hafta içerisinde bir ön rapor hazırlayıp, Çevre Bakanlığı’na sunacaklarını da belirtti.
Yaşanan kaza sonrası bir kısım deniz canlısının da etkileneceğini dile getiren Örek, “Karada yaşanan yengeçler, kazadan kaçmayı başaramayan canlıların etkilendiğini gözlemledik” dedi.

“Basit bir adli olay değil”

Kalecik’te bir deniz kazası olduğunu vurgulayan Örek, bu kazaya sadece normal bir adli olay gibi bakmamak gerektiğini ifade ederek şunları söyledi:
“Kaza oldu, uluslar arası kanunlara göre ‘kirleten öder’ prensibi geçer. Ama olayın birde deniz kazası olduğu unutulmamalıdır. Polis araştırmasını yaparken, hem gemicilik, denizcilik hem de petrol dolum tesisi hakkında da araştırmasını uzmanlar eşliğinde yapması gerekir.”
Kazanın esas sebebi konusunda bir yorum yapmanın ise erken olduğuna dikkat çeken Örek, “ODTÜ’den makine mühendisleri olayla ilgili inceleme yapıyor. Sanırım tüm araştırmalar tamamlanınca esas mesele ortaya çıkacaktır” dedi.

“Acil eylem planı yok!”
“Bu kazanın, Teknecik Elektrik Santrali’nde, Altınbaş Petrolü’nde veya Kıbrıs Türk Petrolleri’nde olmayacağına kimse garanti veremez” diyen Örek, “Önemli olan bu kazalar olmadan önce kaza olması halinde izlenecek acil eylem planının olmasıdır. Şimdi bir panik içerisinde çalışmalar yapılıyor. Oysa izinler verilirken, protokoller hazırlanırken, acil eylem planları da protokollere dahil edilmelidir” dedi.

“Yüzmeye kapatılmalıydı”

Yaşanan felaketin boyutunun henüz bilinmediğini tekrarlayan Örek, “Ancak, vatandaşlar da dikkatli olmalıdır. Çünkü petrol Bafra’ya kadar uzandı gibi… Demek ki o sahiller de tehdit altında olabilir. Tahlil sonuçlarına göre o alanlar yüzmeye kapatılabilir. Orada tehdit var demiyorum ama sonuçlar çıkana kadar vatandaşlar önlem almalıdır diyorum. Çünkü uçan petrolü solumakta tehlikelidir” uyarsında bulundu.
Bölgede bulunan balık çiftliğinin de bu kazadan büyük zarara uğradığını dile getiren Örek, “Bu balık çiftliği de başka bir yere taşınabilir. Çünkü analizler çıkmadan tehdidin boyutunu bilemiyoruz” vurgusunda bulundu.

Çevre Dairesi’nde eleman sıkıntısı

Türkiye’den gelip denizde inceleme yaptıklarını ve temizlik çalışmalarını gözlemlediklerini de dile getiren Örek, “Özverili bir çalışma var. Özellikle bazı Çevre Koruma Dairesi çalışanları büyük bir özveri ile çalışıyor. Ama dairenin ciddi bir eleman eksikliği sıkıntısı olduğunu gördüm. Böylesi bir kazada bir tek kişiye bile belki de izin verilmemeliydi” dedi.
Yaşanan kirliliğin 3-5 günde temizlenmeyeceğini de söyleyen Örek, “Önemli olan temizliğin iyi bir koordinasyon şeklinde yapılmasıdır. Yani ne kadar sürede, hangi standartlara uyularak yapıldığı da denetlenmelidir”  şeklinde konuştu.