Vaka var, test var, talep yok
Covid-19 salgını yeniden gündemde ancak hem test, hem de aşılar yeterli derecede yapılmıyor. Uzmanlar ise uyarıyor: “Toplum bilinçlendirilmeli”
Hüseyin ÖZBARIŞCI
Covid-19 salgını hem dünyayı, hem de ülkemizi yeniden alarma geçirdi. Kıbrıs’ın kuzeyinde henüz Eris varyantına rastlanılmadığı Sağlık Bakanlığı tarafından açıklansa da, uzmanlar, Kıbrıs’ın kuzeyinde mevsimsel değişikliğin de yaşandığı bu günlerde hem Covid-19 salgınının, hem de gribal enfeksiyonların arttığını gözlemlendiğini söylüyor.
YENİDÜZEN’e konuşan uzmanlar, son dönemde artış olduğu gözlemlenen Covid-19 salgınında panik yol açabilecek bir durumun da söz konusu olmadığına vurgu yaptı. Uzmanlar, kişinin kendini kötü hissetmesi ve salgının belirtileri olması durumunda, testini yapıp kendini izole etmesi ve doktoruna başvurmasının yeterli olabileceğini ifade etti.
Gerek PCR ve antijen testlerinin, gerekse aşıların azaldığı son bir yıllık sürece de değinen uzmanlar, “Toplumumuz pandemi döneminde büyük bir motivasyon kaybı yaşadı. Bundan dolayı yaptırmak istemiyor” yorumunu yaptı, Sağlık Bakanlığı’nın bu konuda daha etkin çalışmalar yürütmesi gerektiğine dikkat çekti.
Öte yandan, salgının yoğun olduğu ve kapanmaların yaşandığı dönemlerde PCR testi yapan birçok laboratuvarın PCR test kiti almaması ve yalnızca antijen testi yapması da gözlemlendi. Uzmanlar, bu durumu ise talep olmamasına bağlarken, yeterli derecede talep olması durumunda yeniden PCR testi yapılabileceğini belirtiyor. Sağlık Bakanlığı’nın ise devlet hastanelerinde PCR test yapmaya devam ettiği de biliniyor.
İlgili kesimler ne dedi?
Bağımsız Milletvekili ve Moleküler Genetik Uzmanı Jale Refik Rogers:
“Vakalarda artış var ancak halk sağılığını tehdit eden bir durum yok”
Bağımsız Milletvekili ve Moleküler Genetik Uzmanı Jale Refik Rogers, devlet hastanelerinde Covid 19’un tespiti için yapılan PCR testlerinin devam ettiğini söyledi. Gelinen aşamada vakalarda artış olsa bile halk sağılığını tehdit eden bir durumun olmadığını aktaran Rogers, antijen testleriyle birlikte bunun önüne geçilebileceğini ifade etti.
Rogers şunları söyledi:
“Covid-19, Dünya Sağlık Örgütü’nün de açıkladığı üzere artık bir küresel acil durum olmaktan çıktı. Halk arasında mevsimsel grip olarak bilinen üst solunum yolu enfeksiyonları gibi Covid 19 da dönem dönem artış gösteriyor. Genel olarak Covid-19 vakalarının arttığı bir dönemden geçiyoruz. Ancak, vaka sayıları artsa da, ülkemizde ve dünyada hastane ve yoğun bakım yatışlarında bu artışla orantılı bir artış bulunmuyor. Yani Covid- 19 da, diğer üst solunum yolu enfeksiyonları gibi, mevsimsel enfeksiyonlar gibi seyrediyor. Halk sağlığını korumak açısından, diğer enfeksiyonlarda olduğu gibi, ateşi olan hastaların kalabalık ortamlarda bulunmamaları, ateşli çocukların okula gönderilmemesi genel olarak almamız gereken önlemlerdir. Altta yatan hastalıkları olan veya 65 yaş üstü olan risk grubundaki bireylerin, grip aşısı olduğu gibi Covid-19 aşısı olmaları da önerilmektedir.
Devlet hastanelerinde Covid 19 için PCR testleri hala yapılmaya devam ediyor. Yatan hastaların takibinde bu test önemli oluyor, ancak semptomları olan bir bireyin Covid-19 şüphesi duyması durumunda antijen testi yeterli görülüyor. Covid-19 vakalarında bir artış olsa da de bu artışın halk sağlığını tehdit eden bir durum söz konusu değil.”
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Nesil Bayraktar:
“Sağlık Bakanlığı toplumu bilinçlendirme konusunda daha etkin rol üstlenmeli”
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Nesil Bayraktar da mevsimsel değişiklikle birlikte üst solunum yolu hastalıklarında bir artış olduğuna vurgu yaparak, sadece Covid-19 vakalarında artış değil, gribal enfeksiyon konusunda da artış olduğunu dile getirdi.
Pandemi sürecinde toplumun motivasyonunun iyice düştüğünü aktaran Bayraktar, bunun hem testlere, hem de aşılara yansıdığını belirtti. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) özellikle hem 65 yaş üstü, hem de risk grubunda olan kişiler için aşılanmaya devam etmesini önerdiğini aktaran Dr. Nesil Bayraktar, bu konuda toplumun bilinçlendirme için çalışılmadığını söyledi, Sağlık Bakanlığı’nın bu konuda daha etkin rol üstlenmesi gerektiğini ifade etti.
Kıbrıs’ın kuzeyinde toplumun özellikle Covid-19 aşılarına karşı büyük bir tereddüttü olduğunun da altını çizen Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Nesil Bayraktar, Sağlık Bakanlığı’nın özellikle bu konuda daha somut çalışmalar yapması gerektiğini sözlerine ekledi.
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Emre Vudalı:
“Antijen testiyle teşhis yeterli”
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Emre Vudalı, eskisi kadar PCR testi yapılmasına ihtiyaç olmadığına vurgu yaptı, antijen testiyle teşhisin yeterli olabileceğini söyledi. Enfeksiyonun zaman içerisinde ağırlığını yitirdiğini anlatan Vudalı, gelen vakalar genelde üst solunum yolu enfeksiyonu şeklinde başvurduğunu iletti. Risk grubunda kişilerin aşılanması gerektiğine dikkat çekti ve bu kişilerin bir şikâyeti olması durumunda uzmana başvurması konusunda çağrı yaptı.
Son dönemde vakalarda artış olduğunun altını çizen Dr. Emre Vudalı, bu artışın dünya genelinde yaşandığını ancak korkulacak bir durumun söz konusu olmadığını belirtti. “Risk grubundaki kişilere özel tedavi vermek için test yapmalı” diyen Dr. Emre Vudalı, “Her boğazı ağrıyanın artık test yapmasına gerek yok…” şeklinde konuştu.
Erduran Tıbbi Tahlil Laboratuvarı direktörü Metin Erduran:
“PCR testi yapmak için yeterli talep yok”
Erduran Tıbbi Tahlil Laboratuvarı Direktörü Metin Erduran, yaklaşık bir yıldan bu yana PCR testi yapmadıklarını, bunun sebebinin yeterli talep olmamasından dolayı kaynaklandığını söyledi. YENİDÜZEN’e konuşan Erduran, PCR test kitlerinin arz-talep meselesine göre temin edildiğini aktaran Erduran, antijen testlerine devam ettiklerini belirtti. “Antijen testleri o kadar güvenilir değil, bunu uzmanlar da söylüyor ama PCR testi yapmaya gelen insan sayısı da çok az. Yeterli talep yok” diyen Metin Erduran, bir PCR test kitinin maksimum 1 yıl içerisinde kullanılması gerektiğini ifade etti.
Covid-19 vakalarının son dönemde artış gösterdiğini ve insanların test yaptırmaya gelmemeye başladığını da söyleyen Erduran Tıbbi Tahlil Laboratuvarı direktörü Metin Erduran, yeterli talebin oluşmasıyla birlikte yeniden PCR testi yapmaya başlayacaklarını kaydetti.