Vodka II
 

Ulaş Gökçe

Bugünkü yazımızda sanayi tipi vodkalardan bahsedeceğiz. Vodkanın kokusu nötr, şeffaf, suyunun temiz olması, tercihen 40 derece ve dört kez temizlenmiş alkol içermesi gibi standartları var. Vodkanın içerdiği su, alkolünün yapıldığı ürün ve temizlenmesi yöntemi vodka markaları arasındaki farklılığı oluşturuyor.  Ev vodkaları birkaç kez damıtmayla; süt, yumurta, ekmek, kömürle filtrelemeyle temizlenir. Sanayi tipi vodkalar ısıyla ayrımlama yöntemiyle temizlendikten sonra çeşitli yöntemlerle filtrelenir. Bazı vodka markaları ürünlerini 10 kez çeşitli özel ağaçlardan üretilen kömürlerle, gümüş ve hatta elmasla filtrelerler. Vodkada kullanılan alkol Rusya’da, İsveç ve Finlandiya’da genelde tahıldan, Belarus, Ukrayna ve Polonya’da genelde patatesten üretilir. Vodkanın tadını belirleyen esas önemli bir diğer unsur da sudur. Vodkanın %40’ı alkolse, %60’ı da sudan oluşur. Rus Vodkası diye nitelendirilen ve Polonya, Rusya, Ukrayna ve Belarus’ta üretilen vodkanın dünyanın diğer ülkelerinde üretilen votkalardan farkı sudadır. Batılı ülkelerde vodkada kullanılan su çeşitli kimyasal müdahaleler sonucunda nötr hale getirilip bazı minerallerin katıldığı sudur. Ancak Rus Vodkası’ndaki su “canlıdır”. Yani su kaynatılmamış, sadece filtrelenmiş, temizlenmiştir. Dünyanın en büyük ve çok farklı iklim şartlarının yaşandığı Rusya’da, vodka üretiminde kullanılan suyun çeşitliliği çok geniştir. Polonya, Ukrayna ve Belarus’ta yüksek kaliteli artezyen suyu kullanılırken Rusya’da dağ derelerinin, uygarlıktan çok uzak nehir ve göllerin, buzulların suyu kullanılır. Bunun yanında dünyanın en büyük tatlı su rezervi ve en derin gölü Baykal’ın derinliklerinden çıkarılan su da vodkada kullanılır.

En iyi vodka markaları

Finlandia

110 yıl Rusya İmparatorluğu’nun parçası olan Finlandiya, dünyanın en iyi vodka üreticilerindendir. Finlandia markası, Rus Vodkası olmadığı halde sek, herhangi bir karışıma tabi olmadan içilebilecek derinlikte, çok güzel bir vodkadır.

Smirnoff

1917 devrimi öncesi Rusya’nın en büyük vodka üreticilerinden Pyotr Smirnov devrimden sonra batıya giderek üretimine önce İstanbul’da, sonra batılı ülkelerde devam eder. Smirnoff, özellikle kokteyller için ideal bir vodka markasıdır. Yüksek kalitede ve çok güvenilir alkole sahip bu marka fiyat-kalite dengesi açısından da tercih nedenidir.

Absolut

İsveç’te üretilen Absolut, vodkanın vatanı Rusya’da en sevilen vodka markalarından biridir. Çünkü Absolut gerçekten güven veren, kaliteli bir üründür. Meyvede dinlendirilmiş vodka üretimi için Absolut ilk tercih edilecek markadır.

Stolichnaya

Sovyetler Birliği zamanında yaratılan bu marka bugün iki farklı şirket tarafından Letonya ve Rusya’da üretilmektedir. Sek olarak, Slav/Rus usulü vodka içimi için tercih edilecek markadır.

Beluga

Rusya’da malttan üretilen, dinlendirilmiş ve bugün dünyanın en iyileri arasında sayılan bu vodkada kullanılan su, Sibirya’daki eşsiz temizlikteki artezyen kuyularından, 330 metre derinlikten çekilmektedir. Özel kaynaklardan alınan bu suların kupajı bile yapılmaktadır. İçilebilecek en iyi vodkalardandır.

Belvedere, Grassovka ve Zubrowka

Bu üç Polonya vodkası, Lehlerin vodka üreticiliğinin gururudur. Grassovka ve Zubrowka, Avrupa Bizonu’nun yediği ot olan, Kokulu Çayır Otu’nda dinlendirilmiştir ve eski Slav geleneği olan, şifalı ve kokulu otlarla, meyvelerle vodka yapma geleneğinin temsilcisidirler.

Nemiroff

Bu Ukrayna markası çoğunlukla Ukrayna, Rusya ve Belarus’ta üretilmektedir. Yeni bir marka olan ve Kıbrıs’ta da satılan Nemiroff dünyada oldukça popüler oldu ve pek çok ödül kazandı. Nemiroff’un biberli-ballı, Akağaç özlü vodkaları ile bol ödüllü, çok kaliteli Lex markaları tavsiye edilir.

Kremlin Award

Rusya’nın en büyük alkollü ürünler fabrikası Moskova Kristall’in ürettiği, çok yüksek kaliteli bu vodka, Kremlin’de ve tüm yurtdışı veya resmi kabullerde kullanılan “protokol” vodkasıdır, resmi içecektir.

Cîroc

Üzümle yapılan tek votkadır. Üzümlerin dondurulması, preslenmesi ve 5 kez damıtılmasıyla elde edilir. Dünyanın, buğday veya patates yerine üzümden üretilen ilk ve tek vodkasıdır.

Diğer ünlü ve tavsiye edilebilir markalar:

Moskovskaya, Putinka, Grey Goose, Russian Standard, Khortytsa, Bulbash, Zubrovaya, Medoff, Tsarskaya, Haski, Graf Ledoff, Sobieski, Baikal, Khlibnyi Dar, Green Mark, Talka.

Vodka nasıl içilir?

Rusya, Belarus ve Ukrayna’da vodka çok yaygın bir şekilde evlerde de üretiliyor. Bu ise vodkanın hem geleneksel ve hem de üretimi kolay bir içecek olduğunu gösteriyor. Restorancılıkta “Service à la russe” yani Rus usulü servis hazırlanması Doğu Slavlarda soğuk mezelerle başlayan, ardından ana yemeklere geçilen bir masa adabına işaret ediyor. Vodka, soğuk mezelerle başlayan, ana yemeğin yendiği ve daha sonra yine soğuk mezelerle devam edilen bir masada içilir. Çoğu zaman ana yemeğin yenmesine dahi ihtiyaç olunmayan yemeklerde ve yemekler dışında içilen vodkanın esas mezeleri şunlardır: Genelde çiğ ama aynı zamanda tütsülenmiş, tuzlanmış, Salo ismi verilen, olgun domuzun yağı, esasen salata ama ayrıca lahana, mantar, domates turşusu, tütsülenmiş et, tütsülenmiş ve salamura balık.  Vodka derin bir nefes alınıp verildikten sonra nefes tutularak, 50 gram şeklinde içilir. Vodka içmeden önce veya sonra siyah, çavdar ekmeği, domuz yağı veya balığın kokusunun alınması bu süreci daha güzel ve kolay kılar. Slavlar ilk üç dubleyi hızlıca içerler. İlk üç duble içilirken yapılan Şerefe Söylevi kısa olur ve misafir varsa onun şerefine yapılır. Daha sonraki söylevler daha uzun olabilir. Vodka içildikten sonra salatalık turşusu veya domuz yağı yemek en ideal yöntemdir. Ancak doğal Kuzey orman meyve kompostosu veya doğal bir başka meyve suyu içmek de yaygındır. Vodkayla birlikte balık çorbası, Rusya’da Olivier Salatası denilen Rus salatası, Pelmeni (Rus mantısı), tütsülenmiş domuz arka ayak dizi, siyah ve kırmızı havyar, salamlar ve özellikle ev salamı, donmuş et jölesinde balık, domuz veya tavuk eti tercih edilir.
Kültürümüzde vodka genellikle yeşil zeytinle birlikte içilen bir içki olarak bilinirken, farklı meyve sularıyla birlikte kokteyl şeklinde de sunuluyor, daha renkli ve görsel açıdan gösterişli sunumlarına da rastlıyoruz.