Oğlum Bilge, ABD Louisiana devlet üniversitesinde fakülte, Portland devlet üniversitesinde masterini tamamlayıp doktora yapmaya karar verince, “Artık daha yakınlara gel, doktoranı İngiltere’de yap” demiştim.

İngiltere’nin hangi üniversitesi yanında, doktora tez konusunu seçmek de kolay değildir. Manchester Üniversitesi’nde karar kıldı, sıra tez konusunu seçmeye geldi..O dönemler Türkiye’nin karmaşık siyasi ortamında AKP iktidarı AB’ye yaklaşmış, Kıbrıs’ın bir bütün olarak  AB’ye girmesini “çözüm” için pazarlık unsuru yaparak AB “Aday ülke” statüsü kazanmıştı. Bu ortamda Bilge tezini “Türkiye Neden Demokratikleşemiyor?” sorusunun altındaki sosyal, etnik, kültürel, din, milliyetçilik ve sosyoloji unsurlarının benzer ülkelerdeki yolunu bilim çerçevesinde da takip ederek arayacak bir tez konusunda ilerleme kararı aldı. Sosyal bilimler üzerinde çalışmak oldukça geniş kapsamlıdır. Ülkelerin ve orada yaşayan insanların geçmişten günümüze politik, tarihi ve kültürel durumlarını, büyük olayları, değişimleri, geriye gidişleri, nasıl yönetildiklerini bilmek gerekir.

Bilge’yi vazgeçirmeye çalıştım, ”Türkiye ümitsiz vaka” desem de kararını vermişti. Dediğim oldu; daha tezine başladığı zamandan yazdığı ve bitirme aşamasına geldiği zaman içinde Türkiye’de sürekli  yeni sorunlar, şiddetli karşıt görüşler, olaylar çıkıyordu..AKP’yi kapatma davası da gündeme gelmişti. Bilge ise tezini yeni gelişmeler ışığında gözden geçirmeye çalışıyordu. Hocası Prof.Dimitris Papadimitriou, “Artık bir yerde kes Bilge, yeni olayları bırak” deyip duruyordu.

Bu doktora tezinde en beğendiğim tanım Türkiye ve benzeri ülkelerdeki demokrasiye “Hybrid” (Melez) rejim denmesidir. Zaten din/inanç ve milliyetçilik üzerine oturmuş demokratik görünümlü seçimler ancak melez siyasi yapı olabilir.

Diğer yandan Başkanlık sistemi ile yönetilen demokratik ülkeler güçler ayrılığı üzerine kurulurken, “Yeni Türkiye”deki yeni rejim tek bir kişinin tüm devleti ve idareyi ele geçirmesi, tek karar mercii olması bakımından  diktatoryal Latin Amerika’daki sistemlere benzetilebilir.

Yeni dünyamızda rekabetçi otoriter sistemler ve yöneticileri (Rusya’da Putin gibi) giderek çoğalma eğilimi göstermektedir. Tek güçlü ataerkil toplum temsilcilerinin seçilmesi ya da rağbet görmesi bundandır.

Ancak Avrupa’da hala daha demokrasiyi özümsemiş devletler ve halklar varken, onlar bile aşırı sağ populist ve ırkçı grup ve partilerin tehdidi ile karşı karşıyadırlar.