Bitkisel atıklarla beslenen solucanlardan gübre elde edilmesi ve edinilen katı ve sıvı gübrelerin pazarlanmasına izin verilmeye başlandı. Bu amaçla iki işletmeye izin verildi.

Solucan gübresi toprağın yapısını iyileştirip su ve besin tutma kabiliyetini arttırması, toprağın havalanmasını, topraktaki mikrobiyolojik canlılığın çoğalması, bitkinin büyümesi için gerekli olan elementleri sağlayabilmesi ile biliniyor. Kimyevi gübre fiyatlarındaki artış karşısında solucan gübresi alternatif gübre olabilir.

Türkiye’de solucan gübresi üretiminde verilen teşviklerle büyük ilerlemeler sağlandı ve ihracatçı durumuna geldi, KKTC’de üretime başlandı, iki işletmeye yerli solucan gübresi pazarlama izini verildi. Üreticiler solucan gübresinin üretiminin teşviklendirilmesini ve cins solucanların Türkiye’den ithalatı için kolaylık bekliyor.

Yılmabaşar: Birtakım düzenlemeler yapılabilir

Veteriner Dairesi Müdürü Mehmet Yılmabaşar, Direye solucan ithali için bugüne kadar müracaat gelmediğini ancak pek çok kişinin bilgi için başvuruda bulunduğunu kaydetti.  

Yılmabaşar, solucan ithalatı için başvuru yapılmış olsaydı, başvuru dünyadaki üretim modelleri ile birlikte inceleneceğini, ülkeye katkısı olacağına inanılması halinde birtakım düzenlemeler yapılabileceğini kaydetti. 

Yılmabaşar, Türkiye’den cins solucan ithalatında en büyük sıkıntının söz konusu solucanların Türkiye’ye kaçak yollarla getirilmiş olması ve Türkiye’nin kaçak getirilen bu solucanlara menşei belgesi verememesi dolayısıyla Kuzey Kıbrıs’a da bu solucanların menşei belgesiz ithal edilememesi olduğunu kaydetti.

Ulucasoy: Tercih edilen cins Kızıl California

Halk Sağlığı Birimi Sorumlusu Veteriner Hekim Dürüm Ulucasoy, solucan gübresi üretiminde çalışkanlığı nedeniyle tercih edilen cinsin menşeinin California olduğunu, isminin Kızıl California Solucanı olduğunu kaydetti. Ulucasoy, Bu türün Türkiye’ye kaçak yollarla getirildiğini, bilgi için başvuranların çoğunun da Türkiye’den getirmek istediklerini beyan ettiğini, bunun nedeninin de Türkiye’den ithal edilmesi halinde, uzak sayılan ABD’den yapılacak ithalata göre çok daha az zayiat yaşanacak olması olduğunu belirtti. 

Ulucasoy, bu solucanların Türkiye’den ithal edilememesinin nedeninin Türkiye’nin bu solucanlara menşei belgesi düzenleyememesi olduğunu da kaydetti.

Solucan gübresi ruhsatı verildi

 Türkiye’nin solucan gübresi üretimini düzenlemek için bir ara formülle kaçak getirilen solucanları millileştirdiğini ardından da teşvik vermeye başladığını anlatan Ulucasoy, ancak solucan popülasyonunun Kuzey Kıbrıs’ta da çoğaldığını, solucan ithalatına ihtiyaç olmadığını, solucan bulunduran işlemeleri kaydettiklerini, solucan gübresi imalatı için ruhsat verdiklerini anlattı. 

Ulucasoy, “Ürünlerini satabilmeleri için ruhsatlandırdık. Şu anda iki işletmenin yerel solucan gübresi satıştadır. Ruhsatlı iki işletmemiz var” dedi.

Oyuncu: Solucan gübresi üretimi desteklenmeli

Ticari olarak solucan gübresi üretimine geçmek isteyenlerden Şemsi Oyuncu, hobi olarak tesis kurduğunu, solucan gübresinin faydaları hakkında pek çok araştırma sonucu okumasının yanında kendi bitkilerinde solucan gübresinin yarattığı olumlu gelişmeleri gördükten sonra, şimdi ticaretine geçmek istediğini, solucan ithalinde sıkıntı yaşadığını ifade etti.

Oyuncu, “Solucan gübresi üretimi desteklenmelidir. Çok çevreci bir uygulama. Hükümetler solucan ithalatı için gerekli düzenlemeyi yerine getirmelidir” dedi.

İthal solucan gübrelerinin maliyetinin yüksek olduğunu, ülkede üretilmesi halinde kullanımının çok daha ekonomik olacağını ifade eden Oyuncu, solucanların tek ihtiyacının bitkisel atık olduğunu kaydetti. 

Solucan gübre üretiminin, organik atıkların bertaraf edilmesi için temiz, sürdürülebilir ve atığı olmayan bir uygulama olduğunu, solucan gübresinin yeterli miktarda kullanılması halinde son bir yılda fiyatı katlanan kimyevi gübre kullanımına gerek kalmayacağını belirten Oyuncu, “Solucanları beslemek için Pazar yerlerinden sebze ve meyve atıkları topluyorum. Çok çevreci bir ürün” dedi. 

İsrail’de çok büyük bir kesimin solucan gübresi kullandığını anlatan Oyuncu, esas kullanılması gereken solucanların çok çalışkan ve üretkenlikleri ile bilinen Kırmızı California solucanı olduğunu ifade etti.

Oyuncu, Amerika’da pek çok üniversitede yapılan denemelerde bitkilerin hem veriminde hem de boyunda olumlu gelişmeler, hatta verimde yüzde 50’ye kadar artışlar tespit edildiğine işaret etti.

Solucanın ürettiği katı gübre ile katı gübreden çıkarılan sıvı gübrenin birlikte kullanılmasını öneren Oyuncu, katı gübrenin toprağın su tutma kabiliyetini arttırdığını, solucan gübresinin su tutma özelliği ile bitkilerin devamlı olarak su bulabildiğini, fiziksel özellik yanında solucan gübresinin toprağa pek çok faydalı mikrobik canlı ve bakteri de kazandırdığını kaydetti.

Komple bir gübre olduğunu belirten Oyuncu, solucan gübresinde kimyevi gübrede bulunan tüm elementlerin de bulunduğunu kaydetti.

Uluçam: Hükümet solucan gübresi üretiminin önünü açmalı

Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Erkut Uluçam ise solucan gübresi üretiminin verilen desteklerle Türkiye’de çok geliştiğini, hükümetin yasal düzenleme ve kriterler belirleyerek solucan gübresi üretiminin önünü açması gerektiğine inandığını ifade etti.

Ülkede üretilebilen bu gübre için büyük miktarlarda ithalat yapıldığını, solucan gübre üretiminin istihdam da yaratacağını, üretiminin küçük tesislerde dahi gerçekleştirilebileceğini belirten Uluçam, kimyevi gübre fiyatlarının katlanmasıyla üreticilerin alternatif gübre arayışına girdiğini söyledi.

Uluçam, solucan gübresinin içeriğinin, solucanlara verilen besinlerle ayarlanabilmesi halinde kimyevi gübre kullanımına gerek kalmayacağını da vurguladı.

Haber: İbrahim Diran