Korkunun ecele faydası var mı?
Elbette vardır. Birçok durumda korku duygusu insanı ve çevresini koruyabilir. Aşırıya kaçmadan ama...
Peki korku miskin midir?
Evet miskindir. Korku paniği, panik de hatayı getirir. Panik olursanız bırakın başkasına, kendinize dahi faydanız dokunamaz.
Demek ki korkunun azı karar, fazlası zarar.
Birçok başka konuda olduğu gibi...

*  *  *

Koronanın en son sürümü Covid-19 mevzuunda da böyle davranmak sanırım en iyisi.
Bir kere şunu tespit etmek lazım: Bugüne kadar böyle bir krizle karşı karşıya gelmemiştik. Bu yüzden her şeyi öğrenme aşamasındayız.
Hayatın büyük oranda durduğu, sadece temel ihtiyaçlarımızı karşılayabildiğimiz günler yaşıyoruz.
Birçok hakkımız ve özgürlüğümüz fiilen rafa kalkmış durumda. Temel insan haklarımız da, Anayasal ve yasal hak ve özgürlüklerimiz de...
Mesela seyahat özgürlüğümüz yok şu an. Çalışma hakkını birçoğumuz kullanamıyor. Sevdiklerimizle görüşemiyor, dilediğimiz gibi yaşamıyoruz.
Sadece 'zorunlu karantina'da olanlar değil, herkes birçok hak ve özgürlükten mağdur.
Ve bu durum kuşkusuz bu sıkıntı verici, can sıkıcı görülebilir. Öyledir de.
Keza moralleri de bozabilir. Bozuyor da.

*  *  *

Zor koşullar öğreticidir. Savaşlar, göçler, kıtlık, doğal afetler, hapis hayatı, gurbette yaşamak, askerde geçirilen süre... Tümü zor dönemlerdir bunların ve insan adapte olmakta zorlanır, kabullenme ve uyum süreci kişiye de bağlı olarak genelde sancılı, acıtıcıdır.
Lakin insan da diğer organizmalar gibi yeni koşullara uyum sağlama becerisine sahiptir. Yokluklar, güçlükler, acılar insanı pişirir.
Hayatın anlamı sorgulanır bir kez daha.

*  *  *

Şimdi ucu belirsiz bir tünelde gibiyiz. Işık var gibi ama tünelden çıkış süresini kimse hesaplayamıyor.
Belirsizlik her yerde hakim.
Böylesi durumlarda korku ve panik en başlarda yaygın olur. İşler kötüye giderse daha da derinleşir.
Bilim ve aklın yanında iyi bir idare ve soğukkanlılık en çok ihtiyaç duyulandır şimdi...
Birçok konuda eksiklik olabilir, vardır da. Yanlış kararlar alınıyor olabilir, alınıyor da. Umursuz, sorumsuz, mantıksız insan davranışları can sıkabilir, sıkıyor da.
Ve fakat hiçbir kötü örnek korku ve paniğin iktidara gelip yılgınlığa yol açmasına izin vermeyi gerektirmez.
Aksine, iyi örnekler vardır, işini düzgün yapan ve canını tehlikeye atarak çalışan insanlarımız vardır, bilinçli ve sağduyulu, insani değerlerle virüse direnen insanlarımız vardır.
Kötü örnekler sadece kriz dönemlerinde değil, her zaman vardır.
Oysa umut 'iyi' olanlardadır.
Ve onlar çoğunluktadır.
Şimdi yılmak değil, direnmek zamanıdır.
En çok da moral değerlerimizle...