Fehime ALASYA

Yarım, yıpranmış, çürük ve yol güvenliğinden uzak, delik deşik yollar yurttaşı isyan ettiriyor

Birçok köy yolunda yapılan eylemler, çağrılar, onlarca dilekçelere karşın çalışmalar ‘yamalama’nın ötesine geçemedi…

Hükümetin başlattığı önemli projelerin devamı gelmezken, ‘bitti’ denen bazı yol yapım çalışmaları ise halen can güvenliğini tehlikeye atacak durumda…

Dilekkayalıların ‘yol sorununu’ protesto etmesiyle gözler yatırım bekleyen diğer köy yollarına çevrildi.

2021 yılında açıklanan 322 kilometrelik köy yollarının yapılması çalışması kapsamında halen birçok noktaya ‘bir çivi bile çakılmadığı’ ifade edildi.

Başlayan bazı projelerin devamı gelmezken, ‘bitti’ denen yol bazı yapım çalışmalarının ise hala can güvenliğini tehlikeye attığı belirtildi.

Hatırlanacağı üzere, uzun zamandır devam eden yol sorunu nedeniyle 10 Eylül’de eylem yapan Dilekkayalılar, soruna halen çözüm bulunmadığı gerekçesiyle “yerel seçimde sandığa gitmeme” kararı aldığını duyurmuştu.

Yama yapmaktan öteye geçilmedi

Uzun süredir gündemden düşmeyen yollar arasında yer alan, belediyenin eylemlerine, bir kişininse ölümüne sahne olan Alsancak Çevre Yolu ile onlarca cana mal olan Girne – Değirmenlik Dağyolu hala ihale beklerken, birçok köy yolu uzun zamandır ihmal edilen ve ‘yama’ yapmaktan öteye geçemedi. Tüm bunların yanında hayata geçen fakat yarım kalan bazı projeler de dikkat çekti.

Bu projeler arasında Kuzey Lefkoşa çevreyolu üzerindeki Lefkoşa Sanayi bölgesi bağlantısı ile Gönyeli bağlantısı da yer aldı.

Biten çalışmalar da yarım-yamalak

Yol asfalt çalışması biten, buna karşın hala çalışmaların tamamlanmadığı bazı yolların ise çok büyük tehlike arz ettiği ifade edildi.

Yoldan çıkan bir aracın kaza yapmaktan asla kaçamayacağı yönünde görüşler paylaşıldı, başlatılan çalışmaların özenle tamamlanmadığı dile getirildi.

Bazı projelerden eser yok…

2020-2030 Karayolları master planı içine alınan Ercan çemberi-AÖA çemberi arası alternatif yol projesiyle ilgili de hala bir çalışma ortaya konmazken, Mevlevi-ODTÜ arası yol projesi, Girne Doğu yolu olarak bilinen Çatalköy-Alagadi yol ayrımı projesi de sözde kalan projeler arasında yer aldı.

Çamlıbel-Geçitköy yolu, Dipkarpaz-Manastır yolu ve Taşkent yolu konusunda hiçbir ilerleme kat edilmezken, Dörtyol – Türkmenköy- Akdoğan arasında olan ve asfalt yapımı tamamlanan yol, ‘bitti’ denmesine karşın tehlike saçıyor.

Muhtarlar dert küpü

YENİDÜZEN’e konuşan bölge muhtarları, ‘çalışmalar yamadan öteye gitmiyor’ görüşünde hemfikir olurken, bu yolları kullanan herkesin hayatının tehlikede olduğunu anlattı.

Muhtarlar, YENİDÜZEN’e konuştu…

Geçitköy Muhtarı Bayram Avcı:

“Üç gün de bir bakan değişen ülkede kime hangi derdimizi anlatalım ki?”

Çamlıbel-Geçitköy yoluyla ilgili “13 yıldır 20 dilekçeden fazla müracaatımız var, herkes söz verdi, kimse tutmadı, yolda ağaçlar çıktı.” diyen Geçitköy Muhtarı Bayram Avcı, adeta isyan etti.

“Üç beş ayda hükümet ve bakan değişiyor. Herkes yollarda ölüyor, vergi ödüyor ama kimse karşılığını almıyor. Bu düzen hiç değişmiyor, değişmeyecek.” diyen Avcı, 3 kilometrelik yola yıllardır çözüm bulunmadığını anlattı.

Avcı, “Çukurlardan kaçan araçlar yüz yüze kalıyor, kimse dikkate almıyor. Üç gün de bir bakan değişen bir ülkede kime hangi derdimizi anlatalım ki?” yorumunu yaptı.

Dağyolu Muhtarı Mustafa Arap Çavuşoğlu:

“Ne can güvenliğimiz var ne de mal güvenliği…”

Yıllardır 5 kilometrelik yolun iyileştirilmesi için mücadele verdiklerini anlatan Dağyolu Muhtarı Mustafa Arap Çavuşoğlu,  bu girişimleri ve köy halkının tepki vermesiyle yamalama çalışması için harekete geçtiklerini belirtti.

Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

“Yamalama çalışması başlattılar, umarım yine yarım kalmaz. Yol tamamen dökülüp yapılmazsa yamalar yine işe yaramayacak, yol geçmişte olduğu gibi yine çökecek.

5,2 Kilometrelik yoldur. Şu anda yamalama çalışması yapılır. 2016 yılı sonunda 3 metre asfalt dökülmüştü, akabinde hemen çökmeler oldu. Yamalama çalışması başlatmıştılar, yeniden yamalama çalışması için girişim başlattılar.

Koyun gibi güdülmeye alıştık. Yıllardır çalmadığımız kapı kalmadı, herkes konuşur ama seçim zamanı bunu kimse tepki olarak ortaya koymaz. Ne can güvenliğimiz var ne de mal güvenliği…

Dipkarpaz Çevre Koruma Sosyal Aktivite Derneği Başkanı Fırat Borak:

“Yaklaşık 30 kilometrelik yol yıllardır sadece yamalanıyor! Hayatımız yama!”

Dipkarpaz-Manastır yoluyla ilgili yıllardır sadece ‘yama’ yapıldığını anlatan Dipkarpaz Çevre Koruma Sosyal Aktivite Derneği Başkanı Fırat Borak, bu duruma tepki gösterdi.

Bir ay önce yama çalışması başladığını kaydeden Borak, “Tüm yerli yabancı ve turistler, üreticiler, esnaf, her gün yüzlerce insan bu yolu kullanıyor, bunun aciliyeti hala anlaşılmadı. Hayatımız yama” dedi.

Borak, özetle şöyle devam etti:

“Proje istiyoruz, proje bile çizilmedi. Sadece yamalama çalışması başlatıldı. Yaklaşık bir ay önce başladı. Kötü yerler yamalandı ve öyle kaldı. Talebimiz yolun asfaltlanması ama bu yönde proje bile yapılmadı. Direk yol üzeri yeniden asfaltlansın. Kendimi bildim bileli her yıl yama yapıyorlar, başka çalışma yok.

Tüm yerli yabancı ve turistler, üreticiler, esnaf, her gün yüzlerce insan bu yolu kullanıyor, bunun aciliyeti hala anlaşılmadı. Hayatımız yama”

Yukarı Taşkent Muhtarı Durmuş Aşandır:

“Çukurlardan kaçmaya çalışan araçlar her seferinde 2,3 kez yüz yüze çarpışma riski yaşıyor”

2019 yılında eylem yaptıklarını anımsatan Yukarı Taşkent Muhtarı Durmuş Aşandır, verilen tüm sözlerin havada kaldığını dile getirdi. Haspolat’tan Taşkent’e yaklaşık 6 kilometrelik yolun sürücüler için tehlike saçtığını anlatan Aşandır, “Canımız avucumuzda köye gidip geliyoruz, can ve mal güvenliğimiz yok. Her yer çukur” dedi.

En son Temmuz ayında yol ile ilgili kendisiyle iletişime geçildiğini anlatan Aşandır, köy yollarının yapılacağı proje içerisinde bu yolun projesinin de olduğunu, buna karşın hiçbir yol kat edilmediğini kaydetti. Aşandır şöyle devam etti:

“Temmuz’dan sonra hiçbir ses çıkmadı. Genel seçimde asla hükümete oy verilmemesi için çağrı yapacağım. Kimse hükümetteki partilere oy vermesin diye çalışacağım. Canımız avucumuzda köye gidip geliyoruz, can ve mal güvenliğimiz yok. Her yer çukur, çukurlardan kaçmaya çalışan araçlar her seferinde 2,3 kez yüz yüze çarpışma riski yaşıyor ama kimse bu durumu önemsemiyor. Yol artık yol halinden çıktı.”

Türkmenköy Muhtarı Ayşe Korol:

“Yol yapıldı ama çalışmalar tamamlanmadı, tehlike arz ediyor”

Dörtyol – Türkmenköy- Akdoğan arasında olan ve asfalt yapımı tamamlanan yol, ‘bitti’ denmesine karşın tehlike saçıyor.

Dörtyol – Türkmenköy- Akdoğan arasındaki yolun banketlerinin çok büyük tehlike saçtığını anlatan Türkmenköy Muhtarı Ayşe Korol, bunun bir an önce giderilmesi gerektiğine vurgu yaptı.

Yollardaki şeritlerin de yer yer çizilmediğini kaydeden Korol, bunların da çok büyük tehlike arz ettiğini ifade etti. Korol, “Yollar çok güzel, teşekkür ederiz ama bu çalışma tamamlanmadan yol güvenliği olmaz” dedi.

Dönemin hükümetinin 13 Haziran 2021 açıklaması:

“322 kilometrelik köy yollarının bakım, onarım ve yenilenme çalışmaları yapılacak”

Türkiye ile KKTC hükümetleri arasında 13 Haziran 2021 yılında, dönemin Başbakan’ı Ersan Saner’in öncülüğünde imzalanan ‘İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması’ uyarınca 322 kilometrelik köy yollarının bakım, onarım ve yenilenme çalışmalarına başlandığı’ açıklanmıştı.

Ne kadar kaynak ayrılmıştı?

2021 yılı Türkiye Cumhuriyeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti hükümetleri arasında imzalanan İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması uyarınca, Türkiye, KKTC’deki ulaştırma sektöründe proje ve faaliyetler için toplam 460.150,000,00 TL kaynak ayırdığı açıklanmıştı.
 

Konforlu hale getirilecek denmişti…

Türkiye Cumhuriyeti’nin finansal desteği ile Türkiye Cumhuriyeti Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen ve Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçiliği Kalkınma ve Ekonomik İşbirliği (KEİ) Ofisi’nin koordine ettiği projeyle, ülkede 322 kilometre köy yolunun yenileneceği ifade edilmiş, proje ile köy yollarının güvenliği ve kalitesinin arttırılarak, konforlu hale getirileceği açıklanmıştı.