YOLSUZLUK BÜYÜDÜ!
Kıbrıs’ın kuzeyinde yaşayan sıradan Kıbrıslı Türklerin yolsuzlukla ilgili deneyim ve görüşlerini aktaran ilk kapsamlı rapor olan Kuzey Kıbrıs Yolsuzluk Barometresi’ne göre, ‘KIBRIS’IN KUZEYİNDE YOLSUZLUK’, çok önemli bir sorun…
Kıbrıs’ın kuzeyinde yaşayan sıradan Kıbrıslı Türklerin yolsuzlukla ilgili deneyim ve görüşlerini aktaran ilk kapsamlı rapor olan Kuzey Kıbrıs Yolsuzluk Barometresi’ne göre, ‘KIBRIS’IN KUZEYİNDE YOLSUZLUK’, çok önemli bir sorun…
Meltem SONAY
Kıbrıs’ın kuzeyinde yaşayan sıradan Kıbrıslı Türklerin yolsuzlukla ilgili deneyim ve görüşlerini aktaran ilk kapsamlı rapor olan Kuzey Kıbrıs Yolsuzluk Barometresi’ne göre, ‘Kıbrıs’ın kuzeyinde Yolsuzluk’ çok önemli bir sorun…
Sertaç Sonan ve Ömer Gökçekuş’un, İngiliz Yüksek Komiserliği destekli çalışmasında katılımcıların %84’ü, yani ezici çoğunluğu, Kıbrıs’ın kuzeyinde yolsuzluğun büyük veya çok büyük bir sorun olduğunu ifade etti.
Kuzey Kıbrıs Yolsuzluk Barometresi
2019 Ülke Karnesi
- % 84 Yolsuzluğun ciddi bir SORUN olduğuna inanıyor
- % 74 Yolsuzluğun son 12 ayda ARTTIĞINA inanıyor
- % 7 Son 12 ayda bir kamu hizmeti almak için RÜŞVET VERDİĞİNİ söylüyor
- % 12 Son 5 yık içerisinde oyu karşılığında kendisine PARA/MENFAAT TEKLİF EDİLDİĞİNİ söylüyor
- %68 Hükümet’in kamudaki yolsuzlukla KÖTÜ MÜCADELE ettiğini söylüyor.
Halktan, sıradan 1000 kişiye deneyim ve görüşlerinin sorulduğu anket çalışması, 2019 Ekim’de Uluslar arası Şeffaflık Örgütü yöntemi ile yapıldı, dün basınla paylaşıldı.
%74’e göre, son bir yılda yolsuzluk arttı! Ankete katılan Kıbrıslı Türklerin %74’ü yolsuzluğun geçtiğimiz 12 ay içerisinde arttığını düşünürken, aynı dönem içerisinde azaldığını savunanların oranı sadece %7.
%84, ‘yolsuzluk büyük sorun’
Ankete katılanların %84’ü yolsuzluğu ‘büyük’ (%22) veya ‘çok büyük’ bir sorun (%62) olarak görürken, %8.5’i ‘küçük’ bir sorun olarak görüyor.
Öte yandan, katılımcıların %3.5’i yolsuzluğun ‘hiç sorun olmadığını’ ortaya koyarken, ortaya çıkan bu sonuçların, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da elde edilen ortalama sonuçlarla benzerlik gösterdiği de belirtiliyor.
%68 ‘Hükümet yolsuzlukla mücadelede iyi değil’… Katılımcıların %68’i mevcut hükümetin yolsuzlukla mücadele konusunda başarılı olmadığı düşüncesini belirtti.
%74’e göre, son bir yılda yolsuzluk arttı!
Ankete katılan Kıbrıslı Türklerin %74’ü yolsuzluğun geçtiğimiz 12 ay içerisinde arttığını düşünürken, aynı dönem içerisinde azaldığını savunanların oranı sadece %7.
%68 ‘Hükümet yolsuzlukla mücadelede iyi değil’
Ankete katılanlara göre, Hükümet yolsuzluk konusunda başarılı değil… Katılımcıların %68’i mevcut hükümetin yolsuzlukla mücadele konusunda başarılı olmadığı düşüncesini belirtti.
En fazla yolsuzluk yapanların siyasi olarak atanmışlar, seçilmişler ve şirket yöneticileri…
Bir diğer dikkat çekici sonuç ise, en fazla yolsuzluk yapanların siyasi olarak atanmışlar, seçilmişler ve şirket yöneticileri olarak ortaya çıkması oldu… Çalışmada, bunların içerisinde ise en fazla yolsuzluğa karışanların üst kademe devlet memurları olduğu görülüyor. Katılımcıların %43’ü üst kademe devlet memurlarının hepsinin veya büyük bir çoğunluğunun yolsuzluk yaptığını düşünüyor.
Milletvekilleri, başbakan ve bakanlar, yerel yönetim temsilcileri ve şirket yöneticileri ikinci sırayı paylaşırken, anketi yanıtlayanların %40’ı bu gruplar içerisinde bulunanların çoğunun ya da tamamının yolsuzluk yaptığına inandığını da belirtti.
%65 Hükümet’e güvenmiyor
Kıbrıs’ın kuzeyinde yaşayan sıradan Kıbrıslı Türklerin yolsuzlukla ilgili deneyim ve görüşlerini aktaran ilk kapsamlı rapor, önemli kurumlara karşı olan güvenin de çok düşük seviyede olduğunu ortaya koydu. Katılımcıların neredeyse üçte ikisi hükümete güvenmediğini belirtti, %64,9 Hükümet’e güvenmediğini söyledi.
Mahkemelere güvenmeme oranı %49,4, polise güvenmeme oranı ise %46,3 olarak sonuçlara yansıdı.
Rüşvet nadir…
Son altı ayda eğitim ve sağlık gibi altı temel kamusal hizmeti kullanmış olan katılımcıların sadece %7’si söz konusu hizmeti almak için rüşvet vermek zorunda kaldıklarını belirtirken, anket sonuçları insanların genellikle rüşveti yetkililere bildirmediğini, bildirmeleri halinde ise yaptırım uygulanmadığını ortaya koydu.
Kıbrıslı Türklerin yolsuzlukla ilgili deneyim ve görüşlerini aktaran ilk kapsamlı raporun sonuçlarına göre, rüşvet olaylarının sadece %17’si yetkililere bildirilmekte…
Sonuçlarda dikkat çeken daha da önemlisi bir sonuç ise, rüşvet olayına karışan kişilere neredeyse hiçbir zaman bir şey olmaması.
Oy satın alındığı algısı yüksek
Ankete göre oy satın alındığına dair algı yüksek fakat pratikte bunun daha az olduğu görülüyor.
Çoğu katılımcı ‘oy satın almanın’ sık meydana gelen bir şey olduğunu söylese de ankete katılanların %12’si son beş yılda belirli bir şekilde oy vermeleri için kendilerine rüşvet teklif edildiğini belirti.
Kıbrıslı Türkler yolsuzlukla mücadele konusunda çok kararlı… Yolsuzluğun ilgililere bildirilmesinin toplumsal kabul edilebilirliği konusunda net bir fikir birliği olmamakla birlikte, belirgin bir çoğunluk (%59) bir günlerini mahkemede ifade vermek için harcamaları gerekse dahi bir yolsuzluk olayını yetkililere bildireceğini ortaya koydu.
