1. YAZARLAR

  2. Niyazi Kızılyürek

  3. Yorgacis’in Casusu Kimdi?
Niyazi Kızılyürek

Niyazi Kızılyürek

Yorgacis’in Casusu Kimdi?

A+A-

.

1960’ların ortasında Kıbrıs’ın çeşitli yerlerinde bir dizi bombalı sabotaj eylemleri yapıldı. İlk bomba, 29 Ağustos 1964 tarihinde saat 22:30’da Lefkoşa’da bir lokantada patladı ve Sotiris Elefteriu adlı bir Kıbrıslı Rum hayatını kaybetti, üç kişi de yaralandı

Bu olay Lefkoşa’da yaşayan Kıbrıslı Rumları tedirgin etti. İnsanlar gece sokağa çıkmaya korkar oldu. 27 Ocak 1965 tarihinde Metaksas meydanında bulunan (günümüzün Elefteria meydanı) Halk Bahçesi’nin tuvaletlerinde kuvvetli bir patlama daha oldu. Can kaybı olmadı ama önemli hasar meydana geldi. 25 Mart 1965’te ise yine Lefkoşa’da iki ayrı yerde bombalar patladı. Şandekler adlı gece kulübünde ve KEM firmasının park yerinde meydana gelen patlamalar küçük hasarlara yol açtı.

Polis, Kıbrıs Rum halkı arasında panik havası yaratan bu eylemlere dair en küçük bir ipucu bulamıyordu. Makarios, sonuç almak için içişleri bakanına baskı yapıyor, bakan da polis ve istihbarat birimlerine yükleniyordu. Hatta Kıbrıs Haberalma Örgütü’ne (KİP) yardımcı olmak üzere 300 polisten oluşan özel bir birlik bile kurulmuştu. Ne var ki, araştırmalar hiçbir sonuç vermiyordu.

23 Ağustos 1965 tarihinde bu kez Limasol’daki çimento fabrikasında iki patlama meydana geldi. 24 Ağustos günü de Larnaka’da FİNA şirketinin petrol deposuna giden boru hattında küçük çapta hasara yol açan bir patlama oldu. Yapılan inceleme ve araştırmalar yine sonuçsuz kaldı. Eylem biçimlerinin benzerliği, sabotajları gerçekleştirenlerin aynı kişiler olduğu şüphesini kuvvetlendiriyordu ama elde kayda değer hiçbir ipucu yoktu. Bütün araştırmalar sonuçsuz kalıyordu. Polis ve istihbarat birimleri tam bir çaresizlik içindeydi.

6 Ekim 1965 tarihinde sabahın erken saatlerinde SHELL firmasının Larnaka’da bulunan petrol depolarında iki şiddetli patlama meydana geldi ve büyük bir yangın çıktı. Makarios, içişleri bakanına sert bir uyarıda bulunarak “bu felakete yol açan akılsızların derhal yakalanmasını” talep etti. Bunun üzerine polis örgütü seferberlik ilan etti. Larnaka-Lefkoşa arasında seyahat eden bütün arabalar arandı. Ne var ki, daha önce olduğu gibi, yine sonuç alınamadı. Sabotaj eylemlerinin sorumluları bir türlü açığa çıkarılamıyordu.

yorgocissampson3-001.jpg

1965 Yılının Kasım ayı sonunda Kıbrıs Rum içişleri bakanlığına son derece önemli bir bilgi ulaştı: “Bombaları para karşılığı Türklerin hesabına çalışan bazı yabancı uyruklular yerleştiriyor.” Bu önemli bilgiyi ileten kişi 1960-63 arasında polis teşkilatında görev yapmış yüksek rütbeli bir Kıbrıslı Türk’tü. Bu ihbar, Kıbrıs Rum polisini ve istihbarat birimlerini harekete geçirdi. 1 Ağustos 1964 tarihinden itibaren ülkeye giriş çıkış yapan bütün yabancıların peşine düşüldü. Bir Fransız gazeteci olan Bernard Gillet’in 21 Ağustos 1964 ile 1965 sonu arasında Paris ve Beyrut’ta tam 15 kez uçtuğu saptandı. Kendisini fotoğrafçı olarak tanıtan Michel Henri Pierre Weiss adlı kişi de 8 Mart 1965 tarihinde Lefkoşa’ya gelmiş, 1965 yılının sonuna kadar yedi kez Beyrut’ta üç kez de Paris’e uçmuştu. İki Fransız yurttaşı önceleri Lefkoşa’da birlikte ikamet ediyorlardı. Daha sonra ayrı otellere çıktılar. 16 Eylül 1965 tarihinde Jean Pajiaque adlı bir Fransız “fotoğrafçı” daha Lefkoşa’ya geldi ve 1965 sonuna kadar üç kez Beyrut’a, bir defa da Paris’e uçtu.

1965 yılının sonunda Gillet ile Pajiaque eşyalarını kaldıkları otelde bırakarak Paris’e gittiler. Weiss ise 19 Ocak 1966 tarihinde Paris’e uçtu ve 13 Şubat 1966 tarihinde Lefkoşa’ya geri döndü. Girişte Rum semtinde kalacağını söylemiş olmasına karşın doğrudan Türk semtine geçerek Saray Otel’e yerleşti. Wiss 26 Şubat günü Gillet ve Pajiaque’ın eşyalarını teslim almak üzere kaldıkları otele uğradı. Oteli gözetim altında tutan Kıbrıslı Rum istihbaratçılar Weiss’i tutukladılar ve ifadesini almak üzere içişleri bakanlığına götürdüler. Sorgulamaya bizzat içişleri bakanı Polikarpos Yorgacis de katıldı.

Önceleri “benim hiçbir şeyden haberim yok” diyen Weiss, sonra çözüldü ve her şeyi anlattı. Weiss’in ifadesinde öne çıkan başlıca bilgiler şöyleydi: Bernard Gillet Fransa’da Weiss’e iş teklif etti ve Kıbrıs’ta şoförü olmasını önerdi. Weiss teklifi kabul etti ve 8 Mart 1965 tarihinde birlikte Kıbrıs’a gittiler. Weiss, Gillet ve hangi milliyetten olduğunu bilmediği kız arkadaşı Monika’yı kiraladıkları bir arabayla sağa sola götürüyordu. Adaya gelişlerinden birkaç gün sonra Gillet, Weiss’e Lefkoşa’nın Türk semtine gitmeleri gerektiğini söyledi. Arabayla Saray Otel’e gittiler. Weiss arabada bekledi. Gillet bir saat sonra geri döndü. Her seferinde yaklaşık bir saat devam eden bu türden toplantılar yapılıyordu. Weiss, Gillet’ye “ne yaptığını” sorduysa da, Gillet kendisine para ödediğini ve soru sorma hakkının olmadığını söyledi. Bir süre sonra Gillet, inceleme yapmak için Larnaka’da FİNA petrol depoları yakınına gitmelerini önerdi. Bu inceleme ziyaretleri sık sık tekrar edildi. 24 Mart (1965) gecesi Lefkoşa’nın Türk semtinde elinde bir kutuyla arabaya döndü ve kutuyu oturduğu koltuğun altına yerleştirdi. Sonra da Larnaka’ya gittiler. FİNA depolarının yakınında arabayı bıraktılar ve tel örgüleri keserek depoların bulunduğu yere yaklaştılar. Gillet bombaları yerleştirdi ve oradan ayrıldılar. Gillet bu başarılı eylemlerden sonra Weiss’e 100 lira ödedi. Benzer biçimde, diğer bombalı sabotaj eylemlerini birlikte yaptılar. Patlayıcıları Türk semtinden alıyorlardı. Bombaları her seferinde Gillet yerleştiriyor, eylemlerden sonra birkaç günlüğüne Beyrut’a kaçıyorlardı.

6 Ekim 1965 tarihinde Wesis, Gillet ve Pajiaque Lefkoşa’nın Türk semtine geçtiler. Oradan patlayıcı ve silah aldılar. Gece yarısına doğru Larnaka’daki SHELL petrol depolarına yönelik bombalı sabotajı gerçekleştirdiler. Bu büyük eylem için Weiss bin lira aldı. 1965 yılının Aralık ayı başında Gillet ve Pajiaque Fransa’ya gittiler. Arkalarından da Weiss 16 Ocak 1966 tarihinde Fransa’ya döndü. Nancy kentinde buluştular. Gillet, Weiss’e Kıbrıs’a dönmesini ve Türk yetkiliyle teması sürdürmesini istedi. Weiss, 13 Şubat 1966 tarihinde adaya döndü ve Saray Otel’e gitti. Türk istihbarat yetkilisi ile temas kurdu. Türk yetkili Weiss’i birkaç günlüğüne Beyrut’a gönderdi. Beyrut’tan döndükten sonra da Weiss’e Fransa’ya dönüp Gillet ile görüşmesini önerdi. Weiss, ifadesinin sonunda, “bütün bunlar adaya geldiğim tarihle bu ifadeyi verdiğim 27 Şubat 1966 tarihleri arasında oldu. Fakat Bernard Gillet’nin bu tarihten önce de eylem yaptığını biliyorum” dedi. Mahkemeye çıkarılan Weiss, katıldığı her eylemden ayrı ayrı 12 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Fakat birkaç yıl yattıktan sonra Fransa’ya gönderildi.

Yüksek rütbeli bir Kıbrıslı Türk polisin ihbarı üzerine Weiss’in yakalanması ve Türk tarafı hesabına para karşılığı bombalı sabotajlarda bulunan ekibin dağılması üzerine içişleri bakanı Yorgacis 2 Mart 1966 tarihinde bir basın konferansı düzenledi ve yakalanan kişinin Michel Henri Pierre Weiss olduğunu açıkladı. Yorgacis, adayı gazeteci ve/veya fotoğrafçı kılığında ziyaret eden üç Fransız yurttaşından söz etti ve ekibin başını Fransa’da çeşitli yasadışı eylemlere imza atan yasadışı Organisation de L’Armee Secrete (Gizli Ordu Örgütü) OAS’ın üyesi Bernard Gillet’in çektiğini söyledi. Gizli Ordu Örgütü, Cezayir’in bağımsızlığına karşı çıkan aşırı milliyetçi subay, emekli subay ve sivillerin kurduğu bir örgüttü. Bir yandan Fransa Cumhurbaşkanı de Gaulle’ü devirmek için darbe planlıyor diğer yandan da Paris’in orta yerinde Cezayir asıllılara rast gele saldırıyor ve cinayetler işliyordu...

    

 

Bu yazı toplam 6734 defa okunmuştur.
Önceki ve Sonraki Yazılar