Serap ŞAHİN

Asgari ücret, belirlendiği 12 Temmuz gününden bugüne, Türk Lirası’nda yaşanan rekor değer kayıpları ve art arda gelen zam furyasıyla birlikte eridi gitti. Maaş, daha vatandaşın cebine girmeden; elektriğe, akaryakıta, sigaraya, tüp gaza hatta ilaca zam geldi.

Belirlendiği gün 603 Dolar, 548 Euro ve 466 İngiliz Sterlini’ne denk gelen ücret, haberin hazırlandığı gün olan 28 Temmuz’a gelindiğinde; Dolar bazında 539 TL, Euro bazında 720 TL ve Sterlin bazında 595 TL değer kaybetti.

Öte yandan elektriğe 0,30 ile 0,90 kuruş, akaryakıt fiyatlarına yaklaşık 3 TL, tüp gaza 40 TL ve ilaç fiyatlarına yüzde 30 oranında zam geldi.

YENİDÜZEN’e konuşan Devlet Planlama Örgütü (DPÖ) Eski Müsteşarı Ödül Muhtaroğlu, 6 ayda bir yapılan asgari ücret zammının bir şey ifade etmediğini, maaş zamlarının 2-3 aylık periyotlara çekilerek vatandaşın satın alma gücünün korunabileceğine dikkat çekti.

İlaca da yüzde 30 zam geldiğini vurgulayan Muhtaroğlu, özellikle temel gıdada, ilaçta ve temizlik malzemelerinde bütün vergilerin aşağıya çekilmesi gerektiğine işaret etti.

Bu dönemlerde ithalatta sabit kur uygulamasına geçilmesine gerektiğine vurgu yapan Ödül Muhtaroğlu, elektrikle ilgili zamların da maliyenin üstlenmesi gerektiğine dikkat çekti.

Akaryakıta gelen ‘düzenli’ zamlara da değinen Muhtaroğlu, “İlk başta zamların kurdan kaynaklı olduğunu söylediler şimdi de petrol fiyatlarından dolayı diyorlar. Bunu da fiyat istikrar fonunu kullanarak pompa fiyatına yansıtmayabilirler” dedi.

Elektriğe 0,30 ile 0,90 arasında zam

Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu (Kıb-Tek) temmuz ayından itibaren konut tarifelerinde artışa gitti.

Yeni elektrik tüketim ücretleri temmuz ayından itibaren, tek zamanlı konut tarifesinde, ilk 500 Kws için yoksul muafiyeti 0,3442 TL ile aynı bırakılırken, diğer konut tarifelerinde her Kws için 0,30 ile 0,90 arasında zam oldu.

Akaryakıta her hafta zam

Akaryakıt fiyatlarına her hafta zam geldi. 1,5 ayda toplam 7 defa artış yapılan akaryakıta sadece temmuz ayında toplam 4 defa zam geldi.

Asgari ücret belirlendiğinde 26.05 TL olan 95 oktan benzin ay sonunda 29.35 TL’ye yükseldi. 98 oktan benzin 26.60 TL’den 29.35 TL’ye, Euro Diesel fiyatı 24.11 TL’den 27.44 TL’ye, gaz yağı ise 24.14 TL’den 26.85 TL’ye yükseldi.

Asgari ücretin belirlenmesinin ardından akaryakıtta ortalama 3 TL’lik bir artışa gidildi.

Sigaraya 2’nci zam

Haziran ayında gelen 5 TL’lik zammın ardından asgari ücretin değişmesiyle birlikte temmuz ayında 4 TL daha zam geldi.

Tüp gaza 40 TL zam

Asgari ücretin değişmesiyle birlikte tüp gaza rekor artış yapıldı. On kiloluk ev tipi tüp gaza 40 TL zam geldi. 16 Haziran’dan bu yana 245 TL'ye satılan tüp gaz, 19 Temmuz itibariyle 285 TL oldu.

İlaca % 30 zam

Kurlarda yaşanan ciddi dalgalanmalar ilaç fiyatlarına da yansıdı. Euro’nun yükselmesiyle birlikte ilaca yüzde 30 zam geldi.

Euro bazında 720 TL değer kaybı

Belirlendiği gün 603 Dolar, 548 Euro ve 466 İngiliz Sterlini’ne denk gelen asgari ücret, haberin hazırlandığı gün olan 28 Temmuz’a gelindiğinde; Dolar bazında 539 TL, Euro bazında 720 TL ve Sterlin bazında 595 TL değer kaybetti.

Devlet Planlama Örgütü (DPÖ) Eski Müsteşarı Ödül Muhtaroğlu:

“Alım gücünde kayıplar yaşanıyor”

YENİDÜZEN’e konuşan Devlet Planlama Örgütü (DPÖ) Eski Müsteşarı Ödül Muhtaroğlu, Türk Lirası’nda yaşanan değer kaybıyla birlikte maaşlara yapılan zammın yetersiz kaldığına dikkat çekerek 6 ayda bir yapılan asgari ücret zammının bir şey ifade etmediğini alım gücünde sürekli kayıplar yaşandığını vurguladı.

6 ayda bir yapılan maaş artışlarının 2-3 aylık periyotlara çekilerek vatandaşın satın alma gücünün korunabileceğine dikkat çeken Muhtaroğlu, “Ana formüllerden biri de istikrarlı para birimi euro’ya endeksleme konusu. Ancak hükümetin bu konuda adım atmaya niyeti yok” dedi.

“Temel gıdada vergiler düşülmeli”

İlaca da yüzde 30 zam geldiğini vurgulayan Muhtaroğlu, özellikle temel gıdada, ilaçta ve temizlik malzemelerinde bütün vergilerin aşağıya çekilmesi gerektiğine işaret etti.

Muhtaroğlu, “Hükümet bunu çok cüzi birkaç maddede yaptı ama bunun genele yayılması lazım ki bir nebze olsun pahalılığı önleyebilelim” dedi.

“İthalatta sabit kur uygulamasına geçilmeli”

Bu dönemlerde ithalatta sabit kur uygulamasına geçilmesine gerektiğine dikkat çeken Ödül Muhtaroğlu, “Hükümet bunu yapmadığı sürece pahalılığı önleyemeyecek. Gerek kur sabitlemesi gerek KDV fonlarının mutlaka gündeme alınması gerekiyor.” İfadelerine yer verdi.

“Faiz artımı kurları aşağı çekmiyor”

Türkiye’de yeni başlayan faiz artırımı konusunun da kurları aşağıya çekmediğinin altını çizen Muhtaroğlu, “Yüzde 8,5’dan yüzde 17,5’a arttı ama piyasalar bunu çok fazla etkili bulmadı. Önümüzdeki dönemlerde bu faiz artırımlarında daha da yüksek artışlar sağlanabilirse belki bir nebze olsun döviz kurlarında biraz aşağıya iniş görebiliriz” şeklinde konuştu.

“Elektrik zamlarını maliye üstlenmeli”

Elektrikle ilgili zamların maliyenin üstlenmesi gerektiğini belirten Muhtaroğlu, “Çünkü vatandaşa yansıdığı takdirde elektrik zamları ile klimaların da devrede olduğu bu dönemde faturalar ödenemeyecek duruma gelecek. Bir fiyat ayarlaması yapılacaksa bunun vatandaşa yansıtmadan yapmaları lazım ki daha büyük maliyetleri olmasın hem vatandaşa hem de iş dünyasına. Maliyetler artacağı için iş dünyası da fiyatlara zam yapacak ve bir pahalılık da oradan gelecek. O yüzden elektriği mutlaka maliye üstlenmeli” dedi.

“Akaryakıt zamlarında fiyat istikrar fonu kullanılmalı”

Akaryakıta gelen ‘düzenli’ zamlara da değinen Muhtaroğlu, “İlk başta zamların kurdan kaynaklı olduğunu söylediler şimdi de petrol fiyatlarından dolayı diyorlar. Bunu da fiyat istikrar fonunu kullanarak pompa fiyatına yansıtmayabilirler” dedi.

Özellikle dizeldeki artışların minimize olması gerektiğini vurgulayan Ödül Muhtaroğlu, bunun direk üreticilerini etkilediğini ve bu pahalılık cenderesi içinde vatandaşın sıkışmış durumda olduğunu söyledi.

Kurların da artışıyla Kıbrıslı Rumların kuzey piyasasında büyük ucuzluk görüp akın ettiğine dikkat çeken Muhtaroğlu, “Güneyden gelenler ve ülkedeki turistler için Kıbrıs’ın kuzeyindeki piyasa bir ucuzluk cennetine dönüştü. Fakat kendi vatandaşlarımız için bir pahalılık cehennemidir” şeklinde konuştu.