Haspolat’taki hurdalıkta Pazartesi günü çıkan yangın, kontrol altına alınsa da geriye büyük bir çevre kirliliği, toprak ve bitki örtüsü kaybı, zehir saçan yanık metal ve plastik bıraktı…

Dila ŞİMŞEK

Haspolat’ta pazartesi günü çıkan hurdalık yangını kontrol altına alınsa da geriye büyük bir çevre kirliliği, toprak ve bitki örtüsü kaybı, zehir saçan yanık metaller bıraktı…

YENİDÜZEN’e konuşan Çevre Eğitimi ve Yönetimi Uzmanı Asuman Korukoğlu Kuyucu, yangına sadece hava kirliliği üzerinden bakılmaması gerektiğini, solunumdan beslenmeye, tüm canlıların olumsuz etkilendiğini söyledi.

Kuyucu, atmosfere karışan dumanların, yağmur suyu olarak toprağa döndüğünü, bitki örtüsü ve hayvanlara büyük zarar verdiğini, bu nedenle bizim de etkilendiğimizi vurguladı.

Polis Basın Subaylığı, Pazartesi günü öğlen 13:00 sıralarında çıkan yangının henüz nedeninin belli olmadığını, araştırıldığını kaydetti.

Kapkara dumanlar tüm bölgeyi etkisi altına almıştı…

Yangın 20 dönüme yayılmış, Lefkoşa’dan ve civardaki köylerden görünür hale gelmişti. Yangının dumanlarının ise, Haspolat’tan kilometrelerce uzağa yayıldığı görülmüştü.

Haspolat Muhtarı Asım Egemen, bölge halkının endişe ve korku içinde olduğunu ifade etti. Egemen, arazinin sahibinin olduğunu, ancak başka bir kişinin hurdalık eşyalar için kullandığını kaydetti. Egemen, bölge halkından birçok kişinin şikayetlerini muhtarlığa ilettiğini söyledi.

Öte yandan Hamitköy Muhtarı Feyzullah Bostancı, yere çöp atılmaması ve ateş yakılmaması konusunda uyarıda bulunarak, yangının Hamitköy’den görülmesinin paniğe neden olduğunu belirtti.

Yeşil Barış Hareketi Genel Sekreteri Doğan Sahir ise, bu gibi yangınların, geniş bir bölgede sera etkisiyle bir mikro-klima oluşturarak hava ısısının artmasına neden olduğunu açıkladı. Sahir, “Dumanın etkileri, atmosferde dağılır ve çok daha uzun mesafelere ulaşarak etkisini sürdürülebilir, çıkan gazlar kansere neden olabilir” dedi.

Çevre Eğitimi ve Yönetimi Uzmanı Asuman Korukoğlu Kuyucu:

“Hava kirliliği değil, çevre kirliliği olarak görmeliyiz”

Çevre Eğitimi ve Yönetimi Uzmanı Asuman Korukoğlu Kuyucu, yangına sadece hava kirliliği olarak değil, çevre kirliliği olarak bakmamız gerektiğini ifade etti. Solunum yollarını etkileyen bir salgın sürecinde, böyle bir yangının insanların solunum sistemini tetiklediğini vurguladı. Kuyucu, “Tam fabrikalar çalışmıyor, trafik yok, hava kirliliği azaldı dediğimiz zamanda bu yangın hepimizi üzdü. Ancak yangınlara sadece hava kirliliği kapsamında bakılmamalıdır. Çünkü, dumanlar havada asılı kalmaz, bir süre sonra yağmur suyuyla toprağa, denize karışır… Bitki örtüsüne, toprağa zarar vererek, hem hayvanların, hem de bizim beslenmemizi ve solunumumuzu çok kötü etkiler. İnsan olarak can kaybı olmasa da, ne yazık ki bu yangında birçok canlıyı kaybettik, kaçabilen bazı hayvanlar yuvalarından, yaşam alanlarından oldu, belki yavrusunu kaybetti. Yangının çıktığı bölgedeki insanların fiziksel ve psikolojik sağlığı da doğrudan kötü etkileniyor. Kanserojen etkisine neden olurken, öldürücü hastalıklar da doğuruyor. Bu nedenle yangın oldu, söndürdük bitti diye bir şey yok, ne yazık ki kaçışımız yok, bizleri bulacaktır” diye konuştu.

Kuyucu, ağaç dikmenin önemine vurgu yaparak, ancak bu şekilde oksijen üretip karbondioksiti azaltabileceğimizin altını çizdi. Mağusa çöplüğünde de çöp yakıldığını kaydeden Kuyucu, bölge halkının yazda camlarını açamadığını söyledi, “Çöplükteki atıl eşyaların hırsızlığını, yangına neden olabilecek etkileri önlemek için iş olanağı sağlamalı ve çöplüklerde bekçi bulundurmalıyız. Bunun yanı sıra, metal ve diğer çöplerin ayrımını yapacak kişilere de imkan sağlamalıyız. Çöp yakmak tarihe karışmalı” dedi.

Haspolat Muhtarı Asım Egemen:

“Korku dolu bir gün geçirdik”

Haspolat Muhtarı Asım Egemen, hurdalık olarak kullanılan alanda çıkan yangında ağaçların, eşyaların ve elektrik direğinin zarar gördüğünü söyledi. Yangının büyüklüğü nedeniyle tüm bölge halkının endişeli ve korkulu bir gün geçirdiğini anlattı. Yangının çıkış nedeninin hala belirlenmediğini ifade eden Egemen, halka daha duyarlı olma, ateş yakmama ve çöp atmama çağrısında bulundu.

Yeşil Barış Hareketi Genel Sekreteri Doğan Sahir:

“Çıkan gazlar kansere neden olabilir…”

Yeşil Barış Hareketi Genel Sekreteri Doğan Sahir, yangının çıkış nedeninin, etkilerinin ve sonrasının ayrı olarak değerlendirilmesi gerektiğini söyledi. Sahir, hurdalıkta çıkan yangın sırasında plastik, lastik, motor yağları ve araçların döşemeleriyle, boyalarıyla birlikte yandığını, bunların ise atmosfere dağılarak ciddi bir tehlike yarattığını ifade etti. Yangında çıkan dumanların, rüzgarın da etkisiyle kilometrelerce öteye gidebileceğini belirten Sahir, bu zehirli gazların çeşitli ölümcül hastalıklara ve hava kirliliğine neden olabileceğini anlattı. Sahir, “Bu gibi yangınlar, geniş bir bölgede sera etkisiyle bir mikro-klima oluşturarak hava ısısının artmasına neden olur. Dumanın etkileri, atmosferde dağılır ve çok daha uzun mesafelere ulaşarak etkisini sürdürülebilir. Özellikle açığa çıkan kimyasallar, havadaki su buharıyla birleşmesiyle oluşan asitler ve başta dioksin gibi zehirli gazlar bütün canlıları olumsuz etkilerken, çoğu zaman neden olacakları hastalıklar, kansere varacak kadar öldürücü ve tehlikeli boyutlara varabilir. Aynı zamanda, yangından arta kalıp toprağa karışan yağlar ve kurşun, krom, bakır, demir, kadmiyum, magnezyum gibi ağır metaller içeren atıklar da uzun vadede daha geniş alanlara yayılarak, çevrede olumsuz etkilere neden olmaya devam edeceklerdir” şeklinde konuştu.

Sahir, yangınlara sebep olacak ihmalleri ortadan kaldırmak, doğacak kayıpları ve çevreye vereceği zararları düşünüp, yanlış hareketlerden özenerek kaçınmak gerektiğini hatırlatarak, “Bir şey olmadan önce önlem almak, olduktan sonra durumu düzeltmeye çalışmaktan çok daha değerli, daha ekonomik ve daha kolaydır” dedi.

Hamitköy Muhtarı Feyzullah Bostancı:

“İnsanlarımız çevreyi temiz tutsun, yangına neden olmasın”

Hamitköy Muhtarı Feyzullah Bostancı, yangının Hamitköy’den görüldüğünü söyleyerek, panik yarattığını anlattı. Bostancı, “Dumanlar ters tarafa doğru gittiği için, direkt olarak etkilenmedik. Ancak yangının ne kadar büyük olduğunu gördüğümüz için insanlar panik oldu. İnsanlarımıza da çevreyi temiz tutma çağrısında bulunuyoruz. Özellikle hurdalık gibi yerlerde demirci kaynak çalışması yapacaksa, ateş parçacığı sıçrayabilir. Çevre de temiz değilse, bu parçacıklar tutuşarak yangına neden olabilir” diye konuştu.

Fotoğraf Burçin Aybars