Ayşe GÜLER

‘Siyah inci’ zeytinde rekolte geriledi, ithal dökme zeytinyağının önü açıldı.

Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı, zeytin rekoltesinde yaşanan düşüş, özellikle Karpaz bölgesinde görülen verim azlığını dikkate alarak, 25 ton dökme zeytinyağı ithaline onay verdi.

Üretim devam ederken, zeytinyağında ‘ithalat’ kapısının aralanması üreticileri tedirgin etti.

Ambalajlanmamış şekilde adaya gelen, ‘dökme’ olarak ifadelendirilen zeytinyağı ithali ile ilgili bilgi veren Tarım Dairesi Müdürü Kuntay Vurana, rekolte düşüklüğü nedeniyle piyasada arz-talep konusunda sıkıntı yaşandığını söyledi,  özellikle Karpaz bölgesindeki üreticilerden gelen talepleri dikkate alarak ithalata onay verdiklerini kaydetti.

Vurana, “Hem eksiklik hem de fiyatların yüksekliğinden dolayı firmaların mağduriyetlerini gidermek adına bu kararı aldık” diyerek, önceki gün itibariyle 25 ton dökme zeytinyağının adaya giriş yaptığını belirtti.

Öte yandan Kıbrıs Türk Zeytin-Zeytinyağı Üreticileri ve Sanayicileri Derneği (ZEYSAN) Başkanı Ziya Sezey ise zeytinyağı ithal kararını doğru bulmadığını belirterek, bu kararın üretimin devam ettiği dönemde alınmaması gerektiğini aktardı.

Sezey, şu anda birçok üreticinin elinde, geçtiğimiz yıllara ait ürünlerin de bulunduğunu kaydederek, “İhtiyaç varsa, detaylı tespitten sonra yapılmalıydı” dedi.

Ambalajlanmamış şekilde adaya gelen, ‘dökme’ diye ifade edilen zeytinyağı ithali ile ilgili bilgi veren Tarım Dairesi Müdürü Kuntay Vurana, piyasada arz-talep konusunda sıkıntı yaşanması nedeniyle ithalata onay verdiklerini kaydetti.

1 ay içinde raflarda…

Karpaz bölgesindeki üreticilerden gelen talep doğrultusunda, Esnaf Zanaatkarlar ve Üreticiler Pazarlama Kooperatif Ltd’e verilen ithal izninin ardından, dökme zeytinyağları önceki gün adaya ulaştı.

Yaklaşık 1 ay içinde raflarda yeri alması planlanan ürünler, satış öncesinde burada ambalajlanacak, her ürünün üzerinde ‘ithal’ olduğuna yönelik tüketiciler bilgilendirilecek.

‘İthal’ zeytinyağının litresi şu anda 40 TL ila 50 TL satışa sunulan ‘yerli’ zeytinyağı fiyatları ile hemen hemen eşdeğer olacak.

Karar neyi içeriyor?

Resmi Gazete’de yayımlanan kararda; Esnaf ve Zanaatkarlar ve Üreticiler Pazarlama Kooperatif Ltd Şti’ne 25 ton dökme zeytinyağı ithal izni verilmesi kararlaştırıldı.

30 Haziran 2019 tarihine kadar Ekonomi ve Enerji Bakanlığı’nın iznine tabi olarak, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’nın koyacağı kayıt ve şartlara bağlı ön izin verme konusunda yetkili kılındı.

 Zeytin-Zeytinyağı Üreticileri ve Sanayicileri Derneği (ZEYSAN) Başkanı Ziya Sezey zeytinyağı ithal kararını doğru bulmadığını belirterek, bu kararın üretimin devam ettiği dönemde alınmaması gerektiğini aktardı.

Kıbrıs Türk Zeytin-Zeytinyağı Üreticileri ve Sanayicileri Derneği (ZEYSAN) Başkanı Ziya Sezey:;
“Üretim devam ederken, alınan karar yanlış”

Kıbrıs Türk Zeytin-Zeytinyağı Üreticileri ve Sanayicileri Derneği (ZEYSAN) Başkanı Ziya Sezey, zeytinyağı ithal kararını doğru bulmadığını belirterek, bu kararın üretimin devam ettiği dönemde alınmaması gerektiğini aktardı.

Sezey, şu anda birçok üreticinin elinde, geçtiğimiz yıllara ait ürünlerin de bulunduğunu kaydederek, “İhtiyaç varsa, detaylı tespitten sonra yapılmalıydı” dedi.

 İthalat izninin de tüm sanayicilere verilmesi gerektiğini de dile getiren Sezey, bu kararla üreticilerin zora gireceğini savundu.

Sezey, bu yıl Türkiye’deki zeytinyağı fiyatlarının oldukça ucuz olduğunu, bu durumundan da Suriye üzerinden gelen yağlardan kaynaklandığını söyledi.

“Bu ürünler, yok pahasına satışa sunuluyor” diyen Sezey, “Türkiye’de Suriye’den gelen ürünlerin iç sanayide kullanılması yasak, yalnızca ihracata izin veriliyor. Biz de niye yok?” dedi.

Sezey, şu anda zeytinyağı litresinin 40 ila 50 TL arasında değiştiği bilgisini de paylaşarak, ithal zeytinyağı ürünün etiket fiyatını bilmediğini sözlerine ekledi.

“Rekoltede düşüş yaşanıyor”

Sezey, geçtiğimiz yıla göre bu yılki rekoltede düşüş yaşandığını söyledi.

Özellikle Güzelyurt ve Lefke’de ürün azlığı yaşandığını, Girne ile Orta Mesarya’daki verimliliğin daha iyi olduğunu ifade eden Sezey, Dipkarpaz’da ise 2-3 yıldır ciddi düşüş yaşandığını kaydetti.

Sezey, rekoltede düşüş yaşanmasına rağmen, ekilen zeytin ağacı sayısında artış olduğunu dile getirerek, “İnsanların, zeytincilik konusundaki beklentileri üst noktaya çekildi. Bu durum, üretim anlamında iyi gelişme” dedi.

Birçok insanın sektöre ‘geçim kaynağı’ olarak bakmaya başladığını da söyleyen Sezey, bu durumun önemli olduğunu, üreticilerin üretimden kopmaması için motivasyonunun kırılmaması gerektiğini belirtti.

Sezey, bu yıl Güzelyurt ve Lefke bölgesindeki verimliliğin doludan dolayı düştüğünü ifade ederek, ayrıca adadaki tüm zeytinlerin ise ‘zeytin sineği’nden dolayı da zarara uğradığını söyledi.

Tarım Dairesi Müdürü Kuntay Vurana:
“Hem eksiklik hem de fiyatların yüksekliğinden dolayı karar alındı”

Dökme zeytinyağı ithali ile ilgili bilgi veren Tarım Dairesi Müdürü Kuntay Vurana, bu yılki rekoltenin geçtiğimiz yılın üçte biri oranında olduğunu söyledi.

Özellikle İskele’deki zeytin verimliliğinin düşük seyrettiğini kaydeden Vurana, Girne bölgesinde ise iyi oranda zeytinyağı elde edildiğini dile getirdi.

Vurana, “Bir bölgede olup, diğer bölgede olmaması, piyasadaki arz talep dengesini değiştirdi” dedi.

Yaşanan sıkıntıdan dolayı Karpaz bölgesindeki otellerle anlaşmalı olan zeytinyağı firmalarının gerekliliğini yerine getiremediğini belirten Vurana, bölgedeki üreticilerin ‘ithalatla’ ilgili dilekçelerini değerlendirerek, onay verdiklerini ifade etti.

Vurana, hem eksiklik hem de fiyatların yüksekliğinden dolayı firmaların mağduriyetlerini gidermek adına bu kararı aldıklarını aktardı.

Alınan kararın ardından önceki gün itibariyle 25 ton dökme zeytinyağının adaya giriş yaptığını belirten Vurana, ithalatı gerçekleştiren kooperatifin kendi üyelerine satış yapacağını, yaklaşık 1 ay sonra da ürünlerin satışa sunulacağını kaydetti.

Vurana, ürünlerin burada ambalajlanacağını, satışların daire tarafından takip edileceğini söyleyerek, fiyatların piyasadaki ücretlerle eşdeğer olacağını belirtti.